Στην “Εξοχή” ξεγυμνώνεται η αλήθεια του γάμου

Η Αικατερίνη Παπαγεωργίου ανήκει στη νέα γενιά δημιουργών που δίνουν φρέσκο οξυγόνο στη θεατρική σκηνή της Αθήνας. Η δουλειά της παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς καταφέρνει να ισορροπεί ανάμεσα στη σκηνική λιτότητα και τη δραματουργική ένταση, ανάμεσα στο ορατό και το υπόγειο, στη σιωπή και στην κραυγή, μετατρέποντας τη σκηνή σε χώρο εσωτερικής αναζήτησης και ψυχικής αλήθειας.

Μαζί με την ομάδα The Young Quill, η  Αικατερίνη Παπαγεωργίου, επένδυσε στο Θέατρο Μπέλλος, δημιουργώντας κάτι πολύ περισσότερο από έναν χώρο παραστάσεων: μια θεατρική όαση μέσα στο υπερτουριστικό –και συχνά άψυχο– κέντρο της Πλάκας. Ένα καταφύγιο για όσους αναζητούν στο θέατρο όχι απλώς το θέαμα, αλλά την εμπειρία, όχι απλώς την αφήγηση, αλλά την αλήθεια. Κι ενώ η ομάδα της ετοιμάζεται για τη νέα της παραγωγή στο Μπέλλος, η ίδια αυτομολεί προσωρινά στο Θέατρο Αποθήκη, για να παρουσιάσει το έργο «Στην Εξοχή» του Martin Crimp. Μια εξαιρετικά εύστοχη επιλογή, καθώς η νεαρή σκηνοθέτις στρέφει το βλέμμα της σ’ ένα από τα πιο νευραλγικά πεδία της ανθρώπινης ύπαρξης: τον γάμο, αυτόν τον εύθραυστο μικρόκοσμο που άλλοτε γίνεται άσυλο κι άλλοτε πεδίο μάχης.

Το έργο του Crimp, ένα σύγχρονο ψυχολογικό δράμα, σκιαγραφεί με λεπτές αποχρώσεις το πορτρέτο ενός γάμου που παραπαίει ανάμεσα στο πάθος και τη φθορά, στη σιωπή και στην κραυγή για επικοινωνία. Η Αικατερίνη Παπαγεωργίου δεν ενδιαφέρεται να επιδείξει, ενδιαφέρεται να ανασκάψει. Με μια σκηνοθετική ματιά που συνδυάζει ευαισθησία και ακρίβεια, επιχειρεί να αναδείξει τον κρυφό παλμό πίσω από τις λέξεις, εκεί όπου το ανείπωτο γίνεται θέατρο.

Η υπόθεση

Δύο σύζυγοι, ο Ρίτσαρντ και η Κορίν, έχουν εγκαταλείψει την πόλη και έχουν εγκατασταθεί στην εξοχή, αναζητώντας τη γαλήνη μέσα στην ομορφιά της φύσης. Εκεί, ανάμεσα σε δέντρα και σιωπές, ελπίζουν να ξαναβρούν τον εαυτό τους και να γιατρέψουν τις ρωγμές του γάμου τους. Για τον Ρίτσαρντ, που είναι γιατρός, η απόδραση αυτή μοιάζει και με μια ευκαιρία εξιλέωσης – μια προσπάθεια να ξεφύγει από τις έξεις και τα λάθη του παρελθόντος.

Ένα βράδυ όμως, η ηρεμία τους διακόπτεται. Ο Ρίτσαρντ φέρνει στο σπίτι μια νεαρή γυναίκα, τη Ρεβέκα, την οποία βρήκε λιπόθυμη στο πεζοδρόμιο. Από εκείνη τη στιγμή, η ατμόσφαιρα πυκνώνει. Οι σιωπές βαραίνουν, τα βλέμματα παγώνουν, και η Κορίν αρχίζει να υποψιάζεται. Μέσα από φαινομενικά αθώες συζητήσεις, γεμάτες ειρωνεία και υπονοούμενα, οι ισορροπίες κλονίζονται. Η οικειότητα μετατρέπεται σε πεδίο μάχης.

