ΤΑ GEN Z ΞΕΝΥΧΤΑΝΕ ΜΟΝΑ Η ΔΥΟ-ΔΥΟ

Αρχικά, συγγνώμη για τη boomer αναφορά του pop ύμνου της Αλέξιας στον τίτλο του κειμένου. Όταν κοντεύεις τα 30, ό,τι πιο cool μπορείς να κάνεις συνήθως φτάνει μέχρι εκεί. Αλλά ας το παραδεχτούμε, δεν υπάρχει μόνο μία απάντηση στο τι κάνει ένας 25χρονος στις 9:30 το βράδυ. Ίσως βγαίνει για ποτό με την παρέα του, ίσως χαζεύει TikTok στο κινητό μέχρι να τον πάρει ο ύπνος, ίσως απλά κάθεται σπίτι με φίλους βλέποντας Netflix και παραγγέλνει κάτι απ’ έξω. Ίσως, πάλι, να απολαμβάνει τη μοναξιά του με ένα ακουστικό στ’ αυτί και ένα podcast να παίζει στο background.

Το NEWS 24/7 μίλησε με πέντε νέους, ηλικίας 23 έως 27 ετών, για να καταγράψει πώς πραγματικά περνούν τα βράδια τους. Οι απαντήσεις τους δεν συγκλίνουν σε έναν κοινό παρονομαστή -κι αυτό είναι, ίσως, το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα της Generation Z.

Για τη γενιά αυτή, δεν υπάρχει πια «μία» απάντηση στο τι σημαίνει βραδινή διασκέδαση. Οι επιλογές ποικίλουν: άλλοι αποζητούν τη χαλάρωση στο σπίτι και τη συναισθηματική ασφάλεια του cocooning, ενώ άλλοι εξακολουθούν να αγαπούν τις (πλέον πιο επιλεκτικές) εξόδους, δίνοντάς τους τον χαρακτήρα «event».

Τα social media παίζουν κυρίαρχο ρόλο, είτε ως τρόπος ψυχαγωγίας, είτε ως παράθυρο στον κόσμο και τις ζωές των άλλων. Η σύνδεση είναι διαρκής, αλλά όχι πάντα κοινωνική. Το scroll στο TikTok ή στο Instagram γίνεται συχνά μηχανικά, σαν τρόπος αποφόρτισης ή συντροφιάς.

Η καθημερινότητα των νέων πια μοιάζει περισσότερο με puzzle –κάθε κομμάτι διαφορετικό, χωρίς προκαθορισμένη μορφή. Οι βραδιές δεν είναι πάντα ίδιες. Η ελευθερία επιλογής είναι βασικό ζητούμενο, και η άρνηση να μπουν σε καλούπια, ακόμη πιο έντονη. Η Gen Z δεν ακολουθεί μοτίβα -τα επαναπροσδιορίζει.

Σε μια εποχή που οι ρυθμοί είναι εξαντλητικοί και οι απαιτήσεις ασφυκτικές, το «τι κάνεις στις 9 το βράδυ» είναι τελικά ένα ερώτημα που απαντάται όχι με πρόγραμμα, αλλά με διάθεση. Κι αυτή η διάθεση αλλάζει συνεχώς.

ΠΩΣ ΠΕΡΝΟΥΝ ΤΑ ΒΡΑΔΙΑ ΤΟΥΣ ΟΙ ΝΕΟΙ ΤΗΣ GEN Z;

Αναστασία, 25 ετών – Digital creator

«Η αλήθεια είναι ότι τα βράδια μου δεν έχουν σταθερό πρόγραμμα. Κάποιες φορές δεν καταλαβαίνω καν πότε νύχτωσε. Η δουλειά μου είναι δημιουργική, αλλά και εξουθενωτική με έναν πολύ περίεργο τρόπο. Μπορεί να κάθομαι μπροστά από μια οθόνη δέκα ώρες τη μέρα, να μοντάρω, να γράφω, να ανεβάζω stories, TikToks, reels. Κι όμως, η αληθινή “δουλειά” ξεκινάει όταν τελειώσει το φως της ημέρας. Τα analytics, η αλληλεπίδραση με followers, η ανασκόπηση του τι πέτυχε και τι όχι, όλα γίνονται μετά τις 9. Εκείνες τις ώρες, δεν είμαι απλώς δημιουργός. Είμαι και ψυχολόγος του εαυτού μου.

