Το αστυνομικό “Στα Μαχαίρια” είναι η πιο εγγυημένα διασκεδαστική ταινία του μήνα

Οι κριτικές της εβδομάδας:

Στα Μαχαίρια

*****

(“Knives Out”, Ράιαν Τζόνσον, 2ω10λ)

Καστ: Ντάνιελ Κρεγκ, Άνα ντε Άρμας, Κρις Έβανς, Κρίστοφερ Πλάμερ, Τόνι Κολέτ, Μάικλ Σάνον, Τζέιμι Λι Κέρτις, Ντον Τζόνσον, Λακίθ Στάνφιλντ

Υπάρχει κάτι το αφοπλιστικό σε μια ιστορία μυστηρίου που καταφέρνει να παίξει τόσο αποτελεσματικά σεβόμενο τους κανόνες του είδους- και κάτι το εντυπωσιακό όταν καταφέρνει να τους αντιστρέψει, χρησιμοποιώντας τους υπέρ του.

Στη νέα ταινία του Ράιαν Τζόνσον (“Οι Τελευταίοι Τζεντάι”, “Breaking Bad”) ο Ντάνιελ Κρεγκ υποδύεται με αστείρευτο κέφι και διάθεση, έναν αινιγματικό επιθεωρητή που μοιάζει να ξεπήδησε από κάποιο βιβλίο της Αγκάθα Κρίστι. Ο Μπενουά Μπλανκ βρίσκεται στην έπαυλη του θρυλικού συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων (Κρίστοφερ Πλάμερ, που συνεχίζει να γεννά αξιομνημόνευτους ήρωες με ευκολία), ο οποίος βρέθηκε νεκρός το επόμενο πρωινό των 85ων γενεθλίων του. Κάθε μέλος της τεράστιας, δυσλειτουργικής, κακομαθημένης οικογένειάς του, είχε λόγο να τον θέλει νεκρό, κι ο επιθεωρητής Μπλανκ είναι εδώ για να διαλευκάνει μια υπόθεση που αρχίζει σταδιακά να μη βγάζει απολύτως κανένα νόημα.

Είναι φρέσκος αέρας το γεγονός και μόνο πως η ταινία δεν διασκευάζει ούτε βασίζεται σε κάτι προϋπάρχον. Είναι ορίτζιναλ σενάριο που, φυσικά και εμφανώς, βασίζεται στην αγάπη του σκηνοθέτη για αυτό το είδος των απολαυστικά παλιομοδίτικων αστυνομικών μυστηρίων όπου ένας ντετέκτιβ σαν τον Ηρακλή Πουαρώ ανακρίνει ένα μάτσο αναγνωρίσιμους αστέρες της εποχής και, συνδυάζοντας τα στοιχεία, καταφέρνει να βγάλει νόημα από μια υπόθεση-αίνιγμα ανακοινώνοντας την ανατρεπτική λύση σε ένα σαλόνι μπροστά στους έκπληκτους υπόπτους.

Είναι πολύ συγκεκριμένη η συνταγή, αλλά ο Ράιαν Τζόνσον πάντα ήταν ένας σκηνοθέτης που απολάμβανε να παίζει με τους κανόνες διαφόρων ειδών την ίδια στιγμή που δείχνει απόλυτο σεβασμό και αγάπη για αυτούς. Από το νουάρ «Brick» μέχρι το δαιδαλώδες sci-fi «Looper» κι από τους «Τελευταίους Τζεντάι» (όπου αυτή ακριβώς η “ιερόσυλη” διάθεσή του εξόργισε μερίδα του ριζικά ορθόδοξου φάντομ του «Star Wars») μέχρι τις αξέχαστες συνεισφορές του στο τηλεοπτικό «Breaking Bad» (όπου σκηνοθέτησε τόσο το ορμητικό «Ozymandias» όσο και το ανατρεπτικά καρτουνίστικο «Fly»), ο Τζόνσον εμφάνιζε ανέκαθεν διάθεση εξερεύνησης των όρων με τους οποίους κανείς αφηγείται μια ιστορία -οποιουδήποτε- είδους.

Τα «Μαχαίρια» είναι ίσως η πιο αγνά πετυχημένη και σίγουρα η πιο φαν δουλειά του μέχρι σήμερα. Το μυστήριο που ξεδιπλώνεται στην οθόνη έχει κάθε αναγνωρίσιμο στοιχείο των ιστοριών από τις οποίες εμπνέεται, κι όμως σε κάθε βήμα καταφέρνει να ανατρέπει τον εαυτό του τόσο-όσο. Ποτέ δεν αισθάνεσαι πως καταλαβαίνεις με ασφάλεια το τι ακριβώς συμβαίνει, αλλά ποτέ δε νιώθεις αβεβαιότητα, ή πως παρακολουθείς κάτι ξένο. Το σωστό “whodunnit” είναι μεγάλη και συγκεκριμένη τέχνη, κι ο Τζόνσον ξέρει πώς να το αφηγηθεί, πλέκοντας στον ιστό του την ίδια στιγμή και μια αληθινά σύγχρονη πολιτική προβληματική. Που στην επιφάνειά της μοιάζει απλώς να ανακυκλώνει λέξεις και αφηγήσεις από την online πολιτική συζήτηση αυτή την εποχή στις ΗΠΑ, όμως στην ουσία της επιτίθεται στην ιδέα του προνομίου και του πώς οι άνθρωποι μπορούν συχνά και εύκολα να χάνουν την επαφή τους με τον έξω κόσμο.

