Άλκη Ζέη: ‘Κάποτε η Αριστερά ήταν η ζωή μας. Δεν είχαμε καμία αμφιβολία τότε’

H πολυβραβευμένη και πολυμεταφρασμένη αγαπημένη συγγραφέας μεγάλων και μικρών ‘Αλκη Ζέη ήταν σήμερα προσκεκλημένη στο στούντιο της εκπομπής Πεζοί στον Αέρα (17.00-18.00) με την Ιωάννα Κλεφτόγιαννη και τη Φωτεινή Λαμπρίδη, στο Ραδιόφωνο 24/7 για να μιλήσει για τη μυθιστορηματική ζωή της με σταθμούς τη Ρώμη, την Τασκένδη, τη Μόσχα, το Παρίσι, τις Βρυξέλλες και την Αθήνα.

Η κα. Ζέη δήλωσε “ακλόνητη” όταν της ζητήθηκε να μιλήσει για την υπόθεση του νέου της μυθιστορήματος: «Ποτέ δε λέω τι γράφω. Δε μου αρέσει να το λέω. Η φίλη μου, που δυστυχώς έφυγε από τη ζωή, Ζωρζ Σαρρή, μου έλεγε τι έγραφε. Εγώ τίποτα.»

Πότε μάθατε ότι σας αρέσει η συγγραφή;

«Από πολύ μικρή από οκτώ, εννέα ετών. Από όταν ο θείος μου παντρεύτηκε τη Διδώ Σωτηρίου. Εκείνη από πολύ μικρή μου έμαθε να γράφω. Η Διδώ μου εξήγησε ότι τις σκέψεις σου μπορείς να τις γράψεις. Έγραφα ένα σατιρικό περιοδικό και σατίριζα τα ξαδέλφια μου και τις θείες μου. Μετά, στο δεύτερο σχολείο που πήγα στην Αηδονοπούλου, ξεδιπλώθηκα: Το πρώτο κομμάτι που έγραψα το έβαλαν στο περιοδικό του σχολείου και συνέχισα να γράφω και στην εφημερίδα του σχολείου. Κατά τη Κατοχή, έστειλα το πρώτο μου διήγημα στο περιοδικό “Νεανική Φωνή” και το δημοσίευσαν. Έστειλα και δημοσιεύτηκαν συνολικά πέντε διηγήματα στο περιοδικό αυτό προτού κλείσει.»

Μικρή τι βιβλία διαβάζατε;

«Τότε υπήρχαν λιγοστά ελληνικά έργα. Πιο πολύ διαβάζαμε μεταφρασμένα όπως τον Δον Κιχώτη ή τον Πινόκιο. Αλλά αυτά που είχαμε σαν ευαγγέλιο ήταν τα έργα της Πηνελόπης Δέλτα.»

Τι μουσικές ακούγατε;

«Ήμουν φανατική του Χατζηδάκι. Συνδεθήκαμε πολύ με τον Μάνο, τον γνώρισα ένα βράδυ, ήταν θυμάμαι ένα παιδί με μακρύ κασκόλ που έπαιζε μουσική στον δρόμο.»

Με τον Γιώργο Σεβαστίκογλου πώς γνωριστήκατε;

«Γνωριστήκαμε όταν πήγαινα σχολείο και έκανα μια παράσταση κουκλοθέατρου. Η καθηγήτριά μου στα καλλιτεχνικά είχε φίλο τον Εμπειρίκο και τον έφερε στην παράσταση. Εκείνος έφερε τον Νίκο Γκάτσο. Ο Γκάτσος έφερε τον Μάριο Πλωρίτη και ο Πλωρίτης τον Σεβαστίκογλου. Οπότε το ειδύλλιό μας ξεκίνησε στο σχολείο. Θυμάμαι η αδερφή μου είχε τότε ειδύλλιο με τον Γκάτσο και μου έλεγε “πάλι με εκείνον με το άσχημο επίθετο θα βγεις;”»

Ο Σεβαστίκογλου έφερε την πολιτική σπίτι σας;

«Πιο πολύ πολιτικοποιήθηκαμε με τη Διδώ Σωτηρίου, πριν από τον πόλεμο. Εκείνη έβαλε τη μητέρα μου στην αντίσταση.»

