H ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΚΑΙ ΟΙ KNEECAP ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΣΗΜΑΣΙΑ. Η ΓΑΖΑ ΕΧΕΙ

380 συγγραφείς και πολιτιστικοί οργανισμοί από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία δημοσίευσαν πριν λίγες μέρες επιστολή, στην οποία ζητούν να σταματήσει ο αποκλεισμός της Γάζας από τρόφιμα και φάρμακα, να επιβληθούν κυρώσεις στο κράτος του Ισραήλ και να υπάρξει κατάπαυση του πυρός με δίκαιους όρους για Παλαιστίνιους και Ισραηλινούς (πολίτες, ομήρους και φυλακισμένους). Δε δίστασαν μάλιστα να χρησιμοποιήσουν την «κακή λέξη από γ», γράφοντας ότι «ο όρος γενοκτονία δεν είναι κάποιο σλόγκαν», αντίθετα περιγράφει με ακρίβεια αυτό που κάνει το Ισραήλ στη Γάζα, για το οποίο πια «δεν τίθεται καν debate μεταξύ ειδικών στο Διεθνές Δίκαιο και Οργανισμών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων». Ανάμεσα στις υπογραφές Ίαν ΜακΓιούαν, Τζόναθαν Κόου, Ζέιντι Σμιθ, Χανίφ Κιουρέισι, Μπράιαν Ίνο, Ίρβιν Γουέλς. 

Λίγα 24ωρα αργότερα, επίσης στο Ηνωμένο Βασίλειο, 300 προσωπικότητες απαίτησαν από τον Βρετανό πρωθυπουργό, Κιρ Στάρμερ, να σταματήσει να πουλάει όπλα στο Ισραήλ, κάνοντας λόγο για «συνενοχή σε εγκλήματα πολέμου». Πρόκειται για καλλιτέχνες, ακτιβιστές, επιστήμονες κι ακαδημαϊκούς, από την ποπ σταρ Dua Lipa στον ηθοποιό Μπένεντικτ Κάμπερμπατς κι από τον σκηνοθέτη Ντάνι Μπόιλ στον επιζήσαντα του Ολοκαυτώματος, Στίβεν Κάπος. 

Είχε προηγηθεί δύο εβδομάδες πριν, παραμονή της έναρξης του Φεστιβάλ των Καννών, η επιστολή 400 ανθρώπων του σινεμά, στην οποία καταδίκασαν τις φρικαλεότητες του Ισραήλ στη Γάζα κάνοντας ανοιχτά λόγο για «γενοκτονία». Την επιστολή υπέγραψαν, μεταξύ άλλων,  Γιώργος Λάνθιμος, Κώστας Γαβράς, Μαρκ Ράφαλο και Πέδρο Αλμοδόβαρ, και στην εισαγωγή της διαβάζουμε για τον τραγικό θάνατο της 25χρονης Φάτμα Χάσσονα από αεροπορικό βομβαρδισμό του Ισραήλ στις 16 Απριλίου. Μια ημέρα πριν είχε μάθει ότι η ταινία της θα παιζόταν στο φετινό φεστιβάλ. 

600 μέρες και περισσότερους από 56.000 νεκρούς Παλαιστίνιους μετά την βάρβαρη επίθεση της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου, η Δύση δεν μπορεί να κάνει άλλο πώς δεν βλέπει. Η φρίκη στη Γάζα συμβαίνει με τη δική της ανοχή και συνενοχή, το Ισραήλ επιχειρεί να αφανίσει τους Παλαιστίνιους (και) με δυτικά όπλα. Οι αντιδράσεις πληθαίνουν. Είναι σαφώς αργοπορημένες, σε πολλές περιπτώσεις προσχηματικές κι αγχωμένες να συγχρονιστούν με τη φορά του ανέμου τώρα που φαίνεται ν’ αλλάζει. Μπορεί οι θάνατοι (ακόμα και των περισσότερων από 15.000 παιδιών που έχουν δολοφονηθεί) να έγιναν στατιστική, μπορεί οι εικόνες φρίκης να μας έγιναν συνήθεια προς αποφυγή, ίσως όμως -αν έχει καμία σημασία- η λιμοκτονία σε αργή κίνηση στην οποία το Ισραήλ καταδικάζει τους Παλαιστινίους να είναι τελικά το αποκορύφωμα του σοκ. Ως κάτι τόσο αδιανόητο για τη δική μας πραγματικότητα, για τον κόσμο της κατανάλωσης και της αφθονίας στον οποίο ζούμε. Η Δύση δε θα διορθώσει ποτέ ότι είδε τις αξίες της να κονιορτοποιούνται στη Γάζα, όμως είναι τέτοιο το διακύβευμα που αυτό το έστω όψιμο «όχι στο όνομά μας» είναι κάλλιο αργά παρά ποτέ. 

Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία και Καναδάς απείλησαν το Ισραήλ με κυρώσεις – ο Νετανιάχου δεν ίδρωσε και τους απάντησε περίπου «κοιτάξτε τη δουλειά σας». Νορβηγία, Ισπανία, Ιρλανδία – οι τρεις χώρες με την εξαρχής πιο συνεπή ανθρωπιστική στάση – αναγνώρισαν το παλαιστινιακό κράτος. Οι ΗΠΑ συνεχίζουν στον ολέθριο ρόλο ενός Πόντιου Πιλάτου που όλο αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, αλλά αν είχε πραγματική βούληση θα είχε σταματήσει την καταστροφή από πολύ νωρίς. Ο κόσμος βγαίνει στους δρόμους: μισό εκατομμύριο στο Λονδίνο, εκατοντάδες χιλιάδες στη Χάγη, τεράστιο κύμα αλληλεγγύης στα, στοχοποιημένα από τον Τραμπ, αμερικάνικα πανεπιστήμια. Το αρχικό, αν και παρατεταμένο, μούδιασμα έχει υποχωρήσει. Πώς μπορεί να σταθεί ο ηθικός αντιπερισπασμός περί «αντισημιτισμού», όταν μέχρι κι ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ, Εχούντ Ολμέρτ, γράφει άρθρο στην Haaretz που λέει ότι η χώρα του διαπράττει εγκλήματα πολέμου;

Και η Ελλάδα; Την εβδομάδα που πέρασε 101 οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών (όπως οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και η ActionAid) με επιστολή τους απεύθυναν έκκληση στην Ελληνική Κυβέρνηση αλλά και στο Κοινοβούλιο της χώρας να αναλάβουν άμεση και ουσιαστική δράση για την προστασία του άμαχου πληθυσμού στην Παλαιστίνη. Θυμίζουμε ότι λίγες μέρες πριν η Ελλάδα ήταν ανάμεσα στη θλιβερή μειοψηφία των (ευρωπαϊκών και μη) χωρών που δεν υπέγραψαν ένα μετριοπαθές, «απαλό» κείμενο της European External Action Services που ζητούσε τον τερματισμό του αποκλεισμού της Γάζας. 

Η Ελλάδα, λοιπόν, την στιγμή που συμβαίνει αυτή η πολυπόθητη μετατόπιση… ασχολείται με την Γλυκερία. Με τις προγραμματισμένες συναυλίες στο Ισραήλ που δεν ακυρώνει η 70χρονη λαϊκή τραγουδίστρια και τον επακόλουθο αποκλεισμό της από τη συναυλία του ΚΚΕ στο Καλλιμάρμαρο προς τιμήν του Μίκη Θεοδωράκη. Με το hate που δέχεται στα σόσιαλ από ανθρώπους που βρήκαν ευκαιρία να χουλιγκανίσουν και την υπεράσπισή της στη δημόσια σφαίρα από σχολιαστές που έχουν πολλές κουβέντες να πουν για την Γλυκερία αλλά καμία για τους ανθρώπους που ποδοπατιούνται στη Γάζα για λίγο αλεύρι.

Το Γλυκερία-gate μοιάζει κάπως με αντίστροφη παρωδία αυτού που συμβαίνει με τους Kneecap, το hip hop γκρουπ από τη Βόρεια Ιρλανδία με τον επιθετικό λόγο και την τόσο σαφή πολιτική στάση ώστε να γράψει επί σκηνής “Fuck Israel, Free Palestine” στο καλιφορνέζικο μουσικό φεστιβάλ Coachella τον προηγούμενο μήνα. Οι βορειοιρλανδοί, που αναμένονται και στη χώρα μας στις 13/7, υποστηρίζουν τα ίδια κι ακόμα θερμότερα σε συνεντεύξεις τους, με αποτέλεσμα όχι μόνο οι διοργανωτές να τους ακυρώνουν από το ένα φεστιβάλ μετά το άλλο, αλλά κι ένα μέλος τους να κατηγορηθεί για τρομοκρατία από τις βρετανικές αρχές. Κάτι που προκάλεσε κύμα συμπαράστασης από επιφανείς βρετανούς μουσικούς (από τον Paul Weller στους Idles και τους Bicep) που σε επιστολή τους μίλησαν για «απόπειρα λογοκρισίας και καταπίεσης της καλλιτεχνικής ελευθερίας» κατηγορώντας παράλληλα τα βρετανικά μίντια ότι «στιγματίζουν και φιμώνουν την μπάντα».

