ΤΑ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΑ ΚΑΣΤΡΑ ΤΗΣ ΙΣΠΑΝΙΑΣ

Η σημερινή Ισπανία αποτελείται από 17 αυτόνομα διοικητικά διαμερίσματα. Κάθε ένα από αυτά διαθέτει τη δική του ιστορία, τις δικές του παραδόσεις, τη δική του ξεχωριστή πορεία μέσα στο χρόνο. Ακόμα και η γλώσσα, κοινό συνήθως χαρακτηριστικό γνώρισμα στους κατοίκους ενός κράτους, ξεφεύγει από τον κανόνα. Στην Καστίγια, στην Καταλονία, στη Γαλικία, στη Βασκονία, στο Λεβάντε, στις Βαλεαρίδες, οι διαφορές στο καθημερινό ιδίωμα των κατοίκων είναι μεγάλες.

Αν διασχίσετε τη χώρα από Βορρά προς Νότο και από Δύση σε Ανατολή, πολλές φορές δημιουργείται η εντύπωση πως αλλάζετε κράτος, πως περνάτε σε κάτι τελείως διαφορετικό. Η αλέγρα και ηλιόλουστη Ανδαλουσία, το βροχερό και καταπράσινο Αστούριας, οι φτωχές και κατάξερες Εξτρεμαδούρα και Καστίγια Λα Μάντσα, η πλούσια και περήφανη Καταλονία, η επίσημη και γεμάτη “τουπέ” Καστίλη, η ξεχωριστή και ατίθαση Χώρα των Βάσκων, τα ανέμελα Κανάρια, κάθε ένα ισπανικό διαμέρισμα αποτελεί από μόνο του ένα αυτόνομο “πορτρέτο” στον καμβά της χώρας.

Σε όλο αυτό το μωσαϊκό της διαφορετικότητας και της ιδιαιτερότητας των λαών της Ιβηρικής, υπάρχουν δυο κοινά στοιχεία που ο επισκέπτης δεν θα δυσκολευτεί να αναγνωρίσει. Δυο στοιχεία που χαρακτηρίζουν ολόκληρη την ισπανική επικράτεια. Αυτά είναι η θρησκεία και τα κάστρα. Μέχρι τον προηγούμενο αιώνα υπήρχε και ένα τρίτο, οι ταυρομαχίες, όμως τα τελευταία χρόνια το βάρβαρο αυτό έθιμο εξαφανίζεται με γοργούς ρυθμούς.

Εμείς σήμερα θα αφήσουμε τον καθολικισμό και τις αρένες, για να ασχοληθούμε με τα κάστρα της Ισπανίας που στις μέρες μας αποτελούν τα σημαντικότερα τουριστικά αξιοθέατα της χώρας. Το Magazine σας προσκαλεί σε ένα ταξίδι στο παρελθόν και προτείνει συγκεκριμένους προορισμούς σε όσους τυχερούς βρεθούν για διακοπές στην Ισπανία. Ας αρχίσουμε λοιπόν την περιήγησή μας κάνοντας μια σύντομη ιστορική αναδρομή.

Α. ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Το 711 μ.Χ. το μεγαλύτερο τμήμα της Ιβηρικής χερσονήσου τελούσε υπό Αραβική κατοχή. Από εκείνη τη στιγμή ξεκίνησε η προσπάθεια των Ισπανών (που κράτησε οκτώ αιώνες) να επανακτήσουν τα κατεχόμενα εδάφη, η λεγόμενη “Reconquista” (Ανακατάκτηση), η οποία ολοκληρώθηκε το 1492 μ.Χ., με την παράδοση της Γρανάδας από τους Άραβες στους Καθολικούς Βασιλείς Φερδινάνδο και Ισαβέλλα, σφραγίζοντας έτσι το τέλος της ύπαρξης του αραβικού Χαλιφάτου “Αλ Ανταλούς”.

