Ο Βικτόρ ξαναχτυπά: Η σουρεαλιστική αλήθεια των παιδιών και της εξουσίας στη σκηνή

Μετά τον «Γάμο» του Μάριου Ποντίκα, ο Κώστας Παπακωνσταντίνου σκηνοθετεί ξανά στη σκηνή του Θεάτρου Σταθμός μια εκλεκτή ομάδα ηθοποιών στην μαύρη κωμωδία του Ροζέ Βιτράκ «Βικτόρ ή τα παιδιά στην εξουσία».

Πενήντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από το πρώτο ανέβασμα από τον Κάρολο Κουν του κλασικού πλέον έργου που αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα δείγματα του σουρεαλισμού.

Η οικογένεια Πομέλ γιορτάζει τα γενέθλια του μοναχογιού της Βικτόρ. Καλεσμένοι τους είναι οι οικογενειακοί τους φίλοι Μανιώ, ένας αχαλίνωτος στρατηγός και μια γοητευτική κυρία με εντερικά προβλήματα που φτάνει στο σπίτι απρόσκλητη. Ο Βικτόρ, ενώ κλείνει μόλις τα εννιά του χρόνια, είναι ένα παιδί με υπερφυσική ανάπτυξη, σωματική και διανοητική.

Δεν έχει πια τίποτα να περιμένει καθώς τα ξέρει ήδη όλα. Περνώντας από την αθωότητα στην ενοχή, αποφασίζει να αποποιηθεί την ταυτότητα του παιδιού. Μέσα σε λίγες ώρες θα ανακαλύψει και θα αποκαλύψει σε όλους, μαζί με την εξάχρονη φίλη του Εστέρ, το ψέμα και την φαυλότητα των μεγάλων. Εκείνοι θα προσπαθήσουν να τον καταλάβουν, μα ο Βικτόρ θέλει να τον νιώσουν… Την καινούργια μετάφραση του έργου υπογράφει ο Δημήτρης Ντάσκας (Η μετάφραση βραβεύτηκε στο Eurodram 2025). Στον ρόλο του Βικτόρ ο Μάνος Καρατζογιάννης.

Ο Κώστας Παπακωνσταντίνου αναφέρει για το έργο του Ροζέ Βιτράκ πως “Η αφετηρία της επιλογής ήταν ότι αποτελούσε μια ιδανική συνθήκη για να συνεργαστούμε με τον Μάνο Καρατζογιάννη. Με τον Μάνο είχαμε μια πολύ καλή συνεργασία όταν ανεβάσαμε με την ομάδα μου τους «Πτωχαλαζόνες», τον Γάμο του Μάριου Ποντίκα στο θέατρο Σταθμός το 2020. Αναζητούσα λοιπόν μια ευκαιρία να κάνουμε κάτι μαζί και νομίζω ότι ο πολύ ιδιαίτερος και δύσκολος ρόλος του Βικτόρ του πάει πολύ.
Το έργο «Βικτόρ ή τα παιδιά στη εξουσία» είναι κλασικό πια και αποτελεί καλλιτεχνική πρόκληση η αναμέτρηση μαζί του. Έχει μια ευρεία θεματική που ξεκινάει από την σάτιρα της αστικής τάξης, περνάει στις σχέσεις των ανθρώπων, χτυπάει το ψέμα και την υποκρισία είτε μέσα στην οικογένεια είτε σε επίπεδο εξουσίας, και φτάνει μέχρι το παράλογο της ζωής και του θανάτου, αγγίζει δηλαδή με έναν γελοίο τρόπο το υπαρξιακό”.

Και συνεχίζει μιλώντας για το πώς προσέγγισε το έργο: “Το έργο είναι σουρεαλιστικό, οπότε έπρεπε να δημιουργήσουμε μία φόρμα μέσα στην οποία να υπάρξουν οι ηθοποιοί. Αν και θα έλεγα ότι είμαι σκηνοθέτης του περιεχομένου, η παράσταση του «Βικτόρ ή τα παιδιά στην εξουσία» είναι ό,τι πιο φορμαλιστικό έχω σκηνοθετήσει.

Ήταν μεγάλο δώρο, εκτός όλων των άλλων, ότι είχα μαζί μου στην κινησιολογία τον Ηλία Χατζηγεωργίου με τον οποίο θα μπορούσα να πω ότι σχεδόν το συνσκηνοθετήσαμε. Στην αρχή, όταν προσεγγίζεις το κείμενο, μοιάζει παραληρηματικό αλλά έχει πολύ δομημένο λόγο. Το αναλύσαμε στην πρόβα λέξη λέξη και σε αυτό ήταν καταλυτική η συνεισφορά του Δημήτρη Ντάσκα με την καταπληκτική νέα μετάφρασή του και την συνεργασία που είχαμε εν γένει σε θέματα ανάλυσης και δραματουργίας.

