ΜΕΛΙΑ ΚΡΑΙΛΙΝΓΚ: ΥΠΑΡΧΕΙ ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΟΥ ΠΕΡΝΑΕΙ ΕΥΚΟΛΑ;

Η κούκλα ετούτη είναι ένας αληθινά σεμνός άνθρωπος και ένας βαθιά δημοκράτης άνθρωπος. Το έχω τσεκάρει από διάφορες συζητήσεις και από τη στάση ζωής της: η Μελία Κράιλινγκ δεν ζει στον κόσμο της. Ζει σε αυτόν τον κόσμο, τον οποίο παρατηρεί μετέχοντας ενεργά, ζει σε έναν κόσμο τον οποίο ταξιδεύει από άκρη σε άκρη και απολαμβάνει αλλά τον σέβεται στις αδικίες και αδυναμίες του.

Έχει ζήσει και δουλέψει στο εξωτερικό – είναι να απορείς καμιά φορά γιατί επιστρέφουν άνθρωποι ικανοί που μπορούν να κάνουν τόσο έξω. Εκείνη έχει την απάντηση: για το θέατρο. Που ήρθε επιτέλους, έτσι όπως πρέπει. Από τις 16 Οκτωβρίου στο BIOS θα πρωταγωνιστήσει ετο εμβληματικό έργο του Σαμ Σέπαρντ «Οι ερωτευμένοι» σε σκηνοθεσία Έλενας Πέγκα. Και το αναμένει όσο και εμείς. Καλή επιτυχία Μελία!

Οι «Ερωτευμένοι», λοιπόν για φέτος στο θέατρο. Ένα γνωστό έργο – ένα έργο που αγαπάς;

Πολύ! Και τον συγγραφέα ιδιαιτέρως! Ο τίτλος του έργου του Σαμ Σέπαρντ στα αγγλικά είναι “Fool for Love” – κάποια στιγμή έργο στις υποψηφιότητες για Βραβείο Πούλιτζερ Καλύτερου δραματικού θεατρικού έργου. Το σκηνοθετεί η Ελενα Πέγκα, η οποία εκτός από σκηνοθέτιδα είναι και συγγραφέας, και θα παίξω μαζί με τον Παναγιώτη Γαβρέλα, τον Δημήτρη Καραβιώτη και τον Νίκο Βατικιώτη.

Πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά έργα του Σέπαρντ, το οποίο βέβαια περιλαμβάνει αρκετά από τα κλασικά στοιχεία του, όπως το ότι γενικά δεν του αρέσουν οι «αρχές» και τα «τέλη» ∙ θεωρεί ότι μπορούν να καταστρέψουν ένα έργο. Διότι η πραγματική ζωή, που αυτή τον ενδιέφερε ανέκαθεν, δεν έχει πάντα ένα καθορισμένο τέλος.

Γενικά, να πω ότι προσωπικά είμαι… ερωτευμένη με τη δουλειά του Σέπαρντ από όταν ξεκίνησα να σπουδάζω υποκριτική. Επειδή ήταν και ηθοποιός και έχει κάνει πολύ σινεμά ο ίδιος, κάπως καταφέρνει να παντρεύει το σινεμά με το θέατρο με έναν πολύ μοναδικό τρόπο, κάτι πάρα πολύ δύσκολο. Αυτή η τεχνική του έχει τρομερό ενδιαφέρον. Για να δώσω ένα απλό παράδειγμα, στο θέατρο δεχόμαστε κάποιες συμβάσεις, ότι δηλαδή κάποια πράγματα δεν είναι αληθινά, όπως το σκηνικό.

Ο Σέπαρντ καταφέρνει να παντρεύει αυτή τη σύμβαση του θεάτρου με έναν απίθανο ρεαλισμό που βρίσκεις στο σινεμά. Αυτό το κάνει με κάποιες τεχνικές. Μπορεί, δηλαδή, ο διάλογος να είναι τρομερά ρεαλιστικός και ταυτόχρονα να συμβαίνει κάτι στη σκηνή το οποίο δεν είναι φτιαγμένο με ρεαλιστικό τρόπο. Αυτό δημιουργεί μία ιδιαίτερη συνθήκη, που είναι και μια έξτρα πρόκληση για τη σκηνοθεσία.

Ρεαλιστικό σημαίνει και ωμό;

Αυτό είναι σκηνοθετική επιλογή, ρεαλιστικό δεν σημαίνει πάντα ωμό. Στον κινηματογράφο, συνήθως ναι. Στο θέατρο, όχι πάντα -και μάλιστα όταν μία παράσταση μπορεί να παίζεται κάθε μέρα επί έξι μήνες.

