Τέλος χρόνου για τις δηλώσεις αναδρομικών – Η διαδικασία και τα πρόστιμα

Μέχρι το τέλους τους τρέχοντος έτους, πάνω από 250.000 φορολογούμενοι καλούνται να δηλώσουν τα αναδρομικά που έλαβαν μέσα στο 2024 και να αποφύγουν βαριά πρόστιμα.

Ήδη, η ΑΑΔΕ έχει προχωρήσει, μέσα από μια ηλεκτρονική εφαρμογή, στο άνοιγμα της δυνατότητας για την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων που αφορούν στα έτη 2015 έως 2023, ώστε να αποτυπωθούν σωστά τα ποσά που εισπράχθηκαν με καθυστέρηση.

Μάλιστα, η διαδικασία πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου, καθώς από τις αρχές του 2026 θα ξεκινήσουν οι διασταυρώσεις με τα στοιχεία των εργοδοτών, των ασφαλιστικών ταμείων και των τραπεζών.

Ουσιαστικά, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να υποβάλουν ξεχωριστή δήλωση για κάθε έτος στο οποίο αντιστοιχούν τα αναδρομικά, ενώ ο υπολογισμός του φόρου θα γίνει με βάση τις κλίμακες φορολογίας εισοδήματος και εισφορών αλληλεγγύης της αντίστοιχης χρονιάς. Από τα ποσά θα αφαιρεθούν τυχόν παρακρατηθέντες φόροι με συντελεστή 20% που είχαν επιβληθεί κατά την πληρωμή.

Μετά την υποβολή της δήλωσης θα εκδοθεί εκκαθαριστικό σημείωμα με τη σχετική οφειλή, που θα πρέπει να πληρωθεί εφάπαξ μέχρι την 31η Ιανουαρίου 2026 ή, εναλλακτικά, να ενταχθεί στην πάγια ρύθμιση και να αποπληρωθεί σε έως 48 δόσεις, οι οποίες όμως είναι έντοκες και δημιουργούν πρόσθετη επιβάρυνση.

Να σημειωθεί ότι οι φορολογούμενοι που δε θα καταγράψουν στην πλατφόρμα τα αναδρομικά τους κινδυνεύουν με πρόσθετους φόρους και προσαυξήσεις, μετά τον έλεγχο των ηλεκτρονικών αρχείων.

Έλεγχοι

Συγκεκριμένα, από την 31η Ιανουαρίου 2026, η ΑΑΔΕ ξεκινά διασταυρώσεις για αναδρομικά μισθών και συντάξεων προηγούμενων ετών που δεν δηλώθηκαν από τους δικαιούχους. Έτσι, τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2021, βάσει των στοιχείων αποδοχών και συντάξεων που έχουν αποστείλει εργοδότες και ασφαλιστικοί φορείς θα μπουν στο “ζύγι” ώστε να εντοπιστούν περιπτώσεις όπου έχουν καταβληθεί αναδρομικά, αλλά δεν υποβλήθηκαν οι απαιτούμενες τροποποιητικές δηλώσεις.

Η φορολογική διοίκηση υπενθυμίζει ότι ο χρόνος απόκτησης των αναδρομικών θεωρείται το έτος στο οποίο γεννήθηκε το δικαίωμα είσπραξης. Συνεπώς, τα ποσά πρέπει να δηλωθούν για το σωστό φορολογικό έτος, ακόμη κι αν καταβλήθηκαν μεταγενέστερα. Τα αναδρομικά μπορεί να προέρχονται από νόμους, δικαστικές αποφάσεις, συλλογικές συμβάσεις ή καθυστερημένες πληρωμές ασφαλιστικών ταμείων.

Οι δηλώσεις για αναδρομικά από το 2015 και μετά υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω της πύλης myAADE.

Αν, για παράδειγμα, το ποσό αφορά το 2019, η δήλωση γίνεται στο φορολογικό έτος 2020. Οι τροποποιητικές δηλώσεις θεωρούνται εμπρόθεσμες όταν υποβληθούν εντός του έτους έκδοσης της βεβαίωσης αποδοχών.

