Από Αίγυπτο μέχρι Λιβύη, η κυβέρνηση αναστενάζει

Σαν να μην έφτανε στην κυβέρνηση το θρίλερ με τη Μονή Σινά, οι πληροφορίες ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης σχεδιάζει να επικυρώσει το μνημόνιο με την Τουρκία για ΑΟΖ σε βάρος της Ελλάδας, προσέθεσαν ένα ακόμη διπλωματικό πονοκέφαλο.

Τον οποίο μάλιστα επιδεινώνει το γεγονός ότι και στις δύο περιπτώσεις τίθενται εν αμφιβόλω βασικές κινήσεις της εξωτερικής πολιτικής των τελευταίων έξι ετών. 

Πρώτον, με τη δικαστική απόφαση για τη Μονή Σινά δοκιμάστηκε η “στρατηγική συμμαχία” με την Αίγυπτο που θεωρείται κομβική απέναντι στην Τουρκία. Δεύτερον, στη Λιβύη πλέον φλερτάρουν με την Αγκυρα δύο πρόσωπα- κλειδιά που το 2019 ήταν σύμμαχοι της Ελλάδας στην προσπάθεια να ακυρώσει τα τετελεσμένα που επιχείρησε να επιβάλλει η Τουρκία στην ανατολική Μεσόγειο:

Ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπρόσωπων Ακίλα Σάλεχ που δεν είχε κυρώσει το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Και ο στρατηγός Χαλίφα Χάφταρ, στον οποίο μάλιστα η κυβέρνηση είχε ποντάρει ιδιαίτερα, φέρνοντας τον και στην Αθήνα.

Με τον Χάφταρ όμως εν τω μεταξύ φλέρταρε και η Τουρκία και μάλιστα ο Λίβυος στρατηγός επισκέφθηκε την Άγκυρα πριν από δύο μήνες. Σημειωτέον ότι η αντιπολίτευση στην Αθήνα διερωτάται γιατί η ελληνική κυβέρνηση εγκατέλειψε τις διαδικασίες για την “επόμενη ημέρα” στη Λιβύη μετά το 2019.

Ήταν που ήταν στραβό το δεξιό κλήμα

Και όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που:

• Η Νέα Δημοκρατία κινδυνεύει κυρίως με διαρροές προς τα δεξιά, με την Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου να είναι δεύτερο κόμμα σε περιφέρειες της βόρειας Ελλάδας.
• Ο Αντώνης Σαμαράς φέρεται να σχεδιάζει νέο κόμμα, το οποίο ακόμη και εάν δεν έχει ουσιαστικά τύχη θα κόψει πολύτιμες μονάδες από τη ΝΔ.
• Και στο εσωκομματικό πεδίο, ο υπουργός Άμυνας και φερόμενος ως πιθανός διάδοχος, Νίκος Δένδιας, διαφοροποιήθηκε ευθέως από την κυβερνητική γραμμή όσον αφορά στην επικινδυνότητα του κανονισμού SAFE για ένταξη της Τουρκίας στην άμυνα της ΕΕ.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, βρέθηκε χθες στην Αίγυπτο με στόχο μία θεσμική συμφωνία για τη Μονή Σινά (κάτι που παραμένει όμως ακόμη ζητούμενο). Και αναμένεται να επισκεφθεί άμεσα και τη Λιβύη για να προσπαθήσει να σταματήσει την προσέγγιση των Σάλεχ και Χάφταρ με την Τουρκία.

Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, πάντως επιχείρησε χθες να υποβαθμίσει τη σημασία ενδεχόμενης κύρωσης του τουρκολιβυκού μνημονίου από τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης.

“Έχουμε τη Chevron” λέει η Αθήνα

“Το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι παράνομο. Δεν αναγνωρίζεται από εμάς. Δεν αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν αναγνωρίζεται από κανένα σοβαρό κράτος. Επομένως δεν υφίσταται κάποιο θέμα, ούτως ή άλλως”, υποστήριξε μιλώντας στο Real FM.

