“Γολγοθάς” η φοιτητική κατοικία – Στα ύψη ενοίκια και κόστος ζωής

Βαθιά το χέρι στην τσέπη καλούνται να βάλουν οι οικογένειες των 68.788 εισακτέων για το 2025-2026 που θα επιλέξουν να φοιτήσουν σε άλλη πόλη από τον τόπο κατοικίας αλλά και όσοι και όσες εκ των φοιτητών αποφασίσουν να “σηκώσουν” μόνοι το βάρος των σπουδών τους εργαζόμενοι ή εργαζόμενες, παράλληλα με τη φοίτηση.

Ουσιαστικά για τη φοιτητική ζωή σε μια άλλη πόλη, πέραν της οικογενειακής κατοικίας, απαιτείται ένας μικτός βασικός μισθός, κατ΄ ελάχιστον, δεδομένης της ακρίβειας σε ενοίκια, ρεύμα, τηλεπικοινωνίες – ιντερνετ, σίτιση και καθημερινά έξοδα. Όσο κι αν υπάρχουν “έξυπνες” λύσεις ή γίνονται προσφορές σε φοιτητές από φορείς της αγοράς, η φοίτηση -ειδικά σε μεγάλες φοιτητουπόλεις- είναι ένα ακριβό “σπορ”.

Κενές θέσεις

Δεν είναι άλλωστε αμελητέο το γεγονός ότι σε ένα ίδρυμα εγνωσμένης αξίας, το Πολυτεχνείο Κρήτης, αλλά που βρίσκεται σε μια πόλη, όπως τα Χανιά, όπου η ανεύρεση φοιτητικής κατοικίας είναι ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση και μάλιστα απαιτεί “γερό πορτοφόλι”, οι θέσεις εισακτέων δεν συμπληρώνονται. Έτσι με κενά της τάξης του 46% θα ξεκινήσει η επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά (2025 – 2026) για το Πολυτεχνείο Κρήτης, όπως επισημαίνει το σχήμα «Τραβέρσο» της Αριστερής Αντικαπιταλιστικής Κίνησης  “ATTACK στα ΑΕΙ”.

Ανάλογες ανησυχίες υπάρχουν και στα Γιάννενα, σε ένα από τα ιστορικά ΑΕΙ της χώρας, όπου κι εκεί καταγράφεται συρρίκνωση του φοιτητικού πληθυσμού. Σε καλύτερη θέση είναι η Κομοτηνή, που είδε τη Νομική της Σχολή να ανεβαίνει σε μόρια, μια και επελέγη από πολλούς και πολλές ένεκα του, συγκριτικά με άλλες περιοχές, χαμηλότερου κόστους ζωής. Κι όλα αυτά την ώρα που για φοιτητικές γκαρσονιέρες απαιτούνται 350 – 400 ευρώ, ενώ για δυάρια τα ποσά ανεβαίνουν ακόμη και στα 600 ευρώ.

Φοιτητική κατοικία: Το δύσκολο στοίχημα  – Οι τιμές σε άνοδο, σε έλλειψη τα σπίτια

Συνολικά, πάντως, σε μια εντόνως δύσκολη διαδικασία μπαίνουν οι οικογένειες των φοιτητών την περίοδο αυτή, καθώς καλούνται αφενός να βρουν κατοικία κι αφετέρου να πληρώσουν αυξημένα ποσά ένεκα της μεγάλης ανόδου της στέγης. Ουσιαστικά, η περίοδος εύρεσης φοιτητικής κατοικίας στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας αλλά και σε φοιτητουτοπόλεις της επαρχίας έχει ήδη ξεκινήσει μετά την ανακοίνωση των βαθμολογιών των γραπτών Πανελλήνιων εξετάσεων λόγω της αυξημένης ζήτησης σε σχέση με την προσφορά κατοικιών.

