ΟΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΡΟΥΦΟΥΝ ΜΟΥΛΩΧΤΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΟΥ

Είναι η εποχή που όλοι νιώθουμε μια κούραση, μια εξουθένωση, ένα “δεν έχω ενέργεια για τίποτα”. Που σε εξαντλεί και η σκέψη ότι πρέπει να σκεφτείς κάτι για τη δουλειά.

Ο εγκέφαλος μας και το σώμα μας λειτουργεί σαν να είμαστε επαγγελματίες αθλητές, στο τέλος μιας επίπονης αγωνιστικής περιόδου -αφού και για εμάς τελειώνει η σεζόν.

Δίνουμε έτσι, από το υστέρημα μας μέχρι να φτάσουμε στις καλοκαιρινές διακοπές.

Μήπως όμως, δεν είναι η εργασία μας και οι λοιπές υποχρεώσεις της δικής μας αγωνιστικής περιόδου (των σχολείων, των δραστηριοτήτων και όλων όσων έχουμε να κάνουμε κάθε μέρα) που μας έχουν εξοντώσει;

Μήπως βάλαμε και εμείς τα χεράκια μας για να “βγάλουμε” τα ματάκια μας, με συνήθειες που “στράγγιξαν” την ενέργεια μας;

Προφανώς και οι απαντήσεις είναι αυτές που σκέφτεσαι, για να βλέπεις αυτό το θέμα.

Έλα να δεις τι κάνεις και δίχως να το καταλάβεις, “τραβάει” μεγάλο μέρος της ενέργειας που έχεις για να ανταποκριθείς στις υποχρεώσεις σου, βάσει της επιστήμης.

Εννοώ ότι όσα ακολουθούν είναι ευρήματα ερευνών που έχουν ως στόχο να μπορούμε να ζούμε κάπως καλύτερα και να μην είμαστε βαμπίρ ενέργειας για τον εαυτό μας -είναι τόσοι άλλοι που προσπαθούν να μας “ρουφήξουν” την ενέργεια.

Χαίρεσαι που είσαι εξπέρ στο multitasking;

Στο Νο1 της λίστας είναι η διάσπαρτη προσοχή, που στην εποχή των social media και της τεχνητής νοημοσύνης είναι… σαν την αναπνοή.

Περνάμε με -φαινομενικά- χαρακτηριστική άνεση από τη μια εφαρμογή στην άλλη -ελέγχοντας το περιεχόμενο, απαντώντας σε emails ή μηνύματα-, όπως ρίχνουμε μια ματιά και στην τηλεόραση που έχουμε μπροστά μας και ενδεχομένως τρώμε και κάτι.

Νοητά χειροκροτούμε τον εαυτό μας για την ικανότητα του να είναι τόσο παραγωγικός και αποτελεσματικός. Μελέτη ασχολήθηκε με το πώς αντιδρά ο εγκέφαλος μας, στο πλαίσιο πολλαπλών εργασιών.

Αυτό που φάνηκε είναι ότι το multitasking συχνά οδηγεί σε κακή απόδοση, σε όποια εργασία απαιτεί την προσοχή μας. Οι επιστήμονες σημείωσαν πως αυτό μπορεί να σχετίζεται με την αναζήτηση αισθήσεων, ένα χαρακτηριστικό που σχετίζεται τόσο με την πολυδιεργασία στα μέσα και με τη μειωμένη ικανότητα φιλτραρίσματος των περισπασμών.

Υπάρχουν επίσης, ενδείξεις γενετικών συνδέσεων μεταξύ της αναζήτησης αισθήσεων και της εκτελεστικής προσοχής.

Το “κατασκευαστικό” μας σύστημα σε ό,τι αφορά την εκτελεστική προσοχή (επιτρέπει την εστίαση που κατευθύνεται από τον στόχο και τη συναισθηματική ρύθμιση), μπορεί να διακυβευτεί, ειδικά σε άτομα που ασχολούνται συχνά με το multitasking.

Κατά συνέπεια, υπάρχει κόστος στο να νιώθουμε την φανταστικοί τύποι, όταν κάνουμε πολλά πράγματα ταυτόχρονα.

Αυτό που συμβαίνει είναι ότι η συνεχής εναλλαγή μεταξύ εργασιών μπορεί να αποδυναμώσει την προσοχή μας κι έτσι να αφήσουμε όλες τις δουλειές μισοτελειωμένες, με αποτέλεσμα να δίνουμε περισσότερη ενέργεια από αυτήν που συνειδητοποιούμε.

Η πραγματική δύναμη λοιπόν, βρίσκεται στην εκούσια εστίαση, στο να δίνουμε την πλήρη προσοχή μας σε μια εργασία κάθε φορά.

Υπάρχει ένα τεστ που μπορείς να κάνεις και να δεις ποια είναι η κατάσταση σου σε επίπεδο εστίασης.

Αποφάσεις, αποφάσεις, αποφάσεις

Κάτι άλλο που κάνουμε καθημερινώς και αδιαλείπτως και μας κουράζει περισσότερο από όσο μπορούμε να φανταστούμε, είναι οι αμέτρητες μικρο-αποφάσεις που παίρνουμε σε μια ημέρα, όπως προσπαθούμε να επιτύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για σημαντικά, αλλά και για ασήμαντα.

