ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ ΚΑΠΟΙΟΙ ΑΘΕΡΑΠΕΥΤΑ ΡΟΜΑΝΤΙΚΟΙ ΧΟΡΕΥΟΥΝ ΤΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΑ ΤΟΥΣ

Μέσα Ιουλίου και τα Χανιά βουλιάζουν από τον τουρισμό. Οι δρόμοι γεμίζουν τουρίστες που συνωστίζονται, δημιουργώντας μια ακατάπαυστη κίνηση και έναν θόρυβο που κυριεύει την πόλη. Στην περαντζάδα του λιμανιού, η βαβέλ των γλωσσών κυριαρχεί, τα ελληνικά σπανίζουν, ενώ η πόλη αναστενάζει κάτω από την καλοκαιρινή της κίνηση.

Την ίδια στιγμή, καθημερινά καραβιές μεταναστών καταφθάνουν από τη Λιβύη, άνθρωποι που πασχίζουν να επιβιώσουν, αναζητώντας καταφύγιο σε έναν κόσμο που τους αρνείται το δικαίωμα για ζωή.

Μία αντίφαση που συνιστά τραγική ειρωνεία: Οι τουρίστες “καταναλώνουν” την πόλη με το βλέμμα στραμμένο στις ανέμελες διακοπές, ενώ οι μετανάστες προσπαθούν να βρουν έναν λόγο ύπαρξης σε έναν κόσμο που τους απορρίπτει.

Σε μια κοινωνία που βρίσκεται σε σύγκρουση με τον εαυτό της, μία ομάδα ανθρώπων, αφοσιωμένων και αποφασισμένων, συνεχίζει να επιμένει σε έναν ρομαντισμό απόλυτα χορευτικό. Με υπομονή και πάθος, στήνει ένα φεστιβάλ χορού που, για δύο εβδομάδες, μεταμορφώνει τα Χανιά σε έναν χώρο έκφρασης και τέχνης. Ο λόγος για το Dance Days Chania, που φέτος γιορτάζει τα 15 του χρόνια με ένα πρόγραμμα επετειακό, τολμηρό και αεικίνητο, φιλοξενώντας έργα που «χορεύουν» τις ιστορίες των δημιουργών τους, που λειτουργούν ως φωνή για αυτούς που δεν έχουν λόγο και γέφυρα για αυτούς που νιώθουν αποκομμένοι.

Η Τέχνη είναι αυτή που έχει τη δύναμη να ενώσει, να ενεργοποιήσει και να προκαλέσει την αλλαγή σε μια πόλη που, ενώ κατακλύζεται από εξωτερικές πιέσεις, αναζητά τη δική της ταυτότητα και λύτρωση μέσω της τέχνης.

Chania Dance Days – Μία ανθρώπινη όαση με αντίδοτο την συλλογικότητα

Ήταν η πρώτη φορά που βρέθηκα στο φεστιβάλ και το ταξίδι αυτό αποτέλεσε μία ευχάριστη έκπληξη, καθώς συναναστράφηκα με σπάνιους ανθρώπους που προσπαθούν να κάνουν τη διαφορά μέσα σε ένα τοπίο που σφύζει από τον υπερτουρισμό, με ανθρώπους που προσπαθούν να επενδύσουν σε κάτι διαφορετικό.

Οι άνθρωποι πίσω από το Dance Days Chania δεν περιμένουν τίποτα υλικό, δουλεύουν εθελοντικά, χωρίς καμία προσδοκία, έχοντας κινητήριο δύναμη την αγάπη τους για τον χορό και την τέχνη. Είναι οι άνθρωποι που θέλουν να αναδείξουν την Τέχνη του χορού, για να δημιουργήσουν έναν χώρο έκφρασης και για να μοιραστούν αυτή τη μαγεία με όλους. Όπως ο Γιάννης, πολιτικός μηχανικός στο επάγγελμα που ζει με την οικογένειά του στην Κρήτη, που με υποδέχτηκε με χαμόγελο γύρω στις 00:00 το βράδυ από το αεροδρόμιο της πόλης και με πήγε στο ξενοδοχείο μου, όπως η Χρύσα που είναι υπεύθυνη παραγωγής, αλλά και τόσοι άλλοι που κάθε μέρα δουλεύουν για να φέρουν αυτό το φεστιβάλ στη ζωή. Άνθρωποι νέοι, λάτρεις της Τέχνης του χορού που για δύο εβδομάδες οι καρδιές τους χτυπούν στους παλμούς του φεστιβάλ.

