Χρυσός: Μια ανάσα από τα 1.000 ευρώ η χρυσή λίρα

Πρωτόγνωρο αγοραστικό ενδιαφέρον για χρυσό σε όλες τις μορφές του, επικρατεί στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς τις τελευταίες εβδομάδες.

Τραπεζικές πηγές επισημαίνουν ότι «παραδοσιακά ο χρυσός θεωρείται ασφαλές καταφύγιο για τους επενδυτές ενώ ο βασικός παράγοντας που έχει πυροδοτεί την τελευταία “κούρσα” στις αγορές είναι η έκδηλη αβεβαιότητα». Και αυτό, προσθέτουν, όχι μόνο λόγω των πολέμων σε Ουκρανία και Γάζα αλλά και λόγω των ανησυχιών για τους δασμούς του Τραμπ και τη βιωσιμότητα του δυσθεώρητου αμερικανικού χρέους.

Χθες ο χρυσός εκτινάχθηκε σε νέα ιστορικά υψηλά, καθώς οι αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας και οι προσδοκίες ότι η Fed θα συνεχίσει τις μειώσεις επιτοκίων έως το τέλος του έτους ενίσχυσαν τη ζήτηση. Το πολύτιμο μέταλλο έχει καταγράψει άνοδο άνω του 5% αυτή την εβδομάδα, ξεπερνώντας τα 4.240 δολάρια ανά ουγγιά (μονάδα μέτρησης μάζας στα πολύτιμα μέταλλα που ισοδυναμεί με 31,1 γραμμάρια) την Πέμπτη, συνεχίζοντας ένα ξέφρενο ράλι που ξεκίνησε στα μέσα Αυγούστου.

Ενδεικτικές του αγοραστικού ενδιαφέροντος είναι η αύξηση της τιμής του χρυσού σε ποσοστό άνω του 50% από την αρχή του έτους. Ήδη η τιμή του ξεπέρασε τα 4.240 δολάρια ανά ουγκιά με τις εκτιμήσεις των αναλυτών να κάνουν λόγο συνέχιση της ανοδικής τάσης και να τοποθετούν τον πήχη υψηλότερα των 4.400 δολαρίων μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.

Ίσως, η πλέον χαρακτηριστική εκτίμηση για την πορεία του χρυσού στο άμεσο μέλλον είναι η πρόσφατη έκθεση της Goldman Sachs, που εκτιμά ότι ο χρυσός όχι μόνο θα προσεγγίσει εντός του 2026 τα 5.000 δολάρια ανά ουγκιά αλλά πιθανότατα και να τα ξεπεράσει.

Το ράλι της χρυσής λίρας

Όπως είναι απόλυτα φυσικό η εκτίναξη που καταγράφουν τους τελευταίους μήνες η τιμή του χρυσού έδωσε ανάλογη ώθηση και στην τιμή πώλησης της χρυσής λίρας, η οποία, σύμφωνα με το τελευταίο δελτίο τιμών χρυσού και χρυσών νομισμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος “εκτοξεύτηκε” στα επίπεδα των 960 ευρώ.

Η τιμή της χρυσής λίρας ακολουθεί ένα ράλι ανόδου ενώ η αγορά και πώλησή της μπορεί να επηρεαστεί από παράγοντες όπως η τιμή του χρυσού, ο τύπος της λίρας (νέα ή παλαιά κοπή) και η ζήτηση της αγοράς. Η τιμή αγοράς για λίρες νέας κοπής αναφέρεται σε περίπου 820€, ενώ η τιμή πώλησης στα 960 € με το spread των περίπου 150 ευρώ ανά λίρα να αποτυπώνει το κόστος φύλαξης, διακίνησης και ελέγχου γνησιότητας που επιβαρύνει τις επίσημες συναλλαγές (μέσω ΤτΕ).

Ενδεικτικό της κατάστασης είναι το γεγονός ότι πριν από μόλις δύο χρόνια η τιμή του χρυσού βρίσκονταν στα 1.700 δολάρια – και τότε για ράλι έκαναν λόγο οι αναλυτές – και πλέον έχει υπερδιπλασιαστεί. Πρόκειται για μία εξήγηση που δεν εμφανίζεται συχνά στην επενδυτική ιστορία με τους ειδικούς να το αποδίδουν σε μεταβατικές περιόδους, σε χρόνους υψηλών αβεβαιοτήτων, μεγάλων αναστατώσεων και ανατροπών.

