Ο “Φραπές” δεν είχε “δικαίωμα στη σιωπή” – Τι διευκρίνισε η Μιλένα Αποστολάκη

H πολυαναμενόμενη ημέρα της κατάθεσης του Γιώργου Ξυλούρη, γνωστού κι ως «Φραπέ», στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής ξημέρωσε.

Θυμίζουμε πως αρχικά είχε κληθεί να καταθέσει ως μάρτυρας, για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ στις 20/11, όταν δεν παρέστη. Αντ’ αυτού, ο γνωστός ως “Φραπές” έστειλε υπόμνημα, με το οποίο επικαλούνταν το δικαίωμα στη σιωπή, καθώς -όπως αναφερόταν- ελέγχεται από την Αρχή Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματική Δραστηριότητα, για αδικαιολόγητα ποσά της τάξης των 2,5 εκατομμυρίων ευρώ αλλά και 8 οχήματα που βρίσκονται στην ιδιοκτησία του.

Η αντιπολίτευση ζητούσε τη βίαιη προσαγωγή του μάρτυρα, η πλειοψηφία όμως, της Επιτροπής έστειλε το θέμα στον εισαγγελέα, κάτι που ερμηνεύτηκε ως προσπάθεια να μην καταθέσει ο κύριος Ξυλούρης.

Ο θόρυβος που ακολούθησε, είχε ως συνέπεια να δεχθεί να παρουσιαστεί ενώπιον της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής.

Αυτό έγινε λίγο πριν τις 11.00 το πρωί της Πέμπτης, όταν ο εκ των πρωταγωνιστών στη δικογραφία που έχει σχηματιστεί από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και η οποία “άνοιξε” το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, είπε συνολικά 43 λέξεις.

Άρχισε με το «έξι μήνες ξεφτιλίζομαι. Θα αποδειχθεί ότι δεν έχω πάρει 1 ευρώ παράνομα. Δεν θα μπω στη διαδικασία να απαντήσω σε πράγματα που δεν έχω γνώση. Ό,τι γνωρίζω ή δεν γνωρίζω θα τα καταθέσω στον φυσικό δικαστή» και κατέληξε στο «επικαλούμαι το δικαίωμα στη σιωπή».

Τι συμβαίνει αφότου μάρτυρας επικαλείται το δικαίωμα στη σιωπή

Τα μέλη της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής έκαναν τις ενστάσεις τους και, όπως προβλέπει ο νόμος, άρχισαν τη διαδικασία των ερωτήσεων στον κύριο Ξυλούρη.

Η πρώτη ήταν αν ισχύει πως είναι κουμπάρος με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Η απάντηση ήταν «δεν μπορώ να σας απαντήσω σε καμία ερώτηση. Το δήλωσα. Σας παρακαλώ να σεβαστείτε τη διαδικασία».

Στις επόμενες ερωτήσεις επαναλάμβανε «ό,τι γνωρίζω θα καταθέσω στον αρμόδιο εισαγγελέα ή δικαστή. Μακάρι να με πάτε και σήμερα να καταθέσω. Για ποιο λόγο να ενοχοποιηθώ για πράγματα που δεν γνωρίζω. Ξέρω τι συμβαίνει και τι δεν συμβαίνει για πολλούς και πολλά. Όταν καλεστώ, θα τα καταθέσω εκεί» και δήλωνε ποιον ξέρει και ποιον δεν ξέρει, εξ όσων συνδέονται μαζί του βάσει στοιχείων και καταθέσεων.

Ο πρόεδρος Επιτροπής διευκρίνΙσε στον κύριο Ξυλούρη πως «αν καποιο θέμα δεν υπάγεται σε ζήτημα, που κατά τη δική σας αντίληψη, μπορεί να μην αυτοενοχοποιηθείτε, μπορείτε να δώσετε απαντήσεις». Από εκεί και πέρα, επαναλάμβανε «δεν θα απαντήσω».

Έπειτα από κάποιες ερωτήσεις για την Βιβή Τυχεροπούλου, εκ των υπαλλήλων που ανακάλυψαν τα αμφιλεγόμενα ΑΦΜ και έκανε καταγγελίες, για όσα κατέθεσε, ζήτησε να ελεγχθούν οι συνομιλίες για να φανεί ποιος επικοινωνούσε με ποιον, πριν ανεβάσει τον τόνο της φωνής του και πει το εξής:

«Αρχίστε τη διαδικασία να πάω όπου είναι να πάω, για να καταθέσω. Να μην κάνουμε θεατρινισμούς, για να βλέπει όλη η Ελλάδα. Ό,τι έχω να καταθέσω, θα το δώσω στον εισαγγελέα, είτε στον Ευρωπαίο, είτε στον δικό σας». 

Του επανέλαβαν πως η διαδικασία θα συνεχιστεί και ως εκ τούτου, συνεχίστηκαν οι ερωτήσεις, με τον κύριο Ξυλούρη να αναφέρει μόνο γεγονότα, όπως τις θέσεις που είχε αναλάβει. Κοινώς, απαντούσε επιλεκτικά.

Τι σημαίνει το “δικαίωμα στη σιωπή”

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το Lawspot, πρόκειται για θεμελιώδες δικαίωμα των υπόπτων και κατηγορουμένων στην ποινική δικονομία. Η επίκληση του σημαίνει πως προστατεύονται από πιέσεις και εξαναγκασμό, κατά την ανάκριση και δεν υποχρεούνται να μιλήσουν και να αυτοενοχοποιηθούν ή να απαντήσουν σε ερωτήσεις.

Η άσκηση του δικαιώματος αυτού δεν εμποδίζει τη νόμιμη συλλογή άλλων αποδεικτικών στοιχείων που υπάρχουν, ανεξάρτητα από τη θέληση του.

Τι αναφέρει για το δικαίωμα της σιωπής ο Ποινικός Κώδικας

Στο άρθρο Άρθρο 103Α του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας αναφέρεται το εξής:

«Δικαίωμα σιωπής και μη αυτοενοχοποίησης

1. Ο ύποπτος ή ο κατηγορούμενος έχουν δικαίωμα σιωπής και μη αυτοενοχοποίησης.
2. Η άσκηση του δικαιώματος μη αυτοενοχοποίησης δεν εμποδίζει τη νόμιμη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων, που υπάρχουν ανεξάρτητα από τη βούληση των υπόπτων και των κατηγορουμένων.
3. Η άσκηση του δικαιώματος σιωπής και μη αυτοενοχοποίησης δεν μπορεί να αξιοποιηθεί σε βάρος των υπόπτων και των κατηγορουμένων».

Η διευκρίνιση της Αποστολάκη για το δικαίωμα στη σιωπή

Η Μιλένα Αποστολάκη, μέλος της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής και βουλεύτρια του ΠΑΣΟΚ στο βόρειο τομέα Αττικής, διευκρίνισε πως για να επικαλεστεί κάποιος το δικαίωμα στη σιωπή, πρέπει να είναι ύποπτος.

«Για να αποκτήσει την ιδιότητα του υπόπτου, πρέπει να κληθεί σε προκαταρκτική διαδικασία. Όπως όμως, είπε ο ίδιος ο μάρτυρας, δεν έχει κληθεί και όταν κληθεί, θα τα πει όλα εκεί». 

Η κυρία Αποστολάκη προχώρησε σε ερωτήσεις προς τον μάρτυρα, με αναφορές στη δικογραφία (και φράσεις που φέρεται να είπε ο “Φραπές”), ο οποίος δεν είπε κάτι περισσότερο από το “επικαλούμαι το δικαίωμα στη σιωπή”.

Τα συμπεράσματα δικά σας.