MTV, ΤΕΛΟΣ ΕΠΟΧΗΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 44 ΧΡΟΝΙΑ

Τέλος εποχής για το MTV, το αμερικανικό δίκτυο καλωδιακής τηλεόρασης, που ξεκίνησε το 1981 ως το πρώτο παγκοσμίως κανάλι με 24ωρη μετάδοση μουσικών βίντεο, αλλάζοντας ριζικά τη μουσική, τη μόδα και την ποπ κουλτούρα. Το MTV έφερε πραγματική επανάσταση στον χώρο της μουσικής βιομηχανίας και εξελίχθηκε σε ένα τεράστιο πολιτιστικό φαινόμενο. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’90, άλλαξε τον “χαρακτήρα” του, παρουσιάζοντας νέου ύφους και περιεχομένου προγράμματα, όπως κινούμενα σχέδια, reality show, κωμικές εκπομπές και τηλεοπτικές σειρές.

Η μητρική εταιρεία Paramount Global, στην οποία ανήκει το MTV, ανακοίνωσε στις 10 Οκτωβρίου ότι τα κανάλια “MTV Music“, “MTV 80s“, “MTV 90s“, “Club MTV” και “MTV Live”, θα διακόψουν τη μετάδοσή τους στις 31 Δεκεμβρίου 2025, με το “MTV HD” να παραμένει στον αέρα ως το μοναδικό κανάλι του δικτύου, προβάλλοντας μερικές από τις δημοφιλείς reality σειρές του προγράμματός του. Οι αιτίες που οδήγησαν στην απόφαση αυτή, ήταν πρώτον, οι περικοπές δαπανών από την Paramount Global, λόγω της συγχώνευσής της με τη Skydance Media και δεύτερον, η μαζική τα τελευταία χρόνια μετατόπιση των φίλων της μουσικής στις ψηφιακές επιλογές (digital πλατφόρμες, υπηρεσίες streaming κλπ).

Το Magazine θυμάται στο σημερινό κείμενο το ξεκίνημα του μουσικού καναλιού που διαμόρφωσε την κουλτούρα των 80s και 90s, την εξέλιξή του, την ακμή και την παρακμή του, μαζί με κάποιες από τις πιο εμβληματικές και ιστορικές στιγμές του στην πορεία αυτή των 44 χρόνων, που θα ρίξει αυλαία πριν μπει η Πρωτοχρονιά του 2026.

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ MTV

Στη διάρκεια της δεκαετίας του ’70, υπήρχαν μουσικά τηλεοπτικά προγράμματα (The Midnight Special, In Concert, The Old Grey Whistle Test κ.ά.) που καλούσαν καλλιτέχνες και συγκροτήματα για live εμφανίσεις στο τηλεοπτικό πλατό. Ήδη πάντως, κάποιες μπάντες είχαν γυρίσει βίντεο για να συνοδεύσουν τα τραγούδια τους (Beatles, Bob Dylan, ABBA, Queen), σε πρώιμο όμως στάδιο, χωρίς να έχει καθιερωθεί ακόμα η έννοια και το concept του video-clip.

Το 1979, τα στελέχη της νεοσύστατης τότε Warner-Amex Satellite Entertainment (θυγατρικής της Warner Communications), κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι νέοι και κυρίως οι έφηβοι, αποτελούσαν ένα παραμελημένο αλλά και δυνητικά άκρως επικερδές κοινό και αποφάσισαν να δημιουργήσουν μια τηλεοπτική μορφή παρουσίασης για να στοχεύσουν το συγκεκριμένο target group. Η αρχική μορφή του MTV (που σημαίνει Music Television, δηλαδή μουσική τηλεόραση) οφείλεται στον Robert W. Pittman, στέλεχος της Warner, που αργότερα έγινε πρόεδρος και CEO του MTV Networks.

“VIDEO KILLED THE RADIO STAR”

Το MTV εγκαινίασε τη λειτουργία του το Σάββατο 1η Αυγούστου του 1981, ένα λεπτό μετά τα μεσάνυχτα, με τις λέξεις “Ladies and gentlemen, rock and roll!” και πλάνα από την αντίστροφη μέτρηση της πρώτης εκτόξευσης του Διαστημικού Λεωφορείου Columbia (που είχε πραγματοποιηθεί νωρίτερα εκείνη τη χρονιά, στις 12 Απριλίου) και στη συνέχεια από την εκτόξευση του Apollo 11 (16 Ιουλίου 1969). Το αρχικό αυτό βίντεο, σε μια πιο σύντομη εκδοχή, με το countdown του Columbia, εμφανιζόταν κάθε μια ώρα στην οθόνη, ανελλιπώς μέχρι και το 1986, όταν αποσύρθηκε λόγω της καταστροφής του Challenger.

Ακολούθησε το αρχικό σήμα του MTV, μια ροκ μελωδία, σύνθεση των Jonathan Elias και John Petersen, η οποία παίχτηκε με φόντο τη σημαία των ΗΠΑ και το λόγκο του MTV να αλλάζει συνεχώς σχέδια. Στη συνέχεια παρουσιάστηκαν οι πέντε πρώτοι Video Jockeys (VJs) του καναλιού (Martha Quinn, Alan Hunter, Mark Goodman, J.J. Jackson και Nina Blackwood), αυτοί δηλαδή που αντί για δίσκους (DJs), έβαζαν βίντεο. Αμέσως μετά ξεκίνησε και επίσημα η παρθενική εκπομπή του καναλιού (που τότε ήταν διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές στο New Jersey) με το πρώτο βίντεο κλιπ, το απόλυτα ταιριαστό – όσο και προφητικό – “Video killed the Radio Star”, ένα τραγούδι των The Buggles (λονδρέζικης new wave και synth-pop μπάντας), που είχε κυκλοφορήσει το 1979.

* Βίντεο: Τα πρώτα λεπτά της λειτουργίας του MTV, η παρουσίαση των VJ’s και το πρώτο βίντεο κλιπ, “Video killed the Radio Star” των The Buggles (1/8/1981). 

Τα επόμενα τραγούδια στην πρώτη εκπομπή, ήταν το “You better run” της Pat Benatar και το “She won’t dance” του Rod Stewart. Οι συνθήκες ήταν τόσο πρωτόγονες, που αρκετές φορές ανάμεσα στα τραγούδια, η οθόνη μαύριζε, μέχρι ένας υπάλληλος του καναλιού, να αλλάξει τη βιντεοκασέτα και να βάλει την καινούργια στο VCR! Η παραγωγή των εκπομπών στο ξεκίνημα του MTV, έγινε στο στούντιο Teletronics, στην West 33rd Street, στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης. Το 1987 μεταφέρθηκε στις εγκαταστάσεις της United Video, στην 57th Street και από το 1995 και μετά, όλες οι παραγωγές έγιναν πλέον στα πλατό των στούντιο του MTV.

