Στέγη: Παραμένει το ζήτημα “βόμβα”

Δεν έχουν τέλος, οι ανατιμήσεις στα οικοδομικά υλικά και εν γένει στο κόστος στέγασης, που αποτελεί πλέον από τα βασικά ζητήματα που απασχολεί τα ελληνικά νοικοκυριά.

Ουσιαστικά λειτουργεί ως κόφτης σε κάθε προσπάθεια διαχείρισης ζητημάτων με το διαθέσιμο εισόδημα ή το δημογραφικό ενώ δημιουργούν και τριβές στην κυβέρνηση, που συναντά την κριτική ότι δεν κάνει τα δέοντα για την τόνωση της προσφοράς. Εκεί είναι άλλωστε ο καταλύτης επίλυσης.

Τα κόστη

Στο μεταξύ, ανατιμήσεις, της τάξης του 1,9%, καταγράφηκαν στα οικοδομικά υλικά συνολικά τον Νοέμβριο εφέτος, καθώς μείωση τιμής υπήρξε μόνο στον σίδηρο οπλισμού.

Ειδικότερα, οι τιμές αυξήθηκαν σε: Θερμαντικά σώματα (5,7%), Αγωγούς χάλκινους (5,2%), Πλαστικούς σωλήνες (4,6%), Ηλεκτρική ενέργεια (4,5%), Κουφώματα αλουμινίου (3,5%), Έτοιμο σκυρόδεμα (3,1%), Πλακίδια γενικά- δαπέδου, τοίχου (2,7%), Πλαστικό, ακρυλικό, νερού (2,5%), Ηλιακούς θερμοσίφωνες (2,4%), Σωλήνες πλαστικούς, συνθετικούς, ινοτσιμέντου (2,3%), Μαρμαρόπλακες (2%), Τσιμέντο (1,8%) και Τούβλα (1,7%). Στον αντίποδα, η τιμή μειώθηκε στον Σίδηρο οπλισμού (1,8%).

Όπως ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, ο γενικός δείκτης τιμών υλικών κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών παρουσίασε αύξηση 1,9% τον Νοέμβριο 2025 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Νοεμβρίου 2024, έναντι αύξησης 5,6% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών το 2024 με το 2023.

Παράλληλα, ο γενικός δείκτης παρουσίασε αύξηση 0,2% τον Νοέμβριο 2025 σε σύγκριση με τον δείκτη του Οκτωβρίου 2025, έναντι αύξησης 0,4% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων μηνών το 2024.

Καμπανάκι ΤτΕ

Το ζήτημα της προσιτής στέγης απαιτεί πρόσθετες παρεμβάσεις στην πλευρά της προσφοράς. Μεταξύ άλλων, θα πρέπει να απλοποιηθούν οι διαδικασίες σε όλα τα στάδια αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας – αδειοδοτήσεις, πολεοδομικά, χρήσεις γης – ώστε να αποδεσμευθούν αδρανή ακίνητα και να διευκολυνθούν ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις σε ανάπτυξη κατοικίας.

Οι κυβερνητικές παρεμβάσεις

Πάντως ένα σημαντικό μέτρο περιλαμβάνει το“πακέτο” μέτρων για την αντιμετώπιση του φλέγοντος ζητήματος της στεγαστικής κρίσης, που ανακοίνωσε η Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την ομιλία του στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό.

Κύριος στόχος της νέας αυτής δέσμης μέτρων είναι η αύξηση της προσφοράς κατοικιών, μέσα από το αυξημένο “μπόνους” για ανακαινίσεις και οι αλλαγές χρήσεις παλιών βιομηχανικών κτιρίων ώστε να “πέσουν” στη συνέχεια στην αγορά νέες κατοικίες.

Συγκεκριμένα ο κ. Μητσοτάκης προανήγγειλε ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος θα φέρει νέα πολεοδομική πρόβλεψη σύμφωνα με την οποία «θα επιτρέπεται η γρήγορη μετατροπή υφιστάμενων ακινήτων προς οικιστική χρήση.