Η “Ρεκονκίστα” άρχισε από τον Βορρά (πριγκιπάτο του Αστούριας) και σιγά σιγά εξαπλώθηκε προς τον Νότο. Σε κάθε μέρος που απελευθέρωναν οι Καθολικοί, είτε ενίσχυαν τα ήδη υπάρχοντα κάστρα από τους Άραβες, είτε θεμελίωναν νέα για να σιγουρέψουν την ασφάλεια των κατοίκων της περιοχής και να έχουν παραπάνω ορμητήρια για τις επόμενες επιθέσεις τους. Κάθε καινούργιο κάστρο που έχτιζαν, αποτελούσε και ένα είδος ανταμοιβής προς τον τοπικό άρχοντα, που μαζί με τον σχετικό τίτλο που του δινόταν, αρκούσαν για να εξασφαλίσουν την πίστη και την αφοσίωσή του στον Βασιλιά.

Από τη στιγμή μάλιστα που το Βασίλειο της Αραγονίας (στην ανατολική πλευρά της Ιβηρικής) ένωσε τις δυνάμεις του με αυτές της Καστίλης εναντίον των Αράβων, δημιουργήθηκε ένα τεράστιο τόξο από κάστρα που διέσχιζε τη χερσόνησο από το Λεβάντε (Βαλένθια) μέχρι τη μεγαλύτερη αμυντική γραμμή που γνώρισε ποτέ η Ευρώπη, την περίφημη Extremadura (από τα λατινικά Extremis – σύνορο και duro – σκληρό) του Κάθερες, της Μπαδαχόθ και της Μέριδα, όπου κατ’ επανάληψη έσπασαν τα μούτρα τους οι στρατοί των Μαυριτανών σε μια σειρά από επικές μάχες που σημάδεψαν την ευρωπαϊκή ιστορία.

Τα κάστρα, γύρω από τα οποία χτίστηκαν όλες οι σημερινές πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά (αφού είναι δύσκολο να συναντήσεις οικισμό στην Ισπανία χωρίς τουλάχιστον ένα κάστρο), άκμασαν την εποχή του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης και αποτέλεσαν το κυρίαρχο κοινωνικό καταφύγιο, με αποτέλεσμα μέσα σε αυτά να αναπτυχθούν ήθη, έθιμα και συνήθειες που χαρακτήρισαν την καθημερινότητα των κατοίκων για πολλούς αιώνες. Πώς ήταν όμως αυτά τα κάστρα, ποια η δομή τους, ποια η κατασκευή τους και ποια η οργάνωσή τους;

Β. Η ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ

Τα κάστρα της Ισπανίας αποτελούνται από πέντε κύριες χαρακτηριστικές κατασκευές. Το τείχος, την κεντρική είσοδο, την τάφρο, τον κεντρικό πύργο και το οπλοστάσιο. Το τείχος ήταν συνήθως συμπαγής πέτρινη κατασκευή. Γύρω από το τείχος υπήρχε σκαμμένη τάφρος, βαθιά και πλατιά, γεμάτη με νερό. Μοναδική ορατή πρόσβαση για να μπει ή να βγει κανείς από το κάστρο ήταν η κεντρική είσοδος με τη γνωστή πλατφόρμα που ανεβοκατέβαινε με αλυσίδες και τροχαλίες.

Τα περισσότερα κάστρα της Καστίλης διέθεταν πάντως και μυστικές εξόδους διαφυγής, υπόγεια λαγούμια από τα οποία πολλές φορές φυγαδευόταν ο άρχοντας σε δύσκολες στιγμές και των οποίων την ύπαρξη γνώριζαν μόνο λίγοι και εκλεκτοί για προφανείς λόγους. Ο κεντρικός πύργος, ο οποίος στο Μεσαίωνα ονομαζόταν “πύργος της τιμής” (torre del homenaje ή torreón) υψωνόταν πολύ ψηλότερα από τις επάλξεις του τείχους και φιλοξενούσε τον άρχοντα του κάστρου μαζί με την οικογένειά του, τους συμβούλους και την προσωπική του φρουρά.