Στις πρώτες εβδομάδες λειτουργίας του MTV, υπήρξαν αρκετά προβλήματα. Τα σημαντικότερα όλων ήταν η πολύ περιορισμένη πρόσβαση (αφού το σήμα έφτανε σε μόνο 800.000 σπίτια), οι μόλις 13 διαφημιστικοί συνεργάτες και τα ελάχιστα μουσικά βίντεο που είχε στη διάθεσή του το κανάλι (μόνο 168, εκ των οποίων τα 30 ήταν βίντεο-κλιπ από τραγούδια του Rod Stewart). Επίσης, όπως ήδη αναφέραμε πιο πάνω, υπήρχαν συνεχόμενα τεχνικά απρόοπτα, με αποτέλεσμα να διακόπτονται συχνά είτε ο ήχος, είτε η εικόνα.

ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ MTV

Όμως το γεγονός ότι η δημιουργία του MTV συνέπεσε χρονικά με τη μεγάλη επέκταση του εθνικού καλωδιακού δικτύου στις ΗΠΑ, βοήθησε το κανάλι να χτίσει σταδιακά την μονοπωλιακή – και φυσικά προνομιακή – του θέση σε όλη την Αμερική, φτάνοντας κάθε χρόνο σε νέα ρεκόρ κοινού (η κορύφωση ήρθε το 2011, με εκατό εκατομμύρια συνδρομητές μόνο στις ΗΠΑ!). Μέσα σε μόλις δυο μήνες από την έναρξη του MTV, τα δισκοπωλεία άρχισαν να πουλάνε δίσκους από συγκροτήματα που δεν ακούγονταν μεν στο ραδιόφωνο, όμως είχαν παρουσιαστεί από το καινούργιο μουσικό κανάλι, όπως οι Men at Work, οι Human League και οι Bow Wow Wow.

Το MTV στόχευε κυρίως στο κοινό ηλικίας 12 έως 34 ετών. Οι πρώτες έρευνες που διεξήγαγε το ίδιο το κανάλι, έδειξαν ότι πάνω από το 50% του κοινού του ήταν 12-24 ετών και πως αυτή η ηλικιακή ομάδα παρακολουθούσε το MTV κατά μέσο όρο από 30 λεπτά έως δυο ώρες την ημέρα. Πράγματι, αυτό το συγκεκριμένο νεανικό, mainstream target group έγινε η βασική κινητήρια δύναμη του καναλιού, που οδήγησε καλλιτέχνες και συγκροτήματα να υιοθετήσουν τα βίντεο-κλιπ ως μια “μηχανή” προώθησης των άλμπουμ τους, μετατρέποντάς τα σε έργα τέχνης και παράλληλα στο απόλυτο εργαλείο μάρκετινγκ στην αγορά της μουσικής βιομηχανίας.

Στα πρώτα χρόνια, το MTV διαμόρφωσε το πρόγραμμά του σύμφωνα με το πρότυπο του AOR (album oriented rock) ραδιοφώνου, δηλαδή παίζοντας κυρίως ροκ μουσική. Οι πέντε αρχικοί VJs παρουσίαζαν τα τραγούδια, μαζί με μουσικά νέα, συνεντεύξεις, ημερομηνίες συναυλιών και προωθήσεις δίσκων. Είναι χαρακτηριστικό, ότι λόγω της αβεβαιότητας που υπήρχε για το αν θα πετύχει το κανάλι, οι VJs είχαν ενημερωθεί από τη διοίκηση του MTV να μην αγοράσουν μόνιμες κατοικίες στη Νέα Υόρκη και να κρατήσουν τις δεύτερες δουλειές τους.

Σε αυτή τη δεκαετία του ’80, το κανάλι κινήθηκε σε ένα μεγάλο εύρος της ροκ μουσικής, από το new wave και το soft rock, μέχρι το heavy metal. Τα σημαντικότερα ονόματα που έκαναν την εμφάνισή τους στο ξεκίνημα του MTV, ήταν οι Adam Ant, Blondie, Bryan Adams, Pat Benatar, The Cars, Culture Club, Def Leppard, Duran Duran, Eurythmics, Peter Gabriel, Genesis, Billy Idol, Daryl Hall & John Oates, Michael Jackson, Billy Joel, Mötley Crüe, Tom Petty & The Heartbreakers, The Police, Prince, Ultravox, U2, Van Halen, ZZ Top και Dire Straits, στο τραγούδι των οποίων, “Money for nothing” του 1985, υπήρχε ο στίχος-σύνθημα “I want my MTV”.

MTV VIDEO MUSIC AWARDS

Το 1984, όλο και περισσότερες δισκογραφικές εταιρείες άρχισαν να δημιουργούν βίντεο-κλιπ, συνειδητοποιώντας την ολοένα αυξανόμενη δημοτικότητα του MTV. Για να μπορέσει το κανάλι να διαχειριστεί την ατελείωτη εισροή βίντεο, αύξησε τις λίστες αναπαραγωγής από τρεις σε επτά: New, Light, Breakout, Medium, Active, Heavy and Power.

Στη λίστα “new” παίζονταν καινούργια τραγούδια, στην “light” τραγούδια που άρχιζαν να γίνονται γνωστά, στην “breakout” τραγούδια που έκαναν την είσοδό τους στα charts, στην “medium” τραγούδια που είχαν ήδη γίνει επιτυχίες και σκαρφάλωναν προς το top-10, στην “active” τραγούδια που ήδη βρίσκονταν στο top-10, στην “heavy” τραγούδια που ήταν πλέον πολύ μεγάλα hits και στην “power” τραγούδια-σταθμοί στην ιστορία του ροκ.

Με όλη αυτή την τεράστια επιτυχία που είχε το κανάλι ήδη στην πρώτη του τριετία, οι υπεύθυνοι αποφάσισαν να θεσμοθετήσουν τα MTV Video Music Awards (VMAs), μια σειρά ετήσιων βραβείων για διάφορες θεματικές κατηγορίες σε καλλιτέχνες και συγκροτήματα που είχαν διακριθεί στη διάρκεια της χρονιάς μέσω των μουσικών τους βίντεο-κλιπ. Τα πρώτα VMAs απονεμήθηκαν το 1984 στο Radio City Music Hall της Νέας Υόρκης και έκτοτε η εκδήλωση διοργανώνεται κάθε χρόνο στο τέλος του καλοκαιριού (τέλη Αυγούστου ή αρχές Σεπτέμβρη), συνήθως στη Νέα Υόρκη ή το Λος Άντζελες.