Μοντέλο Λονδίνου

Να σημειωθεί ότι ένα τέτοιο πρότυπο έργο πρόσφατα παρουσίασε, ως “μοντέλο” σε δημοσιογραφική επίσκεψη στο Λονδίνο, η ΔΕΗ. Ο λόγος για το σταθμό ηλεκτροπαραγωγής Battersea Power Station, στο Λονδίνο, όπου ένα μεγάλο και φιλόδοξο έργος οικιστικής ανάπτυξης ολοκληρώθηκε το 2022, με μια επένδυση άνω των 22 δισεκ. λιρών.

Σημειώνεται, ότι ο πρώην Σταθμός Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας σήμερα περιλαμβάνει περίπου 100 καταστήματα, εστίασης, καθώς και έναν χώρο εκδηλώσεων χωρητικότητας 2.000 ατόμων. Διαθέτει 500.000 τετραγωνικά πόδια νέων χώρων γραφείων με εμβληματικές εταιρείες, όπως πχ η Apple , και 253 νέες κατοικίες. Στο παρελθόν τα φουγάρα, δε, του Σταθμού Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας είχαν γίνει και εξώφυλλο μαζί με το περίφημο “φουσκωτό ροζ γουρούνι”, το Algie, στο άλμπουμ, Animals των Pink floyd.

Υπενθυμίζεται ότι σε περιοχές όπως η οδός Πειραιώς, υπάρχουν τέτοια κτίρια ενώ έχουν απαγορευτεί και επαγγελματικές χρήσεις σε αρκετούς από τους δήμους που έχουν στα όριά τους την οδό Πειραιώς. Πολλές, δε, εταιρείες, ανάμεσά τους και η ΔΕΗ διαθέτουν ανά την επικράτεια, κι όχι μόνο στην Αττική, τέτοια κτίρια, που θα μπορέσουν, με το νέο ευνοϊκό πλαίσιο να αξιοποιήσουν.

Υπενθυμίζεται ότι στο παρελθόν υπήρχε για την περιοχή το πλάνο για ανάπτυξη του κόμβου καινοτομίας, ωστόσο, αυτό δεν προζώρησε, κάτι που δίνει ιδέες για νέες προτάσεις.

Τα μέτρα

Αναλυτικά, τα έξι νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης ανακοίνωσε σήμερα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της Βουλής.

Ο πρωθυπουργός προανήγγειλε αρχικά «γενναίο πρόγραμμα ανακαίνισης κατοικιών που θα καλύπτει έως και το 90% της δαπάνης». Πρόκειται για πρόγραμμα 400 εκατ. ευρώ το οποίο θα στοχεύει στην αναβάθμιση κλειστών κατά προτεραιότητα ακινήτων με επιδότηση έως και 36.000 ευρώ. Το εισοδηματικό όριο θα είναι 35.000 ευρώ για ζευγάρι με προσαύξηση 5.000 για κάθε παιδί. Στόχος είναι να ανακαινιστούν 15.000 έως 20.000 κατοικίες, κυρίως κλειστά και παλαιά διαμερίσματα των δεκαετιών του ’80 και του ’90, αλλά και προγενέστερα ακίνητα, ώστε ένα σημαντικό μέρος του σημερινού ανενεργού αποθέματος να επανέλθει σε χρήση. Το νέο πρόγραμμα θα αφορά κυρίως ακίνητα με οικοδομική άδεια έως τις 31.12.1990 και επιφάνεια έως 120 τ.μ., δηλαδή τυπικές οικογενειακές κατοικίες που συγκεντρώνουν και τη μεγαλύτερη στεγαστική ανάγκη. Η επιδότηση θα δίνεται ανά τετραγωνικό μέτρο, με πλαφόν έως 300 ευρώ/τ.μ., ενώ η συνολική ενίσχυση ανά κατοικία θα μπορεί να φτάσει περίπου τις 36.000 ευρώ. Το βασικό ποσοστό επιδότησης θα κυμαίνεται στο 80%–90% του επιλέξιμου κόστους, με προσαυξήσεις για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, νοικοκυριά ΑμεΑ, αλλά και για ακίνητα σε νησιωτικές ή ορεινές περιοχές.