Τα μεγαλύτερα κάστρα διέθεταν και μικρότερους πύργους για καλύτερη επόπτευση του εξωτερικού χώρου και για περισσότερες αμυντικές δυνατότητες. Το οπλοστάσιο βρισκόταν συνήθως στο υπόγειο του κεντρικού πύργου και την άδεια για πρόσβαση την έδινε προσωπικά ο άρχοντας. Μέσα από τα τείχη υπήρχαν στάβλοι, βοηθητικοί χώροι, κελάρια και αποθήκες και βέβαια σπίτια και ξενώνες, στους οποίους διέμεναν οι στρατιώτες και όπου μπορούσαν να φιλοξενηθούν οι εκτός των τειχών κάτοικοι σε περίπτωση ξένης εισβολής.

Τέλος, σημαντικότατο στοιχείο για την επιβίωση των πολιορκούμενων συνιστούσε η ύπαρξη ενός (η περισσότερων) πηγαδιού για την εξασφάλιση πόσιμου νερού. Τα κάστρα πρωταγωνίστησαν για περίπου μια χιλιετία στην Ισπανία. Όσο δηλαδή η χώρα ήταν κατακερματισμένη σε δουκάτα, βαρονίες και κομητείες. Από τον 16^ο αιώνα, όταν άρχισε να εξαφανίζεται η φεουδαρχία και στη θέση της εδραιώθηκε η απόλυτη μοναρχία, οι ευγενείς, ιδιοκτήτες των κάστρων, τα εγκατέλειψαν με αντάλλαγμα κατοικίες στη βασιλική αυλή. Έτσι, πολύ γρήγορα έχασαν και την τελευταία χρησιμότητά τους, τη στρατιωτική (αφού πια δεν υπήρχαν εσωτερικοί εχθροί), με συνέπεια να ερημώσουν και πολλά από αυτά να είναι σήμερα ερείπια.

Γ. ΤΑ ΚΑΣΤΡΑ ΩΣ ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΗΜΕΡΑ

Ακόμα μεγαλύτερος όμως είναι ο αριθμός των κάστρων που έχουν διατηρηθεί, αναπαλαιωθεί και συντηρηθεί από το σύγχρονο ισπανικό κράτος. Η διατήρηση της παράδοσης, η μελέτη της ιστορίας και ο τουρισμός είναι οι τρεις βασικότερες αιτίες που η κεντρική εξουσία και οι τοπικές αρχές έδωσαν μεγάλη σημασία στην εικόνα και την εκμετάλλευση των μνημείων αυτών, με αποτέλεσμα τα έσοδα από τα εκατομμύρια των τουριστών που τα επισκέπτονται κάθε χρόνο, να υπερκαλύπτουν τα έξοδα συντήρησης και να αποτελούν πηγές κερδοφορίας για τους κατοίκους.

Τα κάστρα της Ισπανίας μαζί με τα μνημεία της αραβικής τέχνης και τα παλάτια, αποτελούν σήμερα τον ζωντανό ιστορικό πλούτο της χώρας. Ο συνολικός αριθμός των κάστρων της Ισπανίας, συντηρημένων και μη, όπως μπορείτε να δείτε στον παραπάνω χάρτη, είναι 3.382 (!), με τα περισσότερα να βρίσκονται στις επαρχίες της Χαέν (237), της Γουαδαλαχάρα (198) και της Σαραγόσα (183). Παρά πάντως τον τεράστιο αυτό αριθμό, είναι πολύ εύκολο να διαλέξει κανείς τα δυο πιο όμορφα και αξιόλογα προς επίσκεψη. Πρόκειται για τη θρυλική αραβική Αλάμπρα στη Γρανάδα της Ανδαλουσίας και για την περίφημη καστρόπολη της Άβιλα στην Καστίγια ι Λεόν.

ALHAMBRA, ΤΟ ΑΙΩΝΙΟ ΑΡΑΒΙΚΟ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ

Η Αλάμπρα βρίσκεται στη Γρανάδα της Ανδαλουσίας, στο νότιο μέρος της χώρας, στους πρόποδες της Σιέρα Νεβάδα. Είναι πέρα από κάθε αμφιβολία ό,τι πιο όμορφο μπορεί να επισκεφθεί κανείς στην Ισπανία. Το όνομά της σημαίνει στα αραβικά “κόκκινη” και προέρχεται από την πλήρη ονομασία της που είναι “Καλάτ αλ-χάμρα”, δηλαδή “Κόκκινο φρούριο”. Και αυτό, επειδή χτιζόταν στη διάρκεια της νύχτας και τα τείχη της από μακριά και κάτω από το φως των αναμμένων πυρσών έδειχναν κόκκινα.