Το βραβείο που δίνεται στους νικητές είναι ένα αγαλματίδιο που αναπαριστά έναν αστροναύτη στη σελήνη, τον περίφημο “moonman”, εμπνευσμένο από το πρώτο σήμα του MTV, με την αντίστροφη μέτρηση του διαστημικού λεωφορείου Columbia και την εκτόξευση του Apollo 11. Τα VMAs θεωρούνται από τα σημαντικότερα βραβεία στον χώρο της μουσικής, πρωταγωνίστησαν ως θεσμός για τρεις δεκαετίες, όμως από το 2015 και μετά, ξεκίνησε η πτώση στην τηλεθέαση, με αποτέλεσμα στη δεκαετία που διανύουμε, να έχουν χάσει μεγάλο μέρος από την αίγλη και τη σημασία τους.

Σήμερα υπάρχουν 21 κατηγορίες (κάποιες έχουν αντικαταστήσει παλαιότερες, κάποιες παλαιότερες έχουν καταργηθεί τελείως), τους νικητές των οποίων αναδεικνύει το κοινό μέσω μιας ψηφοφορίας που διεξάγεται στον επίσημο ιστότοπο του MTV (mtv.com). Υπάρχουν 6 ακόμα κατηγορίες (best direction, choreography, visual effects, art direction, editing και cinematography), στις οποίες όμως ψηφίζουν μόνο μέλη της μουσικής βιομηχανίας. Η Taylor Swift έχει στην κατοχή της το απόλυτο ρεκόρ με 30 συνολικά VMAs βραβεία (από το 2009 μέχρι το 2024), ενώ ο Peter Gabriel διατηρεί μέχρι σήμερα το ρεκόρ των περισσότερων VMAs σε μια βραδιά, με τους 10 Moonmen που κέρδισε το 1987 για το βίντεο του “Sledgehammer”.

Υπάρχουν και κάποια ειδικά βραβεία (special awards), με σημαντικότερο το “Michael Jackson Video Vanguard Award”, μια τιμητική διάκριση που απονέμεται σε μουσικούς και σκηνοθέτες βίντεο-κλιπ για “εξαιρετική συνεισφορά” και “σημαντικό αντίκτυπο” στα μουσικά βίντεο και την ποπ κουλτούρα. Εδώ το αγαλματίδιο του moonman είναι επιχρυσωμένο, σε αντίθεση με όλα τα υπόλοιπα που είναι ασημένια. Οι Beatles, ο David Bowie και ο σκηνοθέτης Richard Lester, ήταν οι πρώτοι που τιμήθηκαν το 1984 με το συγκεκριμένο βραβείο. Δυο χρόνια μετά, το 1986, η Madonna έγινε η πρώτη γυναίκα που έλαβε τη διάκριση. Από το 1991 και μετά, το Video Vanguard Award πήρε τιμητικά το όνομα του Michael Jackson (που είχε κερδίσει το βραβείο το 1988).

 

Ανάμεσα στους νικητές του “Michael Jackson Video Vanguard Award”, εκτός από τους προαναφερθέντες (Beatles, David Bowie, Madonna, Michael Jackson), ξεχωρίζουν ονόματα όπως αυτά των Peter Gabriel, George Michael, Bon Jovi, Guns N’ Roses, Rolling Stones, Tom Petty, R.E.M., LL Cool J, Beastie Boys, Red Hot Chili Peppers, U2, Duran Duran, Britney Spears, Rihanna, Justin Timberlake, Beyoncé, Pink, Jennifer Lopez, Shakira και Mariah Carey. Το βραβείο έχει απονεμηθεί 35 φορές, οι Peter Gabriel και Justin Timberlake είναι οι μοναδικοί που το κέρδισαν την ίδια βραδιά μαζί με το σημαντικότερο ετήσιο βραβείο, το “Video of the Year”.

Σε ό,τι αφορά συνολικά τα MTV Video Music Awards, η τελετή του 2011 ήταν αυτή με τη μεγαλύτερη τηλεθέαση στις ΗΠΑ (12,5 εκατομμύρια), ενώ η φετινή αυτή με τη μικρότερη (μόλις μισό εκατομμύριο), χωρίς σε αυτούς τους αριθμούς να υπολογίζεται το διαδικτυακό streaming. Η Beyoncé έχει τις περισσότερες υποψηφιότητες μέχρι σήμερα (85), η Lady Gaga τις περισσότερες υποψηφιότητες σε μια βραδιά (13 το 2010), οι Dire Straits τις περισσότερες υποψηφιότητες για ένα βίντεο (11 το 1986 για το “Money for Nothing”), όσες και ο Michael Jackson με την Janet Jackson το 1995 για το “Scream”.

Σε ό,τι αφορά τη λίστα με τα περισσότερα βραβεία, όπως είπαμε και πιο πάνω, προηγείται η Tayler Swift με 30. Τον ίδιο ακριβώς αριθμό έχει και η Beyoncé (30), αλλά βρίσκεται στη δεύτερη θέση, επειδή έχει κερδίσει μόνο δυο φορές το σημαντικότερο βραβείο (Video of the Year), σε αντίθεση με την Swift που το έχει κερδίσει πέντε (απόλυτο ρεκόρ). Ακολουθεί με 22 βραβεία η Lady Gaga και λίγο πιο πίσω, με 20, η Madonna. Στην πέμπτη θέση βρίσκουμε τον Eminem με 15 βραβεία και αμέσως μετά ισοβαθμούν οι Peter Gabriel (13) και Ariana Grande (13). Την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν οι R.E.M με 12 και οι Justin Timberlake (11) και Green Day (11).

Κάθε χρόνο, από το πρώτο MTV Video Music Awards του 1984, μέχρι και σήμερα, στη διάρκεια της τελετής απονομής των βραβείων, λαμβάνουν χώρα πολλές ζωντανές εμφανίσεις καλλιτεχνών και συγκροτημάτων στην κεντρική σκηνή, από την οποία έχουν παρελάσει τα μεγαλύτερα ονόματα της μουσικής, δίνοντας με τα live τους ένα ξεχωριστό χρώμα στην όλη εκδήλωση. Ο πρώτος που ανέβηκε στο stage του MTV το 1984, ήταν ο Rod Stewart και τον ακολούθησαν η Madonna, ο David Bowie, η Tina Turner και οι ZZ Top.

Στα 42 MTV Video Music Awards που έχουν γίνει μέχρι σήμερα (1984-2025), οι θεατές και τηλεθεατές έχουν παρακολουθήσει 462 διαφορετικές live εμφανίσεις από τα μεγαλύτερα αστέρια της παγκόσμιας μουσικής σκηνής. Μέσα από αυτά τα live που μεταδόθηκαν τηλεοπτικά σε όλον τον κόσμο, πολλά σχήματα έγιναν γνωστά στο ευρύ κοινό και είδαν τη δημοφιλία τους, αλλά και τις πωλήσεις τους, να εκτοξεύονται. Το σίγουρο είναι ότι τα MTV VMAs υπήρξαν και παραμένουν – παρά την πτώση των αριθμών τους τα τελευταία χρόνια – ένας από τους πιο ισχυρούς θεσμούς της σύγχρονης μουσικής βιομηχανίας.