Βοηθά σε όλα αυτά το πώς ένα μάτσο αναγνωρίσιμοι αστέρες δείχνουν διάθεση να ερμηνεύσουν καρτουνίστικους ύποπτους, καθένας τους με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο. Απέναντί τους, ο Ντάνιελ Κρεγκ συνεχίζει από εκεί όπου σταμάτησε στο θαυμάσιο «Logan Lucky», παίζοντας με κέφι έναν επιθεωρητή γεννημένο από τις λογοτεχνικές σελίδες ενός υποθέτικου, μεθυσμένου βιβλίου της Αγκάθα Κρίστι. Είναι όλα πολύ διασκεδαστικά και απρόσμενα ανθρώπινα, και Πουαρώ και κοινωνική σάτιρα. Ο Ράιαν Τζόνσον έχει δεσμευτεί πως αν η ταινία πάει καλά στα ταμεία (στην Αμερική έχει ήδη βγάλει τα λεφτά της) θα επιστρέψει με σίκουελ. Πρόκειται για εξαιρετικό νέο: Κάθε Χριστούγεννα θα θέλαμε να λύνουμε και μια νέα υπόθεση του επιθεωρητή Μπλανκ.

Το Χρυσό Γάντι

*****

(“Der goldene Handschuh”, Φατίχ Ακίν, 1ω55λ)

Καστ: Γιόνας Ντάσλερ, Μαργκαρέτε Τίσελ, Αδάμ Μπουσδούκος

Η αληθινή ιστορία ενός σίριαλ κίλερ που σκότωσε και τεμάχισε 4 γυναίκες στη Γερμανία των αρχών της δεκαετίας του ‘70. Ο Φατίχ Ακίν πάντα επεδίωκε να κάνει σινεμά που δε φοβάται να ματώσει τη γροθιά του καθώς χτυπάει οτιδήποτε εκλαμβάνει ως αντίπαλο, από τις αναγκαία ωμές ιστορίες της πρώτης περιόδου της καριέρας του μέχρι το πολιτικά ευθύτατο «Μαζί ή Τίποτα» που είδαμε πρόσφατα. (Και το οποίο μας άρεσε.) Εδώ όμως το σοκ μετατρέπεται σε αισθητικό αυτοσκοπό καθώς μια δεδομένα, επιθετικά άγρια ιστορία αποτυπώνεται με λιγοστή διάθεση διεισδυτικής ματιάς.

Στους χώρους που κινείται ο Φριτς Χόνκα μπορείς πρακτικά να μυρίσεις τη σαπίλα και να γευτείς την παρακμή καθώς ο Ακίν επιχειρεί να μιλήσει για το κοινωνικό γκρεμοτσάκισμα της Γερμανίας τις δεκαετίες μετά τον πόλεμο. Όμως οι συνδέσεις αγνοούνται καθώς η βία μιλάει εκ μέρους της βίας, σε ένα πλαίσιο στιλιζαρίσματος που δεν ευνοεί την παραμικρή κοινωνική χαρτογράφηση. Στο τέλος δεν μένει τίποτα απτό, μόνο δυσωδία. Το σινεμά δεν λειτουργεί ποτέ με όρια και απαγορεύσεις- κάτι δυσάρεστο στα όρια του επιθετικού μπορεί να οδηγήσει τον θεατή σε κάποιο δύσβατο, σκοτεινό, αλλά αναγκαίο να εξερευνηθεί μονοπάτι. Εδώ όμως ο Φατίχ Ακίν μοιάζει, απλώς, χαμένος.

Επίσης κυκλοφορούν

Τα Αγρια Αγόρια

*****

(“Les Garçons Sauvages”, Μπερτράν Μαντικό, 1ω50λ)

Μια από τις πιο μοναδικές και γοητευτικές ταινίες των τελευταίων χρόνων (του 2017 συγκεκριμένα) βρίσκει το δρόμο της προς τις ελληνικές αίθουσες. Ένα μαγευτικό, ορμητικό video art παραμύθι για μια παρέα άγριων αγοριών που ύστερα από ένα βίαιο σεξουαλικό έγκλημα καταδικάζονται να ταξιδέψουν στο καράβι ενός καπετάνιου(!) ο οποίος τιθασεύει ανυπάκουα αγόρια. Σε αυτό το αντισυμβατικό παραμύθι, σύντομα τα αγόρια κάνουν ανταρσία και το καράβι γκρεμοτσακίζεται σε ένα ονειρικό νησί με ασυγκράτητα σεξουαλική βλάστηση.

Το ασπρόμαυρο δένει τέλεια με τις χρωματικές γκλίτερ εξάρσεις, η ονειρική σεξουαλικότητα περιτυλίγει κάθε coming of age βήμα της ιστορίας αυτής της παρέας, και η κορύφωση έρχεται σε μια απίστευτη τρίτη πράξη της οποίας η αποκάλυψη στέλνει την παιχνιδιάρικη αυθάδεια του φιλμ στα άκρα, μετατρέποντάς το σε ένα απολαυστικά φεμινιστικό όργιο εικόνων και αισθήσεων. Μια μαγεία σκέτη.

Ο Μπουνιουέλ στο Λαβύρινθο με τις Χελώνες

*****

(“Buñuel en el Laberinto de las Tortugas”, Σαλβαδόρ Σιμό, 1ω20λ)

Μετά την κυκλοφορία της «Χρυσής Εποχής», ο Λουίς Μπουνιουέλ βρίσκει τον εαυτό του σε αδιέξοδο- οικονομικό αλλά και κοινωνικό. Ο φίλος του γλύπτης Ραμόν Ασίν αγοράζει λαχείο υποσχόμενος πως θα τον βοηθήσει αν κερδίσει, καθώς ο μεγάλος σκηνοθέτης ετοιμάζει την επόμενη ταινία του, τη «Γη Χωρίς Ψωμί».

Το κινούμενο σχέδιο βρίσκεται στην υπηρεσία μιας βασισμένης σε αληθινά στοιχεία αφήγησης με ονειρικά στοιχεία, συνδέοντας την πραγματικότητα με τον κόσμο όπως τον αντιλαμβάνεται ο μεγάλος σουρεαλιστής, σε μια από τις πιο ασυνήθιστες βιογραφικές ιστορίες του πρόσφατου σινεμά. Πολύ ενδιαφέρουσα προσέγγιση και όμορφο αποτέλεσμα, για μια ταινία που προτείνεται για όλους τους σινεφίλ, ειδικά εκείνους που ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για το σινεμά και την ζωή του Μπουνιουέλ. Μην εκπλαγείτε αν το δείτε να φτάνει και σε υποψηφιότητα για Όσκαρ Κινουμένων Σχεδίων.

Η Βασίλισσα της Καρδιάς (“Dronningen”, Μέι ελ-Τούκι, 2ω7λ). Η Αν, δικηγόρος αφοσιωμένη στη φροντίδα και την προστασία ευπαθών νέων στην κοινωνία, ζει μια τέλεια ζωή με τον γιατρό σύζυγό της. Όταν όμως ο απομακρυσμένος γιος του του άντρα της επιστρέψει σπίτι, η Αν βιώνει ένα πάθος που την οδηγεί σε επικίνδυνες διαδρομές. Βραβείο Κοινό στο Σάντανς.

Λίλιαν (“Lillian”, Αντρέας Χόρβαθ, 2ω10λ). To χρονικό μιας αργής εξαφάνισης. Έχοντας ξεμείνει στη Νέα Υόρκη ως ηθοποιός σε φιλμ πορνό και με τη βίζα της να λήγει, η Λίλιαν αποφασίζει να περπατήσει ως το σπίτι. Στη Ρωσία.

Η Αντιπροσωπεία (“Delegacioni”, Μπουγιάρ Αλιμάνι, 1ω17λ). Στην Αλβανία του 1990, μια αντιπροσωπεία καταφθάνει από τη Δύση για να ερευνήσει τυχόν καταπατήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ένας πολιτικός κρατούμενος εδώ και 16 χρόνια, οδηγείται στη συνάντηση για να επιβεβαιώσει πως τίποτα μεμπτό δεν συμβαίνει, όμως αρνείται να συνεργαστεί και το σχέδιο καταρρέει.

Δίκτυο Κατασκόπων (“Spider in the Web”, Έραν Ρίκλις, 1ω53λ). Μπεν Κίνγκσλεϊ και Μόνικα Μπελούτσι πρωταγωνιστούν σε κατασκοπικό θρίλερ, για έναν νεαρό κατάσκοπο με αποστολή να ακολουθήσει έναν γηραιότερο πράκτορα που έχει κινήσει υποψίες με τη συμπεριφορά του.

Παίζοντας με τη Φωτιά (“Playing with Fire”, Άντι Φίκμαν, 1ω36λ). Πυροσβέστες σε ρόλο μπεϊμπισίτερ με τους Τζον Σίνα και Κίγκαν Μάικλ-Κι από τον σκηνοθέτη του “Μπάτσος του mall 2”. Στις αίθουσες επίσης κι η περιπέτεια “21 Γέφυρες” με τον Τσάντγουικ Μπόουζμαν του “Black Panther”.