Όταν βλέπω το πρόσωπο του Σαμ Σέπαρντ, νιώθω μια θλίψη. Αυτό είναι κάτι που διακρίνεις στα έργα του; Είναι όντως ένας απαισιόδοξος άνθρωπος, πώς θα τον χαρακτήριζες;

Εγώ νιώθω ότι είναι ένας συγγραφέας που προσπαθεί να σκάψει βαθύτερα και να φτάσει στα πιο άβολα σημεία μιας ύπαρξης. Υπάρχουν κάποιες αλήθειες της ύπαρξής μας πάνω σε αυτή τη Γη που είναι άβολες. Ο Σέπαρντ, ειδικά σε αυτό το έργο, όχι απλώς δεν φοβάται να τις σκαλίσει και να τις εξερευνήσει αλλά αυτό είναι και το ζητούμενο.

Με την Ελενα Πέγκα έχετε ξαναδουλέψει;

Είχαμε δουλέψει μαζί πολύ παλιά, όταν εγώ ξεκινούσα, δηλαδή δεν ήμουν καν ηθοποιός τότε, σε ένα δικό της έργο που λεγόταν «Φαίδρα ή Άλκηστις – Love Stories». Τώρα βρισκόμαστε πάλι και χαίρομαι πάρα πολύ γι’ αυτό. Για το τωρινό έργο δεν μπορώ να πω πολλά πράγματα, γιατί είναι έτσι φτιαγμένο που θα αποκαλυφθεί η πλοκή του, κάτι που δεν θέλω.

Ποια είναι η δική της σκοπιά σε σχέση με το πώς διαχειρίζεται το έργο;

Η Έλενα θέλει να παντρέψει κάποια στοιχεία και αυτό να φαίνεται. Δηλαδή δεν θέλει να απορρίψει τον ρεαλισμό ή τη φόρμα, δεν θέλει να απορρίψει τη σάτιρα… Όλα αυτά που υπάρχουν μέσα στο έργο θέλει να τα φέρνει στην επιφάνεια και να τα αναδεικνύει.

Συναισθηματικά και ψυχικά τι ψάχνει αυτό το έργο;

Μέσα από αυτό το έργο αναρωτιόμαστε για το τι είναι η αλήθεια και ποια είναι για τον καθένα -πού ξεκινάει και πού σταματάει. Αναζητούμε τι σημαίνει πραγματικά η οικογένεια και προσπαθούμε να καταλάβουμε για ποιους λόγους, σε έναν κατά τα άλλα τεράστιο έρωτα, τα όνειρα του ενός μπορεί να μη συμβαδίζουν με τα όνειρα του άλλου. Πρόκειται για δύο πολύ ερωτευμένους ανθρώπους, στα 30 κάτι και οι δύο, που μέσα σε ένα βράδυ, σε ένα μοτέλ, παλεύουν για αυτόν τον έρωτα.

Ο έρωτας έχει ηλικία;

Όχι, δεν πιστεύω ότι έχει ηλικία ο έρωτας. Πιστεύω ότι η ηλικία μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που θα τον αντιμετωπίσουμε, που θα τον βάλουμε στη ζωή μας, που θα του επιτρέψουμε να συμβεί, αλλά πάντα μπορεί να συμβεί.

Διάρκεια έχει ο έρωτας;

Αυτή είναι μια πιο δύσκολη ερώτηση, γιατί για να την απαντήσουμε πρέπει πρώτα να συμφωνούμε όλοι στο τι είναι ο έρωτας.

Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, με τη δική σου ερμηνεία.

Εδώ και πάρα πολλά χρόνια, η καλύτερη περιγραφή του έρωτα για μένα είναι κάτι που έχει πει ο Σαίξπηρ, δηλαδή ότι έρωτας είναι όταν η τρέλα δύο ανθρώπων ταιριάζει -ή κάπως έτσι, αλλά αυτό είναι το νόημα. Πιστεύω επίσης ότι αν μπορούσαμε να ερμηνεύσουμε ακριβώς τον έρωτα, δεν θα ήταν αυτό το μαγικό πράγμα -ένα ανεξήγητο φαινόμενο που μπορεί να μας κάνει να αλλάξουμε όλη μας τη ζωή και όλα όσα πιστεύαμε μέχρι να έρθει.

