Φωτιές: Πώς θα προφυλάξουμε την υγεία μας από τον καπνό και την στάχτη

Τα τελευταία εικοσιτετράωρα έχουμε πάνω από 150 πύρινα μέτωπα σε όλη την Ελλάδα με την Αχαΐα, την Ζάκυνθο και την Πρέβεζα να εξακολουθούν να έχουν σοβαρό πρόβλημα.

Ο συνδυασμός καύσωνα, παρατεταμένης ξηρασίας και ισχυρών ανέμων – που προβλέπεται να συνεχιστούν και την Τετάρτη (13/08) – έχει διαμορφώσει ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο σκηνικό, τροφοδοτώντας τις πυρκαγιές που έχουν καταστρέψει εκτεταμένες περιοχές, αφήνοντας πίσω τους καμένα σπίτια, επιχειρήσεις και οχήματα, και προκαλώντας ανυπολόγιστη οικολογική ζημιά.

Η σωματιδιακή ρύπανση από τις δασικές πυρκαγιές είναι πιο τοξική από τη ρύπανση από άλλες πηγές και κύρια απειλή για τη δημόσια υγεία. Ο καπνός της πυρκαγιάς ερεθίζει τα μάτια, τη μύτη, το λαιμό και τους πνεύμονες. Ας δούμε πώς μπορούμε να προστατευτούμε.

ΠΩΣ ΝΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΤΕ ΤΟΥΣ ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ ΣΑΣ

Η γενική οδηγία είναι να μην αφήνουμε τα σπίτια μας τέτοιες ημέρες και να έχουμε κλειστά τα παράθυρα και τις πόρτες, με ενεργοποιημένη τη λειτουργία του κλιματιστικού που ‘χρησιμοποιεί’ μόνο τον εσωτερικό αέρα (δεν φιλτράρει τον εξωτερικό που είναι προβληματικός). Αποφεύγουμε και το κάπνισμα στον καθαρό εσωτερικό χώρο, όπως και τη χρήση ηλεκτρικής σκούπας.

Ό,τι μάσκα Ν95 μας έμεινε, θα φανεί χρήσιμη. Είναι η φθηνότερη και πιο εύκολη λύση για να προστατεύσεις τους πνεύμονες μας.

Οι ‘αναπνευστικές μάσκες’ φιλτράρουν τα λεπτά σωματίδια του καπνού. Όχι όμως, και τα επικίνδυνα αέρια.

Σε κάθε περίπτωση, εάν δεν γίνεται τέλεια εφαρμογή, δεν θα υπάρχει προστασία. Για αυτό και οι χειρουργικές μάσκες δεν είναι η λύση στο υπάρχον πρόβλημα. Αν δεν ταιριάζει άψογα πάνω από τη μύτη και κάτω από το πιγούνι (δεν ‘σφραγίσει’ το πρόσωπο) δεν σωζόμαστε.

Εάν φοράμε μάσκα Ν95 και αισθανθούμε ζάλη ή αδιαθεσία, τη βγάζουμε και τρέχουμε σε σημείο με καθαρότερη ατμόσφαιρα.

Aν τυχόν νιώθουμε τον καπνό στο εσωτερικό της μύτης σου, χρησιμοποιούμε φυσικό ορό (1-2 φορές), αφού πρώτα φυσήξουμε δυνατά σε ένα μαντήλι.

Για να προστατέψουμε τα μάτια μας είναι χρήσιμο να φορέσουμε γυαλιά. Τα σωματίδια κολλάνε στους φακούς επαφής και προκαλούν δυσφορία. Πρέπει να τους καθαρίζουμε ενδελεχώς.

Αν αισθανθούμε πως θέλουμε να τρίψουμε τα μάτια μας, δεν το κάνουμε γιατί θα επιδεινώσουμε τις συνέπειες της εισβολής των σωματιδίων στην περιοχή. Πλένουμε τα χέρια μας και μετά καθαρίζουμε τα μάτια μας, με ένα καθαρό πανί που ‘περνάμε’ πάνω από τα ‘καπάκια’. Μετά ρίχνουμε σε όλο το πρόσωπο νερό και έπειτα κάνουμε ένα ντους.

ΠΩΣ ΜΕΤΑΚΙΝΟΥΜΑΣΤΕ

Εάν πάρετε το αυτοκίνητο σας να πάτε οπουδήποτε, ανάβετε τα φώτα, ώστε να αποφευχθούν ενδεχόμενα ατυχήματα σε περιοχές με χαμηλή ορατότητα και ρυθμίζετε το σύστημα κλιματισμού του οχήματος στη λειτουργία ανακύκλωσης του εσωτερικού αέρα -μόνο έτσι θα ελαχιστοποιηθεί η είσοδος του καπνού στην καμπίνα των επιβατών.

