Έλεγχοι για fake εκπτώσεις και ελπίδες για ανάκαμψη της αγοράς

Με την κίνηση στην αγορά να είναι σε πολλές περιπτώσεις υποτονική, με αναφορές για πτώση σε ετήσια βάση, τον τρέχοντα μήνα ακόμη και στο -20% σε κάποιους κλάδους, ο κόσμος του λιανεμπορίου “βλέπει” τις εκπτώσεις, που ξεκινούν σήμερα, Δευτέρα 14 Ιουλίου και θα διαρκέσουν ως την Κυριακή 20 Αυγούστου ως αφετηρία ανάκαμψης των τζίρων και ως “σανίδα” βιωσιμότητας των μικρών επιχειρήσεων.

Ήδη, όπως έχει αναφέρει η ΕΛΣΤΑΤ τον Απρίλιο οπότε και το Πάσχα, ο τζίρος κινήθηκε καθοδικά σε ένδυση και υπόδηση (-3,5%), αν και με βάση τα στοιχεία της καταγράφεται μια συνολική αύξηση 7,5% στον όγκο των πωλήσεων στο λιανικό εμπόριο της χώρας. Ωστόσο τα μηνύματα από την αγορά το τελευταίο διάστημα, ακόμη κι από τουριστικές περιοχές, είναι ανησυχητικά. Με βάση και την ΕΛΣΤΑΤ, ο εποχικά διορθωμένος γενικός δείκτης παρουσίασε αύξηση 1% τον Απρίλιο 2025 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Μαρτίου 2025. Επίσης, ο εποχικά διορθωμένος γενικός δείκτης παρουσίασε αύξηση 0,5% τον Απρίλιο 2025 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Μαρτίου 2025.

Όπως σημειώνει το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά οι «οιωνοί» δεν είναι ιδιαίτερα καλοί φέτος ένεκα της πίεσης στην αγοραστική δύναμη των πολιτών. Όπως αναφέρει το Επιμελητήριο, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δίνουν το συνολικό ετήσιο τζίρο του λιανικού εμπορίου να κυμαίνεται στα 72 δις ευρώ και χωρίς τα οχήματα, καύσιμα και τρόφιμα στα 26 δις ευρώ με ετήσια αύξηση 1,8%, δηλαδή χαμηλότερα του ετήσιου πληθωρισμού. Οι αβέβαιες και ευμετάβλητες συνθήκες φαίνεται πως θα επηρεάσουν την απόκλιση του πληθωρισμού στη χώρα μας και το τρίτο τρίμηνο του έτους. Ένας, λοιπόν, ακόμη στόχος της φετινής περιόδου των θερινών εκπτώσεων είναι να καταφέρει να λειτουργήσει ως «αντίδοτο» και να περιορίσει τον «πολυδιάστατο» πληθωρισμό, τουλάχιστον κατά μισή μονάδα.

Η αγορά

Ενδεικτικό είναι ότι ο επικεφαλής της Jumbo για τον Ιούνιο ανέφερε πως ήταν πτωτικός για την αγορά με αυτό να συνεχίζεται και τον Ιούλιο, καθώς η πορεία επηρεάστηκε άμεσα και έμμεσα από τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και ειδικότερα από τον πόλεμο Ισραήλ-Ιράν, ο οποίος είχε επιπτώσεις στην εισερχόμενη τουριστική κίνηση από το Ισραήλ προς την Ελλάδα και την Κύπρο.

Στο μεταξύ ο διεθνής κολοσσός LG κατά την παρουσίαση των οικονομικών αποτελεσμάτων πριν λίγες μέρες σχολίασε τη συγκυρία στο φόντο μειωμένων επιδόσεων.

«Η επιβράδυνση αυτή αντανακλά τη συνεχιζόμενη αδυναμία της καταναλωτικής ζήτησης στις βασικές αγορές και ένα ολοένα και πιο δύσκολο εξωτερικό περιβάλλον. Συγκεκριμένα, οι αλλαγές στην εμπορική πολιτική των ΗΠΑ οδήγησαν σε αύξηση των δασμών και ενίσχυσαν τον ανταγωνισμό στην αγορά, επηρεάζοντας περαιτέρω την απόδοση της εταιρείας» αναφέρει η κορεατική μπράντα.