Ο έρωτας μπορεί να είναι ακόμα και καταστροφικός. Έχουν γραφτεί χιλιάδες ιστορίες όπου ο έρωτας μπορεί να οδηγήσει κάποιον ακόμη και σε φόνο. Γενικά πάντως πιστεύω ότι όποιον ρωτήσεις τι είναι ο έρωτας, θα σου δώσει και μια διαφορετική εκδοχή του. Στα αγγλικά λέμε «fall in love», δηλαδή, πέφτω, αφήνομαι, παραδίνομαι. Ακόμα και η διαφορά στη γλώσσα και την κουλτούρα του κάθε τόπου δίνει και μια διαφορετική εκδοχή του έρωτα.

Όταν παίζεις σε κάποιο έργο που αφορά έντονα την προσωπική ζωή, έχει σημασία σε τι φάση είναι η δική σου προσωπική ζωή εκείνη την περίοδο ή όχι;

Όχι, για μένα δεν έχει σημασία σε ποια κατάσταση βρίσκεται η προσωπική μου ζωή όταν κάνω μια συγκεκριμένη δουλειά, αλλά ίσως υποσυνείδητα να ψάχνω για δουλειές που εκείνο τον καιρό έχουν να πουν κάτι σε μένα, για κάποιο λόγο. Νομίζω πάντως ότι όταν πρόκειται για ένα ψυχολογικό δράμα, όπως είναι το συγκεκριμένο έργο που θα παίξουμε τώρα, σίγουρα πρέπει να μπορείς να χρησιμοποιείς πράγματα που καταλαβαίνεις εσύ ο ίδιος, γιατί οι χαρακτήρες θέλουν ένα τέτοιο γέμισμα.

Πρέπει να κάνεις τους χαρακτήρες τρισδιάστατους, να έχεις κάτσει να σκεφτείς γιατί κάνουν αυτά που κάνουν. Εγώ τουλάχιστον είμαι αυτής της σχολής, που οι ηθοποιοί χρησιμοποιούν τα βιώματά τους. Δεν εννοώ με αυτό ότι πρέπει να έχεις περάσει ό,τι περνάει ο εκάστοτε χαρακτήρας ενός έργου, αλλά χρησιμοποιώντας τα βιώματά σου να μπορέσεις να τον πλησιάσεις και να τον κατανοήσεις.

Για μένα, ως θεατή, το θέατρο μου δίνει πολλές απαντήσεις σε διάφορα θέματα που συναντώ στη ζωή, αλλά κυρίως μου προκαλεί συνεχώς καινούργια ερωτήματα και αμφιβολίες για δεδομένα που είχα. Σε εσένα, ως ηθοποιό, συμβαίνει αυτό;

Γενικά το θέατρο αυτό κάνει, βάζει έναν προβολέα πάνω σε διάφορα πράγματα και σε κάνει να τα σκεφτείς περισσότερο και να μην τα προσπεράσεις όπως ίσως θα έκανες στην πραγματική ζωή, όπου συναντάμε πολλά, τα καταλαβαίνουμε αρκετά, αλλά σίγουρα δεν εστιάζουμε τόσο πολύ σε καθένα από αυτά. Το επόμενο βήμα είναι όντως ότι το θέατρο σου προκαλεί και πολλά ερωτήματα, γιατί σε μετακινεί λίγο, σε βγάζει από αυτά που θεωρούσες δεδομένα.

Όλα αυτά βέβαια, αν πρόκειται για ένα καλό θεατρικό έργο. Γιατί εμένα δεν με ενδιαφέρει να πάω να δω μια παράσταση που θα μου αρέσει, θέλω να δω μια παράσταση που μπορεί και να μην μου αρέσει αλλά κάτι να με κάνει να σκεφτώ μετά. Πολλές φορές μπορεί να νομίζεις ότι δεν έχεις πάρει κάτι από μια παράσταση, αλλά ακόμα και μια άβολη συνθήκη που μπορεί να σε ενοχλήσει, μπορεί κάπως να σου τσιγκλίσει το μυαλό και αναγκαστικά να «κουνηθείς» λίγο.

Μπορεί να επιστρέψεις στη θέση που ήσουν πριν, αλλά έστω για τρία δευτερόλεπτα, θα έχεις μετακινηθεί λίγο. Το θέατρο είναι ένα μέρος που πρέπει να ακούσεις, όχι να μιλήσεις -και αυτό είναι σημαντικό και δύσκολο. Γιατί αν το σκεφτούμε λίγο, θα καταλάβουμε ότι στην καθημερινή μας ζωή, δεν ακούμε πάντα τους άλλους, τις περισσότερες φορές σκεφτόμαστε τι θα πούμε εμείς. Εμένα μου αρέσει πολύ να βλέπω θέατρο, πέρυσι τον χειμώνα μπορεί να πήγα να είδα μέχρι και 40 παραστάσεις! Το βρίσκω πολύ σημαντικό και γιατί είναι και ένας τρόπος να βλέπω τι αφορά και τι δεν αφορά το κοινό σήμερα.

