ΔΝΤ: Σύζευξη πλεονασμάτων και μείωσης χρέους για την Ελλάδα – Τα μηνύματα

Κλειδί για την αποκλιμάκωση τους χρέους είναι η διατήρηση υψηλών πλεονασμάτων, πέριξ του 2%, όπως άλλωστε προβλέπει και η συμφωνία για το χρέος του 2018, με βάση όσα αναφέρει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στη νέα του έκθεση Fiscal Monitor.

Στην πάγια καταγραφή που κάνει για την παγκόσμια οικονομία και βέβαια για τη χώρας μας το Ταμείο, σημειώνει ότι η Ελλάδα θα διασφαλίζει μείωση χρέους, όσο θα καταγράφει πρωτογενή πλεονάσματα, στέλνοντας το μήνυμα για σταθερή δημοσιονομική πορεία έως το 2030. Βέβαια, οι εκτιμήσεις που κάνει για φέτος και του χρόνου είναι αρκετά χαμηλότερα σε σχέση με όσα αναφέρει η ελληνική κυβέρνηση. Πάντα, βέβαια, το ΔΝΤ ήταν κατά τι πιο “απαισιόδοξο” τις προβλέψεις.

Βέβαια τα τελευταία χρόνια, με όλες τις κυβερνήσεις, η Αθήνα φροντίζει να υπερβαίνει στοχοθεσίες, σε μια προσπάθεια υπεραναπλήρωσης των “κενών αξιοπιστίας” του παρελθόντος. Μόνο για την ανάπτυξη απαιτείται, προφανώς, δημοσιονομική ισορροπία αλλά και “χώρος αναπνοής” με σωστή “δοσολογία” φόρων κτλ.

Χρέος και πλεόνασμα

Αναλυτικά,  σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Ταμείου, το χρέος της Ελλάδας θα υποχωρήσει από 146,7% του ΑΕΠ το 2025 στο 130,2% το 2030, σημειώνοντας πτώση σχεδόν 17 ποσοστιαίων μονάδων μέσα σε πέντε χρόνια. Τα πρωτογενή πλεονάσματα προβλέπεται να διαμορφωθούν στο 3,2% του ΑΕΠ το 2025, σημαντικά χαμηλότερα από την εκτίμηση της ελληνικής κυβέρνησης για 3,6%, ενώ για το 2026 ο πήχης τοποθετείται στο 2,3%, έναντι 2,8% που προβλέπει η Αθήνα.  Προϊόντος του χρόνου, το ΔΝΤ αναμένει μια μικρή μείωση των πελονασμάτων ένεκα και της πορείας του ΑΕΠ. Δηλαδή, το Ταμείο εκτιμά ότι τα πλεονάσματα θα διαμορφωθούν στο 1,8% του ΑΕΠ για το 2027 και το 2028, να αυξηθούν οριακά στο 1,9% το 2029, και να καταλήξουν στο 2% του ΑΕΠ το 2030.

Όσον αφορά το συνολικό δημοσιονομικό ισοζύγιο, το ΔΝΤ προβλέπει ισορροπία το 2025, με μηδενικό έλλειμμα, και ήπια επιδείνωση τα επόμενα χρόνια, με το ισοζύγιο να διαμορφώνεται γύρω στο –1,4% του ΑΕΠ από το 2027 και μετά. Το Ταμείο σημειώνει ότι τα μικρά αυτά ελλείμματα δεν ανατρέπουν τη συνολική δημοσιονομική εικόνα και σχετίζονται κυρίως με την αύξηση των δαπανών για ανάπτυξη και κοινωνική στήριξη.

Τα έσοδα

Σε σχέση με την πορεία των δημοσίων εσόδων, το ΔΝΤ προβλέπει μια οριακή πτώση ως ποσοστό του ΑΕΠ, από 49,8% το 2025 σε 46,8% το 2030, ένεκα πιθανών νέων φορολογικών ελαφρύνσεων από την κυβέρνηση.

Σημειώνεται ότι για το 2026 το Ταμείο εκτιμά ότι παρά τα νέα μέτρα ύψους 1,76 δισ. ευρώ, που θα ισχύσουν από το 2026, θα υπάρξει αύξηση των δημοσίων εσόδων στο 50% του ΑΕΠ, κυρίως λόγω της διεύρυνσης της φορολογικής βάσης αλλά της πορείας ανάπτυξης

Οι προκλήσεις και τα ρίσκα

Παρά το γεγονός βέβαια, ότι η εικόνα που μεταφέρει το Ταμείο παραπέμπει σε μια σταθερή και συνετή πορεία, υπάρχουν και επισημάνσεις για ρίσκα. Τονίζει, δε, ότι η διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας και η ενίσχυση της ανάπτυξης και της παραγωγικότητας θεωρούνται κρίσιμες προϋποθέσεις, κάτι που απαιτεί επενδύσεις και βέβαια ενσωμάτωση της ψηφιακής καινοτομίας στην οικονομία.

Υπενθυμίζεται ότι ο “κανόνας”, στον οποίο βασίστηκε η συμφωνία του 2018 για το χρέος “πατάει” σε μια αναγκαία προϋπόθεση, ότι δηλαδή η χώρα,  μέχρι το 2030, για να έχει βιώσιμο χρέος και να επιτυγχάνει την αποκλιμάκωσή του, θα έχει “κλειδωμένο’ ρυθμό ανάπτυξης πάνω από 2% και πλεονάσματα 2%. Στα πλεονάσματα, όπως φαίνεται, οι ηλεκτρονικές συναλλαγές αλλά και ο πληθωρισμός έπαιξαν το ρόλο τους, όπως και ο πληθωρισμός per se για το χρέος, που πλέον “πληθωρίζεται” και άρα μειώνεται ως βάρος. Ο δρόμος βέβαια για την Ιθάκη είναι μακρύς και επίπονος.