Σε τόσες τελετές, τόσες εκατοντάδες live και τόσες χιλιάδες απονομές βραβείων σε αυτά τα 42 χρόνια των MTV VMAs, όπως ήταν φυσιολογικό, υπήρξαν αρκετές στιγμές που έγραψαν τη δική τους ιστορία, προκαλώντας γέλιο, αμηχανία, ακόμα και ακραίες αντιδράσεις, είτε ανάμεσα στους πρωταγωνιστές, είτε ανάμεσα στο κοινό. Πριν συνεχίσουμε με την ιστορία του MTV, μπορούμε να παρουσιάσουμε μερικά από αυτά τα περιστατικά, που πλέον αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της “μυθολογίας” του καναλιού.

ΤΑ “VIRAL” ΤΩΝ MTV VIDEO MUSIC AWARDS

Στα MTV VMAs του 2003, η Madonna άνοιξε τον κύκλο των live εμφανίσεων, ανεβαίνοντας στην κεντρική σκηνή μαζί με την Britney Spears και την Christina Aguilera. Εκεί η Madonna υποδύθηκε τον γαμπρό που φιλάει τις νύφες του, δίνοντας διαδοχικά από ένα φιλί στο στόμα, πρώτα στην Spears και μετά στην Aguilera. Η αντιστροφή των ρόλων, αλλά και η λεσβιακή “υπόνοια”, έγιναν αμέσως πρωτοσέλιδα στον Τύπο και viral στο διαδίκτυο.

Ο Van Toffler, υψηλόβαθμο στέλεχος του MTV, που τότε βρισκόταν σε διακοπές, έλαβε τηλεφωνική κλήση από τη διευθύντρια του σόου, η οποία του είπε: “Βαν, δεν θα το πιστέψεις, μόλις βγήκαν στη σκηνή και η Madonna φίλησε την Britney στα χείλη”! Ανεκτίμητη στιγμή στο όλο περιστατικό, το παγωμένο βλέμμα του Justin Timberlake – όπως τον έπιασε η κάμερα ανάμεσα στους θεατές – κοιτώντας την Madonna να την “πέφτει” στο πρώην κορίτσι του (είχε χωρίσει με την Spears τον Μάρτιο του 2002, μετά από 3 χρόνια σχέσης).

Στη διάρκεια της τελετής των MTV VMAs του 1994, ο Michael Jackson και η σύζυγός του, Lisa Marie Presley (κόρη του Έλβις Πρίσλεϊ), μπήκαν στη σκηνή πιασμένοι χέρι-χέρι, γνωρίζοντας την αποθέωση από τους παρευρισκόμενους σε ένα μοναδικό standing ovation. Το ζευγάρι είχε παντρευτεί λίγους μήνες πριν (τον Μάιο του 1994) και ήδη κυκλοφορούσαν οι φήμες ότι η “ένωση” αυτή ήταν απλά ένα διαφημιστικό κόλπο.

Ο Jackson απευθύνθηκε στο κοινό, λέγοντας από το μικρόφωνο: “And just think, nobody thought this would last” (και σκεφτείτε, κανείς δεν πίστευε ότι αυτό θα διαρκούσε). Δεκαέξι μήνες αργότερα, τον Ιανουάριο του 1996, η Lisa Marie ζήτησε διαζύγιο και ο γάμος διαλύθηκε άδοξα.

Στα MTV VMAs του 2000, η Britney Spears εμφανίστηκε στην κεντρική σκηνή, όπου ερμήνευσε έναν συνδυασμό του “Satisfaction” των Rolling Stones με ένα remix του “Oops!… I did it again”. Εκεί αποφάσισε να “διαλύσει” την εικόνα του “καλού κοριτσιού” που τη συνόδευε μέχρι τότε, μαζί με το σμόκιν που φορούσε, πετώντας το μαύρο σακάκι και το λευκό της πουκάμισο και σκίζοντας το μαύρο της παντελόνι, για να μείνει μόνο με τα εσώρουχα και ένα διάφανο bodysuit.

Η καινούργια version της Brit ήταν γεγονός και σίγουρα, “not that innocent”! Χαρακτηριστική ήταν η ατάκα ενός εκ των παρουσιαστών της τελετής, του Marlon Wayans: “Το κορίτσι πέρασε από το Mickey Mouse club στο strip club!”

Στα MTV VMAs του 2009, η Taylor Swift κέρδισε το βραβείο “Best Female Video”, νικώντας την επίσης υποψήφια Beyoncé. Αφού παρέλαβε τον “moonman”, άρχισε να απευθύνει μερικά λόγια στο κοινό, θέλοντας να ευχαριστήσει όσους την ψήφισαν, όμως εκείνη τη στιγμή, ο Kanye West ανέβηκε στη σκηνή και άρπαξε το μικρόφωνο από τα χέρια της Swift, λέγοντας: “Yo Taylor, I am really happy for you. I’ll let you finish, but Beyoncé had one of the best videos of all time!” (Τέιλορ, είμαι πραγματικά χαρούμενος για σένα. Θα σε αφήσω να τελειώσεις, αλλά η Beyoncé είχε ένα από τα καλύτερα βίντεο όλων των εποχών).

Η αμηχανία της νικήτριας, αλλά και της Beyoncé που βρισκόταν στις πρώτες θέσεις, ήταν παραπάνω από εμφανής. Το MTV σταμάτησε τη μετάδοση, τη στιγμή που ο Kanye West κατέβηκε από τη σκηνή, προσφέροντας το μεσαίο του δάχτυλο στο κοινό που τον αποδοκίμαζε.

Στα MTV VMAs του 2013, ο Robin Thicke ανέβηκε στη σκηνή για να τραγουδήσει μαζί με την Miley Cyrus το single του, “Blurred Lines”. Εκεί η Cyrus έβγαλε τα ρούχα της, έμεινε με τα εσώρουχα και άρχισε να χορεύει προκλητικά τον σήμα κατατεθέν χορό της “twerk”, με κινήσεις που παρέπεμπαν σε σεξ, ενώ δε σταμάτησε να ακουμπάει τον καβάλο του Thicke με ένα τεράστιο λαστιχένιο δάχτυλο.

Η Cyrus δέχτηκε έντονη αρνητική κριτική για την παρουσία της, ενώ κατά τη διάρκεια της εμφάνισής της, η κάμερα έπιασε αρκετές διασημότητες από το κοινό – ανάμεσά τους και την Rihanna – να δυσανασχετούν με το θέαμα. Ο ίδιος ο Thicke, με δηλώσεις του μετά το σόου, προσπάθησε να αποστασιοποιηθεί από όσα έκανε η Cyrus επί σκηνής, λέγοντας πως δεν είχε ιδέα για όσα συνέβησαν στη διάρκεια της εμφάνισής του.