ΠΟΤΕ ΠΑΜΕ ΣΤΟ ΓΙΑΤΡΟ

Εάν παρουσιάσετε επίμονος βήχας, δυσκολία ή/και συριγμός στην αναπνοή, σφίξιμο ή πόνος στο στήθος, ταχυκαρδία, ναυτία, ασυνήθιστη κόπωση ή ζάλη, απευθύνεστε αμέσως σε επαγγελματία υγείας.

Αν βρίσκεστε κοντά σε πυρκαγιές και αισθανθείτε έντονα συμπτώματα, επικοινωνήστε αμέσως με πνευμονολόγο.

ΠΩΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΥΜΕ ΤΑ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ ΜΑΣ

Οι ειδικοί συνιστούν όπως περιορίζουμε το δικό μας χρόνο σε ανοιχτούς χώρους, να περιορίζουμε και αυτό των κατοικίδιων μας -ειδικά των σκύλων μας. Άπαξ και τους πάμε μια μικρή βόλτα, οφείλουμε να καθαρίσουμε τη μουσούδα, τα πόδια και το σώμα με ένα υγρό πανί. Όσο περπατάμε, αν τα δούμε να ζορίζονται -με την αναπνοή τους- επιστρέφουμε αμέσως σπίτι.

Εκεί δημιουργούμε ασφαλές περιβάλλον (αυτό που είναι ασφαλές και για εμάς) και έχουμε το νου μας για τυχόν συμπτώματα (πχ δυσφορία).

ΠΩΣ ΚΑΘΑΡΙΖΟΥΜΕ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΑΠΟ ΤΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ

Η στάχτη που κουβαλούν τα σωματίδια του καπνού της πυρκαγιάς είναι πολύ επιβλαβής. Άρα πρέπει να την απομακρύνουμε εφόσον έχει κάνει την εισβολή στους χώρους μας.

Για να την αφαιρέσουμε από τα ρούχα και τα υφάσματα των επίπλων, πρώτα περνάμε με μια ηλεκτρική σκούπα που έχει φίλτρο αέρα HEPA, μετά ρίχνουμε λίγη μαγειρική σόδα και έπειτα από 15 λεπτά ξαναπερνάμε με ηλεκτρική σκούπα. Επαναλαμβάνουμε πως η χρήση της ηλεκτρικής σκούπας πρέπει να αποφεύγεται ενώ η πυρκαγιά είναι σε εξέλιξη και τα σωματίδια εξακολουθούν να είναι στον αέρα.

Εφόσον το ύφασμα μπαίνει στο πλυντήριο, το βάζουμε.

Αν η μυρωδιά του καμένου ξύλου είναι έντονη μέσα στο σπίτι σας, είναι χρήσιμο να χρησιμοποιήσετε έναν καθαριστή αέρα. Πρώτα ελέγξτε πως δεν παράγει όζον, καθώς αυτό μπορεί να κάνει χειρότερη τη ρύπανση.

Αν δεν έχετε τη λειτουργία καθαριστή αέρα στοκλιματιστικό, χρησιμοποιήστε άλατα Ιμαλαΐων: αν το θερμάνετε απελευθερώνει αρνητικά ιόντα τα οποία εξαφανίζονται όπου υπάρχει καπνός -ακόμα και τσιγάρου- ή /και ηλεκτρικές συσκευές.

Τέτοιες ημέρες δεν χρησιμοποιούμε ηλεκτρικές σκούπες που δεν είναι εξοπλισμένες με τα τελειότερα φίλτρα (HEPA), τα οποία πρέπει να είναι και καθαρά. Δεν καπνίζουμε σε κλειστούς χώρους, με ενεργοποιημένα κλιματιστικά (στη λειτουργία ανακύκλωσης του εσωτερικού αέρα).

Για να καθαρίσουμε τον αέρα του περιβάλλοντος μας, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε γαρύφαλλο, λεβάντα, δενδρολίβανο ή μέντα -όλα στη φυσική τους έκδοση. Το δενδρολίβανο ανήκει στα βότανα που ‘καθαρίζουν’ τον αέρα, όπως και η μέντα.

Από τους τοίχους τα σωματίδια απομακρύνονται αποτελεσματικά με ένα πανί που προηγουμένως βουτάμε σε νερό με μαγειρική σόδα και λίγο ξύδι (συνδυασμός που δίνει απολύμανση)