Πώς οι εφαρμογές για γνωριμίες καταστρέφουν την ψυχική υγεία

Η αναζήτηση για προσωπικές γνωριμίες στο Διαδίκτυο ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την ψυχική υγεία, προειδοποιούν ειδικοί.

Όπως αναφέρουν, οι χρήστες αφενός μπορούν να εθιστούν στις εφαρμογές και στην έκκριση δοπαμίνης που νιώθουν όταν κάποιος που τους ενδιαφέρει τους απαντά, αφετέρου, οι άνθρωποι εστιάζουν περισσότερο στην εμφάνιση παρά στην ουσία.

Μάλιστα, κάποιο άνθρωποι αισθάνονται καλά όταν λαμβάνουν κολακευτικά μηνύματα, ακόμα και αν έχουν χρησιμοποιήσει τη φωτογραφία κάποιου άλλου, ο οποίος εμφανισιακά δεν έχει καμία σχέση με εκείνους.

«Όσο βαθύτερο είναι το επίπεδο κατάθλιψης σε έναν άνθρωπο, τόσο βαθύτερο είναι το επίπεδο άγχους και τόσο βαθύτερο φαίνεται να είναι το επίπεδο εμπλοκής του με αυτές τις εφαρμογές», λέει ο Paul Hokemeyer, ψυχοθεραπευτής από τη Νέα Υόρκη, ειδικός στις ανθρώπινες και διαπροσωπικές σχέσεις.

Υπάρχει, επίσης, ένα είδος «doomscrolling» που συμβαίνει με τις εφαρμογές γνωριμιών, παρόμοιο με τον τρόπο που οι άνθρωποι κάνουν scroll στις επικεφαλίδες των ειδήσεων στο τηλέφωνό τους, περιδιαβαίνοντας τις κακές ειδήσεις.

Κι αυτό διότι «οι άνθρωποι αναζητούν συνεχώς επιβεβαίωση και μια έκρηξη δοπαμίνης και σεροτονίνης που έρχεται σπάνια. Αν εκκριθούν αυτές οι ορμόνες της ευτυχίας ακόμα και με μία γρήγορη συζήτηση σε μία εφαρμογή γνωριμιών, αυτό τους ωθεί να θέλουν να συνεχίζουν να ασχολούνται συνεχώς, μήπως και αισθανθούν και πάλι το ίδιο. Είναι παρόμοιος εθισμός με αυτόν του τσιγάρου», συμπληρώνει ο ίδιος.

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα

Τα διαδικτυακά ραντεβού μπορούν να κάνουν τους ανθρώπους να αισθάνονται μη ελκυστικοί ή ανάξιοι, ιδιαίτερα όταν οι εφαρμογές περιλαμβάνουν σάρωση ή έκφραση αμοιβαίας έλξης για να επικοινωνήσουν με κάποιον, αναφέρει η Racine Henry, ψυχολόγος, σύμβουλος γάμου και οικογένειας στις ΗΠΑ.

Οι εφαρμογές μπορεί να είναι ιδιαίτερα αρνητικές για τους νέους, οι οποίοι δεν έχουν ακόμη τη συναισθηματική ωριμότητα να κατανοήσουν μια τέτοια απόρριψη, λέει η ίδια.

«Εφαρμογές όπως αυτές μπορούν πραγματικά να κάνουν τους ανθρώπους να αισθάνονται άσχημοι και ανεπιθύμητοι. Πιστεύω ότι η αυτοεκτίμηση, η αυτοπεποίθηση, ακόμη και η ταυτότητα του εαυτού, πρέπει να βρίσκονται σε υγιή επίπεδα πριν από τη χρήση αυτών των εφαρμογών και ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να δίνουν υπερβολική σημασία σε αυτό που μπορεί να σκεφτεί ή να αισθανθεί για εσάς κάποιος που σας αξιολογεί από μερικές φωτογραφίες και μερικές γραμμές σε μια οθόνη», εξηγεί.

Ωστόσο, αυτές οι εφαρμογές έχουν και τα πλεονεκτήματά τους.