Και κλείνουμε αυτή την ενότητα, με την Lady Gaga και το φόρεμα από ωμό κρέας που φόρεσε για να παραλάβει το βραβείο της στα MTV VMAs του 2010. Η Αμερικανίδα τραγουδίστρια επέλεξε αυτόν τον τρόπο για να διαμαρτυρηθεί για την πολιτική του “Don’t ask, don’t tell”, που απαγόρευε σε ανοιχτά δηλωμένα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα να υπηρετούν στον αμερικανικό στρατό.

Η ίδια δήλωσε μετά την τελετή ότι “αν είσαι πρόθυμος να πεθάνεις για τη χώρα σου, τι σημασία έχει το πώς αυτοπροσδιορίζεσαι;” Με αυτή της την επιλογή, η Lady Gaga σόκαρε το κοινό και ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων από ομάδες και κινήματα υπεράσπισης των δικαιωμάτων των ζώων.

MTV UNPLUGGED

Μια από τις πλέον επιτυχημένες εκπομπές του MTV σε αυτά τα 44 χρόνια της λειτουργία του, είναι χωρίς αμφιβολία το MTV Unplugged, το οποίο παρουσίαζε βιντεοσκοπημένες live εμφανίσεις γνωστών καλλιτεχνών και συγκροτημάτων, που έπαιζαν “ακουστικές” εκτελέσεις – unplugged, δηλαδή χωρίς ηλεκτρικά όργανα – τραγουδιών τους, κυρίως των μεγαλύτερων επιτυχιών τους. Η εκπομπή ξεκίνησε το 1989 και προβαλλόταν τακτικά για μια δεκαετία, μέχρι το 1999. Από το 2000 μέχρι το 2009 άρχισε να προβάλλεται περιστασιακά με τον τίτλο “MTV Unplugged No 2.0” και από εκεί και μετά ακόμα πιο σπάνια, κάποιες φορές μέσω διαδικτύου και κάποιες άλλες μόνο με συνδρομή.

Ο όρος “unplugged” αναφερόταν σε μουσική και τραγούδια που κανονικά παίζονταν με ηλεκτρικά όργανα (ηλεκτρική κιθάρα, συνθεσάιζερ κλπ), αλλά στη συγκεκριμένη εκπομπή έπρεπε να αποδοθούν με όργανα που δεν συνδέονται με ενισχυτή, όπως η ακουστική κιθάρα ή το παραδοσιακό πιάνο (αν και υπήρχαν μικρόφωνα μπροστά από όλα τα όργανα). Στις περισσότερες περιπτώσεις, το μπάσο ήταν ηλεκτρικό (άρα συνδεδεμένο με ενισχυτή) και κάποιες φορές χρησιμοποιήθηκε και αρμόνιο Hammond.

Πολλοί πίστευαν ότι η ιδέα για το θέμα της εκπομπής προήλθε από την ακουστική εμφάνιση των Jon Bon Jovi και Richie Sambora (των Bon Jovi) στα MTV Video Music Awards του 1989. Όμως τότε, το MTV Unplugged βρισκόταν ήδη στα σχέδια του καναλιού και προετοιμαζόταν η παραγωγή του. Παρόλα αυτά, οι υπεύθυνοι της εκπομπής παραδέχτηκαν ότι μετά την εμφάνιση των δυο μελών των Bon Jovi, άλλαξαν το concept. Ενώ αρχικά προόριζαν το MTV Unplugged αποκλειστικά για νέους ανερχόμενους καλλιτέχνες, τελικά πείστηκαν ότι θα ήταν ιδανικό για τα μεγάλα αστέρια της μουσικής βιομηχανίας.

Πολλοί από τους συμμετέχοντες στο MTV Unplugged, κυρίως την πρώτη δεκαετία της λειτουργία του, κυκλοφόρησαν στη συνέχεια τα “ακουστικά” τους sessions σε άλμπουμ, μερικά εκ των οποίων έγιναν τεράστιες εμπορικές επιτυχίες. Στην κορυφή όλων φυσικά το “Unplugged” του Eric Clapton που κυκλοφόρησε το 1992, θεωρείται η σημαντικότερη στιγμή της εκπομπής, πούλησε 26 εκατομμύρια αντίτυπα σε όλον τον κόσμο και έγινε το πιο πετυχημένο live άλμπουμ όλων των εποχών.

Τρία ακόμα LPs από την εκπομπή, με εντυπωσιακές πωλήσεις, ήταν το “MTV Unplugged” της Mariah Carey (1992), το “MTV Unplugged in New York” των Nirvana (1994) και το “Unplugged” των Alice in Chains (1996). Το πρώτο MTV Unplugged live βιντεοσκοπήθηκε στις 5 και 6 Σεπτεμβρίου του 1989 με καλεσμένο τον Neil Young, όμως στην πρώτη εκπομπή (26 Νοεμβρίου 1989) παρουσιάστηκε το live των Squeeze, Elliot Easton και Syd Straw.

Αναρίθμητα μεγάλα ονόματα της σύγχρονης μουσικής έχουν περάσει από το MTV Unplugged, ενδεικτικά αναφέρουμε τους Eagles, Stevie Ray Vaughan, Sinnéad O’Connor, Elton John, Aerosmith, Poison, Crosby Stills & Nash, The Cure, Paul McCartney, Sting, R.E.M., Paul Simon, Pearl Jam, Joe Cocker, Eurythmicks, Bruce Springsteen, Rod Stewart, Duran Duran, Lenny Kravitz, Björk, Page & Plant, Bob Dylan, The Cranberries, Oasis, George Michael, Bryan Adams, Alanis Morissette, Amy Winehouse και Tony Bennett.

ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Όπως έχουμε γράψει ήδη, το MTV ξεκίνησε με την 24ωρη μετάδοση μουσικών βίντεο, όμως με την πάροδο των χρόνων άλλαξε κατεύθυνση, ξεφεύγοντας από το αμιγώς μουσικό πρόγραμμα. Έτσι, δημιουργήθηκε μια ατελείωτη λίστα από προγράμματα ευρύτερης ποικίλης θεματολογίας, όπως κωμικές εκπομπές (The Tom Green Show, Jackass, Buzzkill, The Zig & Zag Show), ριάλιτι σόου (MTV The Trip, The Real World, FANatic, Surf Girls, Punk’d), κινούμενα σχέδια (Beavis and Butt-Head, The Head, Daria, Spy Groove), τηλεοπτικές σειρές (Undressed, Valemont, Teen Wolf, Finding Carter) και πολλά άλλα (αθλητικά, ειδήσεις, ντοκιμαντέρ, τηλεπαιχνίδια, talk σόου κλπ).

