“Νάρκη” στο ΑΕΠ από τις ελλείψεις προσωπικού

Δομικό πρόβλημα με σοβαρές επιπτώσεις στην ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητα κρίσιμων κλάδων της οικονομίας αποτελεί το ζήτημα της έλλειψης εργατικού δυναμικού στην Ελλάδα. “Ακουμπά” δε το σύνολο των κλάδων της οικονομίας, αλλά και μια ευρεία “γκάμα” ειδικοτήτων.

Με βάση εκτιμήσεις, δε, περίπου 300.000 εργαζόμενοι λείπουν από την αγορά εργασίας, κάτι που λειτουργεί ανασχετικά στην υλοποίηση επενδύσεων, στην βελτίωση των οικονομικών επιδόσεων των επιχειρήσεων, ενώ καθιστά ευάλωτη συνολικά την οικονομία.

Δεν υπάρχει μάλιστα, φόρουμ, ή οικονομική συζήτηση, τα τελευταία χρόνια, που δεν τίθεται επί τάπητος το όλο ζήτημα, που παύει πλέον να αντιμετωπίζεται ως μια πρόσκαιρη δυσκολία μια και οι επιπτώσεις του είναι δυσθεώρητες.

Βαρύ κόστος

Να σημειωθεί ότι με σύμφωνα με μελέτη του WorkInGreece.io, την ψηφιακή πλατφόρμα που προσφέρει υπηρεσίες σύζευξης (matching) μεταξύ ελληνικών επιχειρήσεων και εργαζομένων από τρίτες χώρες όπως Βιετνάμ, Μπαγκλαντές, Ινδία, Αίγυπτος, Γεωργία, Ινδονησία, Μολδαβία, Πακιστάν, Φιλιππίνες και Ταϊλάνδη, εκτιμάται ότι η Ελλάδα χάνει περίπου 6-8 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως σε ΑΕΠ εξαιτίας του ελλείμματος εργατικού δυναμικού. Αυτό, αναδεικνύει, με τον πιο ηχηρό τρόπο, την επείγουσα ανάγκη για δομημένες λύσεις στην αγορά εργασίας, όπως η μετάκληση εξειδικευμένων εργαζομένων από τρίτες χώρες.

Ακριβώς, λοιπόν, στην οργανωμένη και νόμιμη μετάκληση εργαζομένων από τρίτες χώρες εστίασε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε, την Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου, στην Πρεσβεία της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του Βιετνάμ στην Αθήνα, σε συνδιοργάνωση με το WorkInGreece.io.

Στην Πρεσβεία της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του Βιετνάμ

Η εκδήλωση συγκέντρωσε εκπροσώπους της επιχειρηματικής κοινότητας, θεσμικούς φορείς, συμβούλους επιχειρήσεων και ακαδημαϊκούς, με κοινό στόχο τη διερεύνηση των πραγματικών δυνατοτήτων, αλλά και των ορίων, του σημερινού πλαισίου μετάκλησης εργαζομένων.

Όπως επισημάνθηκε, ενώπιον ενός πολυπληθούς ακροατηρίου, από τους περισσότερους ομιλητές, το έλλειμμα προσωπικού δεν αφορά πλέον μόνο εποχικές ή ανειδίκευτες θέσεις εργασίας, αλλά επεκτείνεται σε τομείς που απαιτούν τεχνική γνώση, εμπειρία και προσαρμοστικότητα. Κλάδοι όπως η Βιομηχανία, Κατασκευές, Τουρισμός και Πληροφορική έχουν ιδιαίτερα αυξημένες ανάγκες.

Στο πάνελ της συζήτησης συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο Δ. Κέγκος από τον Όμιλο Νιτσιάκος, o Β. Κανελλόπουλος από την WorkInGreece.io, ο Χ. Κωνσταντινίδης, Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Τεχνικών Εταιρειών Ελλάδος (ΣΑΤΕ), η Ά. Καραθανάση από την PwC, η Μ. Ρηγάκη από την EY, ο Δρ. Π. Πασχαλάκης (Quality & Reliability) και ο καθηγητής Διαπολιτισμικής Κοινωνικής Ψυχολογίας του ΕΚΠΑ, Β. Παυλόπουλος. Τη συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος Μαίρη Λαμπαδίτη.

