Τράπεζες: Πέρασαν με άνεση το stress test
Διαβάζεται σε 10'
Ικανές να διατηρήσουν την χρηματοδότηση – στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια μιας περιόδου κρίσης που προκαλείται από γεωπολιτικές εντάσεις.
- 04 Αυγούστου 2025 06:14
Πάνω από τον «πήχη» – και μάλιστα με σχετική άνεση – πέρασαν οι τρεις συστημικές τράπεζες Εθνική Τράπεζα, Τράπεζα Πειραιώς και Alpha Bank την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) που προχώρησαν από κοινού η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Σημειώνεται πως η Eurobank θα αξιολογηθεί μεμονωμένα αργότερα, λόγω της απόκτησης και ενσωμάτωσης της Ελληνικής στην Κύπρο.
Οι επιδόσεις των ελληνικών τραπεζών ήταν εξαιρετικά ικανοποιητικές καθώς στο adverse senario και οι τρεις ελληνικές τράπεζες που μετείχαν στο test είχαν κεφαλαιακό δείκτη CET 1 μεγαλύτερο του 11%.
Συγκεκριμένα η Alpha Bank ξεκινά με ισχυρό CET1 16,3% το 2024 και καταλήγει με 18,3% στο βασικό σενάριο το 2027. Το 2025 ο δείκτης στο adverse senario διαμορφώνεται σε 13,6%, το 2026 στο 13,8% και το 2027 στο 13,9%. Η μείωση στο δυσμενές σενάριο τριετίας διαμορφώνεται στις 197 μονάδες βάσης και η μέγιστη μείωση στις 226 μονάδες βάσης.
Η Εθνική Τράπεζα ξεκινά με την υψηλότερη αρχική κεφαλαιακή βάση δείκτη CET 1 στο 18,3% και καταλήγει στο 20,9% το 2027 στο βασικό σενάριο. Στο adverse senario το 2025 διαμορφώνεται σε 15,9% , το 2026 σε 16,2% και το 2027 σε 16,8%. Η διαφορά στην τριετία είναι μείον 50 μονάδες βάσης στο adverse senario και η μέγιστη μείωση 140 μονάδες βάσης.
Σε ό,τι αφορά την Τράπεζα Πειραιώς αυτή ξεκινάει από 14,5% δείκτη CET 1 και καταλήγει στο 15,3% στο βασικό σενάριο το 2027. Στο adverse senario το 2025 ο δείκτης διαμορφώνεται σε 11,8% το 2026 σε 11,3% και το 2027 σε 11,4%. Η διαφορά στην τριετία είναι 165 μονάδες βάσης και η μεγαλύτερη διαφορά 168 μονάδες βάσης.
Οι όροι του ακραίου σεναρίου
Για τις εγχώριες τράπεζες, το δυσμενές σενάριο προβλέπει τα εξής: μείωση του ΑΕΠ κατά 6,2% σωρευτικά ως το 2027 (1,4% φέτος, 4,3% το 2026 και 0,5% το 2027), με τις τιμές των κατοικιών να υποχωρούν επίσης σωρευτικά κατά 22,3%, τις τιμές των εμπορικών ακινήτων κατά 28,8%, την ανεργία να αυξάνεται κατά 4,2% (11,4% φέτος, 13,6% το 2026 και 14,7% το 2027), και τον πληθωρισμό επίσης να καταγράφει σωρευτική αύξηση της τάξεως του 11,6% (στο 4,4%, 3,9% και 2,9% αντίστοιχα το 2025 – 2027).
Όπως αναφέρεται από την EBA, oι τράπεζες της ΕΕ ολοκλήρωσαν την άσκηση με CET1 άνω του 12%. Αυτό το αποτέλεσμα δείχνει την ικανότητα διατήρησης της χρηματοδότησης – στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια μιας περιόδου κρίσης που προκαλείται από γεωπολιτικές εντάσεις, ακόμη και αν οι οικονομικές και χρηματοπιστωτικές συνθήκες ήταν χειρότερες από τις αναμενόμενες. Οι τράπεζες της ΕΕ, αν και καταγράφουν ζημίες ύψους 547 δισ. ευρώ (δυσμενές σενάριο) σε ορίζοντα τριών ετών, διατηρούν ισχυρές κεφαλαιακές θέσεις και την ικανότητά τους να συνεχίσουν να στηρίζουν την οικονομία.