Σε αυτές τις ασταθείς και αβέβαιες οικονομικές συνθήκες και σε καιρό γεωπολιτικών ανακατατάξεων, τονίζουν Έλληνες ειδικοί της συγκεκριμένης αγοράς, οι κεντρικές τράπεζες, τα ισχυρότερα επενδυτικά funds του πλανήτη και πάσης φύσεως επενδυτικά σχήματα, προχωρούν σε μαζικές αγορές χρυσού, επιδιώκοντας με τη συγκεκριμένη στρατηγική να “χετζάρουν” το όποιο ρίσκο σε ένα αβέβαιο περιβάλλον. Πρωταγωνιστικό ρόλο στην αγοραστική φρενίτιδα που καταγράφεται για χρυσό, διαδραματίζει, μέσω του Χρηματιστηρίου Χρυσού της Σανγκάης, η Κίνα.

Πώς αγοράζω χρυσό

Στην Ελλάδα μπορεί κάποιος να αγοράσει και να πουλήσει χρυσό νόμιμα, όπως και κάθε περιουσιακό στοιχείο.

Η Τράπεζα της Ελλάδος κάνει αγοραπωλησίες επενδυτικού χρυσού (αγγλικές λίρες, χρυσά νομίσματα, τυποποιημένες ράβδους και πλάκες). Τα ραντεβού γίνονται σε συγκεκριμένα καταστήματα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Πάτρα).

Απαιτείται ταυτότητα ή διαβατήριο και έγγραφο με ΑΦΜ. Η ΤτΕ δημοσιεύει κάθε μέρα δελτίο τιμών αγοράς και πώλησης και μπορεί να εκδώσει περισσότερα του ενός την ίδια μέρα.

Μετά την Τράπεζα της Ελλάδος, που παραμένει ο βασικός φορέας επίσημων συναλλαγών χρυσών λιρών, δεύτερο θεσμικό κανάλι είναι η Τράπεζα Πειραιώς, η μοναδική εμπορική τράπεζα που προσφέρει επίσημα προϊόντα επενδυτικού χρυσού, όπως χρυσές λίρες, μισές λίρες και ράβδους και έχει τα δικά της αποθέματα, ως επίσημος αντιπρόσωπος και διανομέας του βασιλικού Νομισματοκοπείου Μ. Βρετανίας για τη διάθεση χρυσών λιρών Αγγλίας.

Πόσες λίρες βρίσκονται σε ελληνικά χέρια

Η Τράπεζα της Ελλάδος δεν διαθέτει επίσημη απογραφή, ωστόσο εκτιμάται ότι από το 2002 έως σήμερα οι Έλληνες έχουν ρευστοποιήσει πάνω από 3 εκατομμύρια χρυσές λίρες και έχουν αγοράσει περίπου 1,5 εκατομμύριο.

Αυτό σημαίνει ότι ένα μεγάλο μέρος του αποθέματος (που πιθανώς ανέρχεται σε εκατοντάδες χιλιάδες λίρες) παραμένει εκτός τραπεζικού συστήματος, συχνά ως οικογενειακό απόθεμα ή “έξυπνη” αποταμίευση για εποχές κρίσης. Όπως άλλωστε συνέβη κατά κόρον κατά τη 10ετή παγκόσμια οικονομική κρίση, υπό τον φόβο της πτώχευσης.

Σημειώνεται ότι μέσω των δύο επίσημων καναλιών (ΤτΕ και Τρ. Πειραιώς) διακινήθηκαν το 2024 συνολικά 150.000 κομμάτια. Οι συναλλαγές μέσω της ΤτΕ αντιπροσωπεύουν περίπου το 1/3 των συνολικών συναλλαγών περίπου, με το μεγαλύτερο να πραγματοποιείται μέσω της Τράπεζας Πειραιώς.

Τι να προσέχει ο επίδοξος αγοραστής

Μια λίρα μπορεί να φέρει χτυπήματα ή άλλες φθορές που να μειώνουν την αξία της. Μπορεί να έχει ελλιπές βάρος λόγω παρατεταμένης χρήσης. Μια λίρα θα πρέπει να έχει βάρος 7,988 γραμμάρια, διάμετρο 22,05 χιλιοστά και πάχος 1,52 χιλιοστά. Επίσης, να μετριέται και η καθαρότητα του χρυσού που θα πρέπει να είναι στα 22 καράτια. Σημασία έχουν επίσης το πού κόπηκε η λίρα, η χρονολογία της και οι λεπτομέρειες στο σχέδιο.