Κατερίνα Κοσκινά: Το μουσείο άνοιξε

«Οσοι ρωτάνε πότε θα ανοίξει το μουσείο, πρέπει να ξέρουν τι σημαίνει ανοίγει ένα μουσείο. Το μουσείο άνοιξε, είμαι απολύτως πεπεισμένη», δήλωσε η διευθύντρια του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης  (ΕΜΣΤ-ΦΙΞ) Κατερίνα Κοσκινά  στην εκπομπή ΠΕΖΟΙ στον ΑΕΡΑ, με τις Ιωάννα Κλεφτόγιαννη και Φωτεινή Λαμπρίδη. «Η κορδέλα είναι πάρα πολύ θεμιτή και σοβαρή, σε περιπτώσεις εθνικών οργανισμών. Πιστέψτε με, κάνω ό,τι μπορώ για να κοπεί, αλλα δεν με αφορά εμένα. ‘Οταν εκθέτεις είσαι ενεργός.Τι είναι λοιπόν πιο ανοιχτό, ένα μουσείο που έχει εσωτερικό κανονισμό, λειτουργεί 10 χρονια,έχει  τρεις επισκέπτες, 13, 23, 33 στην πρωτεύουσα, ή ένα μουσείο που φτάνει τους 65 χιλιάδες επισκέπτες και μια έκθεσή του πάει σήμερα στο κέντρο, στο ναό της σύγχρονης  τέχνης  στο Fridericianum στο Κάσσελ και έχει πάνω από 650 χιλ. επισκέπτες; Αυτό είναι ανοιχτό ή κλειστό μουσείο; Ποιο άλλο ανοιχτό μουσείο κατάφερε με συνεργασίες να έχει 650 χιλιαδες θεατές; Μέχρι το τέλος μπορεί να είναι ένα εκατομμύριο. Είναι ρεκόρ. Ενα μουσείο που εκθέτει τον εαυτό του και τον εκθέτει με τη μια στο κέντρο της Ευρώπης είναι ανοιχτό ή κλειστό; Δεν είδα να πανηγυρίζει κανείς γι’αυτό!Ποια είναι η προσδοκία, να κόψουμε κορδέλα;».

Επεξηγώντας περαιτέρω  τι σημαίνει μουσείο ανοικτό η κ.Κοσκινά διευκρίνισε: «Ανοιχτός είναι ένας οργανισμός όταν κάνει πράγματα. Το ΕΜΣΤ σταδιακά από το Μάιο του 2016 έχει δράσεις και μπάζει μέσα κόσμο και μάλιστα το έκανε αυτό ως μη όφειλε. Δεν υπήρχε καμία προϋπόθεση λειτουργίας να ανοίξει, δεν υπήρχε  καμία δυνατότητα αντικειμενικά να λειτουργήσει ο χώρος .’Εγινε ένα στρατηγικό πλάνο και πάνω σε αυτό αργά αλλά σταθερά προχωρήσαμε στη λειτουργία. Το ‘15 μπήκαμε με το έτσι θέλω σε ένα εργοτάξιο. Το ‘15 και το 16 ήταν ακόμα χαρακτηρισμένο εργοτάξιο το ΦΙΞ. Μας δόθηκε το 3% του κτηρίου μόνο, ένας χώρος γραφείων μετά από πολύ μεγάλη δική μου επιμονή . Για ψυχολογικούς λόγους , επειδή ο κόσμος το ονόμαζε «Γιοφύρι της Αρτας» οφείλαμε να βάλουμε αυτό το μηχάνημα μπροστά. Τις δοκιμές που θα μπορούσαν να γίνουν με εργαζόμενους ή εργάτες τις κάναμε ανοιχτές στο κοινό. Αυτό ήταν μια απόφαση, τολμώ να πω, πολιτική. Ενα στίγμα του τι θέλουμε να κάνουμε ήταν το πρόγραμμα Προλεγόμενα μέχρι τα Χριστούγεννα.  Το Σεπτέμβρη που παραλάβαμε το κτήριο αρχίσαμε τις δράσεις, με  πρώτη έκθεση το Urgent Conversations Αθήνα –Αμβέρσα».

