Πρωταθλήτρια Ευρώπης η Ελλάδα στην πάταξη του λαθρεμπορίου καπνικών

Την πρώτη ημέρα της 89ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, η Παπαστράτος διοργάνωσε μια συζήτηση, με θέμα το παράνομο εμπόριο καπνικών προϊόντων, κατά τη διάρκεια της οποίας αναδείχθηκαν οι νίκες που έχουν επιτευχθεί εναντίον του λαθρεμπορίου, αλλά και οι σοκαριστικοί κίνδυνοι για όσα περιέχουν τα παράνομα τσιγάρα που κυκλοφορούν στην αγορά.
Χαρακτηριστικά, οι αναλύσεις που έκανε το Γενικό Χημείο του Κράτους σε παράνομα καπνικά προϊόντα, βρήκαν περιττώματα ποντικών, νύχια, μούχλα, όπως ανέφερε ο διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής, ο οποίος συμμετείχε στο πάνελ, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «το παράνομο τσιγάρο δεν είναι μόνο η απώλεια εσόδων αλλά είναι και πολλαπλασιασίως καταστροφικό για τη δημόσια υγεία».

Ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Γιώργος Κώτσηρας, ο οποίος επίσης, παρέστη στη συζήτηση στο περίπτερο της Παπαστράτος στη ΔΕΘ, διευκρίνισε ότι «το παράνομο εμπόριο καπνικών προϊόντων αποτελεί σημαντική πρόκληση για την ελληνική οικονομία», με τον διοικητή της ΑΑΔΕ, να προσθέτει πως «δεν πρόκειται απλώς για χρήματα που χάνονται από το κρατικό ταμείο, αλλά για ποσά που καταλήγουν στα χέρια οργανωμένων εγκληματικών δικτύων που δραστηριοποιούνται παγκοσμίως».

Το ρεκόρ του 2023 και η επόμενη ημέρα

Ο αντιπρόεδρος της Παπαστράτος, Ιάκωβος Καργαρώτος παρουσίασε τα δεδομένα που δείχνουν ότι η Ελλάδα αναδεικνύεται πρωταθλήτρια της Ευρώπης στη μείωση του λαθρεμπορίου καπνικών. Επίτευγμα, που όπως είπε, οφείλεται σε συνδυασμό παραγόντων και έρχεται κόντρα στην πανευρωπαϊκή τάση, που είναι αυξητική.

Συγκεκριμένα, σε όλη την Ευρώπη, οι απώλειες από το λαθρεμπόριο ξεπερνούν τα 14 δισεκατομμύρια ευρώ, με ευνοούμενα οργανωμένα δίκτυα εγκληματικότητας, σε όλον τον κόσμο.

Ο κ. Καργαρώτος ανέφερε πως το λαθρεμπόριο καπνικών στην Ελλάδα ήταν περίπου στο 3%, το 2010. Όμως οι αλλεπάλληλες αυξήσεις στους φόρους, κατά τη διάρκεια της κρίσης, το εκτόξευσαν στο 20% «κάτι που αποδεικνύει την άμεση σχέση μεταξύ φορολογικής πολιτικής και παράνομου εμπορίου».

Το 2023 το ποσοστό των παράνομων τσιγάρων, επί της συνολικής κατανάλωσης, έφτασε στο ρεκόρ του 24%, με την ενεργοποίηση των μέτρων που ελήφθησαν να το μειώνει το 2024 στο 17%, με τον “αγώνα” φυσικά, να συνεχίζεται.

Ο αντιπρόεδρος της Παπαστράτος σχολίασε ότι πρόκειται για ένα «εξαιρετικά ενθαρρυντικό αποτέλεσμα, που αποδεικνύει τι μπορούμε να καταφέρουμε όταν υπάρχει σχέδιο, συντονισμός και συνεργασία».

Αν ένα μάθημα προκύπτει από όλη αυτήν την “περιπέτεια”, όπως είπε ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, είναι πως «το φορολογικό καθεστώς πρέπει να είναι όσο πιο σταθερό και προβλέψιμο γίνεται. Πρόκειται για θετικό αποτύπωμα για τις επιχειρήσεις και για τους Έλληνες πολίτες».

