Η ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑ “ΑΣΠΙΔΑ” ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Η φετινή έκθεση του Δείκτη Παγκόσμιου Οργανωμένου Εγκλήματος (2025), που δημοσιοποίησε ο διεθνής οργανισμός Global Initiative Against Transnational Organized Crime (GI-TOC), σκιαγραφεί την πιο ανησυχητική εικόνα των τελευταίων χρόνων για την Ελλάδα.  Σύμφωνα με τον δείκτη, η χώρα αποτελεί κόμβο για συνεχώς αναπτυσσόμενες εγκληματικές οικονομίες, όπως η κοκαΐνη, το trafficking, η διακίνηση μεταναστών και το σκιώδες real estate.

Την ίδια στιγμή, σοβαρές κυβερνοεπιθέσεις και χρηματοοικονομικές απάτες πολλαπλασιάζονται, ενώ η διαφθορά σε αστυνομία, σύνορα και πολιτικό σύστημα υπονομεύει κάθε προσπάθεια καταστολής. Η εικόνα που προκύπτει είναι μία χώρα όπου τα εγκληματικά δίκτυα κινούνται ταχύτερα από τους θεσμούς που τα ελέγχουν.

Τα συμπεράσματα της έκθεσης δεν εκπλήσσουν όσους γνωρίζουν το τοπίο. Η παρουσίασή τους, όμως, από έναν διεθνώς αναγνωρισμένο οργανισμό σφραγίζει με την αξιοπιστία του μια πραγματικότητα που έχει σχεδόν κανονικοποιηθεί.

 

Η ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑ “ΑΣΠΙΔΑ” ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ

Το NEWS 24/7 απευθύνθηκε σε δύο εκ των βασικών συντελεστών της φετινής έκθεσης, τον Ruggero Scaturro, Ανώτερο Αναλυτή, και τον Ioannis Vlassis, Αναλυτή και MEL Officer στο GI-TOC, ζητώντας τους να φωτίσουν τα κρίσιμα ευρήματα για την Ελλάδα. Όπως εξηγούν, τα νέα δεδομένα δεν αφήνουν περιθώρια ωραιοποίησης.

«Η εγκληματικότητα αυξήθηκε στο 5,55 ενώ η ανθεκτικότητα των θεσμών μειώθηκε στο 5,13. Η διαφορά αυτή δεν υποδηλώνει κατάρρευση κρατικής ικανότητας, αλλά μια σταδιακή διάβρωση της θεσμικής ακεραιότητας», σημειώνουν. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η εικόνα αυτή συνδέεται με την ταχύτητα με την οποία οι παράνομες αγορές επεκτείνονται και προσαρμόζονται, την ώρα που η εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς συρρικνώνεται.

Οι δύο αναλυτές επισημαίνουν ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να λειτουργεί ως στρατηγικός κόμβος για εμπορία ανθρώπων, λαθροδιακίνηση, ναρκωτικά και οικονομικό έγκλημα, με βασικό καταλύτη τη διείσδυση της διαφθοράς σε κρίσιμα σημεία του κρατικού μηχανισμού. «Όλα αυτά διευκολύνονται από διαφθορά στην αστυνομία, τον κρατικό μηχανισμό και τις ρυθμιστικές αρχές», υπογραμμίζουν, στοιχείο που αποτυπώνεται στο διαχρονικά υψηλό σκορ της χώρας για τους «κρατικά ενσωματωμένους δρώντες» (7,50) – ένα από τα υψηλότερα στην Ευρώπη.

Η προστασία που απολαμβάνουν εγκληματικά δίκτυα από διεφθαρμένα ή αναποτελεσματικά ενδιάμεσα επίπεδα εξουσίας παραμένει κρίσιμος παράγοντας. Τα απανωτά σκάνδαλα σε αστυνομία, δικαιοσύνη και κυβερνητικό επίπεδο καταδεικνύουν, όπως λένε, ότι «η οργανωμένη διαφθορά λειτουργεί ταυτόχρονα ως “λιπαντικό” και ως “ασπίδα” του οργανωμένου εγκλήματος». Το αποτέλεσμα, σύμφωνα με τους αναλυτές του GI – TOC, είναι ένα συνεχώς διευρυνόμενο χάσμα ανάμεσα στη νομοθετική πρόοδο και την πραγματική εφαρμογή της.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΞΕΝΗ ΜΑΦΙΑ ΣΤΑ ΦΟΡΤΕ ΤΟΥΣ

Η έκθεση αποτυπώνει μια πραγματικότητα όπου μαφιόζικες ομάδες, αν και όχι αυστηρά ιεραρχικές, ενοποιούνται σε λιγότερα και ισχυρότερα σχήματα, ελέγχοντας δραστηριότητες όπως διακίνηση ναρκωτικών, εκβιασμούς, νυχτερινή διασκέδαση και ξέπλυμα. Σημειώνεται μάλιστα ότι η επιρροή τους επεκτείνεται σε τμήματα της σωφρονιστικής διοίκησης, με καταγεγραμμένες περιπτώσεις καταδικασμένων ηγετών που εξακολουθούν να καθοδηγούν τα δίκτυά τους μέσα από τις φυλακές. Η δολοφονία ενός βασικού «νονού» το 2024 επέφερε αναδιάταξη ισχύος και εντονότερες εσωτερικές συγκρούσεις.