O κ. Χατζηδάκης υπενθύμισε δε ότι πριν από δύο περίπου μήνες, μια από τις δύο πιο μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες του κόσμου, η αμερικάνικη Chevron, ζήτησε από την Ελλάδα άδεια για έρευνες υδρογονανθράκων στα όρια του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου. Υποστήριξε επομένως ότι έτσι ακυρώθηκε στην πράξη το τουρκολιβυκό μνημόνιο και κατέληξε: “Νομίζω ότι αποδίδουμε στη συζήτηση αυτή λίγο παραπάνω σημασία από ό,τι έχει. Διότι έχουμε τη Chevron και έχουμε και το ότι δεν αναγνωρίζεται από πουθενά αυτό το εξωφρενικό ούτως ή άλλως μνημόνιο”. 

Το ζήτημα όμως είναι πως η Ελλάδα είχε χρησιμοποιήσει ως επιχείρημα για την ακυρότητα του τουρκολιβυκού μνημονίου ακριβώς το γεγονός ότι δεν είχε κυρωθεί από τη Βουλή της Λιβύης. Εάν ο Σάλεχ και ο Χάφταρ που ελέγχουν την ανατολική Λιβύη κυρώσουν το μνημόνιο, τότε όλες οι πλευρές της πολυδιασπασμένης εξουσίας στην αφρικανική χώρα θα έχουν ενιαία στάση υπέρ της Τουρκίας και απέναντι στην Ελλάδα.

Υπενθυμίζεται δε ότι η Ελλάδα έχει υπογράψει συμφωνία για μερικό καθορισμό ΑΟΖ με την Αίγυπτο, η οποία επί της ουσίας ακυρώνει το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Ως εκ τούτου στην κυβέρνηση… προσεύχονται στην Αγία Αικατερίνη η υπόθεση της Μονής Σινά να μην επιφέρει ουσιαστικό πλήγμα στη συμμαχία με την Αίγυπτο.

Πρόβλημα η Λιβύη και στο μεταναστευτικό, ενώ ακόμη ζητείται λύση για τη Μονή Σινά

Σημειωτέον επίσης ότι όπως παραδέχθηκε στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, υπάρχει ξανά θέμα με αυξημένες ροές μεταναστών από τη Λιβύη προς τη χώρα μας. Στην επικείμενη ελληνική αποστολή αναμένεται επομένως να συμμετάσχει και ο υπουργός Μετανάστευσης Μάκης Βορίδης.

Η επίσκεψη προγραμματιζόταν μέχρι το τέλος του έτους με στόχο μία συμφωνία με τη Λιβύη για το μεταναστευτικό. Αλλά τα πράγματα πλέον προφανώς περιπλέκονται και η Αθήνα πλέον καίγεται για μία άμεση συζήτηση και για το τουρκολιβυκό μνημόνιο.

Η χθεσινή επίσκεψη του κ.Γεραπετρίτη στο Κάιρο πάντως δεν επισφραγίστηκε και με μία θεσμική συμφωνία για τη Μονή Σινά, όπως επιθυμούσε η Αθήνα. Αυτό δε σημαίνει πάντως ότι οι συζητήσεις έχουν οδηγηθεί ήδη σε αδιέξοδο, καθώς οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν.

Αγκάθι παραμένει το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Μονής Σινά, καθώς η αιγυπτιακή πλευρά “πατάει” πάνω στην επίμαχη απόφαση του εφετείου της Ισμαηλίας. Αν και ταυτόχρονα διαβεβαιώνει ότι δεν αλλάζει ο ελλληνορθόδοξος λατρευτικός χαρακτήρας της Μονής Σινά.

Ο κ. Γεραπετρίτης στις δηλώσεις του μετά την τετράωρη συνάντηση με τον Αιγύπτιο ομόλογο του Μπαντρ Αμπελάττυ και τα τεχνικά κλιμάκια υπογράμμισε τα στρατηγικά χαρακτηριστικά της σχέσης Ελλάδας- Αιγύπτου. Μία σχέση, η οποία όπως αναφέρθηκε καθίσταται ακόμη πιο κρίσιμη δεδομένης της στροφής στη Λιβύη.