Πώς γίναμε πρωταθλητές της Ευρώπης

Ο κ. Καργαρώτος αναφέρθηκε στους λόγους που η χώρα μας πήγε αντίθετα στο ευρωπαϊκό “ρεύμα”, σε ό,τι αφορά το λαθρεμπόριο καπνικών. Επρόκειτο για συνδυασμό στρατηγικών παραγόντων, συντονισμένες και συστηματικές ενέργειες, όπως για παράδειγμα οι εκτεταμένοι έλεγχοι των διωκτικών Αρχών, η αυστηρή νομοθεσία και η κατάλληλη τεχνολογική υποδομή, μαζί με συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.

Όπως είπε ο αντιπρόεδρος της Παπαστράτος «έχουμε αγαστή και μακρόχρονη συνεργασία με την ΑΑΔΕ και έχουμε εμπιστοσύνη σε αυτή».

Συνδυαστικά, όλες οι ενέργειες οδήγησαν σε αποτέλεσμα, το οποίο δεν συναντάται εύκολα στην Ευρώπη της αυξητικής τάσης στο λαθρεμπόριο.

«Η συνταγή επιτυχίας δεν είναι μονοδιάστατη» δήλωσε ο κ. Καργαρώτος, «βοηθούν η συνεργασία, η αποτελεσματικότητα των διωκτικών αρχών, η αξιοποίηση της τεχνολογίας και το θέμα της φορολογίας. Η πρόκληση όμως, δεν σταματά εδώ. Χρειάζεται να διατηρήσουμε αυτή τη δυναμική και να επενδύσουμε ακόμη περισσότερο στην καινοτομία και την πρόληψη, ώστε να μη δούμε ξανά το φαινόμενο να εντείνεται, όπως συνέβη τα προηγούμενα χρόνια. Η μάχη κατά του παράνομου εμπορίου και η προστασία των πιο ευάλωτων δεν είναι αγώνας που μπορεί να κερδηθεί από έναν μόνο φορέα, χρειάζεται να ενώσουμε δυνάμεις για να διασφαλίσουμε ένα ασφαλές και βιώσιμο μέλλον για τη χώρα».

Ο ρόλος της ψηφιοποίησης

Ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αναφέρθηκε στη στρατηγική σημασία της ψηφιοποίησης στη μάχη κατά του λαθρεμπορίου, υποστηρίζοντας ότι «το θέμα της φοροδιαφυγής είναι το κέντρο μιας πολιτικής της κυβέρνησης που γίνεται πράξη με πολύ συγκεκριμένους στόχους».

Η ψηφιοποίηση των αγοραπωλήσεων, που έγινε με τη συνδρομή της ΑΑΔΕ, αναφέρθηκε ως καθοριστικός παράγοντας στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, με τον νέο τελωνειακό κώδικα που ψηφίστηκε για πρώτη φορά στη Βουλή έπειτα από 30 χρόνια, να ενισχύει την ψηφιοποίηση και τη διασύνδεση των ελεγκτικών μηχανισμών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, δημιουργώντας σύγχρονα εργαλεία που επιτρέπουν πιο αποτελεσματικούς ελέγχους και αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου.

«Ο νέος τελωνειακός κώδικας δίνει περισσότερα εργαλεία ψηφιοποίησης, ελεγκτικών μηχανισμών, διασύνδεσης των ελεγκτικών μηχανισμών και αυστηρότερες ποινές», διευκρίνισε χαρακτηριστικά, ο κ. Κώτσηρας, με τον διοικητή της ΑΑΔΕ, κ. Πιτσιλή να αναφέρει ότι η Αρχή επένδυσε σε τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης που αφορούσαν δυο άξονες: «Την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου με την επεξεργασία των δεδομένων -το MyData μας τροφοδοτεί καθημερινά με μεγάλο όγκο δεδομένων- και τον τομέα της εξυπηρέτησης με μεγάλα γλωσσικά μοντέλα (LLMs), μετατροπή φωνής σε κείμενο και ψηφιακούς βοηθούς», που επιτρέπουν την έγκαιρη ανίχνευση και παρέμβαση.

Η ΑΙ ωστόσο, δεν μπορεί να τα κάνει όλα μόνη της. «Δεν μπορεί να αντικαταστήσει τον άνθρωπο», ανέφερε ο κ. Πιτσιλής, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ανθρώπινης διάστασης στις διαδικασίες ελέγχου.

Η μάχη λοιπόν, κατά του λαθρεμπορίου καπνικών συνεχίζεται, με τα μέχρι τώρα αποτελέσματα να δείχνουν ότι με τη σωστή στρατηγική, την τεχνολογία και συνεργασία μεταξύ των φορέων, μπορούν να επιτευχθούν ουσιαστικά αποτελέσματα, για την οικονομία και την κοινωνία.