Ευκαιρία για τόνωση

Την ίδια ώρα το ΕΒΕΠ συμπληρώνει ότι “η περίοδος των θερινών εκπτώσεων, παρά τις όποιες οικονομικές δυσκολίες για 6 στα 10 νοικοκυριά, αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία, όχι μόνο συγκράτησης, αλλά και μείωσης του οικογενειακού προϋπολογισμού σε ετήσια και μηνιαία βάση. Το λιανικό εμπόριο, για μια ακόμη φορά, «βάζει πλάτη» να ξεπεραστεί η ακρίβεια, συγκριτικά με το διαθέσιμο εισόδημα.”

Να σημειωθεί ότι με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, πριν ένα παραδοσιακά καλό μήνα του λιανεμπορίου, τον Ιούλιο, καταγράφει νέα επιτάχυνση στο ρυθμό ανόδου του πληθωρισμού για τον Ιούνιο εφέτος, καθώς αυξήθηκε 2,8% από 2,5% τον Μάιο και έναντι αύξησης 2,3% τον Ιούνιο 2024.

Ανησυχητικό είναι, επίσης, ότι και η αύξηση σε μηνιαία σύγκριση είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη περυσινή. Ειδικότερα η αύξηση του πληθωρισμού τον Ιούνιο προέκυψε τόσο από τις ανατιμήσεις στα είδη διατροφής, όσο και σε υπηρεσίες και ενέργεια, δηλαδή είδη πρώτης ανάγκης.

Έτσι αποτρέπεται ο καταναλωτής από “αυθόρμητες” αγορές που στηρίζουν το εμπόριο. Επίσης, μεταξύ Ιουνίου και Μαΐου, υπήρξαν ανατιμήσεις, μεταξύ άλλων, σε νωπά φρούτα (11,6%), μοσχάρι (1,3%), νωπά ψάρια (1,7%), γιαούρτι (2,2%), αβγά (3,6%) και σοκολάτες (4,3%), ενώ αντιστράφηκε η καθοδική πορεία στο ελαιόλαδο (+2,1%). Επίσης, υπήρξαν νέες αυξήσεις τιμών, μεταξύ άλλων, σε ενοίκια κατοικιών (0,9%), ηλεκτρισμό (3,6%), ξενοδοχεία- μοτέλ- πανδοχεία (9,8%) και εστιατόρια- καφενεία- ζαχαροπλαστεία (0,4%). Παράλληλα, ξεχωρίζουν οι αυξήσεις των τιμών στη μεταφορά επιβατών με αεροπλάνο (9,2%).

Ο τζίρος

Στο φόντο αυτό, με βάση δε τα όσα αναφέρει η ανάλυση του ΕΒΕΠ, “ευσεβής πόθος του λιανικού εμπορίου, το φετινό καλοκαίρι, είναι ο συνολικός τζίρος του Γ´ Τριμήνου, χωρίς τους κλάδους των οχημάτων, τροφίμων και καυσίμων, να κινηθεί ανοδικά, ξεπερνώντας, όπως πέρυσι, τον πήχη αναφοράς των 7 δις ευρώ” αναφέρει το ΕΒΕΠ.

Μάλιστα, ο Πρόεδρος του Ε.Β.Ε.Π., Βασίλης Κορκίδης, δήλωσε ότι ουσιαστικά, “ο εμπορικός κόσμος διατηρεί την αισιοδοξία του και εναποθέτει τις ελπίδες του για μεγαλύτερο τζίρο από πέρυσι στις αυξημένες τουριστικές ροές, κατά την περίοδο των θερινών εκπτώσεων, όπου και οι ξένοι επισκέπτες θα μπουν στο άθροισμα του τζίρου με την εισαγόμενη κατανάλωση” συμπληρώνοντας ότι “το επιθυμητό είναι οι εκπτώσεις να περιορίσουν το πληθωριστικό καλοκαιρινό μπουρίνι, να βελτιώσουν το οικονομικό κλίμα του Γ’ Τριμήνου του έτους και να ενισχύσουν την καταναλωτική εμπιστοσύνη στην αγορά. Μακάρι οι πελάτες μας να αξιοποιήσουν τις εκπτωτικές τιμές και εμείς οι έμποροι να αυξήσουμε τις πωλήσεις μας.”

