Νυχτερινή Εφημερία: Μια βάρδια, ένα νοσοκομείο και μια γυναίκα που κουβαλά τον κόσμο

Υπάρχουν ταινίες που τις παρακολουθείς από μια μικρή και ασφαλή απόσταση. Και υπάρχουν εκείνες που σε αρπάζουν από τον γιακά και σε βυθίζουν στην πλοκή τους, στην πάλη των ηρώων και τα συναισθήματά τους. Η «Νυχτερινή Εφημερία» της Ελβετής σκηνοθέτιδας Πέτρα Μπιοντίνα Βόλπε είναι ακριβώς αυτό: Μια βουτιά στη νυχτερινή βάρδια μιας νοσοκόμας που μετρά τον χρόνο όχι σε δευτερόλεπτα αλλά σε καρδιακούς παλμούς.

Η ταινία έρχεται στους κινηματογράφους από το Cinobo την Πέμπτη (20/11) και στο κέντρο της βρίσκεται η Λεόνι Μπένες (η ηθοποιός που γνωρίσαμε από το «Στο Γραφείο Καθηγητών») που παραδίδει μια εκπληκτική ερμηνεία γεμάτη ένταση, λεπτότητα και ενσυναίσθηση. Η Μπένες δεν παίζει την κούραση, την κουβαλά. Δεν παίζει το άγχος, το αφήνει να τη λυγίζει για μια στιγμή προτού σηκωθεί και ξανατρέξει. Πατώντας στην υποκριτική της δεινότητα, η Βόλπε χτίζει ένα αποκαλυπτικό πορτρέτο σιωπηλού ηρωισμού, τόσο ρεαλιστικό που μοιάζει με καταγραφή της καθημερινότητας και τόσο κινηματογραφικό που γίνεται ένα αγωνιώδες θρίλερ. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που ο πρωτότυπος τίτλος της ταινίας στα γερμανικά είναι “Heldin” που θα πει Ηρωίδα.

Το στόρι

Αντιμέτωπη με την απουσία συναδέλφου, ένα υπερφορτωμένο τμήμα και ένα σύστημα υγείας που τρίζει, η Φλόρια (Λεόνι Μπένες), νοσοκόμα και μητέρα που μεγαλώνει μόνη της το παιδί της, παλεύει στα πρόθυρα της κατάρρευσης να κρατήσει τους ασθενείς και τον εαυτό της σε ισορροπία. Μπαίνει στη νυχτερινή εφημερία ήδη κουρασμένη. Η κάμερα την ακολουθεί ασθματικά, σχεδόν σε πραγματικό χρόνο. Το «walk-and-talk» του σεναρίου θυμίζει κάτι από Άαρον Σόρκιν, αλλά χωρίς την αυτάρεσκη σπιρτάδα· εδώ ο ρυθμός είναι εργαλείο πίεσης. Τα βήματα της Φλόρια στους φωτισμένους διαδρόμους του νοσοκομείου έχουν την ένταση θρίλερ – όχι γιατί κάτι «κακό» καραδοκεί, αλλά γιατί απλώς δεν υπάρχει περιθώριο να χαθεί ούτε δευτερόλεπτο.

Μια στιγμή που αργεί μόλις λίγα λεπτά μπορεί να πυροδοτήσει οργή, πανικό ή απελπισία. Σε μία από τις πιο τρυφερές και ταυτόχρονα σπαρακτικές σκηνές, η Φλόρια τραγουδά ένα γερμανικό νανούρισμα σε μια ηλικιωμένη γυναίκα με άνοια. Η γυναίκα σιγοτραγουδά μαζί της. Η σκηνή ηρεμεί τον θεατή – αλλά αμέσως η Φλόρια καθυστερεί για όλους τους υπόλοιπους που την περιμένουν. Η τρυφερότητα μπορεί εδώ να έχει τίμημα.