Καθώς η νύχτα προχωρά, τα πρόσωπα απογυμνώνονται. Οι ρόλοι ανατρέπονται, τα κίνητρα θολώνουν, και ό,τι μέχρι πρότινος έμοιαζε σταθερό αρχίζει να διαλύεται. Ανάμεσα στους τρεις ήρωες στήνεται ένα παιχνίδι εξουσίας – λεπτό, σκληρό, ανυπόφορο – όπου κανείς δεν βγαίνει αλώβητος.
Η εξοχή που αρχικά υποσχόταν γαλήνη, μετατρέπεται σε καθρέφτη των πιο σκοτεινών πτυχών τους. Σε ένα τοπίο ψυχικής έντασης, όπου η αλήθεια δεν λυτρώνει, αλλά αποκαλύπτει.

Παιχνίδι οικειότητας και αποξένωσης

Η σκηνοθεσία της Αικατερίνης Παπαγεωργίου φέρει μια υποδειγματική ισορροπία ανάμεσα στον φορμαλισμό και την υποκριτική ελευθερία. Βασίζεται σε μια αυστηρή, σχεδόν χορογραφημένη δομή, όπου κάθε κίνηση, παύση ή βλέμμα μοιάζει να έχει σχεδιαστεί με ακρίβεια – όμως, πίσω από αυτή την επιφάνεια, κρύβεται ένα παράθυρο ελευθερίας που αφήνει χώρο στους ηθοποιούς να φέρουν στη σκηνή τον προσωπικό τους παλμό, το δικό τους μέτρο αλήθειας.

Η γραφή του Martin Crimp, λιτή και γεμάτη υπονοούμενα, γεννά ένα σύμπαν αβεβαιότητας και υπόγειας έντασης. Τίποτα δεν λέγεται ευθέως, τίποτα δεν είναι απόλυτα σαφές. Οι χαρακτήρες του, περίπλοκοι και αντιφατικοί, ανατέμνονται σταδιακά μέσα από σιωπές, βλέμματα και μικρές μετατοπίσεις που φανερώνουν τα κίνητρά τους.
Η Παπαγεωργίου αγκαλιάζει αυτή την ασάφεια και την αναδεικνύει μέσα σε ένα υπέροχο σκηνικό (Μαρία Φιλίππου) που αποτυπώνει με εντυπωσιακό τρόπο τον κλειστοφοβικό μικρόκοσμο των ηρώων. Ένα μεγάλο δίπατο σπίτι δεσπόζει στη σκηνή, με τις γραμμές και τα επίπεδά του να θυμίζουν λαβύρινθο. Εκεί μέσα ζουν οι ήρωες, εκεί αναπνέουν, εκεί εγκλωβίζονται όσο και αν προσπαθούν να δραπευτεύσουν. Οι σκάλες, τα παράθυρα, οι πόρτες – όλα μοιάζουν να ανοίγουν και να κλείνουν όχι προς τον έξω κόσμο, αλλά προς τα βάθη του εσωτερικού τους τοπίου. Το σπίτι λειτουργεί σαν προέκταση των χαρακτήρων: είναι ταυτόχρονα καταφύγιο και φυλακή, σκηνικό οικειότητας και φόβου.

Οι κινήσεις των ηθοποιών μοιάζουν με παρτιτούρα — ένα σώμα που αντιδρά, ένα βλέμμα που απαντά, μια σιωπή που βαραίνει. Η σωματικότητα των τριών πρωταγωνιστών, του Μιχάλη Βαλάσογλου, της Μαρίας Κυρώζη και της Κίττυς Παϊταζόγλου, αποτελεί τον βασικό πυρήνα αυτής της σκηνοθεσίας. Τα σώματά τους λειτουργούν σαν φορείς συναισθήματος, σαν αγωγοί μιας σύγκρουσης που άλλοτε είναι ερωτική και άλλοτε καταστροφική.

Η παράστασή της Αικατερίνης Παπαγεωργίου δεν προσφέρει απαντήσεις· προσφέρει όμως χώρο – χώρο για τον θεατή να αναγνωρίσει κάτι δικό του μέσα σε αυτό το επικίνδυνο παιχνίδι οικειότητας και αποξένωσης.

Προπώληση εδώ