Δηλαδή, εξαντλούμαστε όταν “δίνουμε” πολύτιμους ψυχικούς πόρους σε θέματα από τα οποία δεν κρίνεται η ζωή μας, όπως το τι θα φορέσουμε το πρωί ή τι θα παραγγείλουμε για delivery. Αυτές οι φαινομενικά μικρές επιλογές μπορούν (όλες μαζί) να καταναλώσουν πολλή ψυχική ενέργεια που χρειαζόμαστε για πιο σημαντικά ζητήματα.

Όταν συσσωρεύονται, οδηγούν σε αυτό που οι επιστήμονες έχουν ονομάσει “κόπωση αποφάσεων”. Είναι ψυχολογική κατάσταση, στην οποία η ικανότητά μας να λαμβάνουμε αποφάσεις μειώνεται συνεχώς, όσο προχωράει η ημέρα.

Υπάρχει εργασία που έχει ενημερώσει ότι κάθε απόφαση, όσο μικρή κι αν είναι, βασίζεται σε ένα περιορισμένο σύνολο ψυχικών πόρων. Άλλες έρευνες έχουνξ εξηγήσει ότι η κόπωση αποφάσεων μπορεί να επηρεάσει την προσοχή, τον αυτοέλεγχο και την κρίση.

Οπότε, είναι χρήσιμο να αυτοματοποιούμε ή να απλοποιούμε τις όχι σημαντικές αποφάσεις. Για παράδειγμα, να αφιερώνουμε μια ώρα κάθε Κυριακή για να αποφασίσουμε τι ρούχα θα φορέσουμε και τι θα φάμε, όλη την εβδομάδα. Με την ομαδοποίηση, μειώνουμε τον αριθμό των αποφάσεων και εξοικονομούμε ψυχική ενέργεια, για πιο σοβαρά -δημιουργικά- πράγματα.

Κάθε υπερβολή είναι εχθρός της ενέργειας σου

Επιστήμονες έχουν βρει ότι το overthinking -ελληνικά θα το έλεγες και “κάνουμε την τρίχα, τριχιά”, με κάθε πιθανό σενάριο για κάτι που έχει γίνει ή πρόκειται να γίνει-, η συνεχής επανάληψη γεγονότων του παρελθόντος ή η ανησυχία για το μέλλον (πράγματα που έχουν συμβεί και δεν αλλάζουν ή θέματα που δεν έχουν γίνει ακόμα -άρα έχουμε έναν κάποιον έλεγχο), “τραβούν” πολλή ψυχική ενέργεια και μειώνουν την εστίαση. Η χρόνια υπερβολική σκέψη συνδέεται με άγχος και κόπωση. Τι μπορούμε να κάνουμε; Να εστιάζουμε στο τώρα -και να απωθούμε κάθε σκέψη για το πριν ή το μετά, την στιγμή που δημιουργείται.

Το ίδιο ισχύει και όταν λέμε “ναι” σε όλα και σε όλους και “τεντώνουμε” τον εαυτό μας, ώστε να ικανοποιούμε τους πάντες. Η συνήθεια αυτή δεδομένα εξαντλεί τη συναισθηματική και τη σωματική ενέργεια και οδηγεί σε δυσαρέσκεια, επαγγελματική εξουθένωση, όπως και σε αμέλεια του εαυτού μας. Τι χρειάζεται; Όρια.

Η ακαταστασία στον χώρο που μένουμε ή σε αυτόν που δουλεύουμε είναι επίσης, ένας παράγοντας που “κατακλύζει” με πληροφορίες τον εγκέφαλο μας και κάνει δύσκολη την προσπάθεια μας να εστιάσουμε σε κάτι. Διακριτικά, εξαντλεί τη ψυχική μας ενέργεια. Η οργανωσιακή ψυχολογία υποδηλώνει ότι οι τακτοποιημένοι χώροι βελτιώνουν τη γνωστική διαύγεια.

Το καλύτερο το άφησα για το τέλος: είναι η συνεχής αυτοκριτική. Σταμάτα να διαλύεις μόνος/μόνη την αυτοπεποίθηση και τη συναισθηματική ανθεκτικότητα του και παράλληλα, να “τρως” ενέργεια σε κάτι που μόνο κακό σου κάνει. Η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία δίνει έμφαση στο πώς τα πρότυπα σκέψης επηρεάζουν τη ζωτικότητα.

Σημείωσε και ότι για να προφυλάξεις την ενέργεια σου, χρειάζονται διαλείμματα στη δουλειά και να κουνιέσαι, καθώς οι καθιστικές συνήθειες μειώνουν τη ροή του αίματος και του οξυγόνου στον εγκέφαλο και αυτό οδηγεί σε νωθρότητα.

Αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να επιδοθείς σε σειρά συνηθειών από αυτές που προτείνονται για την ευεξία.

Η υπερβολή έχει το αντίθετο αποτέλεσμα για την αυτοφροντίδα, που δεν είναι υποχρέωση (δεν πρέπει να αγχωνόμαστε και να πιεζόμαστε για αυτήν), αλλά ανάγκη. Πώς πίνεις νερό γιατί διψάς;

Βρίσκουμε έτσι, κάτι που να μας αρέσει και να μπορούμε να το προσαρμόσουμε στην καθημερινότητα μας.

Ο τρόπος που επιλέγουμε να ξοδεύουμε την ενέργεια μας μπορεί να γίνει καθοριστικός παράγοντας για το πώς εμφανίιζόμαστε στους τομείς που έχουν μεγαλύτερη σημασία στη ζωή μας.