Νίκος Μπίστης: Η δαιμονοποίηση της Γιάλτας

Διαβάζεται σε 6'
Νίκος Μπίστης
Νίκος Μπίστης EUROKINISSI

Ο Νίκος Μπίστης γράφει στο NEWS 24/7 για την συνάντηση Πούτιν – Τραμπ στην Αλάσκα και την “νέα Γιάλτα”.

Και όχι μόνο. Το φάντασμα του Μονάχου. Η επιδερμική, βολική και αδιέξοδη  ανάλυση περί συνάντησης δυο ιμπεριαλισμών. Η  θεοποίηση των δικαιωμάτων σε βάρος της γεωπολιτικής και άλλα πολλά που επιστρατεύτηκαν στην προσπάθεια ανάγνωσης των αποτελεσμάτων της συνάντησης Τραμπ Πούτιν. Είναι όμως τόσα τα αδιευκρίνιστα σημεία και οι εκκρεμότητες αυτής της κατ’ αρχήν συμφωνίας (;) που κάθε κατηγορηματική διαπίστωση ενέχει τον κίνδυνο άμεσης αναίρεσης σε βαθμό γελοιοποίησης των τολμηρών. Για τον λόγο αυτό οι πιο έγκυροι αναλυτές κρατούν στάση αναμονής και δικαιολογημένης αμηχανίας.

Υπάρχουν όμως και οι με σιγουριά επισπεύδοντες. Για αυτούς τα πράγματα είναι απλά: Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Στην νέα Γιάλτα ξαναμοιράζεται ο κόσμος. Στο νέο Μόναχο θριάμβευσε ο νέος Χίτλερ, δηλαδή ο Πούτιν, και γελοιοποιήθηκε ο ειρηνοποιός νέος Τσαμπερλεν, δηλαδή ο Τραμπ. Ενθαρρύνεται, έτσι, ο Πούτιν ώστε να πάρει το επόμενο κομμάτι Ευρωπαϊκής χώρας εφόσον, κατ’ αυτούς, η στρατηγική  της Ρωσίας έχει τελικό στόχο το Βερολίνο, το Παρίσι και το Λονδίνο. Κατά σύμπτωση όλοι αυτοί δεν αποδοκιμάζουν απλώς την συνάντηση στην Αλάσκα  αλλά από την πρώτη στιγμή ως μόνη εναλλακτική στον συγκεκριμένο πόλεμο θεωρούν την ήττα της Ρωσίας και την ασφυκτική περικύκλωση της από Νατοϊκές χώρες. Στην αρχή περίμεναν την οικονομική κατάρρευση της Ρωσίας λόγω των αλλεπάλληλων πακέτων κυρώσεων, μετά εναπόθεσαν τις ελπίδες τους στην στρατιωτική της ανάσχεση. Μετά τις αλλεπάλληλες διαψεύσεις στην οικονομία και στο πεδίο, επικεντρώθηκαν στον τομέα της ηθικής και των δικαιωμάτων, όπου όντως η Πουτινική Ρωσία, μια κατ’ επίφαση  δημοκρατία, έχει άθλιες επιδόσεις, πολύ κάτω από την βάση. Μόνο που οι ίδιοι άνθρωποι έχουν στερηθεί κάθε αξιοπιστίας υποστηρίζοντας – στην βάση της ρεαλπιλιτικ που την αποδοκιμάζουν για το Ουκρανικό τον Νετανιάχου στην ισοπέδωση της Γάζας και το εποικισμό της Δυτικής Όχθης.

Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που η Ευρωπαϊκή Ένωση προσκολλήθηκε στο κόμμα του πολέμου και στις επιδιώξεις των ΗΠΑ. Επιδιώξεις που ενώ μένουν αμετάβλητες στην Μέση Ανατολή δείχνουν σημεία διαφοροποίησης στην Ευρώπη. Έτσι η συμμαχία των προθύμων, κρατών και προσωπικοτήτων διαμορφωτών της κοινής γνώμης, χάνοντας το αμερικάνικο έδαφος κάτω από τα πόδια της έχει πάθει vertigo. Δείχνει κάποιο σφυγμό εσχάτως στο Μεσανατολικό με τον προσανατολισμό αναγνώρισης Παλαιστινιακού κράτους τον Σεπτέμβριο (πράγμα που πρέπει  να αποδειχθεί εμπράκτως) αλλά στην Ουκρανία αντί να ενισχύσει τις προσπάθειες τερματισμού του πολέμου και διαμόρφωσης μιας νέας αρχιτεκτονικής ασφαλείας με την συμμετοχή της Ρωσίας εμμένει σε όρους που την καθιστούν όχι μόνο μέρος αλλά πρωταγωνιστή του προβλήματος.