Η Αλάμπρα είναι μια βασιλική πόλη που περικλείεται από εντυπωσιακά τείχη και είναι χτισμένη πάνω σε ένα μικρό οροπέδιο, κάτω από το οποίο απλώνεται η πόλη της Γρανάδας. Άρχισε να χτίζεται το 1238 από τον Μπεν Αλ Χαμάρ και ολοκληρώθηκε από τον Μοχάμετ τον 5^ο το 1358. Το 1492 έπεσε στα χέρια των Ισπανών καθολικών Βασιλέων, οι οποίοι θεώρησαν σωστό είτε να καταστρέψουν είτε να μεταφέρουν αλλού μεγάλο μέρος της εσωτερικής διακόσμησης και επίπλωσης.

Ο Κάρολος ο 5^ος (1516-1556) ξανάχτισε μερικά τμήματα σε αναγεννησιακό ρυθμό (!) και ως άλλος φωστήρας κατέστρεψε ένα μέρος της Αλάμπρα για να χτίσει ένα ιταλικού ρυθμού ανάκτορο (!). Σα να μην έφταναν όλα αυτά, το 1812, οι στρατιές του απολίτιστου Ναπολέοντα βομβάρδισαν το κάστρο, διαλύοντας αρκετούς πύργους και προκαλώντας εκτεταμένες ζημιές στα τείχη. Η αναστήλωση άρχισε το 1828 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

Ο εσωτερικός χώρος του κάστρου είναι γεμάτος από παλάτια και κήπους. Αδιαφορήστε για τα χριστιανικά κτίρια και αφοσιωθείτε στα αραβικά, τα πραγματικά αριστουργήματα όπως και αν το εξετάσει κανείς. Το μαυριτανικό τμήμα της Αλάμπρα περιλαμβάνει την Αλκαθάμπα, το ανάκτορο της Αλάμπρα, την Άνω Αλάμπρα και την Χενεραλίφε. Η Αλκαθάμπα, δηλαδή η Ακρόπολη, είναι το παλαιότερο τμήμα από το οποίο σώζονται μόνο οι συμπαγείς εξωτερικοί τοίχοι, οι πύργοι και οι επάλξεις του.

Το ανάκτορο της Αλάμπρα είναι ένα τεράστιο πολυεπίπεδο οικοδόμημα με δαιδαλώδεις διαδρόμους, αίθουσες, εσωτερικούς κήπους και αμέτρητα σιντριβάνια και τεχνητές λίμνες. Οι θαυμάσιες εσωτερικές του διακοσμήσεις θα σας αφήσουν σίγουρα με το στόμα ανοιχτό, ενώ απίστευτες είναι οι λεπτομέρειες που χαρακτηρίζουν τα πλέον υπέροχα αραβουργήματα από άποψη τελειότητας και ποικιλίας χρωματικών συνδυασμών.

Οι κυριότερες αυλές του ανακτόρου είναι το “Patio de los Arrayanes” (Αυλή με τις μυρτιές) και το “Patio de los leones” (Αυλή των λεόντων), που ονομάστηκε έτσι, γιατί στο κέντρο της βρίσκεται η κρήνη των λεόντων, μια αλαβάστρινη δεξαμενή που την υποβαστάζουν 12 λευκά μαρμάρινα λιοντάρια, σύμβολα ισχύος και τόλμης. Οι σπουδαιότερες αίθουσες της Αλάμπρα είναι η “Salón de los Embajadores” (αίθουσα των πρεσβευτών), μια ευρύχωρη και μεγαλόπρεπη αίθουσα υποδοχής, η “Sala de los Abencerrajes”, το χωρίς παράθυρα υπνοδωμάτιο του Χαλίφη και η “Sala de las dos hermanas” (αίθουσα των δυο αδελφών) με τη μοναδική διακόσμηση σε μορφή σταλακτιτών.