Όλο αυτό μοιάζει με ένα όνειρο, όπου οι άνθρωποι αφήνουν πίσω τα πάντα για να φτιάξουν κάτι μοναδικό, χωρίς να περιμένουν ανταλλάγματα. Βέβαια, πίσω από όλα βρίσκεται η ψυχή του Φεστιβάλ, η Σοφία Φαλιέρου που κρατά το τιμόνι της καλλιτεχνικής διεύθυνσης και στέκεται πιστή στην αξία του χορού και της τέχνης, εμπνέοντας και καθοδηγώντας.

Η πολύτιμη εμπειρία του φεστιβάλ

Τρεις μέρες στα Χανιά ήταν τρεις μέρες γεμάτες παραστάσεις σε διαφορετικά μέρη. Από το θέατρο Μίκης Θεοδωράκης έως τον εμβληματικό Φάρο και από το Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου έως τα παλιά Βυρσοδεψεία στην περιοχή Ταμπακαριών – Αγ. Κυριακής στην άλλη άκρη της πόλης.

Μέσα από αυτή την αλληλεπίδραση, η πόλη επανασυστήνεται στους ίδιους της τους κατοίκους και αναδεικνύονται ξεχασμένα μέρη και ιστορίες που παρέμεναν κρυμμένες. Τον Φάρο για παράδειγμα της Πόλης, ένα από τα πιο τουριστικά της σημεία, λίγοι πια είναι οι ντόπιοι που θα τον επισκεφθούν. Εκεί ο Καναδός Jason Martin έστησε μία παράσταση που εστίαζε στους κύκλους μετασχηματισμού, μεταμόρφωσης και ανανέωσης και αποτελούσε έναν καθρέφτισμα του ίδιου μας του εαυτού.

Ο Martin μετέβαινε από την αυτάρκεια στην μοναξιά, την ευπάθεια στην αποφασιστικότητα και την πρόκληση στην παραίτηση μέσα σε ένα επιβλητικό ηχοτοπίο την ώρα που ο ήλιος έδυε και ο ουρανός βαφόταν στα πιο ωραία του πορτοκαλί χρώματα.

Από την άλλη πλευρά, η ομάδα των Βασίλη Μαυριανού, Σοφίας Πουχτού και Νίκου Λιάσκου έστησε μία site-specific παράσταση σε μία ξεχασμένη από τον χρόνο περιοχή, αυτή των Ταμπακαριών στην άκρη της πόλης. Τους παρατηρώ καθώς κάνουν πρόβα ανάμεσα σε ανενεργά κτήρια και τη θάλασσα, πάνω σε κοφτερά βράχια και σε ρηχά νερά, δίπλα σε άγρια αλμύρα, σε λουκέτα, λαμαρίνες, έντονη μυρωδιά, μαύρο νερό. Προσπαθούν έστω και για λίγο να ανασύρουν τις χαμένες μνήμες της περιοχής και να δώσουν φωνή στα όσα έχουν ξεχαστεί.

Στο αμφιθέατρο Μίκης Θεοδωράκης είδαμε πολύ ενδιαφέρουσες παραγωγές. Την αυλαία του φεστιβάλ άνοιξε το «Diva», το τελευταίο έργο του Giovanni Insaudo, που εξερευνά τη διαχρονική μορφή της ντίβας και την εξιδανίκευση στη λαϊκή κουλτούρα. Το έργο ήταν πρωτίστως εμπνευσμένο από την απόλυτη ντίβα, τη Μέριλιν Μονρόε και προσέφερε μια ματιά στην ιδιωτική και συχνά μοναχική ζωή αυτών των διάσημων ειδώλων της δεκαετίας του 1950. Αν και το θέαμα φάνηκε λίγο παρωχημένο, η παράσταση αποτύπωσε εύστοχα την τραγικότητα πίσω από την επιτυχία και τη δημοσιότητα.

