Πολιτικοί στο “μικροσκόπιο”: Έλεγχος για όλους από το 1974 και μετά

Η κατάθεση του νομοσχεδίου για το «πολιτικό χρήμα», μέσα στο καλοκαίρι, αποτελεί την πρώτη μιας σειράς θεσμικών αλλαγών που προωθεί η κυβέρνηση, στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών που έχει δεσμευθεί ότι θα αναλάβει (με αποκορύφωμα την πρόταση για την αναθεώρηση του Συντάγματος) για τον εκσυγχρονισμό του πολιτικού συστήματος.

Σύμφωνα με το Έθνος της Κυριακής, το τελικό σχέδιο νόμου, το οποίο θα κατατεθεί στη Βουλή, είναι ήδη έτοιμο, μετά την προετοιμασία που έκανε ο Ι. Μιχελάκης ως υπουργός Εσωτερικών.

Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει πολλές και σημαντικές αλλαγές, τόσο στο επίπεδο του ελέγχου των δαπανών (κάτι που αφορά βουλευτές, κόμματα αλλά και συνασπισμούς κομμάτων), όσο και στο επίπεδο της πρόληψης καταστάσεων που πιθανώς να σχετίζονται με αδιαφανείς διαδικασίες.

Οι αλλαγές

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την κυβερνητική πρόταση, οι αλλαγές αυτές είναι, κωδικοποιημένα, οι εξής:

1. Ο ορισμός της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας και του Ελέγχου των Δηλώσεων «πόθεν έσχες», ως του αρμοδίου οργάνου για τον έλεγχο του «πολιτικού χρήματος».

2. Ορισμός εισαγγελέα πρωτοδικών προκειμένου να επικουρεί το έργο της Αρχής.

3. Η διεύρυνση του «κύκλου» των ελεγχόμενων προσώπων, με την ένταξη σε αυτόν όλων των βουλευτών που εξελέγησαν από το 1974 και μετά, των μελών των κυβερνήσεων του ίδιου χρονικού διαστήματος καθώς και των αιρετών αντιπρόσωπων και στους δυο βαθμούς τοπικής αυτοδιοίκησης. Αξίζει να σημειωθεί ότι το μέτρο αυτό αποτέλεσε και προεκλογική δέσμευση του Α. Σαμαρά.

4. Η απαγόρευση χορήγησης εισιτηρίων σε ετεροδημότες.

5. Η απαγόρευση χορήγησης δανείων από τις τράπεζες σε κόμματα ή συνασπισμούς κομμάτων με εγγύηση την κρατική χρηματοδότηση πέραν του τρέχοντος έτους.

6. Η καθιέρωση εξάρτησης του ποσοστού κρατικής χρηματοδότησης από τα πραγματοποιηθέντα καθαρά έσοδα του ετήσιου κρατικού προϋπολογισμού του προηγούμενου της χρηματοδότησης οικονομικού έτους.

7. Η καθιέρωση ιδιωτικής χρηματοδότησης μόνον με ονομαστικές καταθέσεις ή με άλλο τρόπο ταυτοποίησης χρηματοδότη.

8. Ο ορισμός περιόδου ελέγχου των προεκλογικών δαπανών υποψηφίων σε έξι μήνες πριν από την προκήρυξη των εκλογών και από την περίοδο που προκηρύσσονται οι εκλογές.

9. Η επιβολή σε όλους τους βουλευτές και ευρωβουλευτές της διακίνησης εσόδων-εξόδων μέσω ενός τραπεζικού λογαριασμού, τηρουμένου σε ελληνικό πιστωτικό ίδρυμα που έχει την έδρα του και είναι εγκατεστημένο στην ελληνική επικράτεια.

10. Η υποχρέωση για όλους τους ελεγχόμενους ενιαίας ηλεκτρονικής δήλωσης «πόθεν έσχες» μαζί με τη φορολογική δήλωση, έτσι ώστε να μπορεί εύκολα να διαπιστωθεί η περιουσιακή κατάσταση.

Σε πολλές από τις αλλαγές που προβλέπει το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου έχει ήδη επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ των δυο κυβερνητικών εταίρων, αλλά είναι πιθανό να γίνει μια ακόμη συνάντηση μεταξύ εκπρόσωπων των δυο κομμάτων υπό την προεδρία του νέου υπουργού Α. Ντινόπουλου προκειμένου να επικυρωθούν οι ήδη ληφθείσες αποφάσεις.

Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, η κυβέρνηση είναι πιθανόν να ζητήσει και από τα κόμματα της αντιπολίτευσης να τοποθετηθούν και να καταθέσουν προτάσεις στο πλαίσιο της κοινοβουλευτικής διαδικασίας (στη συζήτηση που θα γίνει στην επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, αλλά και στην Ολομέλεια) καθώς σταθερή θέση του κ. Σαμαρά είναι πως σε ό,τι αφορά στις θεσμικές αλλαγές θα πρέπει να επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατή πολιτική συναίνεση.