Όλες οι τράπεζες που συμμετείχαν στην άσκηση κινήθηκαν υψηλότερα από τις συνολικές κεφαλαιακές απαιτήσεις CET1 SREP στο δυσμενές σενάριο, ενώ υπάρχει παραβίαση της απαίτησης του συνολικού δείκτη μόχλευσης SREP Tier 1 για μία τράπεζα. Να σημειωθεί πως οι τράπεζες του δείγματος διαθέτουν πλεόνασμα κεφαλαίου σε CET1 ύψους 554 δισ. ευρώ, που υπερβαίνει τις απαιτήσεις TSCR.
Παράλληλα, στο δυσμενές σενάριο, τα καθαρά έσοδα από τόκους προσφέρουν ένα σημαντικό «μαξιλάρι» για την απορρόφηση ζημιών. Τα σωρευτικά καθαρά έσοδα από τόκους ανέρχονται σε 945 δισ. ευρώ, κατά τη διάρκεια του τριετούς ορίζοντα του δυσμενούς σεναρίου. Κατά τη διάρκεια του 2025, που είναι το έτος του δυσμενούς σεναρίου με τη μεγαλύτερη μείωση των συνολικών καθαρών τόκων από τόκους, τα συνολικά καθαρά έσοδα από τόκους μειώνονται κατά 18,8% σε σύγκριση με το σημείο εκκίνησης και κατά 24,4% σε σχέση με την πρόβλεψη του βασικού σεναρίου για το ίδιο έτος.
Alpha Bank: Το stress test επιβεβαιώνει τις ισχυρές επιδόσεις και την ανθεκτικότητα του ισολογισμού
Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση που εξέδωσε η Alpha Bank, οι δείκτες Κεφαλαίων Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (Common Equity Tier 1 – CET 1), Κεφαλαίων Κατηγορίας Ι (Tier I) και Συνολικού Κεφαλαίου (Total Capital) για τον Δεκέμβριο του 2027 pro-forma χωρίς να συνυπολογίζονται οι πληρωμές μερίσματος, ενισχύονται κατά περίπου 1%.
Η πλήρης επίπτωση της νέας CRR (CRR 3) και της νέας εφαρμογής της Βασιλείας με ημερομηνία αναφοράς την 31.12.2024 είναι περιορισμένη, επηρεάζοντας τους δείκτες CET1 κατά μόλις 0,34%, με πλήρη εφαρμογή των μεταβατικών διατάξεων. Αυτό συγκρίνεται ευμενώς με την επίπτωση της νέας εφαρμογής της Βασιλείας βάσει του Ευρωπαϊκού μέσου όρου που ανέρχεται περίπου σε 1,28%.
Στο βασικό σενάριο, η Τράπεζα κατέγραψε αύξηση κεφαλαίου, με τον δείκτη CET 1 με πλήρη εφαρμογή των μεταβατικών διατάξεων (fully loaded) να ενισχύεται κατά 2,4% περίπου στην τριετία, ενσωματώνοντας επίσης τη διανομή μερίσματος 50% επί των κερδών μετά από φόρους.
Από την ολοκλήρωση της Πανευρωπαϊκής Άσκησης Προσομοίωσης Ακραίων Καταστάσεων που διεξήχθη το 2023, η Τράπεζα έχει μετασχηματιστεί, ενισχύοντας σημαντικά τον ισολογισμό της, μειώνοντας αποφασιστικά το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (ΜΕΑ). Έχει αποκαταστήσει την οργανική της κερδοφορία, καταγράφοντας ιστορικό επιδόσεων στις κεφαλαιαγορές, Εκδόσεις Μέσων Ελαχίστων Απαιτήσεων για τα Ίδια Κεφάλαια και τις Επιλέξιμες Υποχρεώσεις (MREL), ενισχύοντας, έτι περαιτέρω, τα αποθέματα κεφαλαίου και ρευστότητας.
