ΠΩΣ “ΚΛΕΙΔΩΣΕ” Η ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ ΤΑ TIKTOK, INSTAGRAM ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ SOCIAL MEDIA ΣΕ ΑΝΗΛΙΚΟΥΣ
H Aυστραλία έγινε η πρώτη χώρα του κόσμου που απαγόρευσε τη χρήση των social media από ανήλικους. Το πώς τα κατάφερε δείχνει πόσο ανεπαρκές είναι το ελληνικό Kids Wallet.
Πριν λίγες ώρες, η Αυστραλία έγινε και επίσημα, η πρώτη χώρα του πλανήτη που εφάρμοσε πανεθνικά την απαγόρευση χρήσης λογαριασμών στα social media από ανήλικους.
Για την ακρίβεια, σε άτομα κάτω των 16 ετών.
Η 10η Δεκεμβρίου ήταν καταληκτική ημέρα που είχαν οι πλατφόρμες, για να θέσουν σε εφαρμογή τα συστήματα ελέγχου ηλικίας των χρηστών, με σχεδόν 8.000.000 προέφηβους και έφηβους να χάνουν την πρόσβαση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η εξέλιξη αυτή τελειώνει και τη συζήτηση αν κάποια χώρα μπορεί να εμποδίσει παιδιά, να χρησιμοποιούν πλατφόρμες που έχουν γίνει μέρος της καθημερινότητας τους, δίχως να “καταπνίξουν” το λόγο ή την καινοτομία.
Μπορούν.
Σύντομα αναμένεται να ακολουθήσουν κι άλλες χώρες το παράδειγμα της Αυστραλίας, με τη Δανία να είναι στη λίστα -όπως και η Μαλαισία, αλλά και η Νέα Ζηλανδία.
Τα πρώτα στοιχεία για το αν “δουλεύει” η απαγόρευση, θα δοθούν από την αυστραλιανή κυβέρνηση έως τα Χριστούγεννα.
Πώς η Αυστραλία “κλείδωσε” TikTok, Instagram κλπ
Όπως ανέφεραν όλα τα μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία, από τα κινητά των προεφήβων και των εφήβων εξαφανίστηκαν οι δημοφιλέστερες πλατφόρμες και συγκεκριμένα οι Facebook, Instagram, Threads, TikTok, Snapchat, YouTube, X (Twitter), Reddit, Twitch και το αυστραλιανό Kick.
Εξαιρούνται εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων (WhatsApp, Messenger), παιχνιδιώνα (Roblox, Discord), εκπαιδευτικών εργαλείων (Google Classroom, Kids Helpline), εκδόσεων που απευθύνονται σε παιδιά (YouTube Kids), τα sites γνωριμιών και τα chatbots τεχνητής νοημοσύνης.
Διευκρινίστηκε ότι η λίστα θα ανανεώνεται, όπως εμφανίζονται νέα προϊόντα στα οποία “μεταναστεύουν” οι νέοι. Ήδη έχουν αρχίσει να στρέφονται σε μη ρυθμιζόμενες εφαρμογές, όπως οι Yope, Coverstar και Rednote.
Οι αρχικές πλατφόρμες της απαγόρευσης ορίστηκαν από την Επίτροπο Ηλεκτρονικής Ασφάλειας της χώρας (eSafety Commissioner) ως «υπηρεσίες μέσων κοινωνικής δικτύωσης με περιορισμό ηλικίας», με βάση κριτήρια όπως η αλληλεπίδραση των χρηστών, η δημοσίευση και η κοινοποίηση περιεχομένου, που πρέπει να κάνουν «λογικά βήματα», για να εμποδίσουν την πρόσβαση σε άτομα κάτω των 16 ετών.
Για παράδειγμα, να απενεργοποιήσουν τους υπάρχοντες σχετικούς λογαριασμούς.
