Τι συμβαίνει στον οργανισμό ενός απεργού πείνας

Στις 15 Σεπτεμβρίου ο Πάνος Ρούτσι, πατέρας του Ντένις που έχασε τη ζωή του στο δυστύχημα των Τεμπών, ξεκίνησε απεργία πείνας, ζητώντας να γίνει εκταφή και εξέταση της σορού του γιου του. Μια επιλογή που έφερε το σώμα και την ψυχή του στα άκρα, προκειμένου να ακουστεί το αίτημά του.

Σήμερα, η Εισαγγελία Πρωτοδικών Λάρισας έκανε δεκτό το αίτημα του Πάνου Ρούτσι για εκταφή, ανοίγοντας τον δρόμο για να προχωρήσει η διαδικασία. Ειδικότερα, ο αρμόδιος εισαγγελικός λειτουργός παρήγγειλε προς το Αστυνομικό Τμήμα Λάρισας να διενεργηθούν οι απαραίτητες ενέργειες ώστε να ληφθούν δείγματα της σορού του 22χρονου που έχασε τη ζωή του στο δυστύχημα των Τεμπών.

Ο ίδιος όμως συνεχίζει την απεργία πείνας, μέχρι να γίνει δεκτό το αίτημα για τοξικολογικές.

Το NEWS 24/7 μίλησε με τους «Γιατρούς του Κόσμου» για να εξηγήσουν τι σημαίνει για τον ανθρώπινο οργανισμό μια απεργία πείνας, πώς αντιδρά μέρα με τη μέρα, και ποιους κινδύνους εγκυμονεί.

Για τα κομβικά χρονικά στάδια σε μια απεργία πείνας οι ίδιοι αναφέρουν τα εξής:

«Ο αντίκτυπος στην κατάστασης της υγείας των απεργών πείνας μπορούμε να πούμε πως διακρίνεται σε 5 φάσεις:

Την αρχική φάση με διάρκεια 24 μέχρι 72 ώρες, όπου ο ανθρώπινος οργανισμός εξαντλεί την γλυκόζη με κύρια συμπτώματα την υποχώρηση της πείνας και με προσωρινή μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα τα οποία μετά από λίγες μέρες μπορεί να επανέλθουν σε ισορροπία εφόσον δεν ενυπάρχει μεταβολικό σύνδρομο.

Την φάση της κέτωσης από την τρίτη ημέρα έως αρκετές εβδομάδες όπου το ήπαρ (συκώτι) αρχίζει να διασπά το σωματικό λίπος σε κετόνες για την παραγωγή ενέργειας, τροφοδοτώντας τον εγκέφαλο και άλλους ιστούς. Με κύριες εκδηλώσεις την συναισθηματική αστάθεια, τους επίμονους πονοκεφάλους, έντονη ζάλη και σταδιακή ληθαργία.

Την φάση των σοβαρών επιπλοκών μετά από περίπου 15 ημέρες αποχής από τη λήψη τροφής όπου ο οργανισμός εμφανίζει σοβαρό κίνδυνο χαμηλής θειαμίνης και ενδεχόμενα νευρολογικά προβλήματα όπως η γνωστική δυσλειτουργία, η απώλεια όρασης και έλλειψη κινητικών δεξιοτήτων, παράλληλα με τη σωματική αδυναμία, για παράδειγμα ο απεργός πείνας έχει δυσκολία στο να σταθεί όρθιος και να έχει τον έλεγχο του κινητικού συντονισμού των άκρων.

Την φάση από την τρίτη εβδομάδα έως και αρκετούς μήνες από την έναρξη της απεργίας, που εμφανίζονται οι μόνιμες βλάβες και το εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Μετά από περισσότερο από ένα μήνα η σημαντική απώλεια του αρχικού σωματικού βάρους μπορεί να αγγίζει το 18 – 20%, ενώ η λειτουργία των ζωτικών οργάνων να είναι περιορισμένη και ο οργανισμός να εμφανίζει δυσκολία στην κατάποση, δυσκολία στην αναπνοή ακόμη και εμφάνιση ανεπάρκειας οργάνων με πιθανές τις νευρολογικές και αισθητηριακές απώλειες όπως η απώλεια της ακοής και της όρασης. Επιπρόσθετα ο επιβαρυμένος οργανισμός είναι ευάλωτος στις ψυχολογικές αλλαγές, ενδέχεται να εκδηλωθούν συμπτώματα όπως η σύγχυση και η επιθετική συμπεριφορά.

Την τελική φάση όπου μετά από περίπου 40-45 ημέρες, ο κίνδυνος θανάτου είναι πολύ πραγματικός, κυρίως από καρδιαγγειακή κατάρρευση ή σοβαρή λοίμωξη. Περιλαμβάνει την φάση των ακραίων σταδίων μετά το πέρας των 40 ημερών αποχής από τη λήψη τροφής όπου λαμβάνει χώρα ο καταβολισμός των πρωτεϊνών και ο οργανισμός αρχίζει να καταναλώνει μυϊκούς ιστούς και ιστούς ζωτικών οργάνων για την παραγωγή ενέργειας και οδηγεί σε σοβαρές μεταβολικές ανισορροπίες, βαθιά αδυναμία και δυνητικά θανατηφόρες βλάβες σε ζωτικά όργανα.

