Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ ΗΤΑΝ ΕΝΑ ΗΧΗΡΟ ΜΗΝΥΜΑ ΕΙΡΗΝΗΣ

Η συναυλία που οργάνωσε το ΚΚΕ για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη δεν ήταν απλώς μια «γιορτή» για τον εμβληματικό Έλληνα συνθέτη, ήταν η ανασύσταση μιας ολόκληρης εποχής, μιας εποχής που μέσα από τις νότες του ξαναπήρε σάρκα και οστά.

Ο Μίκης, ο παγκόσμιος Μίκης, ο Μίκης που δεν είχε να κάνει μόνο με την πολιτική ή την Ιστορία, αλλά με την ίδια την ταυτότητα της ελληνικής ψυχής. Η συναυλία αυτή ήταν ένα εκκωφαντικό μήνυμα για ειρήνη και δικαιοσύνη. Οι Παλαιστινιακές σημαίες κυμάτιζαν σε όλο το στάδιο και αυτό δεν ήταν απλώς μια εκδήλωση αλληλεγγύης, αλλά μια ισχυρή υπενθύμιση της παγκόσμιας πολιτικής ευθύνης απέναντι σε έναν λαό που υφίσταται καθημερινά μια αδιάκοπη εξόντωση.

Η Μαργαρίτα Θεοδωράκη, άλλα και όλοι οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες αφιέρωσαν τη συναυλία στον λαό της Παλαιστίνης. Οι φωτογραφίες του Μίκη με τον Αραφάτ στις γιγαντοοθόνες του σταδίου, υπενθύμισαν τη βαθιά σχέση που είχε ο Μίκης με τον Παλαιστινιακό λαό. Είχε άλλωστε γράψει τον ύμνο της Παλαιστίνης και είχε χριστεί επίτιμος πολίτης της χώρας. Το έργο του είχε πάντα την ίδια σταθερή κατεύθυνση: να στηρίξει τον αδικημένο, να υψώσει τη φωνή του στον αγώνα κατά της καταπίεσης και να δείξει τη σημασία του να αγωνίζεσαι για τη δικαιοσύνη χωρίς περιορισμούς.

Αυτή η βραδιά ήταν πολύ περισσότερα από μια απλή μουσική εκδήλωση. Ήταν μια ξεκάθαρη δήλωση για την ειρήνη, τη δικαιοσύνη και την ελευθερία όλων των λαών. Και το γεγονός ότι η Παλαιστίνη ήταν κεντρικό σημείο αναφοράς της συναυλίας -πόσο συγκλονιστική η τελευταία εικόνα που χαράχθηκε στο μυαλό μας, όπου όλοι οι καλλιτέχνες τραγουδούσαν τη Ρωμιοσύνη κρατώντας μία τεράστια Παλαιστινική σημαία- αποτελεί υπενθύμιση ότι, ακόμη και μετά την απώλειά του, η κληρονομιά του παραμένει άμεσα συνδεδεμένη με τον αγώνα για την ελευθερία των καταπιεσμένων και τη συνείδηση του παγκόσμιου λαού.

Ένα κατάμεστο Καλλιμάρμαρο

Δεν είναι τυχαίο που το Καλλιμάρμαρο γέμισε από άκρη σ΄άκρη ασφυκτικά με κόσμο. Κόσμο κάθε γενιάς. Από μωρά παιδιά μέχρι ηλικιωμένους που αψήφησαν τη ζέστη και δήλωσαν εκεί παρόντες για να τιμήσουν τον έναν και μοναδικό Μίκη Θεοδωράκη.

Ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν εκεί. Η παρουσία του ήταν αισθητή. Κάθε λεπτό, κάθε στιγμή. Με τις μουσικές του να ενώνουν, να συσπειρώνουν και να αφυπνίζουν. Τα τραγούδια του άλλωστε, ακόμη και σήμερα, μας κάνουν να ανατριχιάζουμε, να τραγουδάμε δυνατά και να θυμόμαστε την Ιστορία μας, με την ίδια ένταση που την έζησαν οι προηγούμενες γενιές.

Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα

Οι νεώτεροι συμμετέχοντες της βραδιάς, οι «Κοινοί Θνητοί» άνοιξαν τη συναυλία με μια νέα εκτέλεση του «Θάλασσες μας ζώνουν», ενός τραγουδιού που γράφτηκε στην εξορία της Ικαρίας. Με την ανατρεπτική τους προσέγγιση, ακουλούθησε το “Ο αδελφός τον αδελφό” από το θεατρικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη “Ο Εχθρός του λαού” αποτυπώνοντας τη διαρκή σημασία του μηνύματος του Μίκη. “Η μετανάστευσις είναι ευλογία δια τον τόπο” είπαν βροντερά.

Εξόχως συγκινητικός ο εγγονός του Μίκη, Άγγελος, που ανέβηκε στη σκηνή τραγουδώντας την “Επιστολή” και τον “Λεβέντη” και κοιτώντας ψηλά είπε «Παππού μου σήμερα θα τραγουδήσουμε και θα γιορτάσουμε τα 100 σου χρόνια…».

Σειρά πήρε η Βιολέτα Ίκαρη που απέδωσε μοναδικά τη «Φαίδρα» από την ταινία του Ζιλ Ντασέν, ενώ ακολούθως η Αγγελική Τουμπανάκη μας θύμισε τις μουσικές Μίκη για τον Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα.

“Θέλει αρετή και τόλμη η Ελευθερία”  είπε ο Παναγιώτης Πετράκης ερμηνεύοντας το “Εις Σάμον” του Ανδρέα Κάλβου, ενώ ο μοναδικός Βασίλης Λέκκας τραγούδησε τους «Δρόμους του Αρχάγγελου» σε στίχους Μιχάλη Γκανά.

«Είμαστε πάλι εδώ τιμώντας τον Μίκη Θεοδωράκη και με αυτό που γίνεται καταλαβαίνει κανείς τι σημαίνει να είσαι αθάνατος», είπε η Ρίτα Αντωνοπούλου πριν ερμηνεύσει τους «Δρόμους Παλιούς» σε ποίηση Μανόλη Αναγνωστάκη με όλο το Καλλιμάρμαρο να τη συνοδεύει σε μία από τις πιο όμορφες στιγμές της βραδιάς.

Η Γιώτα Νέγκα αμέσως μετά ερμήνευσε την «Μπαλάντα του Αντρίκου», κερδίζοντας θερμό χειροκρότημα και ο Δημήτρης Μπάσης ξεσήκωσε το κοινό με το “Βράχο Βράχο”.

“Μην ξεχνάς τον Ωρωπό” φώναξε ο Παντελής Θαλασσινός. Άλλωστε το έργο και η αγωνιστική δράση του Μίκη Θεοδωράκη συνδέθηκαν άρρηκτα με τον αντιδικτατορικό αγώνα. Το τραγούδι αυτό μιλά για τους μήνες (Οκτώβριος 1969 – Απρίλιος 1970) που ο Μίκης Θεοδωράκης πέρασε στις φυλακές Ωρωπού – μαζί με άλλους συναγωνιστές (Μανώλης Γλέζος, Ανδρέας Λεντάκης) – ως κρατούμενος της χούντας των Συνταγματαρχών.

Ακολουθεί το “Ήταν κάποτε δυο φίλοι” που ερμήνευσαν ο Παντελής Θαλασσινός και ο Διονυσης Τσακνής. Η μελωδία του τραγουδιού αυτού αποτελεί τον Εθνικό Ύμνο της Παλαιστίνης. Ο Μίκης στις γιγαντοοθόνες με την παλαιστινιακή μαντίλα εκφωνεί πύρινους λόγους, ενώ αγκαλιάζει τον Αραφάτ.