Υπάρχουν νύχτες που τις περνάω μιλώντας με κόσμο στο chat, απαντώντας σε σχόλια, διαβάζοντας DM που δεν είναι πάντα ευχάριστα. Η πιο ουσιαστική επικοινωνία, όμως, είναι με τον εαυτό μου. Όταν κλείνει το φως, ανοίγω το ημερολόγιο. Κάνω journaling. Δεν είναι glamorous, ούτε content για Insta. Είναι πιο raw, πιο ειλικρινές. Γράφω χωρίς φίλτρα –για τις σκέψεις μου, τις ανασφάλειες, τα όρια που προσπαθώ να θέσω και που συχνά παραβιάζω. Είναι στιγμές μοναξιάς, αλλά και σύνδεσης.

Μερικές φορές με παίρνουν φίλοι και μου λένε “έλα έξω, να πάμε σε ένα μπαρ”. Και πάω. Βάζω κάτι απλό, αφήνω το κινητό στο τραπέζι, χορεύω, γελάω, πίνω λίγο παραπάνω, αφήνομαι. Όμως ακόμα και τότε, το βλέμμα μου είναι κάπου ανάμεσα στην πραγματικότητα και στον online κόσμο. Είμαι παρούσα, αλλά παρατηρώ. Αυτή είναι η κατάρα και η ομορφιά του να ζεις online: δεν έχεις ποτέ απόλυτο off. Το μυαλό καταγράφει, ακόμα και στις πιο αυθόρμητες στιγμές. Και, κάπως, το έχω αποδεχτεί. Γιατί μέσα σ’ αυτό, βρίσκω νόημα.»

Αντώνης, 24 ετών – Φαρμακοποιός

«Είμαι 24 χρόνων και η δυτική κοινωνία μας με έχει κατηγοριοποιήσει χωρίς τη θέλησή μου στη γενιά των Gen Z. Συμφωνώ με τα κοινά βιώματα και τις αντιλήψεις, οι οποίες διαμορφώθηκαν υπό το πρίσμα κοινωνικών, πολιτισμικών, ιστορικών και τεχνολογικών μεταβολών, αλλά δεν επικροτώ τον απόλυτο διαχωρισμό των γενεών, ο οποίος είναι ατελέσφορος και όχι παραγωγικός. Κάθε γενιά επιδρά ευεργετικά ή ελαφρώς ισοπεδωτικά στην άλλη (συνήθως οι μεγαλύτεροι χρονολογικά στους μικρότερους). Έτσι, ως ένα αμάλγαμα πολλών γενεών αλλά με την ταμπέλα του Gen Z, επιθυμώ να διαφωτίσω κάποιες πτυχές της γενιάς μου.

Το κυριότερο αφήγημα στη γενιά μας ήταν και είναι ο τεχνολογικός γιγαντισμός. Από τα παιδικά μας χρόνια διαμορφωθήκαμε από τεχνολογικά ιδανικά, ενστερνιστήκαμε μιντιακές προσεγγίσεις, παγιωθήκαμε στον ορισμό της αδέξιας τελειότητας που αυτές επιτελούν και επενδύσαμε -επιφανειακά και ενίοτε κομφορμιστικά- τα δικά μας χαρακτηριστικά. Είχαμε τη δυνατότητα να εκμηδενίσουμε κάθε απόσταση και να διευκολύνουμε τις κοινωνικές μας προσλαμβάνουσες, αλλά τα μέσα κοινωνικής “αποδικτύωσης” συνέβαλαν σε έναν άκρατο μιμητισμό, ο οποίος έχει γίνει και το ενέχυρο της γενιάς μου.

