Νέος εξωδικαστικός: Οι δύο “κόφτες” για τις νέες ευνοϊκές ρυθμίσεις  

Με βελτιωμένους ρυθμούς σε σχέση με το παρελθόν, αλλά πάντα με τον “αραμπά” κινείται η διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού, στον οποίο ποντάρει η κυβέρνηση για τη διευθέτηση του ζητήματος διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους, την ώρα που το όλο ζήτημα αναδύεται με πολιτικές παρεμβάσεις, ένθεν κακείθεν, με αιχμή τον ενδιάμεσο φορέα διαχείρισης των κόκκινων δανείων ή τη δυνατότητα των δανειοληπτών να αγοράζουν το δάνειό τους, με σχετικό “κούρεμα” ανάλογο με τα fund.

Σε λειτουργία, πάντως, είναι από τις 30.04.2025 η βελτιωμένη πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών. Όπως, δε, αναφέρει το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, “οι πρόσφατες παρεμβάσεις έχουν στόχο να επεκτείνουν την πρόσβαση σε περισσότερους πολίτες, προσφέροντας για πρώτη φορά ουσιαστική διέξοδο και στη μεσαία τάξη, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα των ρυθμίσεων και διασφαλίζοντας γρήγορες, δίκαιες και βιώσιμες λύσεις για τη ρύθμιση χρεών, χωρίς τη συναίνεση των χρηματοδοτικών φορέων για τους οφειλέτες που κρίνονται ως «επιλέξιμοι».”

Με βάση το ΥΠΕΘΟ, κεντρικό σημείο αποτελεί ο διπλασιασμός των οικονομικών κριτηρίων για τους δικαιούχους που λαμβάνουν υποχρεωτικά πρόταση ρύθμισης από όλους τους πιστωτές, για οφειλές έως 300.000 ευρώ που βρίσκονται σε καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερών.

Με την αναβάθμιση του εξωδικαστικού μηχανισμού,  όπως τονίζεται, “η Πολιτεία παρέχει σε χιλιάδες οφειλέτες νέες ευκαιρίες για την ρύθμιση των χρεών τους, ενισχύοντας την οικονομική σταθερότητα και υποστηρίζοντας την κοινωνική συνοχή.”

Με βάση, δε, το ΥΠΕΘΟ, στις διμερείς ρυθμίσεις δανείων με τους 4 μεγαλύτερους Servicers (Intrum, Cepal, DoValue, Qquant) πραγματοποιήθηκαν ρυθμίσεις ύψους 230 εκ. για τον μήνα Μάρτιο, οι οποίες αντιστοιχούν σε 4.687 οφειλέτες. Σημειώνεται ότι το 41% των ρυθμίσεων αφορούν στεγαστικά δάνεια.

Υπενθυμίζεται ότι, με στόχο την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των διαθέσιμων εργαλείων ρύθμισης οφειλών, η Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους παρέχει πανελλαδική εξυπηρέτηση με βιντεοκλήση ή τηλεφωνικά κατόπιν ραντεβού μέσω της πλατφόρμας (https://www.gov.gr/ipiresies/polites-kai-kathemerinoteta/ex-apostaseos-exuperetese-politon/exuperetese-me-telediaskepse-kai-telephonike-epikoinonia-apo-ten-eidike-grammateia-diakheirises-idiotikou-khreous-egdikh) ή στο τηλέφωνο 213.212.5730.

Οι κόφτες

Ωστόσο, οι νέες ευνοϊκές ρυθμίσεις του εξωδικαστικού έχουν κι αυτές, περιορισμούς ως προς την περίμετρο αναφοράς.

Έτσι, ως «κόφτης» λειτουργεί ότι στο νέο σχήμα διευθέτησης μπορούν να ενταχθούν μόνο όσοι οφειλέτες έχουν παλαιά «κόκκινα» δάνεια και όχι όσοι ενδέχεται να έχουν στο μέλλον. Ουσιαστικά θα μπορούν να ενταχθούν δάνεια, τα οποία θα έχουν «κοκκινήσει» έως τα τέλη Ιανουαρίου, δηλαδή τρεις μήνες από την ημέρα που τέθηκε σε ισχύ ο νέος εξωδικαστικός.