Ο Εμπορικός Σύλλογος Πειραιώς – Σήμα για ελέγχους

Ενόψει της έναρξης των καλοκαιρινών εκπτώσεων και με αφορμή τα δημοσιεύματα για σαρωτικούς ελέγχους στην αγορά με στόχο την αντιμετώπιση φαινομένων κερδοσκοπίας και πλασματικών εκπτώσεων, ο Εμπορικός Σύλλογος Πειραιώς δηλώνει, ξεκάθαρα ότι οι έλεγχοι είναι καλοδεχούμενοι, καθώς συμβάλλουν στην ενίσχυση της διαφάνειας, της εμπιστοσύνης και της υγιούς επιχειρηματικότητας.

Όπως αναφέρει ο ΕΣΠ “το υπεύθυνο εμπόριο δεν έχει τίποτα να φοβηθεί και τίποτα να κρύψει. Αντιθέτως, θέλουμε ο κόσμος να γνωρίζει ότι μπορεί να κάνει τις αγορές του με εμπιστοσύνη.” “Οι θερινές εκπτώσεις που ξεκινούν, είναι μια ευκαιρία win-win: Οι καταναλωτές επωφελούνται από πραγματικές προσφορές και οι επιχειρήσεις ενισχύουν τη ρευστότητά τους, παραμένοντας ενεργές και ανταγωνιστικές. Ο Πειραιάς είναι μια αγορά ζωντανή, ειλικρινής και ασφαλής. Στηρίζοντάς την, στηρίζουμε και την ίδια την πόλη μας», δηλώνει ο Πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Πειραιώς, Θοδωρής Καπράλος.

Και ο Πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών, Θάνος Τσαγγάρης, καλεί τους καταναλωτές να στηρίξουν τις τοπικές αγορές και τα μικρά καταστήματα λέγοντας ότι «οι εμπορικές επιχειρήσεις προσβλέπουν πολλά από την επερχόμενη εκπτωτική περίοδο. Με χαμόγελο και επαγγελματισμό, είμαστε έτοιμοι να υποδεχθούμε τους καταναλωτές, προτρέποντάς τους να κάνουν σύγκριση τιμών, ποιότητας και – κυρίως – να στηρίξουν τις τοπικές αγορές τους. Η ενίσχυση της τοπικής οικονομίας μέσα από τις αγορές στην πόλη ή τη γειτονιά μας είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ. Κάθε αγορά από μια τοπική επιχείρηση σημαίνει στήριξη σε θέσεις εργασίας, διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και ενίσχυση της βιωσιμότητας των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.”

Έλεγχοι

Στο μεταξύ με βάση πληροφορίες, οι έλεγχοι που προγραμματίζονται θα εστιασθούν και στις πλασματικές εκπτώσεις, με αφορμή την έναρξη των θερινών εκπτώσεων, σήμερα, 14 Ιουλίου.

Σύμφωνα με πληροφορίες τις προηγούμενες ημέρες οι ελεγκτικές Αρχές προχώρησαν στην καταγραφή τιμών, οι οποίες θα συγκριθούν με τις τιμές που θα ισχύσουν από σήμερα και μετά, οπότε και θα ξεκινήσουν οι εκπτώσεις. Και αυτό γιατί έχει διαπιστωθεί σε προηγούμενες εκπτωτικές περιόδους, κάποιες επιχειρήσεις να αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων τους πριν τις εκπτώσεις και να τις επαναφέρουν εντός της εκπτωτικής περιόδου, με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να μην έχουν κανένα ουσιαστικό κέρδος.

Οι ελεγκτικές Αρχές δίνουν επίσης μεγάλη προσοχή στους ελέγχους που κάνουν στα ηλεκτρονικά καταστήματα αλλά και στις προωθητικές ενέργειες που γίνονται μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα.

Ειδικά σε ό,τι αφορά τα κοινωνικά δίκτυα οι έλεγχοι εστιάζονται και στην γνησιότητα των προϊόντων καθώς δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις διακίνησης παραποιημένων προϊόντων.

Οι καταναλωτές

Πάντως η Ένωση Εργαζόμενων Καταναλωτών Ελλάδος σε ενημέρωση αναφέρει ότι: «Από τη Δευτέρα 14 Ιουλίου, ξεκινά η περίοδος των θερινών εκπτώσεων, η οποία θα διαρκέσει έως τις 30 Αυγούστου. Το διάστημα των θερινών εκπτώσεων, αποτελεί μια καλή ευκαιρία για να πραγματοποιήσουν οι καταναλωτές τις αγορές τους, εκμεταλλευόμενοι τις χαμηλότερες τιμές, προς όφελος του προϋπολογισμού τους.

Είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι καταναλωτές, ότι κατά την περίοδο των εκπτώσεων:

• Σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή που εφάρμοζε ο προμηθευτής για καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο προμηθευτής κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος των τριάντα (30) ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά για λιγότερο από τριάντα (30) ημέρες, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο προμηθευτής στο χρονικό διάστημα που το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά. Αν η τιμή μειώνεται προοδευτικά κατά τη διάρκεια των εξήντα (60) ημερών, πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής, ως προγενέστερη τιμή νοείται η τιμή που ίσχυε πριν από την εφαρμογή της πρώτης από τις διαδοχικές μειώσεις τιμών. Παράδειγμα: Αρχική τιμή στις 10 Ιουνίου (χωρίς διαγραφές/προσφορές κλπ.) 150 €. Η πραγματική προσφερόμενη τιμή 120 €. Την 11-7-2024 η προσφερόμενη τιμή είναι 115 €, επομένως η έκπτωση είναι (120-115=) 5 €. (Νόμος 5111/2024)
• Επιτρέπεται, συμπληρωματικά, και η αναγραφή ποσοστού έκπτωσης.
• Ο τρόπος με τον οποίο υπολογίζεται και προβάλλεται η μειωμένη τιμή, πρέπει να είναι ακριβής και να ανταποκρίνεται στην αλήθεια.
• Εφόσον παρέχεται μειωμένη τιμή σε περισσότερα από το 60% του συνόλου των πωλούμενων ειδών, θα πρέπει να αναγράφεται στην προθήκη του καταστήματος και να γνωστοποιείται σε οποιαδήποτε άλλη εμπορική επικοινωνία, το παρεχόμενο ποσοστό έκπτωσης και στην περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικά ποσοστά έκπτωσης, ανά κατηγορίες προϊόντων, θα πρέπει να αναγράφεται το εύρος του παρεχόμενου ποσοστού («από …. % έως …. %»). Σε κάθε άλλη περίπτωση, θα αναγράφεται ότι οι εκπτώσεις αφορούν επιλεγμένα είδη, με αναφορά στο αντίστοιχο ποσοστό.
• Αρμόδια όργανα ελέγχου για την εφαρμογή της νομοθεσίας για τις ανακοινώσεις μείωσης τιμής και την επιβολή των κυρώσεων είναι ο Διοικητής της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.) του Υπουργείου Ανάπτυξης, για ελέγχους που πραγματοποιούνται από τις υπηρεσίες ελέγχου της ΔΙ.Μ.Ε.Α. και το αρμόδιο όργανο του Υπουργείο Ανάπτυξης για ελέγχους που πραγματοποιούνται από τη Διεύθυνση Προστασίας Καταναλωτή.

Κατά την περίοδο των εκπτώσεων, συμβουλεύουμε τους καταναλωτές:

• Να ιεραρχούν τις ανάγκες τους και να ψωνίζουν βάσει του προϋπολογισμού τους.
• Να πραγματοποιούν έρευνα αγοράς πριν καταλήξουν σε κάποιο συγκεκριμένο προϊόν.
• Να μην παρασύρονται από υπερβολικά μεγάλα ποσοστά έκπτωσης.
• Να ελέγχουν – όσο είναι δυνατόν- την ποιότητα και την αυθεντικότητα του προϊόντος και να λαμβάνουν υπόψη το συσχετισμό ποιότητας-κόστους.
• Να ενημερώνονται για την πολιτική που ακολουθεί το κάθε κατάστημα σε περίπτωση ελαττωματικού προϊόντος, ύπαρξης εγγύησης κ.λπ.

Για τον λόγο αυτόν, θα πρέπει οι καταναλωτές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί ώστε να αναγνωρίζουν τις αθέμιτες και παράνομες εμπορικές πρακτικές.

Για οποιοδήποτε πρόβλημα αντιμετωπίζετε κατά την πραγματοποίηση των αγορών σας, κατά το διάστημα των εκπτώσεων αλλά και γενικότερα, μπορείτε να επικοινωνείτε με την Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας, υποβάλλοντας ερωτήματα, αναφορές ή καταγγελίες.