ΔΙ.ΔΑ.Ζ.: ΟΙ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΩΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΓΡΙΑ ΖΩΗ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ

Συχνά όταν σκεφτόμαστε καταστροφικές πυρκαγιές τείνουμε να μιλάμε για τις απώλειες δασών, σπιτιών ή ακόμη και ανθρώπινων ζωών. Κάτι το οποίο αγνοούμε όμως είναι οι επιπτώσεις στην άγρια ζωή.

Αυτό το κενό εντόπισαν γύρω στο 2023 οι οργανώσεις Save your Hood και ANIMA που με την βοήθεια μελών τους ξεκίνησαν το Δίκτυο Διάσωσης Άγριας Ζωής (ΔΙ.Δ.Α.Ζ.).

ΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΣ ΤΟ ΚΕΝΟ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

Θα φαντάζονταν κανείς ότι μετά τις καταστροφές θα υπήρχε κάποια μέριμνα από την πολιτεία έστω για την καταμέτρηση των απωλειών ή την φροντίδα των άγριων ζώων που που έχουν καταφέρει να επιβιώσουν από μια πυρκαγιά. Η πραγματικότητα όμως βρίσκεται πολύ μακριά από αυτό, όπως μας εξηγούν από την ΔΙ.ΔΑ.Ζ., καθώς τίποτα δεν γίνεται.

«Σε κάποιες χώρες του εξωτερικού γνωρίζουμε ότι υπάρχουν κλιμάκια της Πυροσβεστικής, που λαμβάνουν ειδική εκπαίδευση για την διάσωση ζώων. Στην Ελλάδα αυτό δεν υπάρχει ακόμη κάτι τέτοιο. Παρόλα αυτά, το τελευταίο διάστημα μας έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους κλιμάκια της Πυροσβεστικής για να λάβουν τέτοιου είδους εκπαίδευση και είναι κάτι που θέλουμε πάρα πολύ να το οργανώσουμε» λέει η Λιάνα Δημητρακοπούλου, μέλος του ΔΙΔΑΖ και υπεύθυνη animal welfare της οργάνωσης Save Your Hood.

Οι ίδιοι λοιπόν, μια ομάδα 25 εκπαιδευμένων μελών, πηγαίνουν μετά από μεγάλες πυρκαγιές στις καμένες εκτάσεις, για να εντοπίσουν ζώα που έχουν ανάγκη περίθαλψης και φροντίδας. Η ομάδα τους, που έχει από το παρελθόν εμπειρία σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και φυσικές καταστροφές, αποτελείται από εκπαιδευμένους εθελοντές διασώστες άγριας ζωής καθώς και εθελοντές κτηνιάτρους. «Κανουμε όμως δράσεις πάντα και με την βοήθεια εθελοντών πολιτών γιατι όταν υπάρχουν περισσότερα μάτια στο πεδίο, γινόμαστε πιο αποτελεσματικοί» σημειώνει η κα Δημητρακοπούλου.

Αυτή η άμεση ανταπόκριση με την παρουσία κτηνιάτρων στο πεδίο αποτελεί εξαιρετικά σημαντική ενέργεια καθώς χωρίς αυτή, πολλά ζώα θα μπορούσαν να είχαν πεθάνει. Η Κλεοπράτρα Γκίκα, κτηνίατρος Πεδίου του ΔΙ.ΔΑ.Ζ, τονίζει ότι  αν δεν πηγαίνε κανένας να βοηθήσει, αυτά τα ζώα δεν θα είχαν μέλλον.

Μέχρι στιγμής το ΔΙ.ΔΑ.Ζ έχει διασώσει πάνω από 500 άγρια ζώα στις 37 δράσεις που έχει κάνει τα τελευταία δύο χρόνια στην χώρα. Ανάμεσα στα ζώα που συναντάνε υπάρχουν χελώνες, φίδια, σαύρες, πτηνά, αλεπούδες, κουνέλια αλλά και γάτοι και σκύλοι.

«Ενα μεγάλο ζήτημα είναι τα εγκαύματα» λέει η Γκίκα, «Έχουμε δει ζώα στα οποία τα άκρα τους έχουν λιώσει τελείως. Εκεί ακόμα και με τα πρωτόκολλα είναι πολύ δύσκολο να αποφασίσεις τι θα κάνεις γιατι μιλάμε για ένα άγριο ζώο που η νοσηλεία δεν είναι εύκολη υπόθεση, καθώς μπορεί από το στρες να πάθουν και άλλα πράγματα. Όπως και να έχει είναι πολύ δύσκολο το να βλέπουμε τα ζώα σε μια τόσο δύσκολη κατάσταση».

Όπως εξηγεί η ίδια, συνήθως τα θηλαστικά βρίσκουν τρόπο να ξεφύγουν και έτσι στο πεδίο αυτό που συναντάνε κυρίως είναι χελώνες, οι οποίες χρήζουν φροντίδας μιας και είναι πάρα πολύ σημαντικές για το οικοσύστημα. Μερικές από αυτές παθαίνουν αναπνευστικά προβλήματα και άλλες εγκαύματα. Η ομάδα δίνει τις πρώτες βοήθειες στο πεδίο και αν αυτές κριθούν ότι δεν επαρκούν, το ζώο θα νοσηλευτεί στην ΑΝΙΜΑ.

