Στ. Ζουμπουλάκης: ‘Παραληρηματική η ιδέα να γίνουμε σαν τη βιβλιοθήκη του Κογκρέσου’

«Δεν πρόκειται για μια απλή μετακόμιση, αλλά για την απαρχή μιας νέας φάσης της Βιβλιοθήκης» δήλωσε στην εκπομπή Πεζοί στον Αέρα με την Ιωάννα Κλεφτόγιαννη και τη Φωτεινή Λαμπρίδη στο Ραδιόφωνο 24/7 ο πρόεδρος του εφορευτικού συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης Σταύρος Ζουμπουλάκης, αναφερόμενος στην ιστορική μετακόμιση της ΕΒΕ στο Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος, η οποία δεν έχει ξεκινήσει ακόμη.

«’Εχουμε κάνει μόνο μια δοκιμαστική μετακόμιση, για να μετρήσουμε τους χρόνους, τους τρόπους. Η πλήρης και κανονική μετακόμιση θα ξεκινήσει το Σεπτέμβριο. Επίσημα εγκαίνια δεν έχουμε προγραμματίσει. Τα εγκαίνια παράδοσης του Κέντρου Πολιτισμού στο ελληνικό δημόσιο έγιναν στις 23 Φεβρουαρίου» διευκρίνισε ο κ.Ζουμπουλάκης.

Ερωτώμενος για τα προβλήματα που ανέκυψαν κατά τη διαδικασία της μεταστέγασης, παραδέχτηκε «ήταν πάρα πολλά», αλλά «με μια υπερπροσπάθεια όλων μας έχουν λυθεί πολλά ζητήματα, θεσμικά, με τον νέο νόμο, ζητήματα που αφορούν στη νέα φάση βιβλιοθήκης γιατί, όπως προείπα, δεν πρόκειται για μια απλή μετακόμιση, ιδρύονται νέες λειτουργίες, αναβαθμίζεται το όλο σύστημα. Αυτή τη στιγμή ετοιμάζεται το νέο site της Βιβλιοθήκης, ένας ιστότοπος λειτουργικός που βοηθά τον αναγνώστη, τον ερευνητή στις αναζητήσεις του. Έχει σχεδόν ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός. Αυτά παίρνουν πολύ χρόνο. Η βιβλιοθήκη δεν μπορούσε να μετακομίσει απλώς κουβαλώντας βιβλία και τον παλιό της εαυτό».

Το μεγάλο ζήτημα, «για να μην έχουμε μια κούφια αισιοδοξία», υπογράμμισε, είναι «η έλλειψη υψηλού επιπέδου μόνιμου προσωπικού. Ο νόμος του κράτους για τη δωρεά προέβλεπε 286 θέσεις. Αυτή τη στιγμή έχουμε 67 μόνιμους, πολλοί εκ των οποίων είναι στα όρια της συνταξιοδότησης. Η βιβλιοθήκη δουλεύει ουσιαστικά με το σύστημα των αποσπασμένων από την εκπαίδευση, άρα πρέπει να γίνουν προσλήψεις, άρα πρέπει να γίνει ΑΣΕΠ, που είναι μια διαδικασία χρονοβόρα. Πρέπει να συνεχιστεί και φέτος το θέμα των αποσπάσεων».

Η ΕΒΕ θα μετακομίσει στα 22.000 τ.μ. της νέας στέγης της στο Φαληρικό Δέλτα. Οι 1.200.000 τόμοι της ωστόσο θα διαχέονται από το 2018 σε 3 κτήρια: στο νεοόδμητο του ΚΠΣΝ, στο ιστορικό Βαλλιάνειο της οδού Πανεπιστημίου και στις υποδομές που διαθέτει στο Βοτανικό. «Δεν χωράει να μεταφερθεί όλος ο όγκος στο Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος» επεσήμανε ο Σ. Ζουμπουλάκης, προσθέτοντας πως η Βαλλιάνειος θα παραμείνει ένα λειτουργικό ζωντανό κομμάτι, καθώς θα διατηρηθεί το Αναγνωστήριο:«Θα υπάρχει εκεί μια συλλογή μεγάλη από την παγκόσμια Γραμματεία, βιβλία αναφοράς κι επίσης το λεγόμενο δεύτερο αντίτυπο το ιερό αντίτυπο της βιβλιοθήκης».