Σε γενικές γραμμές, από τα μέσα της δεκαετίας του ’90, ο προγραμματισμός του καναλιού αφορούσε πλέον πιο ολοκληρωμένες και φιλικές προς τους νέους παραγωγές, πολλές από τις οποίες δεν είχαν καμία σχέση με τη μουσική. Ο αριθμός αυτών των προγραμμάτων είναι εντυπωσιακός. Στα 44 χρόνια ύπαρξης του MTV, έχουν μεταδοθεί 164 διαφορετικές εκπομπές με μουσικό περιεχόμενο, 54 εκπομπές ειδήσεων και ντοκιμαντέρ, 160 ριάλιτι σόου, 24 celebrity σόου, 81 εκπομπές με τηλεπαιχνίδια και διαγωνισμούς, 25 talk σόου, 68 τηλεοπτικές σειρές, 21 σειρές κινουμένων σχεδίων, 9 προγράμματα ποικίλης ύλης, 24 έκτακτα προγράμματα (εποχικά ή ετήσια), 2 εκπομπές για επαγγελματική πάλη (WWE), 3 τελετές βραβείων και 4 δημόσιες καμπάνιες.

Αν τα προσθέσουμε όλα αυτά, φτάνουμε στον εκπληκτικό αριθμό 639, αφού τόσες είναι όλες οι εκπομπές διαφορετικής θεματολογίας στις οποίες έχει κάνει την παραγωγή το MTV! Και βέβαια, υπάρχουν και τα λεγόμενα “acquired programs”, οι εκπομπές εκείνες δηλαδή, που το MTV απέκτησε τα δικαιώματα προβολής τους είτε από τη μητρική Paramount (34 συνολικά), είτε από άλλες εταιρείες παραγωγής (35 συνολικά). Κάτι που ανεβάζει τον αριθμό των εκπομπών σε 708.

Αν κάτι πάντως προκαλεί έκπληξη, είναι το γεγονός ότι μέσα στο 2025, την τελευταία δηλαδή χρονιά λειτουργίας των μουσικών καναλιών του MTV, έχουν απομείνει μόνο δυο μουσικά προγράμματα, το περιστασιακό πλέον MTV Unplugged και το Fresh Out Playlist. Στο τρέχον πρόγραμμα υπάρχουν 7 reality σόου, 3 τηλεπαιχνίδια, 1 εκπομπή ποικίλης ύλης και 1 acquired program (το γνωστό μας The Big Bang Theory του CBS). Από αυτό και μόνο, καταλαβαίνουμε πόσο πραγματικά έχουν αλλάξει τα πράγματα στη μουσική βιομηχανία και μαζί οι επιλογές των μουσικόφιλων που όπως είπαμε, πλέον προτιμούν τις ψηφιακές πλατφόρμες και τους ιστότοπους αναζήτησης και αναπαραγωγής μουσικών βίντεο.

BEAVIS AND BUTT-HEAD

Οι Beavis and Butt-Head είναι σίγουρα μια από τις πιο πετυχημένες εκπομπές σε ολόκληρη την ιστορία του MTV. Πρόκειται για κωμική σειρά κινουμένων σχεδίων του Mike Judge, που αγαπήθηκε πολύ κυρίως λόγω του σατιρικού της χαρακτήρα, αλλά προκάλεσε και πολλά αρνητικά σχόλια, εξαιτίας της βίας της. Η σειρά επικεντρώνεται σε δυο άξεστους και παραβατικούς έφηβους που ζουν σε μια φανταστική πόλη, το Χάιλαντ του Τέξας.

Το περιοδικό Rolling Stone τους έχει περιγράψει ως “εκπληκτικά ηλίθιους και βασανιστικά άσχημους”. Περνούν την ώρα τους βλέποντας τηλεόραση, πίνοντας ανθυγιεινά ποτά, τρώγοντας και ξεκινώντας κοινές, άθλιες περιπέτειες, οι οποίες συχνά περιλαμβάνουν βανδαλισμούς, βία ή κακοποίηση ζώων. Δεν έχουν επίβλεψη ενηλίκων στο σπίτι, είναι σχεδόν αγράμματοι και στερούνται οποιουδήποτε ηθικού φραγμού.

Κατά τη διάρκεια της σειράς ανέπτυξαν διαφορετικές προσωπικότητες. Ο Beavis είναι υπερκινητικός και ακόμα πιο βλάκας από τον κολλητό του, Butt-Head, ο οποίος είναι πιο χαλαρός και – πάντα συγκριτικά μιλώντας – ο πιο έξυπνος του δίδυμου. Στα περισσότερα επεισόδια υπάρχουν σκηνές όπου οι δυο τους παρακολουθούν μουσικά βίντεο και τα σχολιάζουν. Προτιμούν βίντεο με “εκρήξεις, θορυβώδεις κιθάρες, ουρλιαχτά και θάνατο” και έχουν αδυναμία στο heavy metal.

Το προσωπικό του Highland High, του σχολείου στο οποίο πηγαίνουν, βρίσκεται διαρκώς σε απόγνωση, αφού δεν μπορεί να τους αντιμετωπίσει τις ελάχιστες φορές που δεν κάνουν κοπάνα. Ό,τι και αν κάνουν τελικά, δεν τους προκαλεί την παραμικρή τύψη. Το άσεμνο, ακραίο χιούμορ και η υφέρπουσα κοινωνική κριτική προκάλεσαν αντικρουόμενα σχόλια, τόσο από τους κριτικούς, όσο και από το κοινό. Το σίγουρο είναι ότι οι Beavis and Butt-Head αγαπήθηκαν από τη νεολαία και πλέον θεωρούνται κλασικό κομμάτι της κουλτούρας των 90s.

Πρωτοεμφανίστηκαν το 1992 και έμειναν στο κανάλι για επτά σεζόν, μέχρι το 1997. Επανήλθαν με την 8η σεζόν το 2011, με την 9η το 2022, με τη 10η το 2023 και την 11η φέτος. Στις 10 Δεκεμβρίου του 2025 παίχτηκε το 300ο επεισόδιο, ενώ μεσολάβησαν και δυο ταινίες μεγάλου μήκους, το “Bevis and Butt-Head do America” (1996) και το “Beavis and Butt-Head do the Universe” (2022).

Μετά τις αρχικές, πολλαπλές αντιδράσεις για το περιεχόμενο της σειράς, το MTV το μετέθεσε χρονικά μετά τις 11 το βράδυ, ενώ έβγαλε και μια ενημερωτική ανακοίνωση: “Οι Beavis και Butt-Head δεν είναι πρότυπα. Δεν είναι καν ανθρώπινοι. Είναι κινούμενα σχέδια. Κάποια από τα πράγματα που κάνουν, θα προκαλούσαν τραυματισμό ενός ατόμου, αποβολή από το σχολείο, σύλληψη ή πιθανή απέλαση. Για να το θέσουμε αλλιώς: μην το δοκιμάσετε στο σπίτι”.