Η μεγαλύτερη πρόκληση όμως ήταν ότι αυτό το τόσο απαιτητικό έργο είχαν να το αφηγηθούν 9 ηθοποιοί που δεν έχουν ξαναδουλέψει όλοι/ες μαζί. Από την αρχή η διανομή έγινε με κριτήριο να έχουμε καλούς ηθοποιούς με θεατρική πείρα, που να είναι συμβατοί με μια κουλτούρα ομάδας επί σκηνής. Φτιάξαμε ένα ακριβές πλαίσιο στην πρόβα μέσα στο οποίο όμως αφήσαμε τους ηθοποιούς να δημιουργήσουν ελεύθερα, και όταν καταλάβαμε ότι ο συγγραφέας σε μεγάλο βαθμό κάνει χαβαλέ, απελευθερωθήκαμε όλοι και η παράσταση ήρθε σε απόλυτη αρμονία με το έργο”.

Ο Βικτόρ είναι ένα παιδί με υπερφυσική ωριμότητα που έρχεται σε ρήξη με τον κόσμο των ενηλίκων. Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, η βαθύτερη συμβολική του σημασία;

“Τον Βικτόρ μπορείς να τον δεις ως ένα κακομαθημένο σκατόπαιδο αστών, και ταυτόχρονα ως ένα παιδί θύμα που κουβαλάει στις πλάτες του όλο το βάρος των αμαρτιών των προπατόρων του. Ο Βικτόρ αρνείται να ενηλικιωθεί και να αποτελέσει ο ίδιος άλλη μια γενιά φαυλότητας και εξεγείρεται. Κάνει την ηρωική πράξη, αφού πρώτα βασανίσει τους μεγάλους, να αυτοκαταστραφεί καταστρέφοντας έτσι τον κόσμο που έχουν φτιάξει οι μεγάλοι για αυτόν. Ο Βικτόρ δεν είναι ένα παιδί, είναι όλα τα παιδιά, και δεν φτιάχνει τον κόσμο, τον γκρεμίζει για να χτιστεί από την αρχή” απαντά.

Για τη συνεργασία του με τον Μάνο Καρατζογιάννη αναφέρει πως : “Με τον Μάνο γνωριζόμαστε πολλά χρόνια αλλά συνεργαζόμαστε επί σκηνής πρώτη φορά. Είναι ένας ευφυής, πολύ διαβασμένος άνθρωπος και έχει μεγάλη ικανότητα ανάλυσης και κατανόησης των κειμένων. Επειδή και ο ίδιος γράφει και σκηνοθετεί, έχει ως ηθοποιός πολύ καλή αντίληψη της δραματουργίας της παράστασης. Εστιάσαμε λοιπόν περισσότερο στην ιστορία και στην θεματική του έργου και πώς αυτά αναπτύσσονται μέσα από τα λόγια του Βικτόρ και λιγότερο στον ρόλο καθαυτόν”.

Συντελεστές

Μετάφραση – δραματουργική συνεργασία: Δημήτρης Ντάσκας
Σκηνοθεσία: Κώστας Παπακωνσταντίνου
Σκηνικά: Βίκυ Πάντζιου
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Κινησιολογία: Ηλίας Χατζηγεωργίου
Μουσική σύvθεση: Τηλέμαχος Μούσας
Φωτισμοί: Γιώργος Αγιαννίτης
Βοηθός σκηνοθέτη: Λυδία Πολυζώη
Παραγωγή: Πολιτισμός Σταθμός Θέατρο

Διανομή (με σειρά εμφάνισης): Βικτόρ: Μάνος Καρατζογιάννης, Λιλή: Μαριάννα Ντίρου, Εστέρ: Ηλέκτρα Φραγκιαδάκη, Εμιλί: Τζίνη Παπαδοπούλου, Σαρλ: Θανάσης Χαλκιάς, Τερέζ: Νεκταρία Γιαννουδάκη, Αντουάν: Θανάσης Βλαβιανός, Στρατηγός: Δημήτρης Φραγκιόγλου, Ίντα: Αγγελική Μαρίνου

Στη μουσική της παράστασης ακούγεται το Allegro from Sonata in G minor RV 28 / A.Vivaldi σε διασκευή και εκτέλεση Δάφνης Μούσα.

Η παράσταση ΒΙΚΤΟΡ Ή ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ πραγματοποιείται με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού