Η KISS CAM ΕΙΝΑΙ ΦΙΛΗ ΣΑΣ Η ΜΗΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΕΧΘΡΟΣ ΣΑΣ;

Πας σε μια συναυλία, με τους φίλους σου. Προφανώς, για να περάσεις καλά. Χορεύεις, εκτονώνεσαι, διασκεδάζεις. Το ζεις.

Aν ήξερες πως υπάρχει περίπτωση να σε “συλλάβει” κάμερα, που θα σε δείξει στο jambotron του σταδίου και από εκεί θα φτάσεις σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης, θα διασκέδασες με τον ίδιο τρόπο;

Καλωσήλθες στο μαγικό κόσμο που δυο άνθρωποι πληρώνουν από την Τετάρτη 16/7, όταν τους έπιασε η Kiss Cam σε τρυφερό εναγκαλισμό, στη συναυλία των Coldplay στη Βοστώνη και ακόμα πληρώνουν τις συνέπειες -με το αδηφάγο κοινό των media και των social media να μην έχει τελειώσει το έργο του.

Δεν κρίνουμε τους ανθρώπους.

Θα κρίνουμε όμως, την Kiss Cam.

ΠΩΣ ΑΡΧΙΣΑΝ ΟΛΑ -ΛΑΘΟΣ- ΜΕ ΤHN KISS CAM

Όπως αναφέρει το Deadspin, στις 8 Αυγούστου του 2000, η Danielle και η Meredith, φαν των Los Angeles Dodgers είχαν πάει στο Dodger Stadium για να δουν την αγαπημένη τους ομάδα. Όπως όλα τα ζευγάρια, έτσι και αυτό κάποια στιγμή φιλήθηκε.

Λίγα λεπτά αργότερα, εμφανίστηκαν άνδρες ασφαλείας και ζήτησαν από τις κυρίες να εγκαταλείψουν το γήπεδο. Τις συνόδευσαν μάλιστα, μέχρι την έξοδο. Ουδείς ενόχλησε το φιλικό ζευγάρι που ήταν δίπλα τους και επίσης, φιλιόταν. Όπως έγινε γνωστός, κάποιος άλλος φαν είχε παραπονεθεί για τις κυρίες, λέγοντας πως «δεν θέλω τα παιδιά μου να είναι δίπλα σε… τέτοιου είδους ανθρώπους».

Το ‘80 το τμήμα μάρκετινγκ των Dodgers αποφάσισε να εγκαταστήσει μέσα στο στάδιο μια τεράστια οθόνη, την οποία σήμερα ξέρουν όλοι ως jambotron. Την κατασκεύασε η Mitsubishi Electric, ήταν 6 επί 10 μέτρα και πουλήθηκε για 3.5 εκατομμύρια δολάρια.

Έκανε πρεμιέρα στο All Star Game που διεξήχθη το ‘80 στο Dodger Stadium. Ήταν η μεγαλύτερη έγχρωμη τηλεόραση στον κόσμο. Έδειχνε το σκορ, στιγμιότυπα -όχι όμως, και επαναλήψεις αμφισβητούμενων φάσεων-, μαζί με highlights άλλων αγώνων, promo θεαμάτων της πόλης και πανηγυρισμούς των φιλάθλων, κατά τη διάρκεια των ματς.

Η ανταπόκριση του κοινού ήταν τεράστια και δη όταν υπήρχαν τρυφερές στιγμές.

Πολύ γρήγορα τα jambotron εμφανίστηκαν και σε άλλα στάδια. Στις αρχές του ‘90 ήταν σε όλα, μαζί με wireless κάμερες, πιο “δυνατούς” φακούς και καλύτερες τεχνολογίες.

Η μεγαλύτερη πρόκληση για τους χειριστές ήταν να ‘κόβουν’ τις χειρονομίες. Όχι να “πιάνουν” τα φιλιά.

Αυτό έγινε το 1993, όταν o Βob Becker, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Van Wagner Big Screen Network -εταιρεία που ήταν υπεύθυνη για το περιεχόμενο και την παραγωγή της γιγαντοοθόνης και στο Super Bowl- έψαχνε κάτι πρωτοποριακό για την πρώτη σεζόν των Florida Marlins στην MLB (Major League Baseball).

Άρχισε από ένα ερωτικό τραγούδι του Φρανκ Σινάτρα, συνέχισε με την κάμερα να κάνει “βόλτες” στο κοινό ενώ στην οθόνη είχε σχηματιστεί μια τεράστια καρδιά με ένα κενό στη μέση που κάλυπταν ζευγάρια στις εξέδρες. Με αυτόν τον τρόπο “προκαλούνταν” να φιληθούν.

Ό,τι και αν γινόταν, ανταπόκριση των υπόλοιπων θεατών ήταν πάντα στα ύψη. Δηλαδή, γιουχάιζαν σε περίπτωση άρνησης και αποθέωναν όταν υπήρχε φιλί.

Kάπως έτσι, η Kiss Cam έγινε ένας εξαιρετικός τρόπος για να “γεμίζουν” τα κενά σε επαγγελματικούς αγώνες, αλλά και συναυλίες, μολονότι πολλοί ήταν αυτοί που δεν διασκέδαζαν την στιγμή που τους “έπιανε”. Αλλά ακόμα και αυτό φάνηκε να είναι διασκεδαστικό για τους υπολοίπους.

Μοιραία, πολύ σύντομα άρχισαν οι υπερβολές.

Το πικ του πόσο επιζήμια μπορεί να είναι η Kiss Cam το είδαμε στην viral αγκαλιά που στοίχισε γάμους και καριέρες, η οποία κατεγράφη σε πρόσφατη συναυλία των Coldplay.

Κάπως έτσι, τέθηκε κι ένα ζήτημα που θα ήταν χρήσιμο να είχε διευκρινιστεί από την απαρχή της συνήθειας: της ρητής συγκατάθεσης όσων εμφανίζονται στις γιγαντοοθόνες.

Είναι παράνομη η Kiss Cam;

Εν αντιθέσει με την ηχογράφηση, για την οποία υπάρχει αυστηρό νομικό πλαίσιο επί της συναίνεσης, στις ΗΠΑ η βιντεοεπιτήρηση σε δημόσιους χώρους επιτρέπει την βιντεοσκόπηση, χωρίς ρητή άδεια. Προκύπτει ωστόσο, ξεκάθαρο ηθικό ζήτημα, με όσους ενδέχεται να μη γνωρίζουν ή μπορεί να μη θέλουν να τους “πιάσει” η κάμερα.

Κάποιοι κρατούν πλακάτ με διάφορα συνθήματα που προκαλούν τις κάμερες να τους “πιάσουν” και με τη συμπεριφορά τους υποδεικνύουν ότι δέχονται να βιντεοσκοπηθούν.

Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση δεν υπάρχει ρητή συναίνεση. Έτσι, σύμφωνα με το Internet Encyclopedia of Philosophy, η βιντεοσκόπηση μπορεί να απειλεί την αξιοπρέπεια ανθρώπων, εκθέτοντας ιδιωτικές στιγμές σε ένα μεγάλο κοινό.

Μεταξύ των λύσεων που προτείνονται είναι οι καθορισμένες περιοχές στα στάδια, στις οποίες θα απαγορεύεται η βιντεοσκόπηση ή σαφείς ανακοινώσεις πριν “πιάσει” δουλειά η κάμερα.

Υπερασπιστές των ανθρώπινων δικαιωμάτων εξηγούν πως η διαφάνεια είναι το κλειδί, για την εξισορρόπηση της ασφάλειας και της ψυχαγωγίας, με την ιδιωτικότητα.

Τι ισχύει με την Kiss Cam στην Ελλάδα;

Στην Ελλάδα, η Kiss Cam δεν είναι παράνομη a priori, με τη χρήση της σε συναυλίες και μαζικές εκδηλώσεις να “πατάει” σε αυτήν την γκρίζα ζώνη.

