Λάδι και κρασί με “βούλα” από την Κρήτη
Διαβάζεται σε 6'
Ελαιόλαδο και κρασί από την Κρήτη αποκτούν “διπλωματικά” διαβατήρια, που δίνουν περαιτέρω ώθηση στην εξωστρέφεια της Κρητικής παραγωγής, αλλά και στη διατήρηση κρίσιμων παραγωγικών δυνάμεων.
- 12 Σεπτεμβρίου 2025 10:29
Ισχυρά διαπιστευτήρια ποιότητας “κλειδώνουν” για δύο βασικά προϊόντα της Κρήτης, που παρά την επέλαση του τουρισμού σε κάθε γωνιά της Μεγαλονήσου φαίνεται ότι ακόμη αντέχει.
Στο κλίμα αυτό ιδιαίτερη σημασία έχει ότι χθες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι ενέκρινε νέες γεωγραφικές ενδείξεις από την Ελλάδα αλλά και την… ανταγωνίστρια, Ισπανία.
Πιο συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την προσθήκη στο μητρώο προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων (ΠΓΕ) της ένδειξης «Κρήτη/Kriti» από την Ελλάδα και της ένδειξης «Queso de Burgos» από την Ισπανία. Να σημειωθεί ότι ήδη η Κρήτη έχει ήδη σήματα ΠΟΠ.
Ενδεικτικές ΠΟΠ Ελαιόλαδα Κρήτης:
- ΠΟΠ Κολυμβάρι Χανίων: Με πρασινοκίτρινη όψη και φρουτώδη γεύση με ελαφριά πικρότητα.
- ΠΟΠ Σητεία Λασιθίου: Μονοποικιλιακό από Κορωνέικη, με φρουτώδες άρωμα και γεύση, χαμηλή οξύτητα και πλούσιο σε φαινόλες.
- ΠΟΠ Θραψανό Ηρακλείου: Παράγεται από τις ποικιλίες Ψιλολιά και Κορωνέικη.
- ΠΟΠ Μεσσαράς: Εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο υψηλής ποιότητας και χαμηλής οξύτητας.
Όπως αναφέρεται, σε σχέση με την απόκτηση από κρητικές παραγωγές ΠΓΕ, το προϊόν «Κρήτη/Kriti» είναι ένα εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο που παράγεται από ελιές που καλλιεργούνται σε ολόκληρη την Κρήτη. Χαρακτηρίζεται από χαμηλή οξύτητα, λαμπερό πράσινο χρώμα και πλούσιο φρουτώδες άρωμα. Οι ιδιότητες αυτές το καθιστούν εξαιρετικά σταθερό και αρωματικό, με χαρακτηριστικό γευστικό προφίλ, με βαθιές ρίζες στο έδαφος και το κλίμα του νησιού.
Σύμφωνα με την ΕΕ, το ελαιόλαδο παράγεται αποκλειστικά στην Κρήτη, όπου η ελαιοκαλλιέργεια είναι τρόπος ζωής εδώ και χιλιετίες. Τα ασβεστολιθικά εδάφη του νησιού, η άφθονη ηλιοφάνεια και το μεσογειακό κλίμα, σε συνδυασμό με τις παραδοσιακές πρακτικές καλλιέργειας και έκθλιψης που μεταλαμπαδεύονται από γενιά σε γενιά, δίνουν στο προϊόν τον μοναδικό χαρακτήρα του.
Οι νέες αυτές ενδείξεις προστίθενται στις πάνω από 3.675 προστατευόμενες ονομασίες που περιλαμβάνονται ήδη στη βάση δεδομένων eAmbrosia.
Στόχοι των συστημάτων ποιότητας της ΕΕ
Σημειώνεται ότι η πολιτική της ΕΕ για την ποιότητα αποσκοπεί στην προστασία της ονομασίας συγκεκριμένων προϊόντων με σκοπό την προβολή των μοναδικών τους χαρακτηριστικών, τα οποία συνδέονται με τη γεωγραφική τους προέλευση καθώς και με την παραδοσιακή τεχνογνωσία.
Οι ονομασίες προϊόντων μπορούν να συνοδεύονται από «γεωγραφική ένδειξη» (ΓΕ) εάν έχουν ειδικό δεσμό με τον τόπο στον οποίο παράγονται. Η αναγνώριση των ΓΕ δίνει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να εμπιστεύονται και να διακρίνουν τα προϊόντα ποιότητας, ενώ παράλληλα βοηθά τους παραγωγούς στην καλύτερη διάθεση των προϊόντων τους στην αγορά.
Με βάση, την ΕΕ, οι γεωγραφικές ενδείξεις αναγνωρίζονται ως διανοητική ιδιοκτησία και διαδραματίζουν ολοένα σημαντικότερο ρόλο στις εμπορικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και άλλων χωρών. Άλλα συστήματα ποιότητας της ΕΕ δίνουν έμφαση στην παραδοσιακή διαδικασία παραγωγής ή σε προϊόντα που παράγονται σε δύσκολες φυσικές περιοχές, όπως τα βουνά ή τα νησιά.
Γεωγραφικές ενδείξεις
Επίσης, οι γεωγραφικές ενδείξεις κατοχυρώνουν δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας για συγκεκριμένα προϊόντα, των οποίων οι ιδιότητες συνδέονται ειδικά με την περιοχή παραγωγής.
