ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΔΕΝ ΛΕΝΕ ΠΙΑ: “ΕΓΩ ΠΟΤΕ ΘΑ ΓΙΝΩ ΜΑΝΑ”;

Στην χολυγουντιανή ταινία «Τα παιδιά των ανθρώπων» περιγράφεται ένα δυστοπικό μέλλον, στο οποίο οι άνθρωποι δεν τεκνοποιούν πια και η μοναδική εγκυμονούσα που έχει απομείνει στο σύμπαν, προκαλεί το δέος και τον θαυμασμό. Οπωσδήποτε, η ανθρωπότητα δεν έχει φτάσει ακόμα σε αυτό το σημείο αλλά σίγουρα οδεύει προς μια βεβαιότητα: τουλάχιστον στον δυτικό κόσμο και τις αναπτυγμένες κοινωνίες του, το ζήτημα της τεκνοποίησης γίνεται όλο και πιο πολύπλοκο. Δεν είναι μονάχα η φυσική αδυναμία των ανδρών και των γυναικών να έχουν γονιμότητα, κάτι που προκαλεί τεράστιο αριθμό εξωσωματικών αλλά και η απροθυμία των πρώτων να μπουν στον ρόλο της μητρότητας. Χρόνο με τον χρόνο, όλο και περισσότερες εκπρόσωποι του ασθενούς φύλου, δεν βλέπουν τα παιδιά ως μέρος της ζωής τους. Μια σχετική έρευνα στην Βρετανία αποδεικνύει ότι τα ποσοστά των γεννήσεων είναι τόσο χαμηλά όσο ακριβώς μετά τον Πόλεμο, όπου είχαν χαθεί εκατοντάδες χιλιάδες άνδρες στις πολεμικές επιχειρήσεις.

Τι φταίει λοιπόν; Οι λόγοι είναι γνωστοί: οι έξυπνες, μορφωμένες γυναίκες έχουν τόσο μεγάλες φιλοδοξίες στο εργασιακό πεδίο που αρνούνται να κάνουν τις απαραίτητες υποχωρήσεις στην καριέρα τους, προς χάριν ενός γάμου ή των παιδιών. Πολλές από αυτές το μετανιώνουν όταν φτάσουν τα 45 και συνειδητοποιούν στο κατώφλι της κλιμακτηρίου ότι μπορεί και να πήραν την λάθος απόφαση. Αλλά ο χρόνος και τα γονίδια δεν γυρίζουν πίσω και το ποτάμι της ηλικίας τις τραβά μπροστά. Δεν είναι μονάχα οι απαιτήσεις της δουλειάς. Η χειραφέτηση των γυναικών τις κάνει να θέλουν να χαρούν την ίδια ερωτική ελευθερία που έχουν και οι άνδρες. Όμως σε εκείνες το τίμημα είναι αφάνταστα μεγαλύτερο. Διότι ένας πενηντάρης μπορεί να γίνει ένας χαριτωμένος μπαμπάς αλλά μια πενηντάρα ρισκάρει την πνευματική και σωματική υγεία του μωρού που θα φέρει στον κόσμο. Το αποτέλεσμα είναι γνωστό: η τεκνοποίηση έχει γίνει προνόμιο της κατώτερης τάξης, εκεί όπου οι γυναίκες δεν έχουν τόσο υψηλά μετρα και σταθμά για την εξέλιξή τους.

Αν μεγεθύνει κανείς την εικόνα, θα διαπιστώσει πως το ίδιο συμβαίνει και στην υφήλιο. Οι πιο φτωχές χώρες, τα μέρη όπου υπάρχει ανέχεια και χαμηλή ποιότητα ζωής, ανανεώνουν τον πληθυσμό του πλανήτη, σε αντίθεση με τις γηρασμένες κοινωνίες της Ευρώπης και της «λευκής» Αμερικής. Ιδού μερικά ποσοστά που αποκαλύπτουν το μέγεθος του προβλήματος. Στην Βρετανία από το 1980 μέχρι σήμερα έχει τετραπλασιαστεί ο αριθμός των γυναικών που γεννούν μετά τα 40 έτη της ηλικίας τους από 6.800 σε σχεδόν 30.000 το 2011. Η Daily Telegraph αναφέρει σε άρθρο της πως είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του κόσμου, που μπορεί κανείς να μαντέψει την κοινωνική τάξη ενός μωρού, κρίνοντας από την ηλικία που η μητέρα του το έφερε στην ζωή.