Επίσης ο δεύτερος σημαντικός «κόφτης» έχει να κάνει με το γεγονός ότι οι νέες ευνοϊκές ρυθμίσεις αφορούν μόνο όσους έχουν μη εξυπηρετούμενες τραπεζικές οφειλές που δεν ξεπερνούν τις 300.000 ευρώ.

Ποιες είναι οι μεγάλες αλλαγές του νέου εξωδικαστικού

Με τις αλλαγές που έχουν γίνει στον εξωδικαστικό  μπορούν να χαρακτηριστούν ως «επιλέξιμοι οφειλέτες», δηλαδή να κάνουν αίτηση για να ενταχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών το 85% του συνόλου των αιτούντων, από 7% που είναι σήμερα. Σύμφωνα με όσα αναφέρει στο NEWS 24/7, η Κατερίνα Φραγκάκη Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω, με δεδομένο τον διπλασιασμό των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων, θα μπορούν κοινωνικά ευάλωτες ομάδες αλλά και όσοι ανήκουν στην μεσαία τάξη να εντάξουν τις οφειλές τους στον εξωδικαστικό, δυνατότητα που δεν έχουν μέχρι σήμερα. Ωστόσο την δυνατότητα αυτή δεν θα υπάρχει για τα κόκκινα δάνεια που θα δημιουργηθούν στο μέλλον.

Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι δυνατότητα να εντάξουν τις οφειλές τους στον εξωδικαστικό μηχανισμό έχουν και όσοι δανειολήπτες έχουν «πράσινα» δάνεια, δηλαδή δεν έχουν καθυστερήσει καμία δόση, εφόσον αποδείξουν ότι το εισόδημά τους έχει μειωθεί κατά 20% μέσα σε έναν χρόνο.

Σημειώνεται ότι στον εξωδικαστικό μπορούν να ενταχθούν όλες οι οφειλές σε Δημόσιο, δήμους και ιδιώτες.

Περισσότεροι οφειλέτες στον εξωδικαστικό

Με βάση, πάντως όσα αναφέρει η κα Φραγκάκη, με τον νέο εξωδικαστικό διευρύνεται η περίμετρος για τους οφειλέτες, διευκολύνοντας όχι μόνο τους ευάλωτους αλλά, για πρώτη φορά και τη μεσαία τάξη, όπως αναφέρει σταθερά το ΥΠΕΘΟ.

Ουσιαστικά με βάση την κα Κατερίνα Φραγκάκη τις αλλαγές που προώθησε το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ο εξωδικαστικός μηχανισμός καλύπτει και την μεσαία τάξη δηλαδή όσους έχουν εισοδήματα έως 42.000 ευρώ και περιουσία ύψους έως 360.000 ευρώ.

Ειδικότερα, όπως σημειώνει η κα Φραγκάκη, τα εισοδηματικά κριτήρια διπλασιάστηκαν. Ο διπλασιασμός, μάλιστα, των ορίων αυτών έχει ως προϋπόθεση ο οφειλέτης να έχει ανώτατο όριο ήδη μη εξυπηρετούμενων τραπεζικών οφειλών τις 300.000 ευρώ. Επίσης, θεσμοθετείται η υποχρέωση του πιστωτή να καταθέτει έγγραφη πρόταση ρύθμισης προς τον οφειλέτη τρεις μήνες πριν από τον πλειστηριασμό, ενώ διευκολύνει τους ευάλωτους δανειολήπτες να σώσουν την κατοικία τους ακόμη και 20 ημέρες πριν από την εκποίησή της, μέσω της ένταξης στο ενδιάμεσο πρόγραμμα. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα επέκτασης της ρύθμισης δανείων με εγγύηση Ελληνικού Δημοσίου, μέσω της διαδικασίας εξυγίανσης.

Εισοδήματα και καταθέσεις

Αναλυτικά, τα νέα όρια των εισοδημάτων και των καταθέσεων σύμφωνα με τα οποία ένας οφειλέτης θεωρείται ευάλωτος είναι τα εξής:

• Άγαμος: Από 7.000 στα 14.000 ευρώ.
• Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη: Από 10.500 σε 21.000 ευρώ.
• Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος: Από 14.000 στα 28.000 ευρώ.
• Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη: Από 17.500 στα 35.000 ευρώ.
• Νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω: Από 21.000 στα 42.000 ευρώ.