“Σήμερα, το 2025 τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη ηχούν δυνατότερα από ποτέ” είπε ο Γεράσιμος Ανδρεάτος και ερμήνευσε συγκλονιστικά το “Βραδιάζει”, ενώ ο Κώστας Τριανταφυλλίδης τραγουδά τον ύμνο της εργατικής τάξης “Μέρα Μαγιού”:

Τη σκυτάλη πήρε ο Μάριος Φραγκούλης ερμηνεύοντας μοναδικά το “Της αγάπης αίματα” από το “Αξιον Εστί” και την “Αρνηση” του Γιώργου Σεφέρη. Όλο το στάδιο τον συνόδευσε συγκινημένο.

Το τραγούδι «Δραπετσώνα», που έγραψε ο Μίκης Θεοδωράκης με τον Τάσο Λειβαδίτη, όταν οι προσφυγικές παράγκες στη Δραπετσώνα γκρεμίζονταν, ερμήνευσε ο Μανώλης Μητσιάς. Το τραγούδι, με τη δύναμη και την κοινωνική του διάσταση, έγινε σύμβολο των αγώνων των ανθρώπων που βίωναν την αδικία και την εκδίωξη, μεταφέροντας τη σιωπηλή αλλά έντονη κραυγή των προσφύγων της περιοχής.

Το στάδιο ξεσήκωσε ο Μίλτος Πασχαλίδης τραγουδώντας με ένταση το “Όταν σφίγγουν το χέρι”, ενώ Άλκηστις Πρωτοψάλτη συγκίνησε με το «Κράτησα τη ζωή μου», σε ποίηση Γιώργου Σεφέρη από τα «Επιφάνια».

Ο μοναδικός Βασίλης Παπακωνσταντίνου “έβαλε φωτιά” με το “Αρνιέμαι” και αμέσως μετά ερμήνευσε την «Όμορφη Πόλη» ενώ όλο το Στάδιο τον συνόδευε με αναμένους τους φακούς των κινητών του. Η ατμόσφαιρα μοναδική. «Μίκη, σε ευχαριστούμε», είπε ο Β. Παπακωνσταντίνου κοιτώντας ψηλά στον ουρανό και ακολούθησε το “Σφαγείο”.

Όταν ακούστηκαν οι «Καμπάνες» της “Ρωμιοσύνης” του Γιάννη Ρίτσου, όλο το Στάδιο σείστηκε και μαζί με τον Γιώργο Νταλάρα το τραγούδι αυτό πήρε άλλη διάσταση. Στη συνέχεια, ο Νταλάρας κάλεσε ένα συγκρότημα μαθητών από Μουσικά Σχολεία και μαζί τραγούδησαν το «Βρέχει στη φτωχογειτονιά». Στιγμές μοναδικές.

Η Μαρία Φαραντούρη, συγκινημένη, ανέβηκε στη σκηνή, μια καλλιτέχνιδα που έχει ταυτιστεί απόλυτα με τον Μίκη Θεοδωράκη, καθώς από τα 16 της χρόνια η φωνή της συνδέθηκε με τις μελωδίες του. Με λόγια γεμάτα πάθος, μας προέτρεψε να κάνουμε πραγματικότητα το όραμα του Μίκη, να «αγωνιζόμαστε για να μετατρέψουμε τη βιομηχανία του εμπορίου σε βιομηχανία ειρήνης και πολιτισμού». Ερμήνευσε με μοναδική ένταση το “Λίγο ακόμα” και το “Γελαστό Παιδί”, ενώ με το “Ποιος τη ζωή μου” και τη “Λαμπρή” έβαλε τη δική της σφραγίδα στην εκδήλωση.

Στο τέλος, κάλεσε όλους τους καλλιτέχνες δίπλα της και, αγκαλιασμένοι, τραγούδησαν το “Της δικαιοσύνης Ήλιε Νοητέ” και τη “Ρωμιοσύνη”. Καθώς αποχωρούσαμε από το Στάδιο, η Λαϊκή Ορχήστρα Μίκης Θεοδωράκης μας συνόδευε με τους ήχους του Ζορμπά.

Ο κόσμος έβγαινε χορεύοντας, μια εικόνα γεμάτη ζωή και ενότητα.