Με βάση το Spitogatos Insights, που κατέγραψε την εξέλιξη των μέσων ζητούμενων τιμών (ΜΖΤ) ενοικίασης φοιτητικών κατοικιών στις μεγαλύτερες φοιτητουπόλεις της Ελλάδας, η  ελληνική κτηματαγορά κατά το 2ο τρίμηνο του 2025 κατέγραψε αύξηση στα ζητούμενα ενοίκια σε όλη την επικράτεια της τάξης του 7,2%. Την ίδια χρονική περίοδο, η μέση ζητούμενη τιμή (MZT) φοιτητικής κατοικίας προς ενοικίαση σημείωσε ανάλογη αύξηση της τάξης του 7,4% σε όλη την επικράτεια.

Στην αναζήτηση φοιτητικής κατοικίας, τα σημαντικότερα κριτήρια επιλογής αποτελούν σήμερα ο όροφος, η επίπλωση και ο αριθμός υπνοδωματίων, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το αυξανόμενο ενδιαφέρον αυτών που αναζητούν φοιτητική κατοικία γύρω από κριτήρια που αφορούν την ενεργειακή κλάση αλλά και τον κλιματισμό.

Οι τιμές στις κατοικίες

Αυξήσεις, πάντως, στη μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης φοιτητικής κατοικίας σημειώνονται στις περισσότερες φοιτητουπόλεις της Ελλάδας κατά το 2ο τρίμηνο του 2025 σε σχέση με το 2ο τρίμηνο του 2024. Πιο προσιτές ΜΖΤ ενοικίασης φοιτητικής κατοικίας εντοπίζονται στη Δράμα, τη Λαμία και την Καστοριά ενώ οι υψηλότερες σημειώνονται σε σημεία τα οποία έχουν έντονη τουριστική δραστηριότητα τους θερινούς μήνες όπως τα Χανιά, η Κέρκυρα και το Ρέθυμνο. Μεγάλες αυξήσεις στη ΜΖΤ ενοικίασης φοιτητικής κατοικίας σημειώθηκαν σε Φλώρινα, Σπάρτη και Χανιά κατά το 2ο τρίμηνο του 2025 σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2024.

Κατά 5,4%, δε, αυξήθηκε μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης φοιτητικής κατοικίας στην Αττική κατά το 2ο τρίμηνο του 2025 σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2024. Η χαμηλότερη ΜΖΤ € /τ.μ. ανάμεσα στις πιο δημοφιλείς φοιτητικές περιοχές της Αθήνας εντοπίζεται στην περιοχή της Νίκαιας στα Προάστια του Πειραιά (9,0€/τ.μ.), ενώ η ΜΖΤ ενός φοιτητικού σπιτιού με εμβαδόν μικρότερο των 65 τ.μ. στη Νίκαια ανέρχεται στα 500€.

Υψηλές ΜΖΤ ενοικίασης φοιτητικών κατοικιών καταγράφονται σε παραδοσιακά ακριβές περιοχές της Αθήνας όπως η περιοχή Μετς-Καλλιμάρμαρο, Κουκάκι-Μακρυγιάννη και Κολωνάκι-Λυκαβηττός όπου η μέση ζητούμενη τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο κυμαίνεται μεταξύ 13-16,5€/τ.μ. Ενδεικτικά, στην περιοχή του Ζωγράφου, την πλέον φοιτητική περιοχή της Αθήνας λόγω της εγγύτητάς της στην Πανεπιστημιούπολη και την Πολυτεχνειούπολη, ένα φοιτητικό σπίτι  μικρότερο των 65 τ.μ. έχει μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης 534€.

Σε τι τιμές αναζητούν φοιτητική κατοικία οι υποψήφιοι φοιτητές;

Την ίδια στιγμή που οι ζητούμενες τιμές φοιτητικών κατοικιών παρουσιάζουν αυξήσεις σε όλη τη χώρα, ενδιαφέροντα είναι τα στοιχεία αναζήτησης από πλευράς των υποψήφιων ενοικιαστών. Πιο συγκεκριμένα, με βάση την έρευνα, οι γονείς ή οι μελλοντικοί φοιτητές αναζητούν φοιτητικό σπίτι με μέση τιμή που ανέρχεται στα 500 ευρώ στον κεντρικό τομέα της Αθήνας και στα Νότια Προάστια, στα 400€ στα Βόρεια και στα 450€ στα Δυτικά Προάστια.