A Yemeni mother struggling to feed her children, two of whom have already perished (file photo). Alalam.ir

Στην Αμερική και ιδιαιτέρως στην Νέα Υόρκη, οι γυναίκες σε παραγωγική ηλικία
προτιμούν να πάρουν ένα κατοικίδιο από το να μπουν στην διαδικασία του γάμου και της τεκνοποίησης. Και εκεί τα δημογραφικά στοιχεία αποκαλύπτουν την πραγματικότητα. Τα τελευταία επτά χρόνια, ο αριθμός των γεννήσεων από γυναίκες που είναι κάτω των 30 ετών έχει πέσει κατά 10%. Την ίδια περίοδο έχει αυξηθεί κατακόρυφα ο αριθμός των πωλήσεων μικρόσωμων σκύλων από 36 εκατομμύρια σε 40 εκατομμύρια. Οι ψυχολόγοι θεωρούν ότι υπάρχει μια σαφής τάση να υποκαθιστούν το παιδί με το ζώο. Οι ευθύνες είναι λιγότερες και η δέσμευση, περιορισμένης διαρκείας.

Yπάρχει ένας ακόμα λόγος για τον οποίον οι γυναίκες αλλά και οι άνδρες αποφεύγουν να γίνουν γονείς. Η οικονομική ύφεση και η συνεχής πτώση των μισθών τους αναγκάζει να σκεφτούν το παιδί ως ένα τεράστιο και βαρύ κόστος που θα κρατήσει δύο δεκαετιες τουλάχιστον. Η επισφάλεια στην εργασία και οι συνεχείς απολύσεις δεν αφήνουν τα νέα ζευγάρια να ονειρευτούν μια οικογένεια. Αν μάλιστα αποφασίσουν τελικά να τεκνοποιήσουν, μένουν στο ένα παιδί. Τα έξοδα ξεκινούν από τις πρώτες εβδομάδες της κύησης και συνεχίζονται συνήθως μέχρι την ενηλικίωση (αν και στην Ελλάδα αυτό το ψυχολογικό όριο δεν ισχύει)

Τι θα συμβεί όμως; Η θεωρία για το δημογραφικό υπογραμμίζει ότι για να μείνει σταθερός ένας πληθυσμός αριθμητικά ο μέσος όρος των γεννήσεων σε γυναίκες που είναι ακόμα γόνιμες πρέπει να είναι 2.1 και στην Αμερική είναι 1.86. Οι μισές γυναίκες στις ΗΠΑ μεταξύ 15 και 44 είναι άτεκνες. Συνεπώς, θα προκύψουν σίγουρα προβλήματα στο μέλλον όχι μόνο για τα ασφαλιστικά ταμεία και το ποιος θα θρέφει μια κοινωνία γερόντων αλλά και σε πολλούς άλλους τομείς. Υπάρχουν ολόκληρες γεωγραφικές ζώνες στον πλανήτη αλλά και φιλόδοξες χώρες όπως η Ινδία και η Κίνα με πληθυσμό που έχει την μεγαλύτερή του ομάδα στην νιότη. Αυτό μπορεί ακόμα και να ανατρέψει τις σημερινές ισορροπίες, πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές. Οι δημογράφοι λ.χ. υποστηρίζουν ότι ένας από τους λόγους που έγινε η Αραβική Άνοιξη ήταν το γεγονός ότι μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού ήταν νέοι που ήθελαν την αλλαγή. Όσο για την Δύση, θα βλέπει τις πιο χαρισματικές και μορφωμένες γυναίκες, αυτές που θα γίνονταν ιδανικές μητέρες να βγάζουν φωτογραφίες στο Facebook με σκυλιά και γατιά στην αγκαλιά. Οι πιο έξυπνες – οπως η Σοφία Βεργκάρα – μπορεί και να έχουν καταψύξει κανένα έμβρυο.