ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΣ: ΜΝΗΜΗ Η ΓΙΟΡΤΗ; Η ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟ RIVER PARTY

Κάτω από τη θρυλική γέφυρα του Γοργοποτάμου, τόπο-σύμβολο της Εθνικής Αντίστασης, προγραμματίζεται στις 19 Σεπτεμβρίου το πρώτο “Gorgopotamos River Party” από το Συμβούλιο Νέων Λαμίας – μια εκδήλωση που στόχο έχει, σύμφωνα με τους διοργανωτές της, να φέρει τη νεολαία πιο κοντά στα τοπόσημα της περιοχής μέσα από μουσική και ψυχαγωγία. Η πρωτοβουλία, όμως, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις τοπικών και πανελλαδικών φορέων, καθώς και συγγενών αντιστασιακών, που θεωρούν ότι μία τέτοια εκδήλωση προσβάλλει την ιστορία του χώρου και αποτελεί “βεβήλωση”.

“Στις 19 Σεπτεμβρίου 2025 και ώρα 20:00 μ.μ. θα διεξαχθεί το πρώτο Gorgopotamos river party powered by Lamia Youth, στον πεζόδρομο κάτω από την ιστορική γέφυρα του Γοργοποτάμου” αναφέρουν οι διοργανωτές. Τέσσερις δημοφιλείς DJ “θα αναλάβουν τη μουσική της βραδιάς”. Street food, αναψυκτικά και ποτά θα παρέχονται από τοπικές επιχειρήσεις του Δήμου Λαμιέων.

Η πρώτη δημόσια αντίδραση για τη διοργάνωση στον συγκεκριμένο χώρο προήλθε από το Σωματείο Φίλοι Μουσείου Εθνικής Αντίστασης και Σύγχρονης Ιστορίας Ρούμελης που χαρακτήρισε την πρωτοβουλία “ακατανόητη, ανιστόρητη και προσβλητική για την ιστορικότητα του τόπου”.

Η Δρ. Βασιλική Λάζου, διδάσκουσα του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ και πρόεδρος του Σωματείου, μιλώντας στο NEWS 24/7 είπε πως το Σωματείο συνεργάζεται θεσμικά με τον Δήμο Λαμιέων από το 2014. “Η μέριμνά μας είναι η προστασία της ιστορικής μνήμης και του ιστορικού αυτού τοπόσημου. Γι αυτό και διατυπώνουμε έκκληση για αναθεώρηση του τόπου της εκδήλωσης” είπε. “Ο Γοργοπόταμος δεν μπορεί να αποτελεί ντεκόρ. Ίσα ίσα, οι εκδηλώσεις που γίνονται εκεί θα πρέπει να αναδεικνύουν την ιστορική μνήμη και να περνάνε το μήνυμα της Εθνικής Αντίστασης στη νεότερη γενιά”.

Το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας στην Ελλάδα (ΕΣΔΟΓΕ), ανέφερε μεταξύ άλλων στην ανακοίνωσή του ότι “δεν μπορεί ο ιερός αυτός χώρος, που έχει ποτιστεί με το αίμα των προγόνων μας να γίνει σκηνικό για street food και river party με κορυφαίους DJ”. Η ίδια ανακοίνωση θυμίζει πως εκεί εκτελέστηκαν οι “Υπαταίοι πατριώτες”. “Δεν μπορεί στο σημείο που τουφεκίστηκαν οι Υπαταίοι πατριώτες από τους Ιταλούς φασίστες ως αντίποινα για την ανατίναξη της γέφυρας, να στηθεί γλέντι”.

Σε εξίσου έντονο τόνο διατυπώθηκε και η ανακοίνωση του Επιμορφωτικού – Πολιτιστικού Συλλόγου Υπαταίων “Οι Αινιάνες”, που χαρακτηρίζουν την πρωτοβουλία του Συμβουλίου Νέων Λαμίας “ύβρη”. “Εκεί όπου εκτελέστηκαν οι Υπαταίοι πατριώτες από τους Ιταλούς φασίστες, τώρα προγραμματίζουν να στήσουν κονσόλες, πάγκους και ηχεία. Αιδώς, Αργείοι! Η ανάπτυξη δεν έρχεται βεβηλώνοντας το ματωμένο χώμα των προγόνων μας. Η απόφαση αυτή της Δημοτικής Αρχής της Λαμίας αποτελεί ύβρη” αναφέρει η ανακοίνωση και παίρνει θέση υπέρ της αλλαγής του τόπου της εκδήλωσης. “Είναι χρέος όλων μας να την καταγγείλουμε και να απαιτήσουμε την αλλαγή του χώρου δηλώνοντας ότι επιβραβεύουμε πρωτοβουλίες και δράσεις του Συμβουλίου Νέων όταν αυτές δεν αντιτίθενται στους αξιακούς μας κώδικες”.