Στον Δήμο Θεσσαλονίκης, η μέση τιμή αναζήτησης φοιτητικής κατοικίας ανέρχεται στα 414€ ενώ στα Προάστια της Θεσσαλονίκης η αντίστοιχη τιμή είναι 356€. Σε ό,τι αφορά την αναζήτηση φοιτητικής κατοικίας στην υπόλοιπη Ελλάδα, παρατηρείται ότι η μέση τιμή αναζήτησης ωθείται προς τα πάνω σε περιοχές που έχουν έντονη τουριστική δραστηριότητα τους θερινούς μήνες όπως τα Χανιά, η Κέρκυρα, η Λέσβος και η Μεσσηνία.

Τα έξοδα

Πέρα από την κατοικία, υπάρχουν και τα άλλα έξοδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση πρόσφατη ανακοίνωση της ΚΝΕ:

• μόλις το 6% των φοιτητών από άλλη πόλη έχουν πρόσβαση σε φοιτητικές εστίες (ακόμα λιγότεροι πρωτοετείς)
• 114 τμήματα δεν προσφέρουν καμία δυνατότητα μετεγγραφής
• 6 πανεπιστημιακά ιδρύματα της πρωτεύουσας δεν διαθέτουν καν εστία
• 17 φοιτητουπόλεις είναι χωρίς εστίες
• 125-166€ είναι το μηνιαίο φοιτητικό στεγαστικό επίδομα
• 350-500€ είναι ενοίκιο γκαρσονιέρας στην Αθήνα
• >40% δυσκολεύεται ή αδυνατεί να πληρώσει το ενοίκιο
• +40% αύξηση ενοικίων σε 5 χρόνια

Παράλληλα σημειώνει ότι με έναν πρόχειρο υπολογισμό, με ενοίκιο 400€, με λογαριασμούς/ κοινόχρηστα 100€, σίτιση 240€, μετακίνηση 40€, ψυχαγωγία/ διασκέδαση 60€, προσωπικά μικρόεξοδα 60€, το μηνιαίο κόστος σπουδών ανέρχεται στα 900€.

Η κυβέρνηση

Πάντως, σε ένα φόντο πίεσης από την κοινωνία, ήδη, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε αυξημένα ποσά για το φοιτητικό στεγαστικό επίδομα, το οποίο φτάνει φέτος έως και τα 2.500 ευρώ ανά άτομο, ανάλογα με την περιοχή και τις συνθήκες διαμονής.  Ο Κυριάκος Μητσοτάκης γνωστοποίησε την είδηση με βίντεο που ανάρτησε στο TikTok, αναδεικνύοντας τις αλλαγές που ισχύουν για το 2025.

Τα ποσά που δικαιούνται οι φοιτητές είναι 1.500 ευρώ ετησίως για φοιτητές που νοικιάζουν σπίτι σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, 2.000 ευρώ για φοιτητές σε λοιπές περιοχές της χώρας, 2.000 ευρώ ανά φοιτητή που συγκατοικεί σε Αθήνα ή Θεσσαλονίκη, 2.500 ευρώ για φοιτητές που συγκατοικούν στην υπόλοιπη Ελλάδα. Ενδεικτικά, σε περίπτωση συγκατοίκησης δύο φοιτητών στην περιφέρεια, το συνολικό ποσό φτάνει τα 5.000 ευρώ, ενώ για τρεις φοιτητές αγγίζει τα 7.500 ευρώ.

Παράλληλα η κυβέρνηση προτάσσει, ως μέρος της λύσης της φοιτητικής στέγης, το εν εξελίξει χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα από το Ταμείο Ανάκαμψης για 10.000 θέσεις σε εστίες για φοιτητές. Η πλήρης ολοκλήρωση του προγράμματος θα είναι μέσα στα επόμενα χρόνια, ενώ παραπληρωματικά, με βάση την κυβέρνηση, λειτουργούν τα προγράμματα για  τα κλειστά σπίτια, για τα οποία έχουν δοθεί κίνητρα για να ανοίξουν και να δοθούν και σε φοιτητές. Η στεγαστική πολιτική αυτή τη στιγμή είναι πάνω από 2 δισεκ. ευρώ, είναι στα 2,3 δισεκ. ευρώ, τονίζει η κυβέρνηση.