Κι όμως, η ψυχοθεραπεία είναι λιγότερο αποτελεσματική στους νέους

Η ψυχοθεραπεία για το στρες και την κατάθλιψη είναι βέβαιο ότι είναι αποτελεσματική, αλλά δυστυχώς δεν έχει τα ίδια αποτελέσματα για όλες τις ηλικιακές ομάδες.

Αυτό αποκαλύπτει μία μεγάλη μελέτη που δημοσιεύτηκε πριν λίγες ημέρες στο The Lancet Psychiatry και στην οποία συμμετείχαν έλληνες επιστήμονες.

Το δείγματης μελέτης ήταν πρωτόγνωρα και εντυπωσιακά μεγάλο, καθώς συμμετείχαν 1.599.888 άτομα, ηλικίας από 16 έως 60 ετών, και προήλθε από το πρόγραμμα Talking Therapies του Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS) της Βρετανίας, το μεγαλύτερο δημόσιο πρόγραμμα παγκοσμίως, που παρέχει δωρεάν ψυχοθεραπεία.

Τα αποτελέσματα της μελέτης απέδειξαν ότι οι νέοι ηλικίας 16-25 ετών εμφανίζουν χαμηλότερα ποσοστά βελτίωσης ή ανάρρωσης, σε σύγκριση με μεγαλύτερες ηλικίες.

Και αυτό, παρά το γεγονός ότι οι ίδιες θεραπείες παρέχονται σε ενιαίο πλαίσιο, από επαγγελματίες με την ίδια εκπαίδευση.

Γιατί η ψυχοθεραπεία είχε καλύτερα αποτελέσματα σε μεγαλύτερες ηλικίες

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι νέοι είχαν 20% με 30% μικρότερη πιθανότητα να δείξουν βελτίωση στα συμπτώματα στρες και κατάθλιψης και, παράλληλα, μεγαλύτερη πιθανότητα επιδείνωσης.

Αν και οι αριθμητικές διαφορές στα εργαλεία μέτρησης φαίνονται μικρές, στην πραγματικότητα και λόγω του τεράστιου δείγματος, μεταφράζονται σε χιλιάδες νέους που τελικά δεν ανταποκρίνονται ετησίως.

«Τα καλά νέα είναι ότι σε αυτήν την μελέτη του τι γίνεται στην πραγματική ζωή, εν αντιθέσει προς το περιοριστικό περιβάλλον κλινικών μελετών, η ανταπόκριση γενικώς φαίνεται αρκετά μεγάλη», σημειώνει ο καθηγητής Ψυχιατρικής Παιδιών και Εφήβων στο ΕΚΠΑ και στο University College London (UCL), Αργύρης Στριγγάρης, ο οποίος συμμετείχε ως επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας στη μελέτη.

Ο ίδιος προσθέτει ότι «τα όχι τόσο καλά νέα είναι ότι γενικώς οι νέοι δείχνουν κάπως χαμηλότερη ανταπόκριση. Για παράδειγμα οι νέοι έχουν περίπου 20%-30% μικρότερη πιθανότητα να δείξουν βελτίωση ή ανάρρωση στο στρες και την κατάθλιψή τους και έχουν και μεγαλύτερη πιθανότητα να χειροτερέψουν. Υπολογίζουμε, ότι ο ετήσιος αριθμός εκείνων των νέων που δεν βελτιώνονται, εν συγκρίσει με το πόσοι βελτιώνονται σε μεγαλύτερες ηλικίες, αγγίζει τις αρκετές χιλιάδες».

Οι λόγοι παραμένουν ασαφείς και για τον λόγο αυτό απαιτούνται περαιτέρω μελέτες. Οι ερευνητές επισημαίνουν, πάντως, ότι οι νέοι πιο συχνά διακόπτουν πρόωρα τη θεραπεία ή απουσιάζουν από συνεδρίες, όμως ακόμη και μετά από στατιστικές διορθώσεις, οι αποκλίσεις επιμένουν, όπως εξηγεί ο Καθηγητής κ. Στριγγάρης:

«Δεδομένης της συχνότητας των προβλημάτων κατάθλιψης και άγχους στους νέους και της διαφαινόμενης αύξησης των προβλημάτων αυτών, ειδικά σε αυτές τις ηλικίες, τα τελευταία χρόνια, οφείλουμε να καταλάβουμε καλύτερα την πηγή των προβλημάτων αυτών, αλλά και το είδος των απαντήσεων που μπορούμε να δώσουμε, που ίσως πρέπει να είναι καινοτόμες προσθήκες στα υπάρχοντα ή και μια ριζική αναθεώρηση του σε τί ακριβώς στοχεύουμε», τονίζει σε ανάρτησή του στο facebook.

Τι σημαίνει η μεγάλη μελέτη για την ψυχοθεραπεία και τους Έλληνες

Η μελέτη δεν αφορά απλώς τα ποσοστά επιτυχίας της ψυχοθεραπείας. Θέτει βαθύτερα ερωτήματα πολιτικής υγείας και κοινωνικής στόχευσης, όπως σχολιάζει ο ίδιος ο καθηγητής, λέγοντας πως έχει ενδιαφέρον να δούμε τι μπορούμε να μάθουμε από ένα σύστημα υγείας που προσφέρει θεραπείες συστηματοποιημένες, τεκμηριωμένες και εύκολα προσβάσιμες σε όλες και όλους.

«Είναι οι θεραπείες αυτές κάτι που θέλουμε για την χώρα μας; Αυτό είναι θεμελιώδες ερώτημα, προηγείται των παραπάνω. Η απάντηση θα μπορούσε να είναι ένα αυτόματο ναι, αν και νομίζω ότι θα ήταν καλύτερο αν προσπαθούσαμε να καταλάβουμε τι προσαρμογές χρειάζονται για την χώρα μας και τι μπορούμε να μάθουμε από τα λάθη των άλλων (ώστε να τα αποφύγουμε). Γνώμη μου είναι ότι είναι καλό να υπάρχει φειδώ και στην προσφορά θεραπειών, σίγουρα μη συστηματικών», καταλήγει ο κ. Στριγγάρης.