Εξαιρετικά ενδιαφέρον ήταν το “INSIGHT” της Inbar Elkayam, μία πραγματική εξερεύνηση της περίπλοκης σχέσης μεταξύ αντίληψης και πραγματικότητας. Μέσα από ένα μείγμα κίνησης, χειρονομιών και οπτικών εικόνων, το έργο εμβαθύνει στην πολυπλοκότητα της ανθρώπινης εμπειρίας, αμφισβητώντας τα όρια μεταξύ του ορατού και του αόρατου, του οικείου και του άγνωστου. Η χορογραφία και η σύλληψη από την Inbar Elkayam δημιούργησαν ένα δυναμικό διάλογο με τον θεατή, προκαλώντας τον να αναρωτηθεί για τη φύση της πραγματικότητας και την ικανότητα του ανθρώπου να αντιληφθεί τον κόσμο γύρω του.

Το “IT’S THE END OF THE AMUSEMENT PHASE” της Χαράς Κότσαλη ήταν εντυπωσιακό και ξεσήκωσε το κοινό. Μια εκρηκτική χορογραφία που εξερευνά τη σχέση του ατομικού και συλλογικού σώματος με την ιστορία, την πρόοδο και την καταστροφή, καθώς και τους χορούς διασκέδασης και προπαγάνδας. Η Κότσαλη χρησιμοποιεί έναν καταιγιστικό συνδυασμό γραμμικών και ασυνεχών αφηγηματικών φορμών, όπως μονοπλάνα, μουσικό ισοκράτημα και collage, για να εξερευνήσει τη σχέση μεταξύ συνέχειας και ασυνέχειας στην Ιστορία και αποτυπώνει την αποτυχία του πειράματος της προόδου και τη συναισθηματική ένταση της σύγχρονης πραγματικότητας.

Η πιο συγκινητική στιγμή του φεστιβάλ

Η πιο όμορφη στιγμή του φεστιβάλ ήταν αυτή στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου. Εκεί, οι Γυναίκες 65+ Ομάδα σύγχρονου χορού «Συν-Κίνηση» παρουσίασαν την παράσταση «Η ζωή δεν είναι μουσακάς». Αυτές οι γυναίκες, με επιμονή και πάθος, δούλεψαν με τη Σοφία Φαλιέρου καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, ερευνώντας, αυτοσχεδιάζοντας και πειραματιζόμενες, με στόχο να επανακαθορίσουν τη σχέση τους με το σώμα τους και τη ζωή γενικότερα. «Οι γυναίκες αυτές θυσίασαν τα πάντα για τον χορό. Έπαψαν για λίγο καιρό να είναι μαμάδες και γιαγιάδες και ερχόντουσαν γεμάτες ενθουσιασμό στα μαθήματα χορού».

 

Αυτή τους η θέρμη αποζημιώθηκε απόλυτα. Η παράσταση που μας χάρισαν είχε τέτοιο λυρισμό που απέδειξε περίτρανα πως η σωματικότητα δεν εξαρτάται από την ηλικία, αλλά από την εσωτερική επιθυμία, ενώ απέδειξε περίτρανα πως η τέχνη και η κίνηση είναι παντοτινές πηγές δύναμης και αυτοεκπλήρωσης. Το πιο συγκινητικό ήταν η στιγμή που, στο τέλος της παράστασης, τα παιδιά και τα εγγόνια τους τις αγκάλιασαν, αποδεικνύοντας ότι ο χορός είναι μια γέφυρα που ενώνει γενιές και συναισθήματα σε μία κοινή εμπειρία ζωής.

Σ’ έναν κόσμο που κινδυνεύει να απορροφηθεί από τη λήθη, η πόλη των Χανίων μπορεί να βρει τη φωνή της, να εκφράσει τις αντιφάσεις της και να αναδείξει την ανάγκη για συλλογική δράση. Επιμένει μέσα από τον χορό και τις επιλογές του να διατηρεί τη σωματική μνήμη ενεργή. Με αντίδοτο την συλλογικότητα και την συμμετοχικότητα της τέχνης, αλλά και τη δύναμη της σωματικότητας, επενδύει στην καλλιτεχνική ποικιλομορφία και καλεί το κοινό μέσα από τις δράσεις του σε ευελιξία, αφύπνιση και προβληματισμό. Το Chania Dance Days, μέρος μιας κοινωνίας που πάλλεται, διαμαρτύρεται αλλά και συντηρητικοποιείται, κρατάει στην επικαιρότητα την ελευθερία της έκφρασης σαν ζωτικό παράγοντα εξέλιξης τόπων και ανθρώπων.