Πάνω από το ανάκτορο βρίσκεται η Άνω Αλάμπρα όπου έμεναν οι αξιωματούχοι και οι αυλικοί. Από τους πύργους της έχετε πανοραμική θέα στην πόλη της Γρανάδα. Τέλος, το πιο απόκεντρο κτίριο στο βόρειο μέρος του κάστρου είναι η παραμυθένια έπαυλη της Generalife (από το αραβικό “χενάτ αλ αρίφ” που σημαίνει “κήπος του Δημιουργού”) με τους υπέροχους και ονομαστούς της κήπους, με τα αμέτρητα τεχνητά ποταμάκια και τους θάμνους που σχηματίζουν λαβυρίνθους. Αυτή είναι μια πολύ μικρή και φτωχή παρουσίαση ενός πραγματικά μοναδικού, σχεδόν ονειρικού μνημείου, που αν βρεθείτε στην Ισπανία πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε.

Η πρόσβαση είναι εύκολη, είτε με αυτοκίνητο, είτε με λεωφορείο, τρένο και αεροπλάνο. Αν εξορμήσετε από τη Σεβίλλη, προτιμήστε το τρένο και απολαύστε λίγο πριν φτάσετε στη Γρανάδα τον “Ινδιάνο”, ένα οπτικό “παιχνίδι” της κορυφογραμμής. Επειδή ο αριθμός των επισκεπτών είναι πολύ μεγάλος, φροντίστε να έχετε κλείσει το εισιτήριό σας αρκετές εβδομάδες νωρίτερα. Θα χρειαστείτε αστυνομική ταυτότητα ή διαβατήριο, ενώ ειδικά για το παλάτι, επειδή επιτρέπονται μόνο 300 άτομα κάθε μισή ώρα, φροντίστε να είστε στην είσοδο ακριβώς την ώρα που αναγράφεται στο εισιτήριο, αλλιώς δεν θα μπορέσετε να μπείτε. Αναλυτικές πληροφορίες εδώ.

ÁVILA, Ο ΠΥΡΓΟΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΙΓΙΔΩΝ

Στο τεράστιο οροπέδιο που βρίσκεται βόρεια και δυτικά της Μαδρίτης, εκτείνεται το μεγαλύτερο γεωγραφικό διαμέρισμα της Ισπανίας, η περίφημη Καστίγια ι Λεόν. Η Καστίλη χρωστάει το όνομά της στα αναρίθμητα κάστρα που είναι διάσπαρτα στο έδαφός της (από το λατινικό castellum, υποκοριστικό του castrum). Δε χρειάζεται να τα ψάξετε γιατί υπάρχουν παντού. Επί μια χιλιετία χτίζονταν ασταμάτητα με αποτέλεσμα η Καστίγια να είναι από τις περιοχές με τον μεγαλύτερο αριθμό κάστρων στην Ευρώπη.

87 χιλιόμετρα δυτικά της Μαδρίτης βρίσκεται η Άβιλα, πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας. Η Ávila de los Caballeros, del Rey y de los Leales (Άβιλα των ιπποτών, του Βασιλιά και των πιστών) όπως είναι το πλήρες όνομα της πόλης, ανήκε στην ρωμαϊκή Λουζιτανία και κατακτήθηκε το 714 από τους Άραβες. Το 1088 ανακτήθηκε από τους Ισπανούς στο πλαίσιο της Reconquista και τότε χτίστηκε το περίφημο τείχος της από τον Ραϊμούνδο δε Μποργόνια με σκοπό την προστασία του Τολέδο.

Η πόλη είναι χτισμένη πάνω σε ένα λόφο σε υψόμετρο 1.117 μέτρων (από τις πρωτεύουσες των 50 επαρχιών της Ισπανίας, η Άβιλα είναι χτισμένη στο μεγαλύτερο υψόμετρο), με αποτέλεσμα σε όλη τη διάρκεια του χρόνου να τη δέρνουν κυριολεκτικά δυνατοί άνεμοι, που της έχουν προσδώσει το προσωνύμιο “ο πύργος των καταιγίδων”. Η Άβιλα θεωρείται – και είναι – το ωραιότερο χριστιανικό μεσαιωνικό μνημείο της Ισπανίας.