Ένα βασικό ζήτημα στο πεδίο αποτελεί η έλλειψη νερού καθώς, «ακόμα και αν στην περιοχή υπήρχε ένα ρέμα, ένα ρυάκι ή κάποιο ποτάμι αυτό θα εξατμιστεί σε έναν βαθμό μετά από μία μεγάλη φωτιά. Ακόμα και αν τα ζώα βρουν νερό, αυτό θα είναι μέσα στην στάχτη. Για παράδειγμα όταν είχαμε πάει στον Έβρο, μετά την μεγάλη πυρκαγιά είχαμε βρει σε σημεία πολλά νεκρά ζώα μέσα στο νερό. Οπότε και να πήγαιναν τα ζώα να πιουν από εκεί, υπήρχε κίνδυνος για βακτηριακές μολύνσεις» εξηγεί η ίδια τονίζοντας την ανάγκη άμεσης παρέμβασης σε αυτές τις πρώτες στιγμές μετά από μια καταστροφή.

«Ακόμα και τα ζώα τα οποία βρίσκουμε ζωντανά στο πεδίο και μου τα φέρνουν για να δω εάν είναι καλά ή όχι, είναι πολύ σημαντικό για αυτά. Και μόνο το ότι τα παίρνουμε και για ένα δεκάλεπτο τα ενυδατώνουμε και τους δίνουμε τροφή, τα βοηθάμε να ζήσουν. Τους δίνουμε τουλάχιστον άλλη μια με δύο εβδομάδες ζωής σε περίπτωση που δεν βρέξει ή σε περίπτωση που δεν βρουν νερό. Με αυτά που τους δίνουμε καταφέρνουν να κρατάνε δυνάμεις μέχρι να έρθει η επόμενη βροχή και μέχρι να βγει το πρώτο τριφύλλι».

ΕΛΠΙΔΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΜΑΥΡΟ

Είναι ιδιαίτερα θετικό ότι η ανταπόκριση του κόσμου στα καλέσματα αυτά τα χρόνια έχει υπάρξει συγκινητική, «πέρσι το καλοκαίρι με τις φοβερές πυρκαγιές στην Αττική, έγιναν τέσσερις συνεχόμενες δράσεις και η καθεμία είχε από 250- 300 εθελοντές» λέει η κα Δημητρακοπούλου υπογραμμίζοντας ότι είναι πολύ ψυχοφθόρο και δύσκολο το να βρεθεί κανείς στα καμένα αμέσως μετά από μια πυρκαγιά.

«Όταν έρχονται οι εθελοντές στην δράση συχνά απογοητεύονται. Υπάρχει πολύ μεγάλη ματαίωση όταν κάποιος έχει βρει μόνο νεκρά ζώα. Μαυρίζει η καρδιά τους, Όμως είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό το οποίο κάνουν γιατι πρέπει να ξέρουμε και τις απώλειες που έχουμε μετά από μια τέτοια καταστροφή» τονίζει η κα Γκίκα.

Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν υπάρχουν και θετικές στιγμές που γεμίζουν ελπίδα τους εθελοντές. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που θυμάται η κα Δημητρακοπούλου από την πρώτη της αποστολή στο πεδίο, «μου ήταν πάρα πολύ δύσκολο το να βρίσκομαι σε ένα καμένο δάσος. Αφού ξεπέρασα το πρώτο σοκ και την δυσφορία που δημιουργείται σε ένα πάρα πολύ ζεστό περιβάλλον με αναθυμιάσεις, βρήκα μια ζωντανή χελώνα που είχε ευτυχώς ελαφρά εγκαύματα και τη φροντίσαμε με τον κτηνίατρο και μπόρεσε να επιστραφεί στο σημείο όπου βρέθηκε. Αυτό δίνει τόση πολλή ελπίδα που δεν το ξανασκέφτηκα και έτσι και έγινα έτσι σταθερό μέλος της ομάδας».

Προκειμένου να ενημέρωσουν για την δράση τους και να μάθει ο κόσμος την σημαντικότητα της καταγραφής αλλά και διάσωσης των άγριων ζώων μετά από μια τέτοια καταστροφή, το ΔΙ.ΔΑ.Ζ. οργάνωσε μια έκθεση φωτογραφίας με όλα εκείνα τα στιγμιότυπα που τους κάνουν να συνεχίσουν.

«Μέσα λοιπόν σε αυτά τα κατάμαυρα πεδία υπάρχουν και στιγμές ελπίδας: τα χέρια του εθελοντή που έχουν βρει μια χελώνα που θα τη βοηθήσει, ο κτηνίατρος που φροντίζει, ένα πράσινο χορτάρι ή ακόμη και λουλούδι που τα έχει καταφέρει και έχει δεν έχει καεί με ένα μαγικό τρόπο» εξηγεί η κα Δημητρακοπούλου λέγοντας ότι «Αυτό που θέλουμε να πούμε είναι ότι δεν πρέπει να πεθάνει η ελπίδα. Αυτό μας έκανε άλλωστε να φτιάξουμε αυτή την ομάδα. Παρόλο που είμαστε μια μικρή ομάδα, μπορούμε να κάνουμε την διαφορά. Από το να μη γίνει απολύτως τίποτα, ας γίνει και κάτι μικρό που σιγά σιγά θα μεγαλώσει».