Οι γεωγραφικές ενδείξεις περιλαμβάνουν:
- ΠΟΠ — προστατευόμενη ονομασία προέλευσης (τρόφιμα και οίνοι)
- ΠΓΕ — προστατευμένη γεωγραφική ένδειξη (τρόφιμα και οίνοι)
- ΓΕ — γεωγραφική ένδειξη (αλκοολούχα ποτά).
Όπως αναφέρεται, το σύστημα γεωγραφικών ενδείξεων της ΕΕ προστατεύει τις ονομασίες των προϊόντων που προέρχονται από συγκεκριμένες περιοχές και έχουν ειδικές ιδιότητες ή χαίρουν φήμης που συνδέεται με την περιοχή παραγωγής. Οι διαφορές μεταξύ των ΠΟΠ και των ΠΓΕ σχετίζονται κυρίως με την ποσότητα πρώτων υλών του προϊόντος που πρέπει να προέρχονται από την περιοχή ή με τον βαθμό στον οποίο η διαδικασία παραγωγής οφείλει να πραγματοποιείται εντός της συγκεκριμένης περιοχής.
Προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη (ΠΓΕ)
Ειδικότερα, η ΠΓΕ δίνει έμφαση στη σχέση μεταξύ της συγκεκριμένης γεωγραφικής περιοχής και της ονομασίας του προϊόντος, όπου μια συγκεκριμένη ιδιότητα, φήμη ή άλλο χαρακτηριστικό μπορεί να αποδοθεί κατά κύριο λόγο στη γεωγραφική του καταγωγή.
- Προϊόντα: τρόφιμα, γεωργικά προϊόντα και οίνοι.
- Προδιαγραφές: Για τα περισσότερα προϊόντα, τουλάχιστον ένα από τα στάδια της παραγωγής, της μεταποίησης ή της παρασκευής πραγματοποιείται στη συγκεκριμένη περιοχή. Στην περίπτωση των οίνων, αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον το 80 % των χρησιμοποιούμενων σταφυλιών πρέπει να προέρχονται αποκλειστικά από τη γεωγραφική περιοχή στην οποία παράγεται πραγματικά ο οίνος.
Το κρασί
Στην ίδια ώρα, όπως ανακοίνωσε το Δίκτυο Οινοποιών Κρήτης, η Κρήτη εντάσσεται στις 7 Πιο Υποσχόμενες Οινοπαραγωγικές Περιοχές του Κόσμου, σύμφωνα με το Wine Enthusiast.
“Μεγάλη διεθνής αναγνώριση για τον κρητικό αμπελώνα και την τοπική οινοπαραγωγή, καθώς το κορυφαίο αμερικανικό περιοδικό οίνου Wine Enthusiast προτείνει την Κρήτη στις επτά ανερχόμενες οινοπαραγωγικές περιοχές παγκοσμίως, που αξίζει να ανακαλύψει κανείς” αναφέρει το Δίκτυο που προσθέτει:
“Το Wine Enthusiast, με περισσότερους από 4 εκατομμύρια αναγνώστες παγκοσμίως, αναδεικνύει τη δυναμική των Κρητικών κρασιών, τη μοναδικότητα του terroir και τη διαρκώς αυξανόμενη παρουσία τους στις διεθνείς αγορές, προτρέποντας τους οινόφιλους να βάλουν την Κρήτη στον χάρτη των οινικών τους εξερευνήσεων”.
Με βάση τα όσα δήλωσε ο κ. Στέλιος Ζαχαριουδάκης- Πρόεδρος του Δικτύου Οινοποιών Κρήτης, “η σημαντική αυτή αναφορά στο Κρητικό Κρασί από το Wine Enthusiast, που αποτελεί μία από τις πιο επιδραστικές φωνές παγκοσμίως στη δημοσιογραφία κρασιού και ποτών σήμερα, επιβραβεύει την σοβαρή προσπάθεια όλων των οινοποιών της Κρήτης για την παραγωγή κρασιών κορυφαίας ποιότητας. Είναι ευρέως αποδεκτό πως το κρασί που παράγεται από τους αμπελώνες της Κρήτης στέκεται πλέον επάξια δίπλα στις κορυφαίες αμπελοοινικές περιοχές του κόσμου. Τέτοια δημοσιεύματα δεν μπορούν παρά να αυξάνουν το αίσθημα ευθύνης όλων των εμπλεκομένων στην παραγωγή του Κρητικού κρασιού. Οι προσπάθειες με στόχευση την κορυφαία ποιότητα πρέπει να συνεχιστούν, έτσι ώστε το Κρητικό κρασί να γίνει ζητούμενο από τους ειδικούς και τους οινόφιλους του κόσμου. Έχουμε υποχρέωση απέναντι στην ιστορία του κρητικού κρασιού, των προσπαθειών μας και απέναντι στις μελλοντικές γενιές αμπελουργών και οινοποιών.”,
Πάντως, όπως και για το ελαιόλαδο, η αναφορά αυτή δίνει περαιτέρω ώθηση στην εξωστρέφεια του Κρητικού κρασιού και ενισχύει την οινοτουριστική ταυτότητα του νησιού, προσελκύοντας επισκέπτες που αναζητούν αυθεντικές εμπειρίες γύρω από το κρασί, τη γαστρονομία και τον πολιτισμό. Κι εκεί είναι το μυστικό για τον τουρισμό της επόμενης μέρας αλλά και την αειφορία των τοπικών κοινωνιών.