Μπορεί τελικά η βιταμίνη D να επιβραδύνει τη γήρανση;

H βιταμίνη D θα μπορούσε να βοηθήσει στην προστασία των καλυμμάτων των χρωμοσωμάτων μας που επιβραδύνουν τη γήρανση, πυροδοτώντας ελπίδες ότι η βιταμίνη του ήλιου θα μπορούσε να μας κρατήσει πιο υγιείς για περισσότερο χρόνο, σύμφωνα με νέα έρευνα.

Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η λήψη συμπληρώματος διατροφής 2.000 IU βιταμίνης D καθημερινά, βοηθούσε στη διατήρηση των τελομερών, των μικροσκοπικών δομών που λειτουργούν σαν πλαστικά άκρα στα κορδόνια των παπουτσιών, προστατεύοντας το DNA μας από βλάβες κάθε φορά που τα κύτταρα πολλαπλασιάζονται.

Τα τελομερή βρίσκονται στο άκρο του καθενός από τα 46 χρωμοσώματά μας και μικραίνουν κάθε φορά που ένα κύτταρο αντιγράφεται. Όταν γίνουν πολύ μικρά, τα κύτταρα δεν μπορούν πλέον να πολλαπλασιαστούν και τελικά πεθαίνουν.

Οι επιστήμονες έχουν συνδέσει τα μικρότερα τελομερή με μερικές από τις πιο σοβαρές ασθένειες της γήρανσης, όπως ο καρκίνος, οι καρδιακές παθήσεις και η οστεοαρθρίτιδα.

Το κάπνισμα, το χρόνιο άγχος και η κατάθλιψη φαίνεται να επιταχύνουν τη μείωση των τελομερών, ενώ οι φλεγμονώδεις διεργασίες στο σώμα έχουν επίσης αρνητικές επιπτώσεις.

Η βιταμίνη D πέρα από τα δυνατά οστά

Είναι γνωστό ότι η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για την υγεία των οστών, βοηθώντας το σώμα μας να απορροφά το ασβέστιο.

Τα παιδιά, οι έφηβοι και τα άτομα με πιο σκούρο δέρμα ή περιορισμένη έκθεση στον ήλιο χρειάζονται ιδιαίτερα επαρκή επίπεδα για να χτίσουν και να διατηρήσουν δυνατά οστά.

Αλλά η βιταμίνη D ενισχύει επίσης το ανοσοποιητικό μας σύστημα.

Μια ανασκόπηση των στοιχείων έδειξε ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης D μπορούν να μειώσουν τις αναπνευστικές λοιμώξεις, ειδικά σε άτομα που έχουν έλλειψη.

Πρώιμες έρευνες υποδηλώνουν ακόμη ότι μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη αυτοάνοσων ασθενειών όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο λύκος και η Σκλήρυνση κατά Πλάκας, αν και χρειάζονται περισσότερες κλινικές δοκιμές για να επιβεβαιωθούν αυτά τα ευρήματα.

Δεδομένου ότι η φλεγμονή βλάπτει τα τελομερή, οι αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις της βιταμίνης D θα μπορούσαν να εξηγήσουν τον προστατευτικό της ρόλο.

Σε πρόσφατη μελέτη, που έγινε από ειδικούς στο Πανεπιστήμιο Augusta των ΗΠΑ, οι ερευνητές παρακολούθησαν 1.031 άτομα με μέσο όρο ηλικίας 65 ετών για πέντε χρόνια, μετρώντας τα τελομερή τους στην αρχή, μετά από δύο χρόνια και μετά από τέσσερα χρόνια.

Οι μισοί έλαβαν 2.000 IU βιταμίνης D καθημερινά, ενώ οι άλλοι μισοί έλαβαν εικονικό φάρμακο.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα τελομερή διατηρήθηκαν κατά 140 ζεύγη βάσεων στην ομάδα της βιταμίνης D, σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο.

Προηγούμενη έρευνα διαπίστωσε ότι τα τελομερή συντομεύονται φυσιολογικά κατά περίπου 460 ζεύγη βάσεων σε μια δεκαετία, υποδηλώνοντας ότι η προστατευτική δράση της βιταμίνης D θα μπορούσε να είναι πραγματικά σημαντική.

Αυτό δεν είναι το πρώτο πολλά υποσχόμενο εύρημα. Προηγούμενες μελέτες έχουν αναφέρει παρόμοια οφέλη, ενώ η μεσογειακή διατροφή –πλούσια σε αντιφλεγμονώδη θρεπτικά συστατικά– έχει επίσης συνδεθεί με μακρύτερα τελομερή.

Το μειονέκτημα της βιταμίνης D

Ωστόσο, υπάρχουν κάποια σημαντικά σημεία που πρέπει να ληφθούν υπόψη.

Ορισμένοι ερευνητές προειδοποιούν ότι τα εξαιρετικά μακρά τελομερή μπορεί στην πραγματικότητα να αυξάνουν τον κίνδυνο ασθενειών, υποδηλώνοντας ότι υπάρχει ένα ιδανικό σημείο του μήκους τους που δεν έχουμε ακόμη κατανοήσει.

Επίσης, δεν υπάρχει συμφωνία σχετικά με τη σωστή δόση. Οι ερευνητές του Augusta χρησιμοποίησαν 2.000 IU ημερησίως –πολύ υψηλότερη από την τρέχουσα συνιστώμενη πρόσληψη των 600 IU για άτομα κάτω των 70 ετών και των 800 IU για ηλικιωμένους.

Ωστόσο, άλλες έρευνες υποδηλώνουν ότι μόλις 400 IU μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη του κρυολογήματος.

Οι ειδικοί λένε ότι η βέλτιστη δόση εξαρτάται πιθανώς από ατομικούς παράγοντες, όπως τα υπάρχοντα επίπεδα βιταμίνης D, τη συνολική διατροφή και τον τρόπο με τον οποίο η βιταμίνη αλληλεπιδρά με άλλα θρεπτικά συστατικά.

Αν και αυτά τα ευρήματα είναι συναρπαστικά, είναι πολύ νωρίς για να αρχίσουμε να παίρνουμε υψηλές δόσεις βιταμίνης D με την ελπίδα να επιβραδύνουμε τη γήρανση.

Τα ισχυρότερα στοιχεία για υγιή γήρανση εξακολουθούν να υποδεικνύουν τα βασικά: ισορροπημένη διατροφή, τακτική άσκηση, ποιοτικός ύπνος, μη κάπνισμα και διαχείριση του στρες, τα οποία όλα υποστηρίζουν φυσικά την υγεία.

Ωστόσο, εάν έχετε έλλειψη βιταμίνης D ή κινδυνεύετε από κακή υγεία των οστών, τα συμπληρώματα παραμένουν μια λογική επιλογή που υποστηρίζεται από δεκαετίες έρευνας.

Καθώς οι επιστήμονες συνεχίζουν να ξετυλίγουν τα μυστήρια της γήρανσης, ο ρόλος της βιταμίνης D στη διατήρηση της λειτουργίας των κυτταρικών μας ρολογιών μπορεί να αποδειχθεί ότι είναι μόνο ένα κομμάτι ενός πολύ μεγαλύτερου παζλ.