Το δεύτερο μέτρο που ανακοίνωσε ο κ. Μητσοτάκης είναι ότι στο εξής για 50.000 εκπαιδευτικούς, νοσηλευτές και γιατρούς που νοικιάζουν στην επαρχία (εκτός αστικών κέντρων Αττικής και Θεσσαλονίκης) θα προβλέπεται και δεύτερη επιστροφή ενοικίουανεξάρτητα από το εισόδημά τους, αρκεί να πληρώνουν ενοίκιο στην περιφέρεια που υπηρετούν.

Προβλέπονται «τοπικά σχέδια αναβάθμισης δημοτικών και κρατικών κτιρίων σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές για κατοικίες για δημοσίους υπαλλήλους».

Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε επίσης επιπρόσθετους περιορισμούς στη βραχυχρόνια μίσθωση: «Οι σημερινές ρυθμίσεις απαγόρευσης επεκτείνονται και στο κέντρο Θεσσαλονίκης. Στις περιοχές της Αθήνας και Θεσσαλονίκης όπου απαγορεύεται η βραχυχρόνια μίσθωση, όταν ένα τέτοιο ακίνητο μεταβιβάζεται, θα διαγράφεται αυτόματα από το Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής. Αν δηλαδή κάποιος πουλήσει ένα τέτοιο ακίνητο αυτό θα μπορεί να μισθώνεται μόνο σε μακροχρόνια μίσθωση». . Πρόκειται για περιοχές γύρω από την Αριστοτέλους, την Εγνατία, την Τσιμισκή, τα Λαδάδικα και την παραλιακή ζώνη, δηλαδή γειτονιές όπου η τουριστική χρήση έχει περιορίσει σημαντικά τη διαθεσιμότητα κατοικιών για μόνιμη μίσθωση. Εκεί επεκτείνεται πλέον το «πάγωμα» νέων βραχυχρόνιων μισθώσεων, κατά το πρότυπο που εφαρμόστηκε νωρίτερα στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας.Στην Αθήνα, το πλαίσιο περιορισμών λειτουργεί ήδη ως οδηγός για τις νέες παρεμβάσεις. Στο κέντρο της πρωτεύουσας ισχύει «πάγωμα» στην έκδοση νέων αδειών τουριστικών καταλυμάτων σε οκτώ προστατευόμενες ζώνες –Πλάκα, Μετς, Θησείο, Ψυρρή–Ομόνοια, Εξάρχεια–Μουσείο–Λόφος Στρέφη, Εμπορικό Τρίγωνο, Πειραιώς και Μεταξουργείο– ενώ έχει παραταθεί έως το 2026 η αναστολή έκδοσης νέων αδειών στις 1η, 2η και 3η Δημοτικές Κοινότητες.

Ο Πρωθυπουργός, επίσης, ανακοίνωσε ακόμα πλαίσιο κινήτρων για νέες επενδύσεις στον τομέα της προσιτής στέγης. «Οι κατασκευαστικές θα μπορούν να χτίζουν διαμερίσματα ή να μετατρέπουν σε κατοικίες υφιστάμενα κτίρια αποκλειστικά προς ενοικίαση τουλάχιστον 10 ετών. Τα μισθώματα θα εκπίπτουν απ’ τον φόρο εισοδήματος».

Ο κ. Μητσοτάκης προανήγγειλε ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος θα φέρει νέα πολεοδομική πρόβλεψη σύμφωνα με την οποία «θα επιτρέπεται η γρήγορη μετατροπή υφιστάμενων ακινήτων προς οικιστική χρήση. Εγκαταλελειμμένα ή ημιτελή κτίρια θα εντάσσονται στην κατηγορία ιδιωτικών επενδύσεων για οικιστική χρήση».