Η Πανελλήνια Οργάνωση Αγωνιστών Εθνική Αντίστασης (ΠΟΑΕΑ) δήλωσε πως συντάσσεται ανεπιφύλακτα με τις πάνδημες διαμαρτυρίες των κατοίκων της Υπάτης και της ευρύτερης περιοχής, καθώς και με άλλους φορείς, που εκφράζουν την αντίθεσή τους και την έντονη ανησυχία τους, για τη διοργάνωση μιας εκδήλωσης που κρίνουν “ότι δεν συνάδει με τον σεβασμό που αναδύει η ιστορικότητα της συγκεκριμένης τοποθεσίας”.

ΤΙ ΑΠΑΝΤΑ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΝΕΩΝ ΛΑΜΙΑΣ

Το Συμβούλιο Νέων Λαμίας μετρά λιγότερο από έναν χρόνο λειτουργίας. Ο γραμματέας του Συμβουλίου, Βασίλης Οικονόμου, μιλώντας στο NEWS 24/7 εξέφρασε τον αιφνιδιασμό της διοργανώτριας ομάδας από τις παραπάνω αντιδράσεις.

“Κάθε αντίδραση μας βάζει σε σκέψεις και τις επεξεργαζόμαστε” είπε, και τόνισε πως η ομάδα του δεν θεωρεί πως η εκδήλωση έχει προκαλέσει διχασμό στην τοπική κοινωνία, αλλά ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις για το ζήτημα σε κάθε ηλικιακό γκρουπ. “ Η αλήθεια είναι ότι σε νεότερο κόσμο δεν έχω ακούσει καμία αντίδραση. Σε μεγαλύτερες ηλικίες θεωρώ ότι είναι πολλοί αυτοί οι οποίοι υποστηρίζουν το εγχείρημα και είναι και κάποιοι προφανώς που διαφωνούν”.

Ο Βασίλης Οικονόμου, διαβεβαίωσε εκ μέρους του Συμβουλίου Νέων Λαμίας, πως η εκδήλωση δεν έχει πρόθεση “ούτε να προσβάλλει, ούτε να βεβηλώσει τον ιστορικό χώρο της γέφυρας του Γοργοποτάμου που αναμφίβολα αποτελεί παγκόσμιο σύμβολο αντίστασης”. Αντιθέτως, εξηγεί, πως η πρόθεσή της εκδήλωσης είναι να αναδειχθεί ο χώρος. “Η δική μας πρόθεση είναι να προσπαθήσουμε να αναδείξουμε τον χώρο. Το πάρτι είναι η αρχή μιας σειράς πρωτοβουλιών που θα ακολουθήσουν για να φέρουμε και τον νέο κόσμο σε επαφή με τη ζωντανή ιστορία μας”.

Πρόκειται για μία περιοχή που εγκαταλείπεται σταδιακά εδώ και δεκαετίες από τα νεαρότερα άτομα και σπάνια συμβαίνει κάτι ενδιαφέρον – ακόμα κι ένα πάρτι. “Χρόνο με τον χρόνο η περιοχή αδειάζει από νέους και έχουμε μια ηλικιακή γήρανση, οπότε εμείς ως Συμβούλιο Νέων Λαμίας, προσπαθούμε με τον τρόπο μας να δώσουμε μια νέα πνοή μέσα από πρωτοβουλίες, έτσι ώστε η πόλη μας να γίνει πιο φιλική για τους νέους ανθρώπους. Αυτό είναι το στίγμα μας, αυτό θέλουμε να πετύχουμε”.

“Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΟΥ ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΟ ΜΝΗΜΕΙΟ”

Ο Γοργοπόταμος σήμερα φιλοξενεί τέσσερα μνημεία που θυμίζουν τη σπουδαία ιστορική στιγμή της ανατίναξης της γέφυρας κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στον χώρο όπου κάθε χρόνο πραγματοποιούνται οι επίσημες επετειακές εκδηλώσεις βρίσκεται το μνημείο των αγωνιστών της ανατίναξης, αφιερωμένο στους συμμετέχοντες της επιχείρησης, και το πρώτο μνημείο που είχε ανεγείρει η κοινότητα Γοργοποτάμου, το οποίο υπογραμμίζει ότι ο τόπος αποτελεί σημείο μνήμης και ιστορίας. Εκτός του βασικού χώρου των εκδηλώσεων υπάρχουν ακόμη δύο μνημεία: το ένα βρίσκεται σχεδόν κάτω από τη γέφυρα, και είναι αφιερωμένο στους Υπαταίους που εκτελέστηκαν στην περιοχή, ενώ το άλλο τιμά τους νεκρούς από νάρκη που εξερράγη το 1964, τη στιγμή που χιλιάδες άτομα είχαν συγκεντρωθεί να τιμήσουν την επέτειο της ανατίναξης της γέφυρας.