Με τον Πλουμπίδη, είχατε σχέσεις;

«Όχι δεν είχε έρθει σπίτι μας ο Πλουμπίδης. Συχνά ερχόταν η Έλλη Παπά. Είχα μέσω άλλων σχέση μαζί του, τον είχα αγαπήσει μέσω άλλων.»

Μιλήστε μας για την Αριστερά τότε και σήμερα.

«Τότε η Αριστερά ήταν η ζωή μας. Δεν είχαμε καμία αμφιβολία τότε. Σήμερα έχουμε μεγάλες αμφιβολίες.»

Όπως τότε με το δημοψήφισμα;

«Ας μη μιλάμε για θλιβερά γεγονότα. Ψήφισα “Ναι” τότε γιατί θεώρησα ότι πρέπει να μείνουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και όχι να βγούμε. Και με έβρισαν, φίλοι μου ακόμα. Ύστερα μου ζήτησαν συγγνώμη.»

Πολλοί μιλούν για μια νέα μορφή κατοχής σήμερα.

«Θυμώνω όταν τα ακούω αυτά. Όση πείνα και να υπάρχει δεν είναι σαν την πείνα της κατοχής, όπου περνούσαμε δίπλα από πτώματα πηγαίνοντας στο σχολείο. Δε συγκρίνονται οι εποχές.»

Μετανιώνετε για κάτι. Θα αλλάζατε κάτι στην ιστορία σας;

«Δεν μετανιώνω για κάτι. Αν μπορούσα να άλλαζα κάτι, θα διέγραφα από την Ιστορία τον Δεκέμβριο του ’44. Ένιωσα πρώτη φορά ότι χωρίζουμε με τη διπλανή μου στο θρανίο, δεν μιλιόμαστε. Μου έκανε εντύπωση που στο εξωτερικό μιλούσαν δεξιοί με αριστερούς σαν φίλοι και εμείς (στην Ελλάδα) δεν τολμούσαμε να έχουμε τότε φίλο με άλλες πολιτικές πεποιθήσεις.»

Ο Ταρκόφσκι έκανε baby-sitting στον γιο της

«Ήταν ένα αδύνατο παιδί. Σπούδαζε στη σχολή κινηματογράφου και θυμάμαι είχε προβλήματα με την οικογένειά του. Μόλις είχαν χωρίσει οι γονείς του. Ο πατέρας του ήταν διάσημος ποιητής και είχε πολλά χρήματα αλλά φαίνεται είχαν διαφορές γιατί ερχόταν σπίτι μας και έκανε baby-sitting για χαρτζιλίκι» δήλωσε η Άλκη Ζέη για τον μεγάλο Ρώσο σκηνοθέτη-δημιουργό Αντρέι Ταρκόφσκι.

Η διακεκριμένη συγγραφέας αναφέρθηκε και στη γνωριμία της με τη Μελίνα Μερκούρη: «Τη Μελίνα τη γνώρισα ουσιαστικά στο Παρίσι επί χούντας. Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα μπορούσα να έχω σχέσεις μαζί της. Ήταν σε άλλους κύκλους. Όμως από κοντά, όταν την γνώριζες, ήταν ένας πολύ ζεστός και απλός άνθρωπος που ήξερε να ακούει. Νομίζω δεν είχαμε ποτέ καλύτερο υπουργό Πολιτισμού, που να τον ενδιαφέρει περισσότερο η Τέχνη, το θέατρο ή ο κινηματογράφος από τη Μελίνα.»

(Φωτό: Sooc)