Αν η καθυστέρηση οφείλεται σε εργοδότη ή ασφαλιστικό φορέα, δεν επιβάλλονται πρόστιμα.

Ποιοι συνταξιούχοι πρέπει να υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις

Στο επίκεντρο των υποχρεώσεων για τη δήλωση αναδρομικών βρίσκονται 150.000 συνταξιούχοι που εισέπραξαν αναδρομικά εντός του 2024 και τώρα καλούνται να τα αποτυπώσουν σωστά στη φορολογική τους δήλωση. Πρόκειται για κατηγορίες ασφαλισμένων, οι οποίοι για διάφορους λόγους επανυπολογισμό, δικαστικές αποφάσεις ή διορθώσεις ασφαλιστικών στοιχείων – έλαβαν ποσά που αφορούν παλαιότερα έτη.

Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:

1. Συνταξιούχοι με περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης, των οποίων οι συντάξεις επανυπολογίστηκαν βάσει των βελτιωμένων ποσοστών του Ν. 4670/2020, λαμβάνοντας αναδρομικά που σε αρκετές περιπτώσεις φθάνουν έως και 8.500 ευρώ.
2. Αποστρατευμένοι και δικαιούχοι μερισμάτων από τα μετοχικά ταμεία, που εισέπραξαν επιστροφές λόγω της κατάργησης των κρατήσεων του Ν. 4093/2012, με ποσά από 1.200 έως 3.500 ευρώ.
3. Συνταξιούχοι του Δημοσίου, οι οποίοι δικαιώθηκαν δικαστικά για την επιστροφή της εισφοράς αλληλεγγύης (ΕΑΣ) των ετών 2017–2018, και έλαβαν αναδρομικά που σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούν τα 11.000 ευρώ.
4. Ειδικές κατηγορίες συνταξιούχων, όπως όσοι εργάζονται μετά τη συνταξιοδότηση ή λαμβάνουν περισσότερες από μία κύριες συντάξεις, οι οποίοι επίσης υποχρεούνται σε υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων.

Όλοι οι παραπάνω φορολογούμενοι θα πρέπει να υποβάλουν ξεχωριστή δήλωση για κάθε έτος στο οποίο ανάγονται τα ποσά, καθώς από τις αρχές του 2026 οι διασταυρώσεις της ΑΑΔΕ θα αρχίσουν να «τρέχουν» αυτόματα, εντοπίζοντας τυχόν ασυμφωνίες στα δηλωθέντα εισοδήματα.

Τι προβλέπεται για τα πρόστιμα

Οι φορολογούμενοι που δεν θα υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις για αναδρομικά εισοδήματα ή τις υποβάλλουν εκπρόθεσμα κινδυνεύουν με πρόστιμα, αν και η φορολογική διοίκηση έχει θέσει κάποια όρια.

Σύμφωνα με τις οδηγίες της ΑΑΔΕ, οι τροποποιητικές δηλώσεις που υποβάλλονται εντός της προθεσμίας ή εντός του έτους έκδοσης της βεβαίωσης αποδοχών θεωρούνται εμπρόθεσμες και δεν επιβάλλονται πρόστιμα ή τόκοι.

Σε περίπτωση καθυστέρησης, πρόστιμο επιβάλλεται μόνο αν το επιπλέον ποσό φόρου που προκύπτει υπερβαίνει τα 100 ευρώ, ενώ για μικρότερα ποσά δεν υπάρχει καμία κύρωση.

Με άλλα λόγια, ακόμη κι αν η δήλωση γίνει εκπρόθεσμα, δεν τιμωρείται ο φορολογούμενος εφόσον η καθυστέρηση οφείλεται σε καθυστέρηση στοιχείων από εργοδότη ή ασφαλιστικό φορέα ή αν το ποσό φόρου είναι μικρό, όπως συμβαίνει συχνά με τα αναδρομικά συντάξεων ή μισθών.