Η μετάκληση ως λύση

Κεντρικό σημείο της συζήτησης αποτέλεσε η ανάγκη επανατοποθέτησης του θεσμού της μετάκλησης μέσα στις νέες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες και με βάση την εμπειρία που έχει σωρευτεί από τα 3 χρόνια της εφαρμογής της στην Ελλάδα. Όπως ανέφεραν αρκετοί ομιλητές, η ελληνική αγορά εργασίας βρίσκεται σε φάση μετάβασης, όπου η ζήτηση μετατοπίζεται σταθερά προς τη μεσαία και υψηλή εξειδίκευση, ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται οι απαιτήσεις για ποιότητα, σταθερότητα και συμμόρφωση με διεθνή πρότυπα.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Βαγγέλης Κανελλόπουλος, CEO του WorkInGreece.io, υπογράμμισε με έμφαση: «Βρισκόμαστε πλέον σε ένα ξεκάθαρο σημείο καμπής. Η μετάκληση στην Ελλάδα δεν αφορά μόνο την κάλυψη ανειδίκευτων θέσεων, αλλά μετατοπίζεται δυναμικά προς τη μεσαία και υψηλή εξειδίκευση. Αυτό δείχνει ότι ο θεσμός ωριμάζει. Όμως η ωρίμανση αυτή προϋποθέτει κανόνες, διαφάνεια και ethical recruitment, ώστε η διαδικασία να είναι βιώσιμη τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους ίδιους τους εργαζόμενους».

Ανάγκη για συνολικό σχεδιασμό

Από την πλευρά των επιχειρήσεων και των συμβούλων, τονίστηκε ότι η μετάκληση μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά μόνο όταν εντάσσεται σε έναν συνολικό σχεδιασμό ανθρώπινου δυναμικού και δεν αντιμετωπίζεται αποσπασματικά. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στις καθυστερήσεις και τη γραφειοκρατία που εξακολουθούν να επιβαρύνουν τη διαδικασία, αλλά και στην ανάγκη περαιτέρω θεσμικών βελτιώσεων ώστε να διευκολυνθεί η συμμετοχή περισσότερων επιχειρήσεων.

Οι εργαζόμενοι από το Βιετνάμ χαρακτηρίστηκαν ως ιδιαίτερα κατάλληλοι για τις ανάγκες της ελληνικής αγοράς εργασίας, συνδυάζοντας εργασιακή πειθαρχία, συνέπεια και προσαρμοστικότητα. Το πολιτισμικό τους υπόβαθρο, που δίνει έμφαση στον σεβασμό των κανόνων και της συλλογικότητας, ευθυγραμμίζεται σε μεγάλο βαθμό με το ελληνικό εργασιακό περιβάλλον. Όπως επισημάνθηκε, τα στοιχεία αυτά διευκολύνουν την ομαλή και γρήγορη ένταξή τους στις Ελληνικές Επιχειρήσεις.

Καλές πρακτικές

Παράλληλα, επισημάνθηκε ότι η ηθική διάσταση της μετάκλησης αποκτά κεντρικό ρόλο στη δημόσια συζήτηση. Η προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων, η σωστή ενημέρωση πριν την άφιξη, η αποφυγή καταχρηστικών πρακτικών και η ουσιαστική ένταξη στο εργασιακό περιβάλλον αναγνωρίστηκαν ως κρίσιμες παράμετροι για την κοινωνική αποδοχή του θεσμού.

Τονίστηκε, δε, ότι μια σωστή πολιτική αμοιβών, με μισθούς αξιοπρεπείς επιστρέφει με πολλαπλάσιο τρόπο στην κάθε επιχείρηση που αξιοποιεί το θεσμό. Γιαυτό και με βάση τους ομιλητές σε αυτό που κάθε επιχείρηση πρέπει να εστιάζει δεν είναι μια λογική συμπίεσης μισθών αλλά κάλυψης με το βέλτιστο τρόπο των κενών της μια κι έτσι θα καταφέρει να “κλειδώσει” πολλαπλασιαστές ανάπτυξης.

Τούτων δοθέντων, το βασικό συμπέρασμα της εκδήλωσης ήταν σαφές: η Ελλάδα καλείται να περάσει από τη διαχείριση της ανάγκης στη διαμόρφωση πολιτικής. Η μετάκληση εργαζομένων, εφόσον στηρίζεται σε κανόνες, διαφάνεια και ethical recruitment, μπορεί να αποτελέσει όχι απλώς λύση στο πρόβλημα της έλλειψης προσωπικού, αλλά μοχλό σταθερής και βιώσιμης ανάπτυξης.