Ο καθένας μπορεί να το δει όπως θέλει.

Να σεβαστεί το «θα πάω όπου με θέλουν, ακόμα και στο Ισραήλ» της Γλυκερίας ή να την κρίνει γι’ αυτό. Nα αναλογιστεί τις δεκάδες φορές που κάναμε αυτό το debate προ 7ης Οκτωβρίου με καλλιτέχνες που μποϊκοτάρουν το Ισραήλ όπως οι Μassive Attack κι ο Ρότζερ Γουότερς και καλλιτέχνες που επέμεναν να παίζουν εκεί όπως ο Νικ Κέιβ και ο Τομ Γιορκ (που δημοσίευσε μόλις προχθές επίσημη δήλωση, με έντονα vibes νοσταλγίας για το Ποτάμι). Να εξοργιστεί με τη διάφανη λογοκρισία που υφίστανται οι Kneecap (και άλλα συγκροτήματα που επίσης αποκλείονται απλά και μόνο επειδή σηκώνουν παλαιστινιακές σημαίες στην σκηνή) ή να θεωρήσει ότι το παρατραβηξαν και πήγαιναν γυρεύοντας. (Ίσως βέβαια αυτή να είναι και λίγο η «δουλειά» των καλλιτεχνών.)

Μόνο που η Γλυκερία δεν έχει σημασία. Ούτε οι Kneecap. Η Γάζα έχει. 

Η Γάζα είναι η ιστορία. Όλα τα γύρω γύρω είναι στην πιο αθώα ερμηνεία debates πολυτελείας, και στην πιο πονηρή τους εκδοχή ασκήσεις αποπροσανατολισμού και προπαγάνδας τις μέρες που συμπληρώνονται τρεις μήνες παράνομου καθολικού αποκλεισμού σε νερό, τρόφιμα και φάρμακα.

 

Σε ένα από τα viral βίντεο των ημερών, ο διάσημος βρετανός δημοσιογράφος Πιρς Μόργκαν «διαλύει» την πρέσβειρα του Ισραήλ στο Ηνωμένο Βασίλειο ρωτώντας την επανειλημμένα «πόσα μωρά έχετε σκοτώσει;». Ο Μόργκαν, φυσικά, θυμήθηκε να κάνει αυτές τις ερωτήσεις με καθυστέρηση 20 μήνών, προφανώς έχοντας αφουγκραστεί την αλλαγή στο γενικό consensus. Από την άλλη, οι εγχώριοι προπαγανδιστές ούτε που να ιδρώσει το αυτί τους, αν και τα επιχειρήματά τους όλο και φθηναίνουν. Από το Ισραήλ ως «προκεχωρημένο φυλάκιο του δυτικού κόσμου» που έχει «δικαίωμα στην αυτοάμυνα», φτάσαμε στις ειρωνείες «γιατί δεν πεθαίνουν τελικά τα 14.000 μωρά στη Γάζα» (όπως προειδοποίησε ο ΟΗΕ αν συνεχιστεί ο αποκλεισμός) και μια έντονη ανησυχία για το «ψυχικό τραύμα» που μπορεί να προκληθεί στη Γλυκερία. Ποιος ξέρει αν είναι μόνο η πόλωση ως αυτοσκοπός που τους τυφλώνει; Πόσο απογοητευτικό είναι ότι έχουν ακροατήριο;

Η στάση για όσα γίνονται στη Γάζα, δεν είναι σαν σαν τους άλλους διαχωρισμούς της εποχής των σόσιαλ μίντια. Δεν είναι Μνημόνιο-Αντιμνημόνιο, ΝΑΙ-ΟΧΙ, ΣΥΡΙΖΑ-ΑντιΣΥΡΙΖΑ, Μητσοτάκης-ΑντιΜητσοτάκης κ.ο.κ. Δεν είναι καν «με τις μέλισσες ή με τους λύκους». Είναι μια συνειδητή επιλογή, όποια η πολιτική αφετηρία του καθενός, για το αν είσαι άνθρωπος ή σκουπίδι.