Η ένταση στη βάρδια θα κλιμακωθεί από έναν ματαιόδοξο ασθενή που έχει πληρώσει για ιδιωτικό δωμάτιο και εξοργίζεται επειδή η Φλόρια άργησε να του φέρει το τσάι του…

Η ταινία κλείνει με πραγματικά στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τη δραματική έλλειψη νοσηλευτικού προσωπικού παγκοσμίως. Δεν είναι «μήνυμα»: Είναι υπενθύμιση. Σαν σημείωση στην άκρη ενός τετραδίου που λες ότι θα έχεις κατά νου – και τελικά η ζωή μπορεί να σε φέρει αντιμέτωπο μαζί της.

Σινεμά για τους αθέατους ήρωες

Η Βόλπε, που έγινε διεθνώς γνωστή για την ταινία της «Θεϊκή Τάξη», έχει μια ιδιαίτερη ικανότητα: Προσεγγίζει το κοινωνικό όχι ως “θέμα”, αλλά ως εμπειρία ανθρώπων που προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα. Σε συνέντευξή της στο Swiss Info έχει μιλήσει γι’ αυτό που την συγκίνησε περισσότερο στο αυτοβιογραφικό βιβλίο «Δεν είναι το επάγγελμά μας το πρόβλημα: Είναι οι συνθήκες» της πρώην νοσηλεύτριας Μάντλιν Κάλβελαγκε, στο οποίο βασίζεται η ταινία:

«Όταν διάβασα το βιβλίο της Μάντλιν, μου ανέβηκε η αδρεναλίνη σαν να διάβαζα θρίλερ, και συνειδητοποίησα ότι η ταινία έπρεπε να εκτυλίσσεται μέσα στη διάρκεια μιας μόνο βάρδιας. Μετά συνέχισα να διαβάζω άλλα βιβλία. Συνόδευσα νοσηλευτές στις βάρδιές τους, τους παρατηρούσα, μιλούσα μαζί τους για τα προβλήματά τους, προσπαθούσα να καταλάβω τι βιώνουν κάθε μέρα και ποια επιπλέον στήριξη χρειάζονται», εξηγεί η Βόλπε.

«Θεωρώ ότι ο ηρωισμός αυτής της δουλειάς φαίνεται ακριβώς στη στιγμή που η νοσηλεύτρια βρίσκει τον χρόνο να καθίσει και να τραγουδήσει (σε έναν ασθενή) – χρόνο που δεν έχει»

Για μένα, η έννοια του ηρωισμού είναι οι άνθρωποι που μένουν ευγενικοί και στοργικοί ακόμη κι όταν τους συνθλίβει η πίεση

«Οι νοσηλευτές πρέπει να είναι εξαιρετικά καταρτισμένοι, ειδικά σήμερα. Πέρα από τις απαιτήσεις της φροντίδας, χρειάζονται και σημαντικές τεχνικές γνώσεις – σε υπολογιστές και ιατρική» προσθέτει. «Είναι ένα εξαιρετικά σύνθετο επάγγελμα κι επιπλέον υπάρχει και η ανθρώπινη πλευρά. Μπαίνουν σε ένα δωμάτιο και βρίσκουν μέσα ολόκληρο τον κόσμο: συγγενείς, φίλους, τη ζωή και τον θάνατο. Κάποιοι άνθρωποι χρειάζονται καθοδήγηση, άλλοι χρειάζονται εφησυχασμό, άλλοι ένα αστείο. Ο καθένας είναι διαφορετικός» καταλήγει η Βόλπε.

Γιατί αξίζει να τη δεις

• Γιατί σε βάζει μέσα σε μια πραγματικότητα που συνήθως δεν θες να σκέφτεσαι.
• Γιατί είναι μια ιστορία που τιμά τους ανθρώπους που έχουν χτίσει επαγγελματικές ζωές πάνω στη φροντίδα των άλλων — αργά τη νύχτα, όταν κανείς δεν τους βλέπει.
• Και γιατί τελικά η «Νυχτερινή Εφημερία» δεν μιλά για τα νοσοκομεία — μιλά για εμάς. Για το πόσο εύκολα ξεχνάμε αυτούς που μας βοηθούν στις πιο εύθραυστες στιγμές μας.