Έρχεται σε αντιδιαστολή αυτή η απαισιόδοξη θεώρηση με το γεγονός ότι η νέα γενιά, η Gen Alpha, έχει την ευκαιρία να μάθει από τα δικά μας λάθη. Προσωπικά, δεν είχα ποτέ κάποια ιδιαίτερη σχέση με τα social media (δεν έχω TikTok, χιχι) και τα αντιμετώπιζα περισσότερο σαν ένα παράθυρο επικοινωνίας και συμβατότητας με τη γενιά μου.

Ένα θετικό γνώρισμα της γενιάς μου είναι η ουσιαστική διάθεση για αυτοβελτίωση, η οποία φωτίστηκε και χαράχτηκε από την προηγούμενη γενιά, τους Millennials. Αποτινάσσοντας το στίγμα της ψυχοθεραπείας που είχε θέσει η μητρική της γενιά (Baby Boomers), μια πλειονότητα των Gen Z επιθυμεί να δουλέψει τον εαυτό της, αναγνωρίζοντας την αξία της προσωπικής ενδοσκόπησης και της θεραπευτικής ενασχόλησης ως μέσα ανθρωποκεντρικής εξέλιξης.

Χρησιμοποιεί μια πληθώρα ψυχολογικών εργαλείων, καρπωμένων είτε από το οικογενειακό, είτε από το φιλικό ή ψυχοθεραπευτικό περιβάλλον, με σκοπό την αποφυγή της τελμάτωσης. Σχετικά με το “εγώ” μου, αποζητώ τις ψυχολογικές και, μερικές φορές, τις ωμές κουβέντες με φίλους, καθώς με εξελίσσουν και με βοηθούν να προχωρήσω. Τις νύχτες, μου αρέσει να την πίνω και να βγαίνω έξω, συνήθως αράζοντας στα Εξάρχεια. Βλέπω ταινίες, διαβάζω κάνα βιβλίο. Κάπως έτσι φιλτράρω τα ερεθίσματα.

Η γενιά Ζ, μια γενιά με άμεση πρόσβαση στην πληροφορία, πολλές φορές αποπροσανατολίζεται από την πληθώρα της, αλλά διατηρεί έναν πιο ρεαλιστικό, αντισυμβατικό και αντιδραστικό χαρακτήρα σε σχέση με τις προηγούμενες. Δυσαρεστημένη από το πολιτικό καθεστώς, η φωνή των Gen Z είναι κραυγαλέα, αφού διαδηλώνουν συχνά στους δρόμους και στηλιτεύουν οτιδήποτε μη δημοκρατικό εφαρμόζεται. Πολλοί νέοι μεταξύ των 18 και 33 αποδοκιμάζουν παρωχημένες αντιλήψεις για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, για το φεμινιστικό κίνημα, για το μεταναστευτικό, για την καπιταλιστική εδραίωση, σε πλήρη αντίθεση με τις παλαιότερες γενιές.

Συμπερασματικά, μια γενιά δεν είναι ένα βιολογικό φαινόμενο που ορίζεται από την ηλικία, αλλά ένα κοινωνιολογικό φαινόμενο που ορίζεται από τις εξελίξεις της ιστορίας. Γι’ αυτό, κάθε προσπάθεια γενίκευσης και καθολικοποίησης των παραπάνω χαρακτηριστικών μέσω των δικών μου βιωμάτων είναι εξαρχής λανθασμένη.»

Αντιγόνη, 26 ετών – Νηπιαγωγός

«Όταν τελειώνω από τη δουλειά, νιώθω σα να έχουν περάσει δύο ζωές σε μία μέρα. Η τάξη είναι γεμάτη φωνές, γέλια, απορίες που άλλοτε σε κάνουν να χαμογελάς κι άλλοτε να ψάχνεις οξυγόνο. Τα παιδιά σου δίνουν ενέργεια, σε κάνουν να νιώθω χρήσιμη, παρούσα, αλλά ταυτόχρονα σου παίρνουν και κομμάτια. Όχι με την αρνητική έννοια απαραίτητα, αλλά με εκείνον τον τρόπο που κάποιος μπαίνει βαθιά μέσα σου και μετά φεύγει, αφήνοντας μια μικρή φθορά. Γι’ αυτό τα βράδια είναι για μένα ιερά. Είναι ο προσωπικός μου χρόνος, ο τρόπος μου να μαζέψω τον εαυτό μου.