Ένας τεράστιος θεσμός, σε νέες κοστοβόρες υποδομές, που υπάγεται στο Υπουργείο Παιδείας, εντός του κελύφους ενός φορέα (ΚΠΣΝ)που ανήκει πια στο υπουργείο Οικονομικών, στην επικράτεια ενός Κράτους πτωχευμένου. Πώς θα επιζήσει η ΕΒΕ; «Αυτή τη στιγμή για πρώτη φορά έχει προϋπολογισμό. Όταν ανέλαβα σε αυτήν είχε ένα προϋπολογισμό 300 χιλιάδων ευρώ, ο οποίος δεν έφτανε παρά μόνο για να πληρώνουμε ένα δάνειο. Σήμερα έχουμε τα 5εκ. που έδωσε το Νιάρχος μαζί με τα 5,5 που δόθηκαν εκτάκτως από το ελληνικό δημόσιο για τη μετακόμιση, καθώς και ένα τακτικό προϋπολογισμό που μας καλύπτει τις ανάγκες μας και επίσης είναι έξω από τα έξοδα μισθοδοσία. Επομένως, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ανησυχία για το ορατό οικονομικό μέλλον της βιβλιοθήκης. Η ώρα της ανάκλησης της σύμβασης με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος δεν θα έρθει».

Έχει κοστολογηθεί με ποιο ποσό θα καταφέρει να πορεύεται ανά έτος, στη νέα εποχή της;«Το ποσό θα είναι ανάλογο με τις λειτουργίες που θα αναπτύξει. Η ΕΒΕ πρέπει επιτέλους να αυξήσει τις συλλογές της, γιατί επί πολλά χρόνια δεν αγόραζε ούτε ένα βιβλίο. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν και οι δυνατότητες άλλων χορηγιών. Η ιδέα ωστόσο να γίνει σαν τη βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, με 15 εκ. τεκμήρια, είναι παραληρηματική. Δεν έχει αυτή τη δυνατότητα. Μπορεί ωστόσο να γίνει πρωτοπόρος παγκοσμίως ως μια βιβλιοθήκη που αφορά «στον ελληνικό πολιτισμό στη διαχρονία του και στη πρόσληψη του από άλλες κουλτούρες. Αυτό είναι το δυνατό της χαρτί. Άμα πεις «θα συγκεντρώσω τα πάντα απ’όλο τον πλανήτη τότε παραληρείς».

Το αν θα αποβεί συμφέρουσα η σύμβαση που υπέγραψε το ελληνικό Δημόσιο με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος « εξαρτάται από την εφαρμογή που θα της γίνει», διευκρίνισε ο κ. Ζουμπουλάκης . «Οφείλω να πω ότι η ΕΒΕ την εποχή υπογραφής της σύμβασης ήταν απούσα από την συζήτηση, ενώ θα έπρεπε να είναι πιο ενεργά παρούσα. Ήδη όμως επειδή ξέρουμε σε ποια χώρα ζούμε έχουμε προσαρμόσει τα πράγματα. Ήδη δεν ζητάμε 285 ανθρώπους. Λέμε 185. Δεν ρίχνουμε τον πήχη, αλλά εκτιμούμε ότι με 100 λιγότερους μπορεί η βιβλιοθήκη να λειτουργήσει άριστα. Γιατί να επιβαρύνουμε με 100 άτομα στη φάση που βρισκόμαστε;. Η συνεργασία μας πάντως είναι άριστη με το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, ελπίζω να συνεχιστεί. Αυτό βεβαίως εξαρτάται από τη βούληση της εκάστοτε κυβέρνησης».

Ένα ζήτημα άλυτο ωστόσο, σύμφωνα με τον Ζουμπουλάκη, είναι η τοποθεσία της Βιβλιοθήκης: «Και δεν είναι ζήτημα επειδή είναι μακριά από το κέντρο της πόλης, είναι ζήτημα γιατί δεν υπάρχει Μετρό. Είχε προβλεφθεί ότι θα ερχόταν γραμμή Μετρό. Η κρίση το εμπόδισε.»