MTV GREECE

Από την έναρξή του το 1981, το MTV ξεκίνησε την επέκτασή του σε παγκόσμια κλίμακα μέσω των Διεθνών Δικτύων του (MTV Networks International), με αποτέλεσμα να έχει παρουσία σε 160 χώρες, με 141 κανάλια, το σήμα των οποίων έφτανε σε περισσότερα από μισό δισεκατομμύρια σπίτια σε όλον τον κόσμο. Πολλά από αυτά τα κανάλια, ειδικά του μουσικού περιεχομένου, έχουν ήδη καταργηθεί την τελευταία διετία. Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, η ευρωπαϊκή έκδοση του MTV (που άρχισε να λειτουργεί την 1η Αυγούστου 1987) ξεκίνησε να μεταδίδεται στην Ελλάδα αναλογικά μέσω της ΕΡΤ τον Νοέμβριο του 1988.

Η ελεύθερη μετάδοσή του διακόπηκε με την έλευση της συνδρομητικής τηλεόρασης, καθώς η MTV Networks υπέγραψε σύμβαση με την Alpha Digital για την προβολή του ευρωπαϊκού της προγράμματος, το οποίο ξεκίνησε την 1η Ιουλίου του 2002. Την 1η Σεπτεμβρίου 2008 δημιουργήθηκε το MTV Greece, το 36ο MTV στην Ευρώπη και γιόρτασε την έναρξη της λειτουργίας του με μια μεγάλη συναυλία των R.E.M. στο Παναθηναϊκό Στάδιο (5 Οκτωβρίου 2008). Το κανάλι απέκτησε HD σήμα τον Οκτώβριο του 2011.

Το MTV Greece συνδύαζε ελληνική και ξένη μουσική στα προγράμματά του, ενώ μετέδιδε ξενόγλωσσες εκπομπές με ελληνικούς υπότιτλους (Date my Mom, Made, Nitro Circus, Room Raiders κλπ), κάνοντας παράλληλα και ελληνικές παραγωγές αποκλειστικά για την Ελλάδα (Hitlist Hellas, MTV Pulse, MTV Take 20), με Ελληνίδες και Έλληνες παρουσιαστές και VJs. Στις 18 Οκτωβρίου 2009 ξεκίνησε να εκπέμπει το MTV Plus, ένα spinoff περιφερειακό κανάλι διαθέσιμο στη Θεσσαλονίκη, με πρόγραμμα παρόμοιο με εκείνο του MTV Greece.

Τον Ιούνιο του 2010, η Δέσποινα Βανδή έγινε η πρώτη Ελληνίδα που πήρε μέρος στο MTV Unplugged, φυσικά μέσω του MTV Greece. Τον Δεκέμβριο του 2015, ο όμιλος Ρέστη, στον οποίο ανήκε το κανάλι, ανακοίνωσε το τέλος της συνεργασίας με το MTV και το MTV Greece σταμάτησε να εκπέμπει στις 10 Ιανουαρίου 2016, όταν και αντικαταστάθηκε από το κανάλι RISE. Στις ψηφιακές συνδρομητικές πλατφόρμες της Cosmote TV και της Nova, αντικαταστάθηκε από τα MTV Global και MTV Live.

MTV ΚΑΙ ΦΥΛΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ 

Στο ξεκίνημα της λειτουργία του, το MTV φιλοξένησε στις εκπομπές του ελάχιστα βίντεο-κλιπ από μαύρους καλλιτέχνες. Οι “εκλεκτοί” του καναλιού ήταν πολύ λίγοι (Michael Jackson, Prince, Donna Summer, Tina Turner, Eddy Grant, Joan Armatrading, Music Youth, The Specials, The Selecter, Grace Jones, John Butcher και Herbie Hancock), γεγονός που προκάλεσε πολλές αντιδράσεις και αρνητικά σχόλια. Το MTV είχε υπερασπιστεί τις επιλογές του, λέγοντας ότι δεν έπαιζε βίντεο άλλων μαύρων καλλιτεχνών, επειδή δεν ταίριαζαν στην προσεκτικά επιλεγμένη ροκ θεματολογία του προγράμματός του.

Ένας από τους πρώτους που ζήτησε μεγαλύτερη μαύρη εκπροσώπηση στο MTV, ήταν ο David Bowie. Μετά την άρνηση του καναλιού να παίξει το βίντεο-κλιπ “Super Freak” του Rick James, ξεσηκώθηκε θύελλα διαμαρτυριών. Ωστόσο η Carolyn B. Baker, υπεύθυνη προγραμματισμού τότε στο MTV (και μαύρη), είχε ξεκαθαρίσει σε συνέντευξή της μια δεκαετία μετά: “Έκοψα το εν λόγω βίντεο, επειδή υπήρχαν ημίγυμνες γυναίκες σε αυτό και ήταν άθλιο. Ως μαύρη γυναίκα, δεν ήθελα αυτό το βίντεο να εκπροσωπήσει τη φυλή μου ως το πρώτο μαύρο βίντεο στο MTV”.

O Buzz Brindle, διευθυντής του μουσικού προγράμματος, είχε πει από τη μεριά του: “Το MTV σχεδιάστηκε αρχικά ως κανάλι ροκ μουσικής. Ήταν δύσκολο να βρούμε Αφροαμερικανούς καλλιτέχνες των οποίων η μουσική να ταιριάζει στη ροκ θεματολογία μας”. Χρόνια αργότερα, ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος, Les Garland, είχε παραπονεθεί για τις αντιδράσεις εναντίον του MTV: “Το χειρότερο ήταν οι κατηγορίες για τον ρατσισμό. Δεν υπήρχαν σχεδόν καθόλου βίντεο με τραγούδια μαύρων καλλιτεχνών και αυτό επειδή δεν τους χρηματοδοτούσαν οι δισκογραφικές εταιρείες, οι οποίες όμως ποτέ δεν κατηγορήθηκαν για φυλετικές διακρίσεις”.

Οι επικριτές όμως απαντούσαν σε αυτούς τους ισχυρισμούς ότι οι δισκογραφικές δεν έδιναν χρήματα για βίντεο μαύρων καλλιτεχνών, ακριβώς επειδή ήξεραν ότι το MTV δεν θα τα έπαιζε. Φαύλος κύκλος δηλαδή! Πάντως, στο πλαίσιο του εορτασμού των 40 χρόνων από την έναρξη της λειτουργίας του καναλιού, ο νυν πρόεδρος του MTV Entertainment Group, Chris McCarthy, αναγνώρισε ότι “ένα από τα μεγαλύτερα λάθη των πρώτων ετών ήταν ότι δεν έπαιζε αρκετά μουσική όλων των ειδών και προελεύσεων, αλλά το ωραίο που πάντα μάθαινα στο MTV, είναι ότι δεν έχουμε πρόβλημα να παραδεχτούμε τα σφάλματά μας, να τα διορθώνουμε γρήγορα, να προσπαθούμε να κάνουμε το σωστό και να ακολουθούμε τις επιθυμίες του κοινού”.