Δυστυχώς μετά από μία παρατεταμένη απεργία πείνας επέρχεται ο θάνατος λόγω των σοβαρών ηλεκτρολυτικών ανισορροπιών, της καρδιαγγειακής ανεπάρκειας ή της ανεπάρκειας άλλων ζωτικών οργάνων».

Για το τι συμβαίνει αν κάποιος ξεκινήσει απεργία δίψας μετά από την απεργία πείνας, τονίζουν: «H μη λήψη νέρου οδηγεί τον οργανισμό στην υπερνατριαιμία και σε οξεία προνεφρική ανεπάρκεια.

Η ανεπαρκής νεφρική αιμάτωση (προεφρική ανεπάρκεια) μπορεί να οδηγήσει σε συγκέντρωση νατρίου και υγρών στον οργανισμό, ενώ η υπερνατριαιμία μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση και άλλα σοβαρά συμπτώματα, απαιτώντας άμεση παροχή θεραπευτικής φροντίδας.

Η υψηλή συγκέντρωση νατρίου και η αδυναμία των νεφρών να αποβάλλουν τοξικές ουσίες και να ρυθμίσουν την ομοιόσταση υγρών και ηλεκτρολυτών, οδηγεί στον οργανισμό στη διαρκή δίψα, με τις σοβαρότερες ενδείξεις να περιλαμβάνουν τη σύγχυση, τις μυϊκές συσπάσεις ή σπασμούς, τις επιληπτικές κρίσεις και το κώμα. Η σοβαρή υπερνατριαιμία μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως στην εγκεφαλική βλάβη».

«Οι επαγγελματίες υγείας οι οποίοι θα έρθουν σε επαφή με ένα απεργό πείνας θα πρέπει να επιβεβαιώσουν πως ο απεργός πείνας έχει λάβει αυτοβούλως και ελεύθερα αυτή την απόφαση και ότι η απεργία δεν είναι αποτέλεσμα εξαναγκασμού. Επίσης οι εμπλεκόμενοι επαγγελματίες υγείας δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να προβούν – ενάντια στην επιθυμία του απεργού – σε εξαναγκαστική σίτιση ή σε προσπάθεια πειθούς του απεργού να αναστείλει την απεργία.

Ο γιατρός έχει το αποκλειστικό δικαίωμα και φέρει την ευθύνη της απόφασης διαχείρισης του απεργού που θα νοσήσει λόγω της απεργίας του. Το καθήκον της φροντίδας και το βέλτιστο συμφέρον του απεργού που έχει ανάγκη την ιατρική περίθαλψη είναι αυτό που τελικά διαμορφώνει την απόφαση του θεράποντος ιατρού και θα τον οδηγήσει σε συγκεκριμένες ιατρικές ενέργειες.

Η παρατεταμένη αποχή από την λήψη τροφής ενέχει κίνδυνο θανάτου ή μόνιμης βλάβης για τους απεργούς πείνας και μπορεί να δημιουργήσει σύγκρουση αξιών για τους γιατρούς, δεδομένης της απειλητικής συνθήκης για τη ζωή των απεργών.

Οι απεργοί πείνας σπάνια επιθυμούν να πεθάνουν, αλλά ορισμένοι μπορεί να είναι διατεθειμένοι να το κάνουν και να φτάσουν σε αυτό το σημείο για να επιτύχουν τους στόχους των διεκδικήσεων τους.

Οι Διακηρύξεις του Τόκιο και της Μάλτας για τους Απεργούς Πείνας συνιστούν ένα κώδικα ηθικής και δεοντολογίας για τους επαγγελματίες υγείας που καλούνται να διαχειριστούν ασθενείς μετά από πολυήμερη αποχή από την λήψη τροφής», αναφέρουν επίσης στο NEWS 24/7.

Τέλος, σε ερώτηση για το πώς πρέπει να γίνεται σωστά η σταδιακή επιστροφή κανονικότητα ως προς την διατροφή, οι ίδιοι απαντούν.

«Όταν ένας απεργός πείνας διακόψει την απεργία, η επαναφορά στην ομαλή διαδικασία λήψης τροφής είναι σταδιακή.

Αυτό σημαίνει πως ανάλογα με την κλινική εκτίμηση επιβάρυνσης του οργανισμού, το ιατρικό πλαίσιο θα ακολουθήσει συγκεκριμένα πρωτόκολλα συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής σίτισης, δηλαδή της χορήγησης θρεπτικών διαλυμάτων, εντερικά ή παρεντερικά, στοχεύοντας στην αρχική κάλυψη των διατροφικών αναγκών και στη σταδιακή λειτουργική αποκατάσταση του οργανισμού».