Μπορεί να παραβιάζει τη νομοθεσία εάν δεν τηρούνται οι αυστηρές απαιτήσεις του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων (GDPR) και των κατευθυντήριων γραμμών της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ).

Είναι η ρητή συναίνεση και η ενημέρωση.

Να δούμε τι λέει ο νόμος.

Ως μορφή βιντεοεπιτήρησης σε δημόσιο χώρο που καταγράφει και προβάλλει εικόνες θεατών σε μεγάλες οθόνες (jumbotrons), εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του GDPR (Κανονισμός ΕΕ 2016, 679), από την στιγμή που περιλαμβάνει επεξεργασία προσωπικών δεδομένων (εικόνες).

Η οδηγία 1/2011 της ΑΠΔΠΧ και ο νόμος 3917/2011 για δημόσιους χώρους, θέτουν περιορισμούς στη χρήση καμερών. Μαζί με το Προεδρικό Διάταγμα 75/2020 επιτρέπουν μόνο στις κρατικές αρχές να χρησιμοποιούν κάμερες για συγκεκριμένους σκοπούς, όπως η εθνική ασφάλεια ή η πρόληψη του εγκλήματος.

Συνεπώς, αν υπάρχει Kiss Cam σε δημόσιο χώρο, εφαρμόζεται αυτός ο νόμος και ιδιώτες δεν μπορούν να κάνουν χρήση καμερών, για ψυχαγωγία.

Σύμφωνα με το Άρθρο 6-1(α) η Kiss Cam απαιτεί ρητή συναίνεση από τους θεατές, για τη λήψη, προβολή και πιθανή κοινοποίηση της εικόνας τους.

Η συναίνεση πρέπει να είναι ελεύθερη, συγκεκριμένη, ενημερωμένη και να δίνεται με σαφή καταφατική ενέργεια (π.χ. υπογραφή). Οι διοργανωτές συνήθως δεν τη ζητούν, καθώς βασίζονται στους γενικούς όρους των εισιτηρίων και μπορούν να επικαλεστούν το «νόμιμο συμφέρον» (π.χ. ψυχαγωγία του κοινού). Αυτό ωστόσο, πρέπει να σταθμίζεται έναντι των δικαιωμάτων των θεατών.

Εν τω μεταξύ, η ΑΠΔΠΧ απαιτεί σαφή σήμανση (π.χ. πινακίδες) και ενημέρωση για το ποιος επεξεργάζεται τα δεδομένα, τον σκοπό και τα δικαιώματα των θεατών (π.χ. διαγραφή, πρόσβαση).

Η κοινοποίηση βίντεο της Kiss Cam σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης (π.χ. TikTok) χωρίς συναίνεση, παραβιάζει το GDPR, καθώς «αποτελεί περαιτέρω επεξεργασία δεδομένων πέρα από τον αρχικό σκοπό (ψυχαγωγία στην εκδήλωση)». Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πρόστιμα ή καταγγελίες.

Σύμφωνα με την Οδηγία 1/2011 της ΑΠΔΠΧ, τα βίντεο πρέπει να διαγράφονται εντός 15 ημερών, εκτός αν υπάρχει λόγος (π.χ. έρευνα για έγκλημα), οπότε διατηρούνται για 3 μήνες. Η αποθήκευση ή η κοινοποίηση βίντεο Kiss Cam πέρα από αυτά τα όρια είναι παράνομη.

Τα πρόστιμα φτάνουν τις πολλές χιλιάδες ευρώ.

Τα άτομα που έχουν υποστεί ζημία από μη συναινετική βιντεοσκόπηση (π.χ., δημόσια διαπόμπευση) μπορούν να ζητήσουν αποζημίωση για υλική ή μη υλική ζημία, βάσει του Άρθρου 82 του Γενικού Κανονισμού Ππροστασίας Δεδομένων και της ελληνικής νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένων των παραβιάσεων των δικαιωμάτων προσωπικότητας βάσει του Ελληνικού Αστικού Κώδικα.