Πάντως, προβλήματα με την προβολή των βίντεο-κλιπ του στο MTV αντιμετώπισε μέχρι το 1983 και ο ίδιος ο Michael Jackson. Ο πρόεδρος της CBS Records, Walter Yetnikoff, είχε καταγγείλει το MTV σε μια πολύ σκληρή και ακραία δήλωση και για να “σπάσει το φράγμα του χρώματος” (to break the color barriers), είχε απειλήσει το κανάλι ότι θα του αφαιρούσε το δικαίωμα να παίζει οποιαδήποτε μουσική της δισκογραφικής εταιρείας. Τα πρώτα βίντεο του Jackson που είχαν παρουσιαστεί στο MTV, όπως το “Beat it” και το “Billy Jean”, παίζονταν μεν, αλλά με ελάχιστες επαναλήψεις. Μόνο όταν το “Billy Jean” ανέβηκε στο νούμερο 1 του chart Billboard Hot 100, μπήκε στην “medium rotation” playlist του καναλιού (όπου παιζόταν δυο με τρεις φορές την ημέρα).

Την άνοιξη του 1982, τα δυο μεγάλα hits του Jackson πέρασαν “επιτέλους” στην “heavy rotation” playlist, μαζί με το “She works hard for the money” της Donna Summer και το “Little Red Corvette” του Prince, ενώ αργότερα μέσα στην ίδια χρονιά, προστέθηκαν το “Electric Avenue” του Eddy Grant, το “Rockit” του Herbie Hancock και το “All night long” του Lionel Richie. Αυτά τα τραγούδια ήταν πρωτοπόρα στο να ανοιχτεί κάπως περισσότερο – αν και με αργούς ρυθμούς – το MTV στους μαύρους καλλιτέχνες. Ήταν όμως το “Thriller” του Michael Jackson, εκείνο που διέλυσε και τον τελευταίο δισταγμό του καναλιού απέναντι στα βίντεο των μαύρων. Σιγά-σιγά πρόσθεσε στη λίστα του όλο και περισσότερα τραγούδια μαύρων καλλιτεχνών, ποπ, R&B, soul και αργότερα rap και hip-hop.

MTV ΚΑΙ ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑ 

Το MTV έχει “επέμβει” αρκετές φορές στο παρελθόν σε πολλά μουσικά βίντεο, για να αφαιρέσει γυμνό, αναφορές σε ναρκωτικά, σεξ, βία, όπλα, ρατσισμό, ομοφοβία ή διαφημίσεις. Κάποια από αυτά που τελικά προβλήθηκαν στο κανάλι, είτε λογοκρίθηκαν, είτε μεταφέρθηκαν στη νυχτερινή playlist, ενώ κάποια άλλα απαγορεύτηκαν τελείως. Στη δεκαετία του ’80, υπήρξαν αρκετές ομάδες εποπτείας των τηλεοπτικών μέσων στις ΗΠΑ (πολλές από αυτές από γονείς), που άσκησαν έντονη κριτική στο MTV για προβολή βίντεο-κλιπ με σατανιστικό περιεχόμενο.

Αποτέλεσμα αυτών των διαμαρτυριών, ήταν η εφαρμογή μιας σκληρής πολιτικής του MTV, αποκλείοντας τελείως από το κανάλι βίντεο με σατανιστικές ή αντιθρησκευτικές αναφορές. Έτσι απαγορεύτηκε η μετάδοση τραγουδιών όπως το “Jesus Christ Pose” των Soundgarden (1991) και το “Megalomaniac” των Incubus (2004). Παρόλα αυτά, το αμφιλεγόμενο συγκρότημα Marilyn Manson ήταν από τις πιο δημοφιλείς παρουσίες στο MTV στα τέλη των 90s και στο ξεκίνημα των ’00s. “Θύματα” της λογοκρισίας υπήρξαν και οι Beavis and Butt-Head. Μετά από ένα περιστατικό, όπου ένα παιδί έβαλε φωτιά στο σπίτι του, αφού είχε παρακολουθήσει ένα επεισόδιο της σειράς, οι υπεύθυνοι άλλαξαν την ώρα μετάδοσης και από τις 7 το απόγευμα, μετακίνησαν την εκπομπή στις 11 το βράδυ, ενώ εξαφάνισαν τη σκηνή όπου ο Beavis ανάβει έναν αναπτήρα και φωνάζει “fire” (φωτιά).

Η MTV GENERATION

Εδώ ολοκληρώνεται το μικρό αφιέρωμα στο MTV, το μουσικό κανάλι που με την εξάπλωσή του σε όλον τον κόσμο, κέρδισε μια μαζική λατρεία, επηρέασε σε τεράστιο βαθμό τη μουσική βιομηχανία και τον τρόπο παρουσίασής της στο πλατύ κοινό, διαμόρφωσε συγκεκριμένη πολιτιστική ταυτότητα και έφτασε να γίνει συνώνυμο των εφήβων και των νέων της Generation X και των Millennials κυρίως στην εικοσαετία 1980-2000, με την ονομασία MTV Generation. Για όσους ανήκουν ηλικιακά σε αυτή τη γενιά και μεγάλωσαν μαζί του, το MTV θα είναι πάντοτε ένα ορόσημο, όχι μόνο στη μουσική κουλτούρα, αλλά συνολικά στη ζωή τους. Και αυτό από μόνο του δείχνει το τεράστιο μέγεθος της επιτυχίας όσων το εμπνεύστηκαν και το δημιούργησαν πριν 44 χρόνια.

Το MTV θα διακόψει στις 31 Δεκεμβρίου 2025 τα μουσικά του προγράμματα (MTV Music, MTV 80s, MTV 90s, Club MTV και MTV Live). Θα συνεχίσει να εκπέμπει ως MTV HD, αλλά ουσιαστικά θα έχει ολοκληρώσει τον πραγματικό του κύκλο, αυτόν της μουσικής τηλεόρασης, που το εκτίναξε σε δυσθεώρητα ύψη δημοφιλίας σε παγκόσμια κλίμακα. Για όλους εμάς που ζήσαμε την πορεία του, την άνοδο, την ακμή και την παρακμή του, θα αποτελεί πλέον μια πολύτιμη ανάμνηση, αλλά και μια υπενθύμιση ότι οι καιροί αλλάζουν και η φθορά του χρόνου αγγίζει τα πάντα. Και κάθε φορά που θα το νοσταλγούμε, θα βάζουμε στο πικάπ τους Dire Straits και το “Money for nothing” για να ακούμε το περίφημο “I want my MTV”!

* Πηγές: mtv.com, euronews.com, paramount.com, rollingstone.com, bbc.com, wiki

* Βίντεο: Η ιστορία του MTV σε επτά λεπτά.