Οι προσπάθειες, μετά την αποχώρηση της Documenta, είναι «να μην κλείσει το μουσείο ξανά . Οι χώροι των μόνιμων συλλογών θα ανοίξουν όταν υπάρχει εξοπλισμός κ.ο.κ. Οι υπόλοιποι όμως χώροι, μεταξύ αυτών και των περιοδικών εκθέσεων, μπορούν να λειτουργούν. Στις 21 Σεπτεμβρίου ξεκινά στο πλαίσιο της διακρατικής συμφωνίας Ελλάδας-Κίνας, η συνεργασία με το Εθνικό Μουσείο της Κίνας ,ώστε να μην μείνει κενό. Ακολουθεί ένα πολύ σημαντικό πρόγραμμα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ .Θα ακολουθήσει μια προσπάθεια να δείξουμε τα νέα αποκτήματα των τελευταίων 2,5 χρόνων».

Η έκθεση στο Κάσελ  δίνει , με μικρές διαφορές, μια εικόνα της μόνιμης συλλογής που θα εκτίθεται στο ΕΜΣΤ «Θα δείτε την ίδια συν κάτι , με μεγαλύτερα έργα  των καλλιτεχνών που δεν μπορούσαμε να τα πάρουμε στο Κάσσελ και πήγαμε μικρότερα. Θα είναι στο δεύτερο, στον τρίτο και στον τέταρτο όροφο».

Παρ’ όλες τις δυσκολίες , υπάρχουν και νέα καλά. «Είμαστε από τους λίγους που έχουμε εσωτερικό κανονισμό. Αυτό το πολύ δύσκολο έγινε πράξη και πραγματικά ευχαριστούμε όλους όσοι βοήθησαν, γιατί είναι πολλοί».

Η δεύτερη καλή είδηση είναι ότι διπλασιάστηκε, με  έκτακτη επιχορήγηση, ο τακτικός προϋπολογισμός του μουσείου. «Ακούγεται πολύ εντυπωσιακό ,και δεν θα μειώσω τη σημασία του, γιατί το ζητούσαμε επισταμένως τουλάχιστον τα δυόμισι χρόνια που είμαι εγώ στο Μουσείο, αλλά ακόμα και με  100% διπλασιασμένο προϋπολογισμό δεν είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε τις ανάγκες του νέου μουσείου. Διπλασιάστηκαν και και τετραπλασιάστηκαν τα άτομα και οι ανάγκες. Οι  400 χιλιάδες του προϋπολογισμού μας αφορούσαν ένα κτήριο πολύ μικρότερο και 14 άτομα. Εμείς σε λίγες μέρες θα είμαστε 58 άτομα, όχι 14 (έγινε προκήρυξη για  τους πρώτους 15 που θα προσληφθούν μέσω ΑΣΕΠ, με οκτάμηνη σύμβαση, μέχρι να μπουν μπροστά οι διαδικασίες για τον κανονικό ΑΣΕΠ) .Τα   τετραγωνικά  στο κτίριό μας είναι 20000, που είναι  κάτι άλλο  από 3000 τ.μ.  στα οποία ήμασταν,

Ένα λογικό ποσό προϋπολογισμού θα ήταν το 1.200 εκ. ευρώ . Προφανώς η λογική λέει ότι αν θέλουμε να ξεκινήσουμε  ένα νέο οργανισμό πρέπει να τον υποστηρίξουμε,όχι για να κάνει εκκεντρικότητες αλλά εξασφαλίζοντάς του την επιβίωση».

Και για το ξεκλείδωμα της δωρεάς  των 3 εκ. του Ιδρύματος Νιάρχος τα νέα είναι αισιόδοξα:« Έχουμε όλα τα προαπαιτούμενα. Πιστεύω πολύ σύντομα θα είμαστε σε θέση να υποβάλλουμε αυτή η φορά με προϋποθέσεις ένα αίτημα».

Η κ.Κοσκινά δεν έκρυψε ότι είχε «εσωτερικά διλήμματα», όταν κλήθηκε να αναλάβει το μουσείο, μετά τον εκδιωγμό της Άννας Καφέτση:«Γνωρίζω και τιμώ την προκάτοχό μου, αλλά θεωρώ πολύ λογικό ένας άνθρωπος που είναι 15 χρόνια κάποια στιγμή να φεύγει. Αυτό συμβαίνει στον υπόλοιπο πλανήτη. Με αφορούσε η ιστορία του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης  γιατί είναι το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Τελεία. Με τραβάνε τα δύσκολα .Είχε προηγηθεί ένας έλεγχος πολύ σημαντικός στο μουσείο,είχαμε τα αποτελέσματα του ελέγχου, άρα τις βασικές δυσκολίες του της ήξερα. Η ταχύτητα που δουλεύουμε  είναι πολύ σημαντική».