Οι κριτικές:

• Το Variety την περιγράφει ως «αγωνιώδη».
• Το Hollywood Reporter ως «έντονη».
• Το Hollywood News ως «γεμάτη ένταση».

Νυχτερινή Εφημερία – Δείτε το τρέιλερ:

Από 20 Νοεμβρίου στους κινηματογράφους και σύντομα στο cinobo.com

Η σκηνοθέτιδα

Η Πέτρα Μπιόντινα Βόλπε (Petra Biondina Volpe) είναι Ελβετίδα σεναριογράφος και σκηνοθέτιδα, γνωστή για την κοινωνικά ευαίσθητη και ανθρωποκεντρική της κινηματογραφική ματιά. Γεννήθηκε το 1970 στο Ζουρίχ και σπούδασε σκηνοθεσία στη Σχολή Κινηματογράφου του Βερολίνου (Konrad Wolf Film University). Ξεκίνησε την καριέρα της γράφοντας και σκηνοθετώντας ταινίες μικρού μήκους και τηλεοπτικές παραγωγές, αλλά έγινε ευρύτερα γνωστή με τη μεγάλου μήκους ταινία «Το θαύμα της Άλπης» (Traumland, 2013). Η διεθνής της αναγνώριση ήρθε με την ταινία «Η Θεϊκή Τάξη» (Die göttliche Ordnung, 2017), μια δραμεντί για τον αγώνα των γυναικών στην Ελβετία για το δικαίωμα ψήφου, που τιμήθηκε με πολυάριθμα βραβεία και αποτέλεσε την επίσημη ελβετική υποψηφιότητα για τα Όσκαρ. Η Βόλπε έχει επίσης γράψει σενάρια για επιτυχημένες τηλεοπτικές σειρές και ταινίες, όπως το «Heidi» (2015), ενώ συνεχίζει να δραστηριοποιείται ενεργά στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο με έργα που εστιάζουν στην κοινωνική δικαιοσύνη, τη γυναικεία ενδυνάμωση και την ιστορική μνήμη.

Σχετικά με το Cinobo

Το Cinobo είναι η ελληνική streaming πλατφόρμα και εταιρία διανομής που ειδικεύεται στον ανεξάρτητο και arthouse κινηματογράφο. Ιδρύθηκε το 2020, έχει παρουσία σε Ελλάδα και Κύπρο και όραμά του είναι να φέρει το “μεγάλο σινεμά, σε όλες τις οθόνες”, συγκεντρώνοντας προσεκτικά επιλεγμένο κινηματογραφικό περιεχόμενο από όλο τον κόσμο και την Ελλάδα που είναι συχνά διάσπαρτο ή και δυσεύρετο. Σήμερα, το Cinobo δίνει πρόσβαση στον μεγαλύτερο κατάλογο ανεξάρτητου κινηματογράφου μέσω μιας εκτενούς επιμελημένης online ταινιοθήκης για όλες τις διαθέσεις. Η πρόσβαση στην πλατφόρμα είναι δυνατή από εφαρμογή σε Smart TV, smartphone και tablet και μέσω του cinobo.com σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Ο χρήστης έχει τη δυνατότητα δωρεάν δοκιμής για 7 ημέρες και έκτοτε με 9.99€/ μήνα, δίχως μακροχρόνιες δεσμεύσεις, έχει απεριόριστη πρόσβαση σε όλον τον κατάλογο, με δυνατότητα παρακολούθησης από 2 οθόνες ταυτόχρονα και δυνατότητα προβολής εκτός σύνδεσης.