Τράπεζες: Ισχυρές επιδόσεις στο α΄ εξάμηνο

«Χαμόγελα» επικρατούν στα τραπεζικά επιτελεία ενόψει των ανακοινώσεων των οικονομικών αποτελεσμάτων των τεσσάρων συστιμικών τραπεζων για το πρώτο εξάμηνο του 2025 που ξεκινούν αύριο και ολοκληρώνονται την Παρασκευή.

Τραπεζικοί αναλυτές δεν κρύβουν την ικανοποίηση τους για τις οικονομικές επιδόσεις του πρώτου εξαμήνου σημειώνοντας χαρακτηριστικά «πως το πρώτο μισό της εφετινής χρήσης έκλεισε με ισχυρές επιδόσεις για τους τέσσερις συστημικούς ομίλους, καθιστώντας επιτεύξιμο τον στόχο καθαρής κερδοφορίας που έχει τεθεί για το σύνολο του 2025 και έχει οριστεί στα επίπεδα των 4,5 δις. ευρώ».

Αναφορικά με το σημείο κλειδί και τις επιπτώσεις στα αποτελέσματα από την υποχώρηση των παρεμβατικών δεικτών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) κατά 50 μονάδες βάσης την υπό εξέταση περίοδο και την ανάλογη υποχώρηση των euribor, καθολική είναι η εκτίμηση ότι το οργανικό αποτέλεσμα διατηρήθηκε σε ικανοποιητικά, και σίγουρα εντός των προβλέψεών τους, επίπεδα.

Συγκεκριμένα τα έσοδα από τόκους, δείχνουν σημάδια σταθεροποίησης, παρά τις συνεχιζόμενες πιέσεις λόγω της μείωσης των επιτοκίων της ΕΚΤ. Τα έσοδα από τόκους αναμένεται να καταγράψουν πτώση 2% έως 3% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, δηλαδή θα εμφανίσουν μια μικρότερη μείωση σε σχέση με το 6% έως 7% που καταγράφηκε στο α’ τρίμηνο του 2025 έναντι του 4ου τριμήνου του 2024.

Για το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, τα έσοδα από τόκους ξεπέρασαν τα 2 δισ. ευρώ, και συγκεκριμένα διαμορφώθηκαν στα 2.062 εκατ. ευρώ για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Η τάση στο β’ τρίμηνο παραμένει καθοδική, ωστόσο η μείωση των επιτοκίων ισορροπείται μερικώς από την αύξηση του όγκου των χορηγήσεων.

Τα κομβικά σημεία

Αναλύοντας τους καταλύτες που διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην διαμόρφωση των οικονομικών αποτελεσμάτων για το πρώτο μισό της χρονιάς, άπαντες καταλήγουν στους υψηλούς ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης και στην ενίσχυση των εσόδων από προμήθειες.

Σε ότι αφορά στην πιστωτική επέκταση οι εκταμιεύσεις δανείων – κυρίως – προς τις επιχειρήσεις συνέχισαν να αυξάνονται με υψηλούς ρυθμούς, κάνοντας τη διαφορά στη μεγέθυνση του ενεργητικού των τραπεζών.

Σύμφωνα μάλιστα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος η ετήσια άνοδος των υπολοίπων τόσο τον Απρίλιο, όσο και το Μάιο κινήθηκε πάνω από το 17%.

Από την άλλη, στα δάνεια προς ιδιώτες καταγράφεται ουσιαστικά ισοσκελισμός αποπληρωμών με νέες εκταμιεύσεις, με τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής να διαμορφώνεται στο οριακό -0,1% το Μάιο.

Για το 2025, η συνολική πιστωτική επέκταση των συστημικών τραπεζών εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 12 δισ. ευρώ, ποσό που θεωρείται ρεαλιστικό με τις μέχρι τώρα επιδόσεις των συστημικών τραπεζών. Στο πρώτο εξάμηνο, η επέκταση αναμένεται να κυμανθεί στα 4,5–5 δισ. ευρώ, ενώ το υπόλοιπο ποσό, δηλαδή περίπου 7 δισ. ευρώ, εκτιμάται ότι θα επιτευχθεί στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, κυρίως μέσω επιχειρηματικών χορηγήσεων.

Για το ίδιο διάστημα κέρδη καταγράφουν οι τράπεζες και από την ενίσχυση των εσόδων από προμήθειες. Συγκεκριμένα, κερδίζουν τόσο από τις χρεώσεις που επιβάλλονται στα νέα δάνεια, όσο και από άλλες πηγές. Ο τομέας με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη αυτήν την στιγμή είναι το asset management, καθώς καταγράφεται στροφή σημαντικής μερίδας των αποταμιευτών σε αμοιβαία κεφάλαια.

Οι προοπτικές

Με δεδομένη την παραπάνω εικόνα οι τραπεζικές διοικήσεις δεν φαίνεται να ανησυχούν για τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ, η οποία εκτός απροόπτου δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.

Ειδικότερα, προετοιμάζονται ήδη για μία ακόμη μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης, την οποία αναμένουν στο τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς. Αυτή η πρόβλεψη έχει ενσωματωθεί στα επιχειρησιακά τους πλάνα, σύμφωνα με τα οποία οι απώλειες εσόδων από τόκους, προερχόμενους από το υφιστάμενο στοκ χορηγήσεων θα αναπληρωθούν τόσο από τις νέες δανειοδοτήσεις, όσο και από τις λοιπές μη τοκοφόρες εργασίες.

Και το ερωτηματικό

Ερωτηματικά που ενδέχεται πάντως να επηρεάσουν το τελικό αποτέλεσμα είναι η λήψη επιπλέον προβλέψεων λόγω της προωθούμενης λύσης για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο και η παύση των προγραμμάτων μειωμένης δόσης που βρίσκονται σε ισχύ για στεγαστικά κυρίως δάνεια. Πρόκειται συνολικά για δάνεια της τάξης των 6 δισ. ευρώ.

Συγκεκριμένα η προωθούμενη λύση για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο ανοίγει θέμα προβλέψεων για δάνεια ανεξόφλητου υπολοίπου της τάξης των 2,5 δισ. ευρώ, την ώρα που ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) καθοδηγεί τις ευρωπαϊκές τράπεζες να τερματίσουν τα προγράμματα μειωμένης δόσης, που τελούν εν ισχύι για στεγαστικά κυρίως δάνεια, δίνοντας προθεσμία ως την 31η Δεκεμβρίου 2026. Οι εγχώριες συστημικές τράπεζες διαθέτουν δάνεια της τάξης των 4,5 δισ. ευρώ σε προγράμματα μειωμένης καταβολής δόσης. Μέρος, όμως, αυτών αποτελούν τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο.

Στην περίπτωση που αποφασιστεί ο σχηματισμός επιπλέον προβλέψεων για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο εκτιμάται πως θα κινηθούν σε ποσοστό μεταξύ 15% έως 20% της συνολικής αξίας των δανείων αυτών. Συνολικά, οι προβλέψεις που αναμένονται να εγγραφούν στους ισολογισμούς των τραπεζών, στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις της αγοράς, κυμαίνονται σε επίπεδο περί τα 400 εκατ. ευρώ.