Αντίστοιχα, ξένες εγκληματικές ομάδες από την Αλβανία, τη Σερβία, τη Γεωργία, τη Ρωσία και την Ιταλία παραμένουν ενεργές, συχνά σε συνεργασία με ελληνικά δίκτυα, ειδικά στη διακίνηση ναρκωτικών, στα όπλα και στις απομιμήσεις. Παρά την πολυεθνικότητα, η έκθεση σημειώνει ότι οι Έλληνες δρώντες διατηρούν τον έλεγχο στην αγορά εκβιασμών και σε τμήματα του εμπορίου όπλων.

Σε ερώτημα του NEWS 24/7 για τη συνεργασία των μαφιών στην Ελλάδα, οι ερευνητές του GI – TOC απάντησαν πως οι ελληνικές ομάδες, με «ιστορικό βάθος, κοινωνική ένταξη και πρόσβαση σε πολιτικές και επιχειρηματικές διασυνδέσεις», λειτουργούν πλέον σε ένα νέο υβριδικό πλαίσιο, συνεργαζόμενες με αλβανικές, βουλγαρικές, γεωργιανές και ιταλικές ομάδες. Οι ξένες οργανώσεις συνεισφέρουν κεφάλαιο, εξειδίκευση και πρόσβαση σε διεθνείς αγορές, ενώ οι εγχώριες προσφέρουν έδαφος, logistics και πολιτικές «πόρτες».

Όπως λένε χαρακτηριστικά, «η Ελλάδα διατηρεί το υψηλότερο σκορ για κρατικά ενσωματωμένους δρώντες στη Νότια Ευρώπη – το οργανωμένο έγκλημα δεν λειτουργεί έξω από το κράτος, αλλά συχνά μέσω αυτού». Η στροφή από την ανοιχτή σύγκρουση στη συνεκμετάλλευση και στη συνδιαλλαγή με τμήματα του κράτους θεωρείται πλέον δεδομένη.

ΞΕΠΛΥΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΜΕΣΩ REAL ESTATE – «Η ΕΥΚΟΛΗ ΛΥΣΗ»

Στο πεδίο του ξεπλύματος μέσω real estate, οι δύο ειδικοί συμφωνούν πως το πρόβλημα δεν είναι το θεσμικό πλαίσιο, αλλά η εφαρμογή του. Παρά τις ενισχύσεις στη νομοθεσία, «οι διώξεις παραμένουν αδύναμες, ιδίως στον μη χρηματοπιστωτικό τομέα», γεγονός που επιτρέπει σε παράνομα κεφάλαια να απορροφώνται από την αγορά ακινήτων με ελάχιστο ρίσκο.

Κρίσιμο θεωρούν τον έλεγχο των “gatekeepers” – μεσιτών, κατασκευαστών, συμβολαιογράφων και δικηγόρων – και τη διασύνδεση όλων των εμπλεκόμενων φορέων: Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, Κτηματολόγιο και ΑΑΔΕ, ώστε ύποπτα μοτίβα να οδηγούν σε διώξεις. «Η Ελλάδα στερείται εξειδικευμένων δικαστηρίων για το οργανωμένο έγκλημα», σημειώνουν, κάτι που οδηγεί σε καθυστερήσεις και περιορισμένη αποτρεπτική ισχύ. Η στοχευμένη κατάσχεση ακινήτων που συνδέονται με trafficking – κατά το ιταλικό μοντέλο- θα αύξανε, όπως λένε, το πολιτικό κόστος της ανοχής.

Το συμπέρασμά τους είναι απλό: η χώρα διαθέτει τυπικά τα εργαλεία. «Αυτό που λείπει είναι η εφαρμογή, θωρακισμένη από διαφθορά». Μέχρι να καλυφθούν αυτά τα κενά, το real estate θα παραμένει «ο ευκολότερος δίαυλος ξεπλύματος» και το ρίσκο για τους δράστες χαμηλό.

Ολόκληρη η έρευνα για την Ελλάδα μεταφρασμένη στα ελληνικά:

ocindex_profile_greece_2025 (1)