SHAHED-136: ΟΙ ΙΡΑΝΟΙ ΚΑΜΙΚΑΖΙ

Τον Φεβρουάριο του 2024, η διαρροή εσωτερικών εγγράφων μιας ιρανικής εταιρείας αποκάλυψε ένα πολεμικό αλισβερίσι. 

Μια εταιρεία-βιτρίνα, συνδεδεμένη με το Υπουργείου Άμυνας του Ιράν, πουλούσε στο Κρεμλίνο χιλιάδες ιρανικά drones έναντι χρυσού. 

Σήμερα, τα ιρανικά Shahed-136 πετάνε κατευθυνόμενα εναντίον στόχων στην επικράτεια τoυ Ισραήλ και της Ουκρανίας.

Το Ιράν έχει επίσης προμηθεύσει τα Shahed στους Χούθι και στη Hezbollah, για επιθέσεις εναντίον της Σαουδικής Αραβίας και αμερικανικών βάσεων αντίστοιχα. 

Το NEWS 24/7 παρουσιάζει τη χρήση, τα πολεμικά οφέλη και το κόστος αναχαίτισης των φθηνών ιρανικών drones σε Ισραήλ και Ουκρανία. 

ΠΟΛΕΜΟΣ ΑΠΟ ΑΠΟΣΤΑΣΗ

Από την περασμένη Παρασκευή, το Ιράν έχει εξαπολύσει περισσότερα από 1000 drones, σύμφωνα με τον IDF, ως αντίποινα για τις ισραηλινές επιθέσεις. 

Tα μη επανδρωμένα Shahed-136 έχουν εμβέλεια έως 2.500 χιλιόμετρα, απογειώνονται με συγκεκριμένες συντεταγμένες στόχου και δεν παρέχουν επιχειρησιακή εικόνα. 

Στις επιθέσεις που πραγματοποίησε το Ιράν τα drones έφυγαν σε σμήνη, με στόχο να καταπονήσουν το αμυντικό σύστημα του Ισραήλ, παρά να πλήξουν στόχους. Όσα πλήγματα και νεκροί καταγράφηκαν μέχρι σήμερα στο Ισραήλ οφείλονται σε βαλλιστικούς πυραύλους. 

Τα Shahed πετάνε μεν με περιορισμένη ταχύτητα (185χλμ/ώρα), άλλα έχουν την ικανότητα να βρεθούν ακόμη και κάτω από τα 100 μέτρα, ξεφεύγοντας από τα ραντάρ. Ο θόρυβος που κάνουν τα καθιστά εύκολα αντιληπτά, ωστόσο όταν εισέρχονται σε αντίπαλο έδαφος, αυτός είναι και ένας από τους στόχους τους. Η παρουσία τους στον ουρανό προκαλεί άγχος, καθώς ο πληθυσμός γνωρίζει ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να γίνει στόχος. 

Εκτιμάται ότι η παραγωγή αυτών των μονάδων κοστίζει από 20.000 έως 50.000 δολάρια. Το Shahed-136 φέρει πολεμική κεφαλή βάρους 30-50 κιλών, αποτελεσματική μόνο σε βάρος μη θωρακισμένων υποδομών.

Στόχος τους είναι να απασχολούν το αμυντικό σύστημα του Ισραήλ, όσο η Τεχεράνη εκτοξεύει βαλλιστικούς πυραύλους, που καταλήγουν σε πραγματικά πλήγματα. 

Το χαμηλό κόστος επιτρέπει μαζική χρήση και υποχρεώνει τον αμυνόμενο σε ενέργειες αναχαίτισης που είναι μεν εύκολες, αλλά έχουν πολλαπλάσιο κόστος. 

ΠΟΣΟ ΚΟΣΤΙΖΕΙ Η ΚΑΤΑΡΡΙΨΗ ΤΟΥΣ;

Τόσο στην τωρινή επιχείρηση, όσο και στην πρώτη επίθεση τον Απρίλιο, τα περισσότερα drones του Ιράν καταρρίφθηκαν από το Ισραήλ και συμμάχους του πριν εισέλθουν στον εναέριο χώρο.

Σύμφωνα με τον IDF, από τα 1000 ιρανικά drones μόλις τα 200 διείσδυσαν στον εναέριο χώρο, με την ισραηλινή αεράμυνα να τα καταρρίπτει. Ωστόσο, το κόστος αναχαίτισης φαίνεται πως ήταν πολλαπλάσιο από την αξία των drones. 

Το Ισραηλινό Πολεμικό Ναυτικό αναχαίτισε, σύμφωνα με τον IDF, 8 ιρανικά drones. Το κόστος εκτόξευσης ενός πυραύλου από την αντιαεροπορική κορβέτα Sa’ar 6 που συμμετείχε εκτιμάται στα 1,25 εκατομμύρια δολάρια. Συνεπώς, μόνο αυτή η επιχείρηση του Πολεμικού Ναυτικού αγγίζει τα 10 εκατομμύρια δολάρια. Την ίδια στιγμή τα drones που κατέρριψαν ήταν αξίας περίπου 100.000 δολαρίων. 

Δεν είναι ακόμη σαφές πόσα από τα 200 drones που κατάφεραν να εισέλθουν στο Ισραήλ αναχαιτίστηκαν από πυραυλικά συστήματα και τι είδους ήταν αυτά. Σε κάθε περίπτωση, ένας πύραυλος του αμυντικού συστήματος Iron Dome κοστίζει περίπου 50.000 δολάρια, ενώ οι πύραυλοι Arrow-3 και David’s Sling, κοστίζουν αντίστοιχα περίπου 3 και 1,2 εκατομμύρια δολάρια. 