Μετά θέλω να βλέπω και τους συναδέλφους μου -τι καινούργιο έχουν βρει και παρουσιάζουν, τι καλό μπορώ να «κλέψω» από εκείνους. Έχω δει κάποιες ερμηνείες, που λέω με χαρά «Μα, πώς το έκανε αυτό! Αν το δοκιμάσω, πώς θα μου βγει εμένα άραγε;» Επίσης, θεωρώ πολύ σημαντικό το να μπορούμε να βρισκόμαστε με κόσμο, όπως σε ένα μουσείο ή σε ένα πανηγύρι – να βρισκόμαστε σε ένα θέατρο. Είναι κάτι που μου αρέσει κιόλας. Δεν έχουμε πλέον το χωριό με την πλατεία του, ούτε συχνά την ευκαιρία της ίδιας εμπειρίας με άλλους ανθρώπους γύρω μας, που δεν τους γνωρίζουμε -ασχέτως πώς θα τη μεταφράσει ο καθένας.

Στο «Mammals», εκεί που σε λάτρεψα, είχες πάλι τον ρόλο μιας γυναίκας που δεν περνούσε και πολύ εύκολα. Είμαστε τελικά τόσο πιο περίπλοκο είδος από τους άνδρες;

Νομίζω ότι αυτό δεν μπορώ να το καταλάβω ακόμα ακριβώς, γιατί κοιτάζω περισσότερο τα γυναικεία θέματα και δεν έχω εξετάσει όσο θα ήθελα και την ανδρική πλευρά. Αυτό όμως που καταλαβαίνω είναι ότι οι γυναίκες έχουν την πρόκληση στη ζωή να κάνουν τα πράγματα να φαίνονται πιο εύκολα. Δηλαδή μια γυναίκα από το πρωί που θα ξυπνήσει, μπορεί να έχει βάλει πλυντήριο, να έχει ετοιμάσει το φαγητό του παιδιού για το σχολείο, να του έχει φτιάξει την τσάντα, να σκέφτεται τη δουλειά της και όλα αυτά επιβάλλεται να μοιάζουν ότι δεν είναι και κάτι δύσκολο.

Άρα όταν δείχνουμε ότι δεν μας είναι και τόσο εύκολο, όλοι σοκάρονται. Διότι όλα αυτά τα χιλιάδες πράγματα, μικρά και μεγάλα, που κάνει μια γυναίκα πρέπει και να μοιάζουν απαρατήρητα. Δεν ξέρω, λοιπόν, υπάρχει γυναίκα που περνάει εύκολα; Δεχόμαστε ότι ο άντρας που δουλεύει θα είναι κουρασμένος, αλλά δεν δεχόμαστε το ίδιο πρόθυμα ότι και η γυναίκα θα είναι κουρασμένη. Έχουμε όμως κι εμείς οι γυναίκες το δικαίωμα να είμαστε κουρασμένες και καταντάει αστείο που χρειάζεται να το φωνάξουμε αυτό το πράγμα.

Έχεις μετανιώσει που δεν είσαι στο εξωτερικό τώρα;

Όχι, γιατί τώρα κάνω αυτό που προσπαθούσα να κάνω επί 15 χρόνια, διότι στο LA που ήμουν ήταν πάρα πολύ δύσκολο, δεν υπάρχει θεατρική σκηνή εκεί. Η Νέα Υόρκη έχει θέατρο αλλά δεν είχα ζήσει εκεί, οπότε τώρα περιμένω πώς και πώς αυτή την παράσταση, γιατί μετά τους «Πανθέους» δεν είχα κάνει κάτι άλλο και εδώ. Ευτυχώς βέβαια, είχα την πολυτέλεια να δώσω στον εαυτό μου χρόνο για να βρω κάτι στο θέατρο. Έχω κάνει πολύ σινεμά και τηλεόραση, και είναι λογικό να μου έρχονται προτάσεις για αυτά. Κάπως όμως έπρεπε να έρθει και το θέατρο και είμαι τρομερά χαρούμενη που έγινε. Είχα φτάσει να ανησυχώ ότι δεν θα το καταφέρω ποτέ!

Ευχαριστούμε θερμά τη διεύθυνση του φυτώριου – πάρκου Gryllis Water
Lillies (grylliswaterlilies.gr) για την ευγενική φιλοξενία