Στο δυσμενές σενάριο, η μείωση κεφαλαίου του δείκτη CET 1, με πλήρη εφαρμογή των μεταβατικών διατάξεων, σε χρονικό ορίζοντα τριετίας, ανέρχεται σε ποσοστό κάτω από 2% για την Τράπεζα (σε σχέση με περίπου 3,1% ποσοστό μείωσης κεφαλαίου στην προηγούμενη άσκηση που έγινε το 2023) έναντι 3% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΑΤ) στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ο μέσος όρος της ΕΑΤ στο EU-Wide Stress Test του 2023 ήταν περίπου 4,6%).
Ο CEO του Ομίλου Alpha Bank, Βασίλειος Ψάλτης, δήλωσε: «Τα αποτελέσματα του EU-wide Stress Test 2025 καταδεικνύουν την ανθεκτικότητα του ισολογισμού και του επιχειρηματικού μοντέλου της Alpha Bank, υπό δυσμενείς μακροοικονομικές συνθήκες. Τα αποτελέσματα αυτά επικυρώνουν την επιτυχία των προσπαθειών μετασχηματισμού μας κατά το τελευταίο έτος. Η Alpha Bank σήμερα είναι ισχυρότερη, πιο ευέλικτη και καλύτερα τοποθετημένη για να υποστηρίξει τους πελάτες της και την ελληνική οικονομία σε όλες τις συνθήκες».
Πειραιώς: Ουσιαστική βελτίωση σε σύγκριση με τα stress tests του 2023 και του 2021
Όπως αναφέρεται σε επίσημη ανακοίνωση της Πειραιώς, η άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων διενεργήθηκε με βάση την παραδοχή στατικού ισολογισμού κατά τον Δεκέμβριο του 2024 και, ως εκ τούτου, δεν λαμβάνει υπόψη μελλοντικές επιχειρηματικές στρατηγικές και δράσεις διαχείρισης, οι οποίες θα μετρίαζαν την επίδραση. Δεν αποτελεί πρόβλεψη των κερδών του oμίλου Πειραιώς, στο πλαίσιο της τρέχουσας στρατηγικής του, όπως αυτή διαμορφώνεται μέσω του Επιχειρηματικού Σχεδίου του oμίλου, όπως επίσης περιγράφεται και στην εσωτερική διαδικασία αξιολόγησης κεφαλαιακής επάρκειας («ICAAP») του Ομίλου.
Η τράπεζα εφάρμοσε πολύ συντηρητικές παραδοχές σε όλα τα στοιχεία της άσκησης υπό το δυσμενές σενάριο. Οι πρόσθετες κεφαλαιακές απομειώσεις που ενσωμάτωσε η τράπεζα, πέραν των αυστηρών απαιτήσεων της προβλεπόμενης μεθοδολογίας της άσκησης, περιγράφονται παρακάτω:
- Επιταχυνόμενη απόσβεση DTC
- Παραδοχή καταβολής μερισμάτων με ποσοστό διανομής 50% στις κερδοφόρες χρήσεις σύμφωνα με το δυσμενές σενάριο και τα δύο σύμφωνα με τις σχετικές παραδοχές του επιχειρηματικού σχεδίου της Τράπεζας.
Ο δείκτης κεφαλαίου κοινών μετοχών του εποπτικού πλαισίου της Βασιλείας ΙV (Common Equity Tier 1, «CET 1») που προέκυψε από την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για το 2027, το τελευταίο έτος που λαμβάνεται υπόψη στην άσκηση, απεικονίζεται κατωτέρω:
Το βασικό σενάριο οδηγεί σε αύξηση των κεφαλαιακών δεικτών κατά 184 μονάδες βάσης έναντι του Δεκεμβρίου 2024, μετά τη διανομή στους μετόχους της Πειραιώς. Το δυσμενές σενάριο οδηγεί σε μείωση κατά 222 μονάδες βάσης για την τριετή περίοδο, μετά τη διανομή στους μετόχους της Πειραιώς. Η αντίστοιχη μείωση στην άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων του 2023 ήταν 241 μονάδες βάσης.
Τα αποτελέσματα της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων του 2025 από την Τράπεζα Πειραιώς υποδηλώνουν ουσιαστική βελτίωση σε σύγκριση με τις ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων του 2023 και του 2021, όπως φαίνεται παρακάτω:
Το βελτιωμένο αποτέλεσμα αντανακλά τη συνεχιζόμενη εστίαση της Πειραιώς στη δημιουργία μιας ισχυρής κεφαλαιακής βάσης και ενός ισολογισμού ανθεκτικού σε δυσμενείς μακροοικονομικές συνθήκες.