Η ρουτίνα μου είναι απλή. Ένα ντους για να ξεπλύνω τη μέρα και ένα τετράδιο γεμάτο σημειώσεις, σκέψεις, χαζά σχέδια ή φράσεις που άκουσα και κράτησα. Πολλές φορές, δεν ανοίγω καν το κινητό. Το TikTok το έχω απεγκαταστήσει δυο φορές. Όχι επειδή είμαι “κατά”, αλλά επειδή σε περιόδους έντασης, με τραβούσε μέσα σε μια συνεχή υπερδιέγερση. Κι όταν κουβαλάς όλη τη φασαρία της ημέρας στο κεφάλι σου, χρειάζεσαι κάτι πιο ήσυχο για να σε φέρει πίσω.

Δεν θεωρώ ότι είμαι ένα κλειστό άτομο. Βγαίνω με φίλους, απλώς δεν το επιδιώκω κάθε βδομάδα. Προτιμώ τα σπίτια. Να φέρνει ο καθένας κάτι, να τρώμε όλοι μαζί, να παίζουμε επιτραπέζια, να λέμε χαζομάρες και να γελάμε μέχρι δακρύων. Είναι σαν να επιστρέφεις σε κάτι γνώριμο, σαν να θυμάσαι ποια ήσουν πριν οι ευθύνες αρχίσουν να πολλαπλασιάζονται. Δεν με νοιάζει αν θα το ανεβάσω σε stories, με νοιάζει να το νιώσω.

Τα βράδια για μένα δεν είναι μόνο χαλάρωση. Είναι και χρόνος επεξεργασίας. Είναι η στιγμή που κοιτάζω μέσα μου και ρωτάω “Πώς ήταν η μέρα σου, στ’ αλήθεια;” Και κάποιες φορές, ναι, θα ντυθώ, θα βγω, θα χορέψω, θα ξεφύγω. Δεν είμαι κατά της διασκέδασης. Είμαι κατά της προσποίησης.

Η ησυχία είναι η γλώσσα μου. Λέει περισσότερα απ’ όσα μου λένε δέκα stories. Κι αν ένα βράδυ σημαίνει να μείνω σπίτι με μάσκα προσώπου και μουσική της Florence + the Machine να παίζει χαμηλά, τότε αυτό θα κάνω. Γιατί τελικά, εκεί βρίσκω το δικό μου νόημα.»

Στέφανος, 27 ετών – Εργαζόμενος σε διαφημιστική

«Η μέρα μου τελειώνει συνήθως γύρω στις 7 ή 8 το βράδυ. Η δουλειά μου σε διαφημιστική είναι σχεδόν εξολοκλήρου remote, πράγμα που πολλοί νομίζουν ότι σημαίνει “άνεση”, αλλά η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική. Τα meetings είναι αλλεπάλληλα, οι αλλαγές έρχονται την τελευταία στιγμή, τα deadlines δεν σε ρωτάνε ποτέ αν είσαι έτοιμος. Όταν πια κλείνει ο υπολογιστής, δεν θέλω τίποτα που να θυμίζει υποχρέωση. Θέλω απλώς ησυχία.

Δεν είμαι αντικοινωνικός, απλώς έμαθα να εκτιμώ περισσότερο τον χρόνο μου. Βγαίνω, φυσικά. Υπάρχουν φίλοι, υπάρχει στέκι, υπάρχουν βραδιές με ωραία μουσική και ακόμη πιο ωραίες κουβέντες. Αλλά το κάνω πια επιλεκτικά. Δεν θέλω να “βγαίνω για να βγω”. Θέλω να βγω όταν νιώθω ότι έχω κάτι να δώσω, όταν έχω χώρο μέσα μου για επαφή. Όχι από φόβο μην “χάσω” κάτι (κοινώς FOMO) ή για να μη με πουν ξενέρωτο.