Ο πεζόδρομος που ενώνει αυτά τα μνημεία είναι το σημείο όπου σχεδιάζεται να πραγματοποιηθεί το πάρτι. Η ιστορικός δρ. Λάζου υπενθύμισε, μιλώντας στο NEWS 24/7 πως, σύμφωνα με υπουργική απόφαση της 24ης Ιουλίου 1984, η οποία δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ, η γέφυρα του Γοργοποτάμου χαρακτηρίστηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο, ενώ ο περιβάλλων χώρος σε ακτίνα 500 μέτρων από το μέσον της γέφυρας ανακηρύχθηκε ιστορικός διατηρητέος τόπος, εξαιτίας της σημασίας του γεγονότος για την Εθνική Αντίσταση.

“Δεδομένων, λοιπόν, αυτών και κυρίως δεδομένης της βαρύτητας της ιστορικής μνήμης και του γεγονότος, θεωρούμε ότι ο χώρος δεν προσφέρεται για τέτοιου είδους δράσεις, στις οποίες δεν είμαστε αντίθετοι απριόρι” είπε η ιστορικός και τόνισε πως θα ήταν στρέβλωση να θεωρηθεί ότι προσπαθούν μέσω της αντίδρασής τους να “καπελώσουν” μία δράση της νεολαίας του τόπου. “Το Συμβούλιο των Νέων μπορεί πραγματικά να εκφράσει τη δράση του με όποιον τρόπο θέλει. Δεν είμαστε αντίθετοι στο πάρτι αυτό καθαυτό, αλλά στην τοποθεσία του”.

Η διαγενεακή μάχη είναι αναγκαστικά παρούσα. “Ο σεβασμός απέναντι στην ιστορία δεν είναι ηλικιακό ζήτημα” τόνισε η Δρ. Λάζου και είπε πως δέχτηκαν αρνητικά σχόλια όσον αφορά την ηλικία των μελών του σωματείου. “Είναι ζήτημα απόδοσης σεβασμού στη μνήμη όσων αγωνίστηκαν και όσων έδωσαν την ζωή τους στο συγκεκριμένο σημείο” είπε η ίδια και κατέληξε πως ο Γοργοπόταμος αναδεικνύεται μόνο μέσα από διοργανώσεις που τονίζουν αυτή του την ιστορικότητα. “Δεν μπορέσαμε να διακρίνουμε ποια είναι η σύνδεση της ενός street food party με djs με αυτή την ιστορικότητα”.

Η ΕΓΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ

Το σχέδιο δράσης του Δημοτικού Συμβουλίου Νέων Λαμίας για το 2025, που περιλάμβανε την πρόταση για το ρίβερ πάρτι, είχε εγκριθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο Λαμίας. Η πρόταση των Νέων για την εκδήλωση στον Γοργοπόταμο συνάντησε μόνο θετικές αντιδράσεις.

“Μας εξήγησαν ότι θέλουν να αναδείξουν ένα σημείο που, για να είμαι ειλικρινής, δεν είναι επισκέψιμο τα βράδια. Ο Δήμος, από την πλευρά του, ενέκρινε την εκδήλωση και ενέταξε σε πρόγραμμα βιώσιμης αστικής ανάπτυξης τον φωτισμό του μονοπατιού και της γέφυρας του Γοργοποτάμου, που σήμερα δεν φωτίζονται. Πράγματι, η εικόνα τη νύχτα στην περιοχή είναι απόκοσμη” είπε στο NEWS 24/7 ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Λαμίας, Μάκης Πρέντζας προσθέτοντας πως έχει δοθεί άδεια παραχώρησης του χώρου, ο οποίος ανήκει στον Δήμο.

