Γάζα: Δεν έχουμε ειρήνη, αλλά παύση του πολέμου
Διαβάζεται σε 3'
Το ερώτημα που αναδύεται από τα συντρίμμια στη Γάζα είναι αν αυτή η σφαγή προώθησε το παλαιστινιακό αίτημα ή το υπονόμευσε. Εδώ είναι δύο οι αναγνώσεις. Η πρώτη λέει ότι η αύξηση της πίεσης προς το Ισραήλ θα φέρει αποτελέσματα. Και η δεύτερη περιγράφει το ακριβώς αντίθετο.
- 09 Οκτωβρίου 2025 10:16
Ισραήλ και Χαμάς υπέγραψαν συμφωνία εκεχειρίας. Ο Τραμπ μίλησε για αιώνια ειρήνη και είναι έτοιμος για κηρύξει τον πόλεμο στους Νορβηγούς αν δεν του δώσουν το Νομπέλ Ειρήνης. Μάλλον βιάζεται. Είναι πολύ νωρίς για να πετάξουν περιστέρια με κλαδιά ελιάς. Δεν έχουμε ειρήνη. Έχουμε παύση του πολέμου. Πρόκειται για εντελώς διαφορετικές έννοιες.
Οι όροι προβλέπουν απελευθέρωση ομήρων, αποχώρηση μέρους των ισραηλινών δυνάμεων και ένα διεθνές πλαίσιο ανθρωπιστικής εποπτείας. Πρόκειται για μία συμφωνία που κρέμεται από κλωστές, δεν είναι δεμένη με σχοινιά. Και αυτό συμβαίνει για δύο λόγους.
Ο πρώτος έχει να κάνει με το πλαίσιο εμπιστοσύνης. Είναι πολύ εύθραυστο. Για παράδειγμα, αν κάποιος από τη Χαμάς ή ένας προβοκάτορας από το Ισραήλ αρχίσει να εκτοξεύει ρουκέτες, η κατάρρευση της συμφωνίας θα είναι η πιθανότερη εξέλιξη.
Ο δεύτερος λόγος αφορά τις εσωτερικές εντάσεις στα δύο μέτωπα. Η ακροδεξιά αντιπολίτευση κατηγορεί το Νετανιάχου για οδυνηρό συμβιβασμό. Και το εναπομείναν στρατιωτικό σκέλος της Χαμάς τα βάζει με το πολιτικό σκέλος καθώς το εγκαλεί για ενδοτισμό. Ας πούμε ότι ο Νετανιάχου ελέγχει το στρατό. Ισχύει το ίδιο για το πολιτικό σκέλος της Χαμάς; Μπορούν να ασκήσουν έλεγχο στους οπλαρχηγούς; Ο Νετανιάχου προσπαθεί να πουλήσει στα δεξιά του κοινά ότι «δεν υποχώρησε». Στην πραγματικότητα, κάνει κάτι πιο δύσκολο: προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην πολιτική του επιβίωση και στη διεθνή πίεση για σταθερότητα. Από την άλλη, η Χαμάς προσπαθεί να αλλάξει δέρμα χωρίς να χάσει την ταυτότητά της· να γίνει πολιτικός φορέας, χωρίς να πάψει να είναι η Χαμάς.
Η επόμενη μέρα έχει δύο εκδοχές.
Η αισιόδοξη θέλει τη συμφωνία να αντέχει, τη Γάζα να ανοικοδομείται με διεθνή επίβλεψη, και τα σπαθιά να μένουν στα θηκάρια τους. Η άλλη, εκδοχή, η πιθανότερη, προβλέπει καθυστερήσεις, καχυποψία και ένα νέο πόλεμο φθοράς, αυτή τη φορά μέσα από τις γραφειοκρατίες της ειρήνης.
Και ανάμεσα στις δύο, υπάρχει το ρεαλιστικό σενάριο: η Μέση Ανατολή σε «γκρίζα σταθερότητα». Ούτε πόλεμος, ούτε ειρήνη. Μόνο μια αμήχανη σιωπή. Διότι ειρήνη δεν μπορεί να υπάρξει αν δεν διευθετηθεί το Παλαιστινιακό με την ίδρυση και την καθολική αναγνώριση ενός λειτουργικού κράτους. Το ερώτημα που αναδύεται από τα συντρίμμια στη Γάζα είναι αν αυτή η σφαγή προώθησε το παλαιστινιακό αίτημα ή το υπονόμευσε. Εδώ είναι δύο οι αναγνώσεις. Η πρώτη λέει ότι η αύξηση της πίεσης προς το Ισραήλ θα φέρει αποτελέσματα. Και η δεύτερη περιγράφει το ακριβώς αντίθετο: το Ισραήλ έχει πλέον ισχυρότερα ερείσματα για να επιμείνει στην αδιάλλακτη στάση του.
Θα το μάθουμε στο μέλλον, αν και δεν αποκλείεται το ρολόι να σταματήσει για δύο ή και τρεις γενιές. Προς το παρόν θα δούμε πώς ανοικοδομείται μία γη σπαρμένη με νεκρούς.