Το τείχος που περιβάλλει την πόλη σε τραπεζοειδές σχήμα έχει μήκος 2,5 χιλιομέτρων και αποτελείται από 88 πύργους και 2.500 πολεμίστρες. Έχει πάχος 3 μέτρα και ύψος 12 μέτρα, το οποίο φτάνει τα 20 μέτρα στους πύργους που προστατεύουν τις πύλες του Αλκάθαρ και του Σαν Βιθέντε. Συνολικά το τείχος (και κατ’ επέκταση η πόλη) έχει 9 κεντρικές τοξοειδείς πύλες, ενώ τάφρος υπήρχε μόνο στη δυτική πλευρά της πόλης.

Οι πιο γνωστές είσοδοι είναι η πύλη του Αλκάθαρ (Puerta del Alcázar), η πρώτη που κατασκευάστηκε και η οποία είχε κρυμμένες τρύπες από όπου έριχναν καυτό νερό και λάδι στους εχθρούς, η πύλη της “κακιάς Τύχης” (Puerta de la mala Ventura), από όπου εκδιώχνονταν οι Εβραίοι και η πύλη της “Αγίας” (Puerta de la Santa), που οδηγούσε στον γενέθλιο τόπο της Αγίας Θηρεσίας (Santa Teresa). Πίσω από κάθε μια από τις 9 πύλες της πόλης υπάρχει και ένα παλάτι, από όπου οι άρχοντες καθοδηγούσαν την αμυντική οργάνωση του στρατού σε καιρούς πολιορκίας.

Μέσα στην πόλη και συγκεκριμένα στο μοναστήρι του Αγίου Θωμά βρίσκεται ο τάφος του Τομάς δε Τορκεμάδα, ο οποίος υπήρξε ο ιδρυτής της Ιεράς Εξέτασης και σίγουρα ένα από τα μεγαλύτερα ρεμάλια της παγκόσμιας ιστορίας. Οι ειδικοί χαρακτηρίζουν το τείχος της Άβιλα ως το μεγαλύτερο και το πλέον καλοδιατηρημένο σε όλη την Ευρώπη. Επίσης πρόκειται για το μεγαλύτερο φωταγωγημένο μνημείο του κόσμου.  Αν βρεθείτε στην Ισπανία και συγκεκριμένα στη Μαδρίτη, η πρόσβαση είναι πολύ εύκολη και σύντομη (λεωφορείο ή τρένο). Μια ημερήσια εκδρομή είναι ότι πρέπει, οι εικόνες είναι εντυπωσιακές και θα σας μείνουν αξέχαστες. Αναλυτικές πληροφορίες για εισιτήρια, ώρες επισκέψεων κλπ, εδώ.

Είδαμε τα δυο αντιπροσωπευτικότερα δείγματα κάστρων (αραβικής και χριστιανικής τεχνοτροπίας) που υπάρχουν στην Ισπανία. Πριν κλείσουμε το αφιέρωμα αυτό, θα κάνουμε μια σύντομη παρουσίαση ακόμη τεσσάρων κάστρων που ναι μεν δεν έχουν την αίγλη και την αξία της Αλάμπρα και της Άβιλα, αλλά σίγουρα το καθένα από αυτά παρουσιάζει το δικό του ενδιαφέρον και κουβαλάει τη δική του ιστορία. Η επιλογή είναι τυχαία, έτσι κι αλλιώς, όπου κι αν βρεθείτε στην Ισπανία και αντικρίσετε ένα κάστρο, απλά θαυμάστε το και μετά επισκεφθείτε το. Αξίζει τον κόπο.

ALCÁZAR DE SEGOVIA

Αλκάθαρ στα αραβικά σημαίνει κάστρο μέσα στο οποίο συνήθως υπάρχει και παλάτι. Πολλά κάστρα (αλλά και τοποθεσίες) στην Ισπανία έχουν το προσωνύμιο αυτό για τον απλό λόγο ότι κατασκευάστηκαν αρχικά από τους Άραβες. Ένα από τα πιο γνωστά τέτοια κάστρα είναι το Αλκάθαρ της Σεγκόβια. Χτισμένο πάνω σε ένα βράχο, θυμίζει πλώρη καραβιού που εμφανίζεται από το πουθενά. Οι Μαυριτανοί το θεμελίωσαν πάνω στα ρωμαϊκά ερείπια της πόλης και οι καθολικοί μετά την ανακατάληψη (1125 μ.Χ.), το ισχυροποίησαν και το μετέτρεψαν σε ένα από τα σημαντικότερα κάστρα της Καστίγια ι Λεόν.

