Δυσοίωνες προβλέψεις του ΔΝΤ για το παγκόσμιο χρέος – Θα “σπάσει” ρεκόρ
Διαβάζεται σε 4'
Το ΔΝΤ προειδοποιεί για ρεκόρ χρέους παγκοσμίως, το οποίο αναμένεται να αγγίξει το 100% του ΑΕΠ μέχρι το 2029, καλώντας τις κυβερνήσεις να επενδύσουν σε ανάπτυξη και βιωσιμότητα. Τι προβλέπει για το χρέος και τα πρωτογενή πλεονάσματα της Ελλάδας.
- 15 Οκτωβρίου 2025 16:36
Το χρέος των κρατών αναμένεται να φτάσει το 100% του παγκόσμιου ΑΕΠ έως το 2029, σύμφωνα με ανάλυση του Διεθνούς Nομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), ποσοστό που φτάνει στα υψηλότερα επίπεδα από τα πρώτα χρόνια μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η ανάλυση του ΔΝΤ αποκαλύπτει την ταχύτατη αύξηση του δημόσιου χρέους, ιδιαίτερα μετά την πανδημία του κορονοϊού, όταν οι κυβερνήσεις παρενέβησαν για να προστατεύσουν τους πολίτες και να στηρίξουν επιχειρήσεις που είχαν πληγεί οικονομικά.
Στην ετήσια έκθεση για το Fiscal Monitor, το ΔΝΤ επεσήμανε ότι το χρέος των κυβερνήσεων αυξήθηκε πιο γρήγορα από ό,τι αναμενόταν πριν από την πανδημία, με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να αναλαμβάνουν δράση για την προστασία των πολιτών και τη διάσωση επιχειρήσεων.
Παρά τις προκλήσεις, το ΔΝΤ καλεί τις κυβερνήσεις να μετατοπίσουν τις δαπάνες τους σε τομείς που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την ανάπτυξη, όπως είναι η υποδομή και η εκπαίδευση, προκειμένου να στηρίξουν την παγκόσμια οικονομία και να καταστήσουν το χρέος πιο βιώσιμο.
Μια ιστορική αναστροφή του χρέους
Το 100% της αναλογίας του χρέους προς ΑΕΠ θα είναι το υψηλότερο ποσοστό από το 1948, όταν οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου είχαν καταστραφεί από έξι χρόνια πολέμου και τις δαπάνες για την ανασυγκρότηση των κατεστραμμένων χωρών τους.
Στα ευρήματα της έκθεσης αναφέρεται η Μεγάλη Βρετανία ως μία από τις χώρες της Ομάδας των 20 (G20) που θα δουν το χρέος τους να ξεπερνά το 100% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια, μαζί με τη Γαλλία, την Ιαπωνία, τον Καναδά, την Κίνα και τις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, πολλές χώρες αντιμετωπίζουν συνεχείς πιέσεις για αυξημένες δαπάνες, ενώ η πολιτική αντίσταση σε αύξηση των φόρων παραμένει ισχυρή, καθώς οι ψηφοφόροι είναι σκεπτικοί.
«Οι αυξανόμενες δαπάνες για την άμυνα, τις φυσικές καταστροφές, τις ανατρεπτικές τεχνολογίες, τη δημογραφία και την ανάπτυξη προστίθενται στις δημόσιες δαπάνες», ανέφερε το ΔΝΤ. «Όλες αυτές οι πιέσεις έρχονται σε αντιπαράθεση με αυστηρές πολιτικές κόκκινες γραμμές κατά των αυξήσεων φόρων και μειωμένη δημόσια συνείδηση για τα δημοσιονομικά όρια».
Το χρέος και οι αναδυόμενες αγορές
Ιδιαίτερα οι αναδυόμενες οικονομίες ενδέχεται να δυσκολευτούν να διαχειριστούν τα χρέη τους, ακόμη και με πολύ χαμηλότερους δείκτες χρέους σε σύγκριση με τις αναπτυγμένες χώρες.
Το ΔΝΤ ανέφερε ότι 55 χώρες βρίσκονται ήδη σε κατάσταση δημοσιονομικής δυσχέρειας ή σε υψηλό κίνδυνο, παρά το γεγονός ότι το χρέος τους παραμένει κάτω από το 60% του ΑΕΠ.
Για το Ηνωμένο Βασίλειο, το ΔΝΤ προβλέπει ότι το συνολικό δημόσιο χρέος θα φτάσει το 105,9% του ΑΕΠ το 2029, προτού μειωθεί ελαφρώς το 2030, σε 105,4%. Μετά την αλλαγή των δημοσιονομικών κανόνων από τη υπουργό Οικονομικών, Ρέιτσελ Ριβς, το Ηνωμένο Βασίλειο πλέον στοχεύει σε μια διαφορετική μέτρηση του χρέους.
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή διευθυντή του ΔΝΤ για τις αγορές νομισμάτων και κεφαλαίων, Αθανάσιο Βαμβακίδη, το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται σε «επίκεντρο» για τους επενδυτές της αγοράς ομολόγων.
«Σαφώς οι αγορές ανησυχούν για την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου, και έχουμε δει περισσότερη αστάθεια σε αυτή τη χώρα σε σύγκριση με άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες», δήλωσε χαρακτηριστικά κατά τη διάρκεια των ετήσιων συναντήσεων του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον.
Το χρέος της Ελλάδας
Για την Ελλάδα το ΔΝΤ προβλέπει πρωτογενή πλεονάσματα της Ελλάδας και σταθερή μείωση του δημόσιου χρέους της έως το 2030.
Το πρωτογενές πλεόνασμα προβλέπεται στο 3,2% του ΑΕΠ το 2025 και στο 2,3% το 2026. Αν ληφθούν υπόψη και οι τόκοι για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους, το ισοζύγιο εσόδων-δαπανών αναμένεται να είναι ισοσκελισμένο (μηδενικό) εφέτος και να έχει έλλειμμα 0,8% το 2026.
Το ακαθάριστο δημόσιο χρέος προβλέπεται ότι θα μειωθεί από 154,8% του ΑΕΠ πέρυσι, στο 146,7% φέτος και στο 141,9% το 2026, με προοπτική να υποχωρήσει περαιτέρω στο 130,2% το 2030.
Τα δημόσια έσοδα αναμένεται ότι θα αυξηθούν από 49,3% του ΑΕΠ πέρυσι στο 49,8% φέτος και το 50% το 2026, για να υποχωρήσουν στη συνέχεια στο 46,8% το 2030.
Οι δημόσιες δαπάνες από 48% του ΑΕΠ το 2024 προβλέπεται να αυξηθούν στο 49,8% εφέτος και περαιτέρω στο 50,8% το 2026, για να μειωθούν στο 48,2% το 2030.