Ο ίδιος σημειώνει πως η τοποθεσία της εκδήλωσης είναι αρκετά μακριά από τη γέφυρα, “ίσως εδώ υπήρξαν κάποιες παρεξηγήσεις και γι’ αυτό υπήρξαν αντιδράσεις και κριτική” σημείωσε. “Θέλω να υπογραμμίσω ότι αυτές οι αντιδράσεις είναι καλόπιστες και προέρχονται από σεβασμό προς την ιστορία και τους αγώνες της Εθνικής Αντίστασης. Όλοι μας έχουμε προγόνους που θυσιάστηκαν και αγωνίστηκαν. Τα παιδιά που διοργανώνουν την εκδήλωση τονίζουν ότι, για εκείνους, η ίδια η ανατίναξη της γέφυρας και οι αγώνες που έγιναν εκεί είναι αυτό που τους επιτρέπει σήμερα να εκφραστούν ελεύθερα. Συνδέουν, δηλαδή” είπε ο κ. Πρέντζας “την ιστορικότητα του τόπου με το παρόν”.

Ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Λαμίας εξήγησε πως ο Δήμος δεν παρενέβη στην επιλογή της εκδήλωσης, αλλά στήριξε το εγχείρημα στο πλαίσιο των δράσεων που έχουν σχεδιαστεί για το χωριό του Γοργοποτάμου, όπου η τοπική κοινωνία ανυπομονεί, όπως είπε, για το ρίβερ πάρτι. “Το καλοδέχτηκαν! Βοηθάνε και οργανώνονται γι αυτήν την εκδήλωση. Οι άνθρωποι που ζουν εκεί έχουν ένα αυξημένο αισθητήριο” είπε και διευκρίνισε πως εξ αρχής οι διοργανωτές της εκδήλωσης δεν σκόπευαν να στήσουν τις κονσόλες κοντά στα μνημεία. “Εξ αρχής το πάρτι ήταν οριοθετημένο πολύ πιο μακριά, γιατί εκεί υπάρχει και η υποδομή – είναι και στρωμένος ο δρόμος με κυβόλιθους, είναι πιο φιλική ατμόσφαιρα”.

Η Υπηρεσία Νεώτερων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Θεσσαλίας και Κεντρικής Στερεάς Ελλάδας, υποστήριξε από την πλευρά της, μιλώντας στο NEWS 24/7, ότι ο Δήμος Λαμιέων χρειάζεται να ζητήσει έγκριση για το ρίβερ πάρτι από την Υπηρεσία. “Τα μνημεία προστατεύονται από τη νομοθεσία. Αποφασίζουμε βάσει αρχαιολογικού νόμου κάθε φορά που μας ζητείται έγκριση για κάποια εκδήλωση, δεν είναι στη δική μας κρίση” δήλωσαν και τόνισαν πως ο Δήμος Λαμιέων γνωρίζει πως χρειάζεται την έγκριση της Υπηρεσίας για οποιαδήποτε εκδήλωση στον Γοργοπόταμο, γι αυτό και την έχει ζητήσει στο παρελθόν. “Αυτή τη φορά δεν έχουμε λάβει κάποια αίτηση από τη διοργάνωση” απάντησε η Υπηρεσία σε σχετικό ερώτημα, προσθέτοντας πως σε περίπτωση που δεν τηρηθεί ο νόμος δημιουργείται “κακό προηγούμενο”.

“Ο ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΞΙΩΜΕΝΟΣ ΚΑΙ ΘΑ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΤΕΙ”

Η αντιπαράθεση για το “1ο Gorgopotamos River Party” λειτουργεί ως μικρογραφία μιας πανελλαδικής πολιτισμικής διελκυστίνδας. Εθνογράφοι και κοινωνιολόγοι έχουν καταγράψει εντάσεις στα θερινά πανηγύρια -από τη Σίφνο μέχρι τα Ζαγοροχώρια- όπου οι νεότεροι συχνά εισάγουν εμπορικά στοιχεία. Ο Γοργοπόταμος, με τη βαριά του συμβολική φόρτιση, γίνεται έτσι σημείο αναφοράς σε μια πανελλαδική συζήτηση για το πώς οι ιστορικοί χώροι και οι συλλογικές μνήμες μπορούν να παραμένουν ζωντανές χωρίς να απογυμνώνονται από το περιεχόμενό τους.

Το ακριβές σημείο της εκδήλωσης που είναι ακόμα υπό διερεύνηση μπορεί να κάνει τη διαφορά. Ο γραμματέας του Συμβουλίου Νέων Λαμίας, Βασίλης Οικονόμου, είπε πως δεν δέχεται τους χαρακτηρισμούς περί ασέβειας ή μη γνώσης της ιστορίας. “Ο χώρος είναι απαξιωμένος. Θα αναβαθμιστεί και με πρωτοβουλίες του Δήμου και τελικά θα είναι εις όφελος όλων αυτών που έχουν μια αυξημένη ανησυχία και ενδιαφέρον για το τοπόσημο” είπε ο ίδιος.