Εκεί στέφθηκε το 1474 η Ισαβέλλα βασίλισσα της Καστίγια ι Λεόν, ενώ στον κεντρικό πύργο του κάστρου φυλασσόταν ο “θησαυρός της Καστίλης”, από τον οποίο χρηματοδοτήθηκε το πρώτο ταξίδι του Χριστόφορου Κολόμβου στην Αμερική. Στη διάρκεια του Μεσαίωνα υπήρξε το επίσημο βασιλικό παλάτι. Αργότερα, όταν βασιλιάδες και αυλή μεταφέρθηκαν στη Μαδρίτη, το Αλκάθαρ χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή και στρατιωτική ακαδημία. Η πρόσβαση από τη Μαδρίτη είναι πολύ εύκολη και σύντομη μέσω της Εθνικής Ν VI (η Σεγκόβια απέχει γύρω στα 100 χιλιόμετρα). Αναλυτικές πληροφορίες για εισιτήρια, ωράρια επισκέψεων κλπ, εδώ.

ALCAZABA DE BADAJOZ

Η Αλκαθάμπα (ακρόπολη) της Μπαδαχόθ κυκλώνει την παλιά πόλη της μουσουλμανικής εποχής. Διατηρείται ακριβώς όπως κατασκευάστηκε τον 12^ο αιώνα από τον Χαλίφη Αμπού Γιάκομπ Γιουσούφ και είναι η μεγαλύτερη ακρόπολη της Ευρώπης (από τις μεγαλύτερες σε όλον τον κόσμο). Μετά την ανακατάληψή της από τους Ισπανούς (1230 μ.Χ.) ενισχύθηκε ακόμα περισσότερο και αποτέλεσε το προπύργιο της τεράστιας αμυντικής γραμμής της Εξτρεμαδούρα στη νοτιοδυτική Ισπανία.

Το κάστρο διαθέτει οκτώ άψογα διατηρημένους πύργους (με πιο γνωστό τον οκταγωνικό Torre de Espantaperros), έξι πύλες και ένα παλάτι, ενώ σώζονται 1.300 μέτρα τείχους (από τα συνολικά 6.000 μέτρα του αρχικού αραβικού τείχους). Στο εσωτερικό της Ακρόπολης υπάρχουν τα ερείπια από αρκετά μουσουλμανικά τεμένη, καθώς και από τον παλιό καθεδρικό ναό της πόλης. Η πρόσβαση είναι δυνατή με αυτοκίνητο, λεωφορείο και τρένο από τη Μαδρίτη, αλλά διαρκεί αρκετές ώρες (400 χλμ). Από τη Σεβίλλη απέχει πολύ λιγότερο (γύρω στα 200 χιλιόμετρα). Η είσοδος είναι ελεύθερη, αναλυτικές πληροφορίες εδώ.

CASTILLO DE SANTA BÁRBARA, ALICANTE

Το Αλικάντε βρίσκεται στη νότια ακτή του διαμερίσματος της Βαλένθιας (Costa Blanca – Λευκή Ακτή) και είναι ένα από τα γνωστότερα τουριστικά θέρετρα της Ισπανίας. Το κάστρο της Σάντα Μπάρμπαρα βρίσκεται χτισμένο μέσα στην πόλη, πάνω στον λόφο Benacantil, σε ένα βράχο ύψους 167 μέτρων, κυριολεκτικά πάνω από τη θάλασσα, γεγονός που του έδωσε τεράστια στρατηγική σημασία, αφού από εκεί μπορούσε να εποπτεύεται ολόκληρος ο κόλπος του Αλικάντε και το ανοιχτό πέλαγος. Ανακατακτήθηκε από τους Ισπανούς στις 4 Δεκεμβρίου του 1248, ημέρα που εορταζόταν η Αγία Βαρβάρα, εξ ου και το όνομά του.