Ο πρωθυπουργός, Άντονι Αλμπάνεζε χαιρέτισε την εξέλιξη ως «μέρα υπερηφάνειας» για τις οικογένειες, καθώς «θα αλλάξει τις ζωές των παιδιών της χώρας και θα τους επιτρέψει να ζήσουν την παιδική τους ηλικία. Οι Αυστραλοί γονείς θα μπορούν να έχουν ηρεμία στο μυαλό τους».
«Αλλάζει και η ζωή της παγκόσμιας κοινότητας που κοιτά την Αυστραλία και λέει “αν απαγόρευσε αυτή τα social media σε ανήλικους, γιατί όχι κι εμείς”».
Πρόσθεσε ότι αυτός ο νόμος και φυσικά, η εφαρμογή του, αποδεικνύουν ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής μπορούν να περιορίσουν τις διαδικτυακές βλάβες, που έχουν ξεπεράσει τις παραδοσιακές δικλείδες ασφαλείας. Επίσης, προέτρεψε τα παιδιά της Αυστραλίας να χρησιμοποιήσουν τον χρόνο που δεν θα περνούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στο «να ξεκινήσουν ένα νέο άθλημα, ένα νέο μουσικό όργανο ή να διαβάσουν αυτό το βιβλίο που κάθεται στο ράφι τους, για κάποιο χρονικό διάστημα», εν όψει μάλιστα, και των θερινών διακοπών που αρχίζουν αυτόν τον μήνα.
Επιπροσθέτως, ενώ σε άλλα μέρη του κόσμου, η συναίνεση γονέα επιτρέπει σε ανήλικο να έχει social media, Στην Αυστραλία δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα.
Το μόνο που μπορούν να καταναλώνουν οι προέφηβοι και οι έφηβοι αυτής της χώρας, είναι περιεχόμενο που είναι δημόσιο και δεν χρειάζεται σύνδεση.
Ναι, οι νέοι αυτής της χώρας δοκιμάζονται ιδιαιτέρως αυτήν την περίοδο.
Πώς “έπεισε” η Αυστραλία τις εφαρμογές social media να συνταχθούν
Για να κοπεί η πρόσβαση των παιδιών στις δημοφιλέστερες εφαρμογές, έγινε τροποποίηση του Νόμου για την Ασφάλεια στο Διαδίκτυο, την οποία πρότεινε ο Αλμπανέζε μετά τη δημοσίευση έρευνας που παρουσίαζε τις βλάβες που προκαλεί η υπερβολική χρήση social media στη ψυχική υγεία των νεαρών εφήβων (εκφοβισμός, παραπληροφόρηση, προβλήματα εικόνας σώματος, αύξηση άγχους και κατάθλιψης κ.α.).
Μετά την τροποποίηση, οι πλατφόρμες ήταν υποχρεωμένες να κάνουν «λογικά βήματα» για να εμποδίσουν την πρόσβαση ανηλίκων στα social media, όπως διαβάσατε πιο πάνω. Είχαν λοιπόν, δυο επιλογές: α) να συμμορφωθούν ή β) να πληρώσουν υψηλά πρόστιμα, της τάξεως των 28.370.000 ευρώ ανά παραβίαση.
Διάλεξαν το α). Επίσης, δέχθηκαν να δίνουν μηνιαίες αναφορές στην eSafety, για τον αριθμό των απενεργοποιημένων λογαριασμών και φυσικά, να ελέγχουν ποικιλοτρόπως την ηλικία των χρηστών.
Πώς ελέγχεται η ηλικία των χρηστών social media στην Αυστραλία
Η επαλήθευση της ηλικίας ενός χρήστη εφαρμογής είναι εύκολη και συνάμα, σύνθετη. Τα συστήματα που χρησιμοποιούν οι τεχνολογικοί κολοσσοί που στο εξής, είναι υποχρεωμένοι να τσεκάρουν αν υπάρχουν ανήλικοι μεταξύ των χρηστών τους στην Αυστραλία “πρέπει να συμμορφώνονται με την προστασία της ιδιωτικής ζωής, κατά το Νόμο περί Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων”, όπως είπε η Επίτροπος.