Περιουσιακά όρια

Με το νέο νομοσχέδιο διπλασιάζονται και τα περιουσιακά όρια:

• Άγαμος: Από 120.000 στα 240.000 ευρώ.
• Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη: Από 135.000 σε 270.000 ευρώ.
• Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος: Από 150.000 στα 300.000 ευρώ.
• Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη: Από 165.000 στα 330.000 ευρώ.
• Νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω: Από 180.000 στα 360.000 ευρώ.

Προστασία

Επίσης, θεσμοθετείται η  υποχρέωση του πιστωτή να καταθέσει έγγραφη πρόταση ρύθμισης στον οφειλέτη πριν από τη διενέργεια του πλειστηριασμού. Η πρόταση από τον πιστωτή πρέπει να έχει γίνει τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από τη διενέργεια του πλειστηριασμού και να έχει κατατεθεί με κάθε πρόσφορο μέσο, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο οφειλέτης να έχει εγγραφεί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα προσωποποιημένης ενημέρωσης του πιστωτή- servicer.

Αναφορικά με τις προθεσμίες ενόψει κατάσχεσης,  γίνεται επέκταση προθεσμιών,  ώστε να μπορεί ο ευάλωτος οφειλέτης να ενταχθεί στο ενδιάμεσο πρόγραμμα. Μέχρι σήμερα, προκειμένου να συμβεί αυτό, ο οφειλέτης όφειλε να κάνει αίτηση εντός 60 ημερών πριν από την κατάσχεση, με αποτέλεσμα πολλοί να χάνουν τις προθεσμίες. Πλέον ο ευάλωτος οφειλέτης θα έχει τη δυνατότητα υποβολής αίτησης τουλάχιστον 20 μέρες πριν από τον πλειστηριασμό. Το ενδιάμεσο πρόγραμμα επεκτείνεται για επιπλέον έξι μήνες έτσι ώστε να ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες ενέργειες για τη σύσταση και λειτουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης.

Η συνολική αξία

Υπενθυμίζεται ότι σε 11,42 δισ. ευρώ ανήλθε συνολικά η αξία ρυθμισμένων οφειλών μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού με τον αριθμό των επιτυχών ρυθμίσεων να φτάνει τις 34.872, ποσό βέβαια, που είναι σημαντικά μικρότερο από το συνολικό “βουνό” των ιδιωτικών χρεών, που μόνο σε σχέση με τις τράπεζες, σε ύψος περίπου 70 δισεκ., πλέον, είναι στους servicers. Ειδικότερα, τον Απρίλιο οι ρυθμισμένες οφειλές ανήλθαν σε 513 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν σε 1.439 ρυθμίσεις. Δυναμικά κινείται ο αριθμός νέων αιτήσεων (5.480 τον Απρίλιο) με τις οριστικές υποβολές αιτήσεων να φτάνουν τις 2.850.

Παράλληλα, 3.494 ευάλωτα νοικοκυριά, με βάση το ΥΠΕΘΟ, επωφελήθηκαν από ρυθμίσεις οφειλών σύμφωνα με την ήδη θεσπισμένη υποχρεωτικότητα και 191 οφειλέτες κατάφεραν να αναστείλουν προγραμματισμένους πλειστηριασμούς κάνοντας χρήση του μέτρου της προκαταβολής.

Μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού πραγματοποιήθηκε διαγραφή οφειλών προς Δημόσιο (ΑΑΔΕ, ΚΕΑΟ) και χρηματοπιστωτικούς φορείς (τράπεζες, servicers) περίπου 3,61 δις ευρώ. Συγκεκριμένα, το μέσο κούρεμα για οφειλές προς το Δημόσιο ανέρχεται στο 15% και για οφειλές προς χρηματοπιστωτικούς φορείς ανέρχεται στο 30,4%. Τέλος, σχεδόν το 50% των οφειλών προς χρηματοπιστωτικούς φορείς έλαβε κούρεμα οφειλής άνω του 30%.

Apr 2025_gr_full upd version - final