Στην εμφάνιση θυμίζει πολύ το Παλαμήδι, χωρίς όμως πρόσβαση από τον δρόμο. Αυτός ήταν και ο λόγος που μέχρι το 1962 είχε εγκαταλειφθεί στην τύχη του. Τότε ανοίχτηκαν δυο εσωτερικά τούνελ στο βράχο, μήκους 205 μέτρων και τέθηκαν σε λειτουργία δυο ασανσέρ, με τα οποία οι επισκέπτες μπορούν πλέον να ανέβουν και να θαυμάσουν τη μοναδική του θέα στη θάλασσα. Παράλληλα έχουν γίνει και έργα αναστήλωσης τα οποία ξαναέδωσαν στο χώρο τη χαμένη του αίγλη. Αν κοιτάξετε το κάστρο από τη νότια πλευρά του, σχηματίζεται το πρόσωπο ενός Άραβα, γνωστό στους κατοίκους της πόλης ως “la cara del moro” (το πρόσωπο του Μαυριτανού).

Η εικόνα του κάστρου, φωταγωγημένου τη νύχτα, είναι πραγματικά μαγική. Η πρόσβαση είναι εύκολη με όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Το Αλικάντε απέχει γύρω στα 430 χιλιόμετρα από τη Μαδρίτη και ο ιδανικότερος (γρήγορος και φτηνός) τρόπος για να πάτε είναι το τρένο. Συνδυάστε την επίσκεψή σας με τον απαραίτητο περίπατο στην ξακουστή Εσπλανάδα (παραλιακός πεζόδρομος) και έναν καφέ στον Ιστιοπλοϊκό Όμιλο, έναν από τους μεγαλύτερους της Ισπανίας. Αναλυτικές πληροφορίες για εισιτήρια, ωράρια επισκέψεων κλπ, εδώ.

CASTILLO DE LOARRE, HUESCA

Το κάστρο του Λοάρε βρίσκεται πάνω στις παρυφές των Πυρηναίων, στο διαμέρισμα της Αραγονίας, πολύ κοντά στα σύνορα με τη Γαλλία. Η θέση του υπήρξε στρατηγικής σημασίας γιατί επόπτευε όλη την πεδιάδα της Ουέσκα που βρισκόταν υπό αραβική κατοχή. Η σπουδαιότητά του και οι συνεχείς επιθέσεις των Αράβων ανάγκασαν τους Ισπανούς να το ενισχύσουν, χτίζοντας γύρω του έναν πρόσθετο περίβολο με τείχη, πύργους και τάφρο (1287 μ.Χ.). Σήμερα θεωρείται από τους ειδικούς το καλύτερα συντηρημένο κάστρο ρωμανικού ρυθμού στην Ευρώπη.

Σε αυτό το κάστρο έγιναν το 2005 τα γυρίσματα της ταινίας του Ρίντλεϊ Σκοτ “Το Bασίλειο των Oυρανών” (Kingdom of Heaven), με πρωταγωνιστές τους Ορλάντο Μπλούμ, Έυα Γκριν, Λίαμ Νίσον και Τζέρεμι Άιρονς. Οι κάτοικοι του χωριού του Λοάρε πήραν μέρος σαν κομπάρσοι στα γυρίσματα, με αποτέλεσμα όταν πρωτοπαίχτηκε η ταινία εκεί, να πηγαίνουν καθημερινά στο σινεμά, προσπαθώντας να αναγνωρίσουν τους εαυτούς τους! Το συγκεκριμένο κάστρο έχει τη δυσκολότερη πρόσβαση από όλα τα υπόλοιπα που παρουσιάσαμε. Βρίσκεται 100 χιλιόμετρα βόρεια της Σαραγόσα, αλλά πρώτα θα πρέπει να πάτε στην Ουέσκα (70 χλμ βόρεια της Σαραγόσα) και από εκεί να πάρετε το τοπικό λεωφορείο για το Λοάρε. Αναλυτικές πληροφορίες για εισιτήρια, ωράρια επισκέψεων κλπ, εδώ.

* Βίντεο: Ξενάγηση στην Αλάμπρα.

* Βίντεο: Ξενάγηση στην Άβιλα.