Ηλεκτρικά Λεωφορεία: Μπορούν να αλλάξουν τις αστικές συγκοινωνίες;

Πρόκειται για ένα στρατηγικό σχέδιο που στοχεύει στη μείωση των εκπομπών ρύπων, στην αποσυμφόρηση των δρόμων και στην αναβάθμιση της επιβατικής εμπειρίας – κάτι που σίγουρα έχουν ήδη βιώσει όσοι έχουν βρεθεί σε τέτοιου είδους οχήματα.

Αλλά, πότε ακριβώς θα εξηλεκτριστούν όλα τα λεωφορεία στην Ελλάδα; Πόσο αναγκαία είναι αυτή η μετάβαση και τι προσφέρει αυτός ο σχεδιασμός στο συγκοινωνιακό δίκτυο και την κυκλοφορία;

Το σχέδιο εξηλεκτρισμού

Από το 2023, η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη υποδέχθηκαν τα πρώτα ηλεκτρικά λεωφορεία, ενώ το σχέδιο προγραμματίζει την ενίσχυση του στόλου με νέες παραλαβές. Ο στόχος είναι να αντικατασταθούν τα παλιά ντιζελοκίνητα λεωφορεία, προσφέροντας στους επιβάτες πιο ήσυχες και άνετες μετακινήσεις.

Πρόσφατα έγινε γνωστή η αποδοχή της προσφοράς της Yutong Bus για την προμήθεια 125 νέων ηλεκτρικών λεωφορείων για την Αθήνα, με συνολικό κόστος που ανέρχεται στα 71,2 εκατομμύρια ευρώ (ή 88,3 εκατομμύρια ευρώ με ΦΠΑ).

Με αυτά τα 125 12μετρα νέα λεωφορεία, η Yutong γίνεται κυρίαρχη στην αγορά των ηλεκτρικών λεωφορείων της Αθήνας, αφού η ίδια εταιρεία έχει ήδη προμηθεύσει τις συγκοινωνίες με 240 ηλεκτρικά λεωφορεία (140 στην Αθήνα και 100 στη Θεσσαλονίκη).

Η επόμενη φάση

Συνολικά, η χώρα σκοπεύει να προσθέσει 575 νέα λεωφορεία και τρόλεϊ, που θα περιλαμβάνουν ηλεκτρικά λεωφορεία αλλά και υδρογονοκίνητα οχήματα.

Ειδικοί εκτιμούν πως σύντομα θα εκδοθεί η πρόσκληση για την προμήθεια τους, αν και δεν έχει αποφασιστεί ακόμα πόσα ακριβώς λεωφορεία θα προμηθευτούν, καθώς εξετάζονται όλες οι διαθέσιμες λύσεις. Οι σχετικές αποφάσεις αναμένονται εντός του 2025, με στόχο να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο το συγκοινωνιακό δίκτυο.

Μέχρι σήμερα φαίνεται πως έχει ήδη εξασφαλιστεί χρηματοδότηση 156 εκατ. ευρώ μέσω ΕΣΠΑ 2021-2027 για την προμήθεια περίπου 240-250 λεωφορείων, δηλαδή περίπου τα μισά από τα 575 λεωφορεία που αφορούν και την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη.

Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία για την προμήθεια των πρώτων 50 λεωφορείων υδρογόνου για την Αθήνα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο ΥΠΟΜΕ έχει ολοκληρώσει τον σχετικό φάκελο και τον έχει παραδώσει στο υπουργείο Περιβάλλοντος προκειμένου να μπορέσει να εξασφαλιστεί η απαραίτητη χρηματοδότηση από το Modernization Fund. Το κόστος για αυτά τα 50 λεωφορεία εκτιμάται σε περίπου 40 εκατ. ευρώ.

Το σχέδιο για την προμήθεια 250 ακόμη ηλεκτρικών λεωφορείων συνεχίζει να προχωρά με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2026.

Cons and Pros

Η μετάβαση από τα ντιζελοκίνητα στα ηλεκτρικά λεωφορεία φυσικά έχει να αντιμετωπίσει και αρκετές δυσκολίες, με κυριότερες τις υποδομές φόρτισης και την απαιτούμενη τεχνολογική υποστήριξη.

Παρά την πρόοδο σε ότι αφορά τον στόλο των ηλεκτρικών λεωφορείων, η έλλειψη σημείων φόρτισης σε στρατηγικά σημεία των πόλεων και η ανάγκη για κατάλληλη εκπαίδευση των εργαζομένων και των οδηγών παραμένουν σημαντικοί παράγοντες για την επιτυχή ολοκλήρωση της πολυπόθητης “πράσινης” μετάβασης.

Να πούμε, βέβαια, και στα θετικά ότι το κόστος λειτουργίας των ηλεκτρικών λεωφορείων είναι σημαντικά χαμηλότερο σε σχέση με τα ντιζελοκίνητα, κάτι που καθιστά τη μετάβαση πιο ελκυστική για τις συγκοινωνιακές εταιρείες.

Η μείωση των καυσίμων και η ευκολία συντήρησης των ηλεκτρικών οχημάτων αποτελούν επίσης πλεονεκτήματα που θα εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα της αλλαγής, ενώ αναμένονται βελτιώσεις στην καθημερινότητα των επιβατών, με πιο αθόρυβες, οικονομικές και φιλικές προς το επιβατικό κοινό μετακινήσεις. Τα οφέλη δε για το περιβάλλον είναι αδιαμφισβήτητα.

Λειτουργώντας χωρίς εκπομπές CO₂, συμβάλλουν σημαντικά στην προσπάθεια της χώρας να μειώσει την ατμοσφαιρική ρύπανση και να συμμορφωθεί με τους στόχους της Ε.Ε. για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η χρήση τους βοηθά στην εξάλειψη του θορύβου στους δρόμους και στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, δύο παράγοντες που επηρεάζουν άμεσα την καθημερινότητα των πολιτών στις πόλεις.

Από την πλευρά των επιβατών, τα ηλεκτρικά λεωφορεία προσφέρουν μια πιο ήσυχη και άνετη μετακίνηση, με σύγχρονα οχήματα που προσφέρουν δυνατότητες real-time παρακολούθησης των δρομολογίων, καθιστώντας τη χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών ακόμα πιο ελκυστική για τους πολίτες.

Το μέλλον

Η στρατηγική για την πλήρη ανανέωση του στόλου των λεωφορείων με ηλεκτρικά οχήματα συνεχίζει να εξελίσσεται, με το βλέμμα στραμμένο στην πλήρη αντικατάσταση των ντιζελοκίνητων λεωφορείων μέχρι το 2030.

Η χρηματοδότηση από την Ε.Ε., ύψους 113,6 εκατομμυρίων ευρώ, ενισχύει αυτή τη διαδικασία, ενώ η κυβέρνηση δρομολογεί και άλλα μέτρα για τη διευκόλυνση της μετάβασης στην ηλεκτροκίνηση.

Η ανάπτυξη των ηλεκτρικών λεωφορείων στην Ελλάδα αποτελεί τιμή για το παρόν και το μέλλον των αστικών συγκοινωνιών.

Η ανάγκη για δημιουργία ενός πιο βιώσιμου και αποδοτικού συστήματος μεταφορών που προσφέρει οικονομικές και άνετες επιλογές για τις καθημερινές μετακινήσεις των πολιτών είναι πιο επιτακτική από ποτέ.