Είναι η Αλάσκα νέα Γιάλτα; Να διευκρινίσω ότι δεν συμμερίζομαι την δαιμονοποίηση της Γιάλτας. Δεν έχω ακούσει κανένα σοβαρό ιστορικό να πέφτει σε αυτή την ευκολία. Πριν την ήττα της Γερμανίας ήταν φυσικό οι νικητές (που εκπροσωπούσαν δυο διαφορετικά πολιτικοϊδεολογικά συστήματα) να κάνουν συνεννοήσεις και ρυθμίσεις για το μέλλον, αφού και τα σημάδια του μελλοντικού ανταγωνισμού τους ήταν ήδη υπαρκτά. Τόσο στην Τεχεράνη, όσο και στην Γιάλτα και βεβαίως στο Πότσνταμ οι διευθετήσεις ήταν στην ημερήσια διάταξη. Αυτές οι διευθετήσεις είχαν σε δυο τουλάχιστον περιπτώσεις και επιπτώσεις αντίθετες προς την εικαζόμενη βούληση των λαών. Έτσι η αγγλόφιλη Πολωνία βρέθηκε στην Σοβιετική  επιρροή και η Εαμική Ελλάδα στην αγγλοαμερικάνικη. Για  τα καθ’ ημάς ενώ είναι εύκολη και βολική η ερμηνεία της ήττας του κινήματος με αναφορά στην Γιάλτα υπάρχει και ισχυρός και κατ’  έμε πειστικός   αντίλογος. Γιατί ο Τολιάτι  και ο Τόρες δεν ακολούθησαν τον δρόμο του Ζαχαριάδη αλλά τον ειρηνικό δρόμο;

Σε κάθε περίπτωση τα περί νέας Γιάλτας αποτελούν αστειότητες. Τότε «μοίρασαν» τον κόσμο οι νικητές ενός παγκόσμιου πολέμου. Τώρα με την απουσία της Κίνας και των αναδυόμενων αγορών των BRICS, κάθε σκέψη για μοίρασμα στερείται ρεαλισμού. Και για την ίδια την Ευρώπη, όποια  γνώμη και αν έχει ο Τραμπ για αυτήν και τους εκπροσώπους της, του είναι αδύνατον να αγνοήσει χώρες όπως η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία.

Αστειότητες αποτελούν και τα περί νέου Μονάχου. Στο Μόναχο η Τσεχοσλοβακία δεν έμεινε απλώς απρόσκλητη αλλά κυριολεκτικά ολομόναχη. Μόνο η Σοβιετική Ένωση την στήριξε, που σε εκείνη την φάση ήταν αποσυνάγωγη όχι μόνο από Χίτλερ και Μουσολίνη αλλά και από τους Αγγλογάλλους. Τώρα ο Ζελένσκι πιέζεται μεν- κυρίως στο πεδίο και ίσως από τους όρους μια άγνωστης μέχρι στιγμής συμφωνίας – αλλά έχει Ευρωπαίους συμμάχους ενώ και ο ίδιος ο Τραμπ δεν μπορεί να τον αγνοήσει. Την Δευτέρα θα είναι στον Λευκό οίκο. Κάθε σύγκριση, λοιπόν, με το Μόναχο  είναι άστοχη. Και προφανώς δεν είμαστε στα πρόθυρα παγκόσμιας σύρραξης, με την Ρωσία να έχει την βούληση ή την δύναμη να επιτεθεί στην Δυτική Ευρώπη. Αυτό το σκιάχτρο το επισείουνε – αντιφάσκοντας με τα επιχειρήματα τους – αυτοί που μέχρι χτες μας έλεγαν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία πρέπει να συνεχιστεί γιατί η Ρωσία είναι στα πρόθυρα οικονομικής κατάρρευσης και ο Πούτιν απομονωμένος. Παρεμπιπτόντως ο Πούτιν, ούτε Στάλιν είναι. Ο τελευταίος μετά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο, δεν στηριζόταν μόνο στον Κόκκινο στρατό. Είχε πίσω του τις προσδοκίες και ελπίδες εκατομμυρίων ανθρώπων. Διαψεύστηκαν αλλά τότε έτσι ήταν. Για τον Πούτιν δεν υπάρχουν αυταπάτες όσα μπλουζάκια και αν προβάρει ο Λαβρόφ.

Τι έγινε , λοιπόν, στην Αλάσκα, Κάθε πρόβλεψη, όπως είπα, είναι παρακινδυνευμένη. Το πιο πιθανό είναι ότι υπάρχει το πρόπλασμα μιας συμφωνίας με ένα αγκάθι, όπως είπε ο Τραμπ, την οποία συμφωνία  πρέπει να την αποδεχθεί ο Ζελένσκι και να μην την υπονομεύσουν οι Ευρωπαίοι, όπως είπε ο Πούτιν. Φαίνεται, χωρίς όμως να είναι βέβαιο, ότι ο Πούτιν συναίνεσε στις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία να έχουν ρόλο οι αμερικανικές – όχι όμως οι ευρωπαϊκές – στρατιωτικές δυνάμεις. Προφανώς δεν είναι  εύκολα τα πράγματα. Όμως η εναλλακτική είναι η συνέχιση του πολέμου. Γι’ αυτό κάθε λογικός άνθρωπος ελπίζει ότι θα υπάρξει συμφωνία.

Ο Νίκος Μπίστης είναι στέλεχος της Νέας Αριστεράς

Ροή Ειδήσεων

Περισσότερα