ΑΑΔΕ: Στο “ψηφιακό μικροσκόπιο” μεταβιβάσεις πρώτης κατοικίας, κληρονομιές και χρηματικές γονικές παροχές

Στο “μάτι” των ελεγκτών της ΑΑΔΕ μπαίνουν 770 υποθέσεις που αφορούν μεταβιβάσεις πρώτης κατοικίας, κληρονομιές και χρηματικές γονικές παροχές. Οι εν λόγω δηλώσεις είχαν υποβληθεί μέσω της εφαρμογής myProperty και εκκαθαρίστηκαν αυτόματα από το myProperty, ωστόσο με βάση και το αναθεωρημένο επιχειρησιακό σχέδιο θα υπάρξει περαιτέρω έλεγχος για τυχόν ασυμφωνίες σε απαλλαγές πρώτης κατοικίας, περιουσιακά στοιχεία και χρηματικές παροχές.

Η διαδικασία

Να σημειωθεί ότι με την αυτοματοποιημένη εκκαθάριση δηλώσεων και την υποχρεωτική ηλεκτρονική διασταύρωση στοιχείων, η ΑΑΔΕ προχωρά ένα βήμα παραπέρα και με ψηφιακά εργαλεία μπορεί και να “σκανάρει”, με διασταυρώσεις, τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση απαλλαγών, είτε πρόκειται για αγορά πρώτης κατοικίας, είτε για φορολογικές ελαφρύνσεις σε κληρονομιές και δωρεές.

Το βάρος, δε, των ελέγχων αυτών πέφτει, κυρίως, στα αρμόδια τμήματα της ΑΑΔΕ και κυρίως από τα ΚΕΦΟΚ Αττικής και Θεσσαλονίκης. Εκεί με πλήρη πρόσβαση σε ψηφιακά εργαλεία οι ελεγκτές εξετάζουν τις δηλώσεις και διασταυρώνουν τα σχετικά στοιχεία, δηλαδή, τετραγωνικά, αξίες, οικογενειακή κατάσταση, στοιχεία περιουσίας και τραπεζικά δεδομένα και, εφόσον εντοπιστούν ασυμφωνίες, ζητούνται ηλεκτρονικά τα αναγκαία δικαιολογητικά από τον φορολογούμενο.

Με αυτόν τον τρόπο είναι προφανές ότι ενισχύεται η φορολογική συμμόρφωση σε σχέση με τις απαλλαγές α’ κατοικίας, τις κληρονομιές και τις χρηματικές δωρεές, αλλά και εξασφαλίζεται η αποφυγή λαθών.

Συγκεκριμένα, στο δείγμα ελέγχων μπαίνουν 270 δηλώσεις απαλλαγής πρώτης κατοικίας, 230 δηλώσεις κληρονομιάς και 270 χρηματικές γονικές παροχές, οι οποίες θεωρούνται υποθέσεις υψηλής ευαισθησίας λόγω των συχνών αποκλίσεων που εντοπίζονται στα στοιχεία που δηλώνουν οι φορολογούμενοι.

Ειδικότερα:

1. Η εφορία θέτει σε διαδικασία ελέγχου 270 υποθέσεις μεταβίβασης ακινήτων οι οποίες έχουν γίνει αυτοματοποιημένα μέσω myProperty για να διαπιστωθεί αν οι φορολογούμενοι που ζητούν απαλλαγή πρώτης κατοικίας πληρούν όλες τις νόμιμες προϋποθέσεις .Οι προϋποθέσεις απαλλαγής φόρου μεταβίβασης ακινήτου, εάν η αγορά αφορά πρώτη κατοικία είναι οι παρακάτω:

• Ο αγοραστής, η σύζυγός του ή τα ανήλικα τέκνα δεν έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας, επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη οικία. Επίσης, δε θα πρέπει να έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας επί οικοπέδου οικοδομήσιμου ή επί ιδανικού μεριδίου οικοπέδου στο οποίο αντιστοιχεί εμβαδό κτίσματος που πληροί στεγαστικές ανάγκες και βρίσκονται σε δημοτικό διαμέρισμα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων.
• Το αγοραζόμενο οικόπεδο ή το οικόπεδο που βρίσκεται η οικία ή το διαμέρισμα να είναι οικοδομήσιμο στον χρόνο αγοράς και εντός του ρυμοτομικού σχεδίου του δήμου ή της κοινότητας ή μέσα στα όρια οικισμού χωρίς εγκεκριμένο σχέδιο. Επίσης, βασική προϋπόθεση είναι να μην υπάρχει μεταξύ αγοραστή και πωλητή συγγένεια εξ αίματος ή εξ αγχιστείας πρώτου βαθμού.
• Η απαλλαγή παρέχεται με τον όρο ότι το ακίνητο θα παραμείνει στην κυριότητα του αγοραστή για τουλάχιστον μια πενταετία.

Οι δηλώσεις αυτές υποβάλλονται και εκκαθαρίζονται αυτόματα μέσω του συστήματος τη της ΑΑΔΕ δηλαδή δεν χρειάζεται χειροκίνητη παρέμβαση από εφοριακό καθώς γίνονται αποκλειστικά μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας “myProperty”, όπου καταχωρίζουν τα στοιχεία ο συμβολαιογράφος και ο φορολογούμενος.

2. Επίσης από “ηέκτρονικό κόσκινο” περνούν 230 δηλώσεις κληρονομιάς, ώστε να καταφανεί εάν οι φορολογούμενοι, που ζητούν απαλλαγή κατά τη μεταβίβαση περιουσίας διαθέτουν όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά και πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις. Οι συγκεκριμένες δηλώσεις υποβάλλονται και εκκαθαρίζονται αυτόματα μέσω της εφαρμογής «myProperty», χωρίς φυσική παρουσία ή χειροκίνητη επεξεργασία από υπάλληλο. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται ότι οι απαλλαγές χορηγούνται ορθά, μειώνονται τα σφάλματα και επιταχύνεται η διαδικασία ολοκλήρωσης των δηλώσεων, ενισχύοντας τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα στη διαχείριση υποθέσεων κληρονομιάς.

3. Επιπλέον περνούν από “μικροσκόπιο” 270 δηλώσεις δηλώσεις χρηματικών γονικών παροχών – δωρεών, ώστε οι ελεγκτές να διαπιστώσουν αν οι συγκεκριμένες δηλώσεις πληρούν τα απαραίτητα κριτήρια που προβλέπει η νομοθεσία ,σύμφωνα με την οποία οι γονείς και οι παππούδες που δωρίζουν χρήματα στα παιδιά τους δεν πληρώνουν φόρο εάν η γονική παροχή αφορά ποσά έως 800.000 ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι βασική προϋπόθεση για να “κλειδώσει” το αφορολόγητο στη χρηματική γονική παροχή είναι να έχει γίνει η μεταφορά του όποιου ποσού, μέσω τράπεζας, δηλαδή, από τον τραπεζικό λογαριασμό του δωρητή σε τραπεζικό λογαριασμό του δωρεοδόχου. Για τις συγκεκριμένες υποθέσεις χρειάζεται ηλεκτρονικός έλεγχος για να εξακριβωθεί πως το ποσό, η σχέση δωρητή–λήπτη και τα στοιχεία της μεταφοράς ευθυγραμμίζονται με όσα προβλέπει ο νόμος. Οι δηλώσεις έχουν υποβληθεί αποκλειστικά μέσω της εφαρμογής «myProperty», γεγονός που επιτρέπει αυτοματοποιημένη επεξεργασία και άμεση αξιολόγηση.