Στα “εργαλεία” που έχουν στη διάθεση τους για τον έλεγχο όλων των λογαριασμών (ώστε να εντοπιστούν οι πλέον, παράνομοι), είναι
- βιομετρικές εκτιμήσεις, όπως η ανάλυση του προσώπου ή της φωνής σε ένα βίντεο,
- ανάλυση συμπεριφοράς (πρότυπα αλληλεπίδρασης και δραστηριότητες, κατά τις σχολικές ώρες),
- προαιρετική χορήγηση εγγράφων, όπως η άδεια οδήγησης,
- έλεγχος πιστωτικών καρτών και
- έλεγχος δεδομένων συσκευής -αν πχ, υπάρχει σύνδεση με λογαριασμό γονέα.
Στην πράξη, από τα τέλη Νοέμβρη η Μeta άρχισε να “σαρώνει” τους λογαριασμούς και να απενεργοποιεί εκείνος που ανήκαν σε άτομα κάτω των 16 ετών.
Για τις νέες εγγραφές, χρειάζεται απόδειξη ηλικίας, με τους χρήστες να έχουν δικαίωμα ένστασης μετά την απενεργοποίηση, στην οποία θα πρέπει να παρουσιάζουν αποδεικτικά στοιχεία, όπως η ταυτότητα τους.
Αν ένας άνθρωπος “κλείσει” τα 16 έτη, ο λογαριασμός του επανενεργοποιείται αυτόματα.
Παρεμπιπτόντως, η κυβέρνηση της Αυστραλίας διέθεσε σε αυτό το πρόγραμμα 12.89 εκατομμύρια ευρώ, με ζητούμενο τα χαμηλά ποσοστά σφάλματος. Υπάρχει μια συνεργασία τεχνητής νοημοσύνης και ανθρώπων που έχουν τον τελικό λόγο.
Η Επίτροπος εξήγησε πως οι έλεγχοι γίνονται και κατόπιν καταγγελιών ή δικαστικών εντολών, με μη συμμόρφωση να μπορεί να εξελιχθεί σε αστικές κυρώσεις ή αποκλεισμούς πλατφορμών.
Aντιλαμβάνεστε πως τελικά, χρειάζονται πολλά περισσότερα πράγματα από το Kids Wallet που έχει ετοιμάσει η Ελλάδα. Η βασική προϋπόθεση για να υπάρξει αποτέλεσμα είναι η νομοθετική τροποποίηση, για την online ασφάλεια -του τύπου που έγινε στην Αυστραλία και η συμφωνία με τις πλατφόρμες, για την εφαρμογή των συστημάτων ελέγχου ηλικίας.
Δηλαδή, και σε αυτήν την περίπτωση χρειάζεται πραγματική πολιτική βούληση, ενδεχομένως και συνεργασία με τα άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ποιες μπορεί να είναι οι πιθανές αντιδράσεις στην απαγόρευση
Οι έρευνες δείχνουν ότι το 86% των παιδιών που ζουν στην Αυστραλία, ηλικίας 8-15 ετών χρησιμοποιούσαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πριν από την απαγόρευση. Προφανώς και πολλοί ανήλικοι έχουν αρχίσει ήδη τις απόπειρες να την παρακάμψουν, με το VPN να είναι ο κατ’ αρχάς τρόπος.
Οι επικριτές του ανανεωμένου νόμου υποστηρίζουν ότι τα παιδιά ωθούνται σε μη ρυθμιζόμενους χώρους, όπου οι κίνδυνοι είναι αυξημένοι.
Ομάδες ελευθερίας του λόγου εξέφρασαν την ανησυχία τους για την ιδιωτικότητα και την υπερβολική εμβέλεια. Μερικοί έφηβοι είπαν πως αισθάνονται απομονωμένοι, ειδικά οι νέοι της LGBTQ+ κοινότητας, που βασίζονται σε διαδικτυακές κοινότητες.