Τα μαχητικά αεροσκάφη, που συμμετείχαν επίσης στην αναχαίτιση, φαίνονται σε βίντεο του IDF να καταρρίπτουν drones πριν αυτά εισέλθουν στον εναέριο χώρο. 

Iran sent more than 100 UAVs at Israel. We intercepted them.

Here’s some footage: pic.twitter.com/0OB7OI1wJq

— Israel Defense Forces (@IDF) June 15, 2025

Στην περυσινή επίθεση του Απριλίου, σύμφωνα με την Διοίκηση των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ (CENTCOM), οι Αμερικανοί είχαν εξουδετερώσει 80 ιρανικά drones.

Tα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ που συμμετείχαν στην επιχείρηση φέρεται να εκτόξευσαν πυραύλους SM-2 και SM-6 για την εξουδετέρωση τους κοντά στο Ιράκ και την Ιορδανία. 

Με ένα συντηρητικό σενάριο το κόστος αναχαίτισης για τις ΗΠΑ κυμαίνεται από 160.000.000 έως 220.000.000 δολάρια. Αντίθετα, τα 80 Shahed-136 κόστισαν κατα προσέγγιση από 1,6 έως 2,8 εκατομύρια δολάρια. Συνεπώς, το κόστος αναχαίτισης κόστισε σχεδόν 100 φορές την αξία των ιρανικών drones. 

Στις τωρινές επιθέσεις, δεν υπάρχουν επίσημες πηγές που να επιβεβαιώνουν την αναχαίτιση drones από συμμαχικές δυνάμεις του Ισραήλ, παρά μόνο παροχή συνδρομής και πληροφοριών. 

Το Ισραήλ ανακοίνωσε πως ελέγχει το σύνολο του εναέριου χώρου του Ιράν, καθιστώντας πλέον πιο εφικτή την εξουδετέρωση των drones πριν εισέλθουν στον εναέριο χώρο του. Παρ΄όλα αυτά οι βαλλιστικοί πύραυλοι που εκτοξεύει συνεχίζουν να πετυχαίνουν στρατηγικούς στόχους στην περιοχή.

ΤΑ SHAHED ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Από τον Σεπτέμβριο του 2022 μέχρι σήμερα, η Ρωσία έχει εκτοξεύσει χιλιάδες Shahed‑136, με στόχο τον κορεσμό των ουκρανικών αντιαεροπορικών. Την περασμένη Τρίτη, σε μια επιδρομή διάρκειας 8 ωρών στο Κίεβο, χρησιμοποιήθηκαν πάνω από 440 Shahed μαζί με 32 πυραύλους. Από την επίθεση έχασαν τη ζωή τους 15 Ουκρανοί. 

Το κόστος ενός Shahed-136 υπολογίζεται περίπου στα 20-50.000 δολάρια, αλλά το Κρεμλίνο πλήρωσε πολύ περισσότερα.

Σύμφωνα με τη Haaretz, τα δυο κράτη συμφώνησαν σε μια αρχική τιμή 193.000 δολάρια ανά μονάδα για μια παραγγελία 6.000 drones. Ωστόσο, η συμφωνία περιλάμβανε και τη δημιουργία γραμμής παραγωγής, ανεβάζοντας το συνολικό κόστος στα 1,75 δισεκατομμύρια δολάρια. 

Τον Ιανουάριο του 2023, το Κρεμλίνο υπέγραψε τη συμφωνία και σύντομα ξεκίνησε την παραγωγή του μετονομασμένου μη επανδρωμένου καμικάζι Geran-2. Αργότερα, οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ εντόπισαν το ιρανο-ρωσικό πρόγραμμα στην Αλαμπούγκα του Ταταρστάν, ενημερώνοντας το ΝΑΤΟ και την Ουκρανία. 

Πλέον το Κρεμλίνο έχει αναπτύξει τη δική του παραγωγή και το κόστος για μια μονάδα, σύμφωνα με έρευνα της Haaretz, προσεγγίζει τα 48.000 δολάρια. 

Την ίδια στιγμή, οι Ουκρανοί με τη βοήθεια των ΗΠΑ έχουν αναπτύξει στον πόλεμο τα δικά τους μη επανδρωμένα πολεμικά αεροσκάφη. Tα αμερικανικά Switchblade 600 είναι μικρού βεληνεκούς (40 χλμ), φέρουν μικρό εκρηκτικό φορτίο (1,6 κιλά ), είναι εξίσου οικονομικά, αλλά προσφέρουν και live εικόνα στον χειριστή, σε αντίθεση με τα Shahed.

Τα Peklo, η ναυαρχίδα των Ουκρανών, είναι πολύ πιο γρήγορα από τα Shahed (700 χλμ/ώρα) και δημιουργήθηκαν με στόχο να παρέχουν μεγαλύτερη εμβέλεια (700 χλμ) στα πλήγματα των Ουκρανών. 

Παράλληλα, σε μια προσπάθεια να περιορίσει τις ρωσικές επιθέσεις, η Ουκρανία έχει αναπτύξει το Sky Sentinel. Πρόκειται για ένα σύστημα αεράμυνας που είναι ικανό να καταρρίπτει τόσο τα Geran-2 όσο και πυραύλους κρουζ. Σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματούχους, στα τέλη Μαΐου το Sky Sentinel κατέρριψε 6 ρωσικά drones και έχει αρχίσει πλέον να χρησιμοποιείται στο μέτωπο.

Η ιστορία των ιρανών καμικάζι, όμως, δεν τελειώνει εδώ. 

Στις αρχές Ιουνίου αποκαλύφθηκε πως η Ρωσία θα παρέχει την τεχνογνωσία των Shahed στη Βόρεια Κορέα. Σύντομα άλλο ένα κράτος θα μπορεί να κατασκευάζει τους δικούς του μη επανδρωμένους καμικάζι.