Μπορούν να ωφελήσουν άτομα που είναι εσωστρεφή, έχουν ορισμένες φοβίες, κρύβουν τη σεξουαλική τους ταυτότητα ή έχουν βιώσει τραυματικές εμπειρίες σε σχέσεις ή σεξουαλικές σχέσεις που τους έχουν κάνει διστακτικούς στο να γνωρίσουν άτομα στην πραγματική ζωή, όπως σε μπαρ. Ωστόσο, και σε αυτά τα άτομα, τα όρια χρήσης είναι απαραίτητα.

«Οι εφαρμογές είναι ένας καλός τρόπος για να γνωρίσουν ανθρώπους σε ένα ασφαλές περιβάλλον και να πάρουν το χρόνο τους για να τους γνωρίσουν και να μπορούν να ελέγχουν περισσότερο την πρόσβαση αυτού του ατόμου σε αυτούς», είπε η Henry.

Το κλειδί είναι να βρεις κάποιον με κοινούς στόχους. Αν δύο άτομα αρχίσουν να μιλάνε και το ένα ψάχνει για αγάπη, ενώ το άλλο απλώς θέλει σεξουαλική επαφή, όχι μόνο μπορεί αυτό να οδηγήσει σε μια αρνητική εμπειρία και για τους δύο, αλλά μπορεί επίσης να επηρεάσει την ασφάλεια του ενός από τα δύο. Κάθε άτομο πρέπει να εκφράζει με σαφήνεια αυτό που αναζητά, αναφέρουν οι ειδικοί.

Όλα έχουν να κάνουν με τις προσδοκίες, είπε η Nicole Karwashan, ψυχολόγος και σύμβουλος γάμου και οικογένειας, η οποία μάλιστα γνώρισε τον αρραβωνιαστικό της στο Διαδίκτυο.

«Όταν κάποιος χρησιμοποιεί μια εφαρμογή γνωριμιών με την προσδοκία να βρει εξωτερική επιβεβαίωση ή τον έρωτα της ζωής του, πιστεύω ακράδαντα ότι αυτό μπορεί να διαιωνίσει τα συμπτώματα της κατάθλιψης. Διότι στατιστικά το να βρει τον έρωτα της ζωής του είναι μία στα 10.000.000», αναφέρει η ειδικός.

Οι ειδικοί συμφωνούν ότι το πρόβλημα με τις εφαρμογές γνωριμιών είναι ακριβώς το ίδιο όπως με όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς η φύση τους είναι καταναγκαστική.

«Έχω πελάτες που ενώ είναι συγκεντρωμένοι στη δουλειά τους, χτυπάει ειδοποίηση από την εφαρμογή, πετάγονται από τη θέση τους και σκέφτονται ότι αυτός θα είναι ο άνθρωπος της ζωής μου. Και αυτό συμβαίνει σε κάποιους για τουλάχιστον 10 χρόνια. Όμως δεν έχουν βρει ποτέ κάποιον να ταιριάξουν πραγματικά», σχολιάζει η  Karwashan.

«Προσωπικά προτρέπω τους πελάτες μου να κάνουν διαλείμματα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις εφαρμογές γνωριμιών, απλώς για να αποφευχθεί αυτή η εθιστική τάση που μπορεί να προκαλέσουν», λέει η ίδια.

Τα 5 πράγματα που συμβουλεύουν οι ειδικοί για τις εφαρμογές γνωριμιών

Οι ειδικοί δίνουν 5 βασικές συμβουλές για την αποφυγή της κατάθλιψης από τις εφαρμογές γνωριμιών και τα κοινωνικά δίκτυα:

• Περιορίστε τον χρόνο που περνάτε σε εφαρμογές γνωριμιών. Μπαίνετε στις εφαρμογές ή τους ιστότοπους μόνο μία φορά την ημέρα.
• Αποφασίστε τι είναι σημαντικό για εσάς σε έναν σύντροφο και ζητήστε το.
• Αναζητήστε κάποιον με κοινούς στόχους (π.χ. βεβαιωθείτε ότι και οι δύο αναζητάτε το ίδιο πράγμα, όπως μια σχέση που θα οδηγήσει σε γάμο, όχι μόνο σεξ).
• Μην αναζητάτε επιβεβαίωση μέσω μιας εφαρμογής γνωριμιών.
• Εάν είστε επιρρεπείς στην κατάθλιψη, να είστε ενήμεροι για τον τρόπο με τον οποίο οι διαδικτυακές γνωριμίες επηρεάζουν την ψυχική σας κατάσταση.