Στην κορυφαία θέση η ΕΤΕ
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Εθνικής Τράπεζας, η άσκηση προσομοίωσης βασίστηκε σε στατική προσέγγιση του ισολογισμού, λαμβάνοντας υπόψη τη χρηματοοικονομική και κεφαλαιακή θέση του ομίλου κατά την 31.12.2024 ως σημείο εκκίνησης, επί του οποίου και πραγματοποιήθηκε προβολή ακραίων συνθηκών με ορίζοντα τριετίας (2025-27) βάσει ενός Βασικού και ενός Δυσμενούς σεναρίου.
Σύμφωνα με την κοινή μεθοδολογία που εφαρμόστηκε, στο δυσμενές σενάριο:
– Ο δείκτης Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων με πλήρη επίδραση του ΔΠΧΑ 9 (FL CET1) διαμορφώθηκε στο τέλος του 2027 μόλις κατά 0,50 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από το (προσαρμοσμένο για την έναρξη εφαρμογής της CRR3) σημείο εκκίνησης της άσκησης, αποτελώντας το δεύτερο καλύτερο αποτέλεσμα μεταξύ των 51 σημαντικών ιδρυμάτων που εποπτεύονται άμεσα από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) (και το 5ο μεταξύ των 64 τραπεζών του συνολικού δείγματος της EBA).
- Στον εγχώριο τραπεζικό χώρο, το αποτέλεσμα αυτό κατατάσσει την τράπεζα στην κορυφαία θέση, με τις ελληνικές τράπεζες (εξαιρουμένης της ΕΤΕ) να καταγράφουν μέση τριετή απομείωση 1,81 ποσοστιαίων μονάδων.
- Στο δυσμενέστερο έτος του σεναρίου, η μέγιστη απομείωση κεφαλαίων ανέρχεται σε 1,40 ποσοστιαίες μονάδες, ήτοι 0,58 ποσοστιαίες μονάδες καλύτερη από το μέσο όρο των ελληνικών τραπεζών (εξαιρουμένης της ΕΤΕ).
Το βασικό σενάριο είχε ως αποτέλεσμα την ενίσχυση κατά 3,67 ποσοστιαίες μονάδες του δείκτη Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων με πλήρη επίδραση του ΔΠΧΑ 9 (FL CET1) στον τριετή ορίζοντα.
Το αποτέλεσμα της Πανευρωπαϊκής Άσκησης Προσομοίωσης Ακραίων Συνθηκών του 2025 καταδεικνύει την ανθεκτικότητα του ομίλου της ΕΤΕ σε δυσμενείς συνθήκες, καθώς και τη δυνατότητα διατήρησης επαρκών κεφαλαίων ακόμη και υπό ακραίες μακροοικονομικές παραδοχές. Συγκριτικά με τις επιδόσεις αντίστοιχων προηγούμενων ασκήσεων, η ΕΤΕ έχει επιτύχει αξιοσημείωτη πρόοδο στην ενδυνάμωση του ισολογισμού της, παρά τη συγκυρία των διεθνών οικονομικών προκλήσεων.
Συγκεκριμένα, το αποτέλεσμα της άσκησης προσομοίωσης ακραίων συνθηκών του 2025 αντανακλά την επιτυχή υλοποίηση της στρατηγικής διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs), την οικοδόμηση επαρκούς κεφαλαιακού αποθέματος, καθώς και την επίτευξη διατηρήσιμης κερδοφορίας μέσω της δημιουργίας υψηλών οργανικών εσόδων και της αποτελεσματικής διαχείρισης του κόστους.
Εν κατακλείδι, σημειώνεται ότι ο δείκτης CET1 του ομίλου την 30η Ιουνίου 2025 διαμορφώθηκε σε 18,9%, αυξημένος κατά 0,6 ποσοστιαίες μονάδες από την αρχή του έτους (συνυπολογίζοντας τα κέρδη της περιόδου και πρόβλεψη για διανομή κερδών ύψους 60%).