Το σπίτι μου είναι το safe space μου. Μου αρέσει να φτιάχνω ένα ποτό, να ανοίγω ένα podcast, να βλέπω κάτι ενδιαφέρον στο Netflix ή να βάζω μια playlist με lo-fi ή jazz και απλώς να… υπάρχω. Ίσως διαβάσω λίγο, κανένα άρθρο, κάποιο comic ή blog post. Ίσως κάτσω να σκιτσάρω, να οργανώσω ένα side project, χωρίς πίεση και στόχους. Απλά για εμένα.

Όσο για τα social; Είναι μέρος της δουλειάς μου, αλλά δεν είναι της ζωής μου. Δεν ανεβάζω συχνά και δεν με νοιάζει να φαίνεται πώς περνάω. Με νοιάζει να περνάω όπως θέλω. Αν αυτό σημαίνει να ξενυχτήσω φτιάχνοντας κάτι στο Illustrator ή απλά να πίνω κάτι στο μπαλκόνι μου, τότε αυτή είναι η βραδινή μου ρουτίνα. Αρκετά ήρεμη μάλλον.»

Έλενα, 23 ετών – Φοιτήτρια και σερβιτόρα

«Τα βράδια τα ζω συνήθως χαλαρά, γιατί ως εργαζόμενη πλέον δεν έχω ούτε την ίδια ενέργεια ούτε και την ίδια διάθεση που είχα πριν δυο-τρία χρόνια. Δουλεύω ως σερβιτόρα τα απογεύματα, οπότε όταν σχολάω κατά τις 10-11 το βράδυ, το μόνο που θέλω είναι να πάω στο σπίτι, να βγάλω τα παπούτσια και να αφήσω το σώμα μου να ησυχάσει. Η κούραση από τη δουλειά, σωματική και ψυχολογική, σε μαθαίνει να εκτιμάς τα απλά πράγματα.

Μερικές φορές, αν έχω ακόμα λίγη όρεξη ή χρειάζομαι ανθρώπινη επαφή, μπορεί να περάσω από το σπίτι ενός φίλου. Δεν χρειάζεται να κάνουμε κάτι φοβερό, ένα μπαλκόνι, λίγο κρασί, μουσική χαμηλά και κουβέντες που πάνε σε βάθος. Αυτές οι αυθόρμητες, ειλικρινείς συζητήσεις είναι αυτό που νιώθω να μου λείπει περισσότερο. Οι στιγμές που δεν χρειάζεσαι τίποτα πέρα από έναν άνθρωπο απέναντί σου.

Τα social media τα κοιτάω, αλλά χωρίς εμμονή. Μπαίνω TikTok για να γελάσω, να ξεχαστώ, να νιώσω λίγο πιο ανάλαφρη. Μπορεί να ανεβάσω κάτι, αλλά περισσότερο μ’ ενδιαφέρει να επικοινωνώ αληθινά. Δεν με γεμίζουν οι εντυπώσεις ούτε οι ψηφιακές αποδοχές.

Βραδιές με επιτραπέζια, ρακόμελο, μουσική και λίγους κοντινούς ανθρώπους είναι πολύ πιο ‘δικές μου’ από το να βρίσκομαι σε ένα μπαρ γεμάτο κόσμο. Δεν το απορρίπτω, αλλά το κάνω πιο σπάνια και επιλεκτικά. Όλα είναι πιο low-key πλέον. Ίσως επειδή ο κόσμος γίνεται πιο απαιτητικός, ή ίσως γιατί σιγά σιγά βρίσκω τι μου ταιριάζει περισσότερο. Θέλω συνδέσεις, όχι εντυπώσεις. Κι αν αυτό σημαίνει να περάσω το ΣΚ στο κρεβάτι με ντελίβερι και μια καλή ταινία, τότε ναι αυτή είναι η φάση μου τώρα.»