Η πολλή δουλειά τρώει τον… εγκέφαλο – Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
Διαβάζεται σε 4'
Η υπερβολικές ώρες εργασίας μπορεί να αλλάξουν τη δομή του εγκεφάλου. Ποιοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.
- 22 Μαΐου 2025 06:29
Ειδικοί διαπίστωσαν ότι οι πολλές ώρες εργασίας μπορεί να επηρεάσουν τμήματα του εγκεφάλου που σχετίζονται με την επίλυση προβλημάτων και τη μνήμη, καθώς όπως προκύπτει από νέα έρευνα, η υπερεργασία ενοχοποιείται για αλλαγές στη δομή του εγκεφάλου.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Occupational and Environmental Medicine, έδειξαν ότι η εργασία 52 ωρών ή και περισσότερο σε μία εβδομάδα, μπορεί να επηρεάσει τα τμήματα του εγκεφάλου που σχετίζονται με την επίλυση προβλημάτων και τη μνήμη, ενώ μπορεί επίσης να επηρεαστεί και η ψυχική υγεία.
Οι ειδικοί εξέτασαν τον αντίκτυπο της υπερβολικής εργασίας σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου σε εργαζόμενους στον τομέα της Υγείας που εργάζονταν τακτικά 52 ώρες την εβδομάδα ή περισσότερο, χρησιμοποιώντας δεδομένα από μια μακροχρόνια μελέτη που εξέταζε την υγεία των εργαζομένων και μαγνητικές τομογραφίες για να εξετάστει τη δομή του εγκεφάλου.
Στην τελική ανάλυση συμπεριλήφθηκαν περίπου 110 εργαζόμενοι, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν κλινικοί γιατροί.
Από αυτούς, οι 32 εργάζονταν υπερβολικά πολλές ώρες την εβδομάδα, ενώ 78 εργάζονταν κανονικές ώρες.
Όσοι εργάζονταν πολλές ώρες κάθε εβδομάδα ήταν σημαντικά νεότεροι, είχαν λιγότερη εργασιακή εμπειρία και ήταν πιο μορφωμένοι από όσους εργάζονταν κανονικές ώρες.
Οι ερευνητές, μεταξύ των οποίων και ειδικοί από το Πανεπιστήμιο Yonsei της Νότιας Κορέας, δήλωσαν ότι τα άτομα που εργάζονταν υπερβολικά «εμφάνιζαν σημαντικές αλλαγές σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την εκτελεστική λειτουργία και τη ρύθμιση των συναισθημάτων».
Η ανάλυση έδειξε αύξηση κατά 19% του όγκου του αριστερού μετωπιαίου λοβού στην ομάδα των υπερβολικά εργαζομένων σε σύγκριση με την ομάδα των μη υπερβολικά εργαζομένων.
Αυτό το τμήμα του εγκεφάλου παίζει σημαντικό ρόλο σε διάφορες γνωστικές λειτουργίες, ιδιαίτερα στον μετωπιαίο λοβό, καθώς συμμετέχει στην προσοχή, στη λειτουργική μνήμη και στην επεξεργασία της γλώσσας.
Σύμφωνα με τις απεικονίσεις, άλλα τμήματα που σχετίζονται με την προσοχή, τον προγραμματισμό και τη λήψη αποφάσεων παρουσίασαν επίσης αλλαγές, καθώς και περιοχές που σχετίζονται με την επεξεργασία των συναισθημάτων, την αυτογνωσία και την κατανόηση του κοινωνικού πλαισίου.
Η ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μελέτη αυτή παρέχει προκαταρκτικά στοιχεία ότι η υπερκόπωση συνδέεται με δομικές αλλαγές στον εγκέφαλο, ιδιαίτερα σε περιοχές που σχετίζονται με τη γνωστική λειτουργία και τα συναισθήματα.
«Τα ευρήματα αυτά παρέχουν νέα νευροβιολογικά στοιχεία που συνδέουν τις πολλές ώρες εργασίας με δομικές αλλαγές στον εγκέφαλο, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα», αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν, επίσης, τη σημασία της αντιμετώπισης της υπερκόπωσης ως επαγγελματικού προβλήματος υγείας και τονίζουν την ανάγκη για πολιτικές στον χώρο εργασίας που θα μετριάζουν τις υπερβολικές ώρες εργασίας.
Η Ruth Wilkinson, επικεφαλής πολιτικής και δημοσίων σχέσεων στο φιλανθρωπικό ίδρυμα Institution of Occupational Safety and Health, δήλωσε ότι «η παγκόσμια ανάλυση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας διαπίστωσε ότι οι πολλές ώρες εργασίας αυξάνονται και ευθύνονται για περίπου το ένα τρίτο του συνολικού εκτιμώμενου φόρτου ασθενειών που σχετίζονται με την εργασία. Πιστεύουμε ότι απαιτούνται επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση της επιδημίας των μακρών ωρών εργασίας. Η κουλτούρα της υπερεργασίας είναι εμφανής σε αυτό που έχουμε ονομάσει “μικρά γράμματα” της σύγχρονης εργασιακής ζωής».
Αυτό περιλαμβάνει τις κρυφές ή σιωπηρές ώρες που επιβάλλονται στους εργαζόμενους πέραν των όρων των συμβάσεών τους.
Περιλαμβάνει την υποχρέωση να είναι πάντα διαθέσιμοι σ την ψηφιακή εποχή, στερούμενοι του δικαιώματος να αποσυνδεθούν από την εργασία τους εκτός των κανονικών ωρών εργασίας.
Πάντως, έρευνα που έγινε από τη βρετανική κυβέρνηση πέρυσι έδειξε ότι σχεδόν το ένα τέταρτο των εργαζομένων στο Ηνωμένο Βασίλειο εργάζονται τακτικά πάνω από το νόμιμο ανώτατο όριο ωρών εργασίας (48 ώρες την εβδομάδα), ενώ το 44% δήλωσε ότι η εργασία πέραν των ωρών που προβλέπονται στη σύμβαση αποτελεί μέρος της κουλτούρας της επιχείρησής τους. Πάνω από τους μισούς εργαζόμενους δήλωσαν ότι ελέγχουν τακτικά τα επαγγελματικά τους μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τα μηνύματα εκτός των ωρών εργασίας.
«Θέλουμε να δούμε τους εργοδότες να καταργούν τις «μικρές γραμματοσειρές», να εντοπίζουν και να αντιμετωπίζουν τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους στο πλαίσιο των διαδικασιών εκτίμησης κινδύνου και να γίνουν πιο διαφανείς στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν τους εργαζομένους τους», καταλήγουν οι επιστήμονες.