Εγκαινιάστηκε το Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο – Η λαμπερή τελετή

Μετά από περισσότερα από είκοσι χρόνια αναμονής, καθυστερήσεων, πολιτικών αναταράξεων και τεχνικών προκλήσεων, το Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο (Grand Egyptian Museum) άνοιξε επίσημα τις πύλες του το βράδυ του Σαββάτου, λίγο έξω από το Κάιρο, στους πρόποδες των πυραμίδων της Γκίζας.

Με κόστος που ξεπερνά το 1 δισεκατομμύριο δολάρια, το μουσείο θεωρείται ήδη το μεγαλύτερο αρχαιολογικό συγκρότημα στον κόσμο αφιερωμένο σε έναν και μόνο πολιτισμό, καθώς θα φιλοξενεί περισσότερα από 100.000 εκθέματα. 

Η λαμπερή τελετή διήρκησε περίπου δύο ώρες και πραγματοποιήθηκε παρουσία περίπου 80 επίσημων αντιπροσωπειών, από τις οποίες 40 είχαν επικεφαλής βασιλείς, πρίγκιπες, αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων, ανάμεσά τους και ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Την παράσταση έκλεψαν τα εκατοντάδες πυροτεχνήματα αλλά και τα drones που σχημάτιζαν στον ουρανό ορισμένα από τα σημαντικότερα εκθέματα του μουσείου.

“Γράφουμε ένα νέο κεφάλαιο της ιστορίας του παρόντος και του μέλλοντος, στο όνομα αυτής της αρχαίας πατρίδας”, δήλωσε ο πρόεδρος της Αιγύπτου Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι από το μεγάλο προαύλιο του μουσείου.

Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείου: Μία νέα εποχή για τον αιγυπτιακό πολιτισμό

Η ιδέα για τη δημιουργία του μουσείου ανακοινώθηκε το 1992, ωστόσο οι οικοδομικές εργασίες ξεκίνησαν μόλις το 2005. Σχεδόν είκοσι χρόνια αργότερα, μετά από «δοκιμαστικές» λειτουργίες μέσα στο 2024, οι πύλες ανοίγουν για το κοινό σε ένα συγκρότημα που εκτείνεται σε 470.000 τετραγωνικά μέτρα — μια μικρή πολιτεία πολιτισμού στην έρημο.

Στο εσωτερικό του φιλοξενούνται πάνω από 50.000 εκθέματα, ανάμεσά τους ο κολοσσός του Ραμσή Β’ βάρους 83 τόνων και ηλικίας 3.200 ετών. Τα εκθέματα καλύπτουν την ιστορία της Αιγύπτου από τα προϊστορικά χρόνια έως τη ρωμαϊκή εποχή, σε 12 θεματικές αίθουσες που οργανώνονται ανά εποχή και θεματολογία.

Το GEM διαθέτει καθηλωτικές γκαλερί, φωτισμό ακριβείας, εκθέσεις εικονικής πραγματικότητας, ακόμη και ένα παιδικό μουσείο. Οι λάτρεις της αρχαιολογίας θα μπορούν να παρακολουθήσουν, μέσα από ένα γυάλινο παράθυρο, το έργο του εργαστηρίου συντήρησης για την αποκατάσταση ενός “ηλιακού σκάφους” 4.500 ετών, το μεγαλύτερο και παλαιότερο ξύλινο σκάφος που έχει ανακαλυφθεί στην Αίγυπτο, το οποίο πιστεύεται ότι κατασκευάστηκε για τον φαραώ Χέοπα για το ταξίδι του στον άλλο κόσμο.

Πολλά από τα αντικείμενα μεταφέρθηκαν από το παλαιό Αιγυπτιακό Μουσείο της πλατείας Ταχρίρ, ένα κτίριο-σύμβολο του 20ού αιώνα, το οποίο όμως πλέον είναι ασφυκτικά γεμάτο. Άλλα εκθέματα προέρχονται από πρόσφατες ανασκαφές, όπως στη νεκρόπολη της Σακκάρα, όπου τα τελευταία χρόνια έχουν αποκαλυφθεί δεκάδες θαμμένοι θησαυροί.

Ο διευθύνων σύμβουλος του μουσείου, Αχμέντ Γκονέιμ, τόνισε ότι το νέο μουσείο «μιλά τη γλώσσα της νέας γενιάς», συνδυάζοντας τεχνολογία επαυξημένης και μεικτής πραγματικότητας με τη διαχρονική γοητεία της αρχαίας κληρονομιάς. «Η Γενιά Ζ δεν διαβάζει επιγραφές· επικοινωνεί μέσα από την τεχνολογία», είπε χαρακτηριστικά.

Η επίσημη τελετή εγκαινίων είχε μετατεθεί πολλές φορές, η πιο πρόσφατη λόγω των εντάσεων στη Μέση Ανατολή και της κρίσης στη Γάζα.

Η έναρξη λειτουργίας του μουσείου εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα υποδομών που περιλαμβάνει νέο αεροδρόμιο (σε λειτουργία από το 2020) και υπό κατασκευή δίκτυο μετρό.

Πέρα από τον πολιτιστικό του ρόλο, το έργο αποτελεί στρατηγική επένδυση για τον τουρισμό — έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της αιγυπτιακής οικονομίας.

Μετά τις μεγάλες απώλειες επισκεπτών την περίοδο της Αραβικής Άνοιξης και της πανδημίας, ο αριθμός των τουριστών έσπασε ρεκόρ το 2024, φτάνοντας τα 15,7 εκατομμύρια. Η κυβέρνηση στοχεύει να διπλασιάσει αυτόν τον αριθμό έως το 2032, και το νέο μουσείο είναι το μεγάλο της στοίχημα.

«Ένα δώρο της Αιγύπτου στον κόσμο»

Σύμφωνα με τον Χασάν Αλλάμ, επικεφαλής της εταιρείας που έχει αναλάβει τη διαχείριση του μουσείου, αναμένονται 15.000 έως 20.000 επισκέπτες ημερησίως.

«Ο κόσμος περίμενε αυτή τη στιγμή — και όλοι είναι ενθουσιασμένοι», δήλωσε.

Ο υπουργός Τουρισμού και Αρχαιοτήτων, Σαρίφ Φάθι, χαρακτήρισε το μουσείο «δώρο της Αιγύπτου προς τον κόσμο» και τόνισε πως «αντανακλά την υπερηφάνεια ενός λαού που προστατεύει και μοιράζεται την κληρονομιά του».

Το Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο δεν είναι απλώς μια νέα πολιτιστική ατραξιόν. Είναι μια δήλωση εθνικής ταυτότητας και μια προσπάθεια αναγέννησης της αιγυπτιακής οικονομίας μέσα από την πολιτιστική της κληρονομιά. Ανάμεσα στα αγάλματα, τις στήλες και τα ψηφιακά εκθέματα, η Αίγυπτος ξανασυστήνεται στον κόσμο — όχι μόνο ως λίκνο του παρελθόντος, αλλά ως χώρα που επενδύει στο μέλλον της μέσα από τη δύναμη της ιστορίας της.