Ενδεκάτη Σεπτεμβρίου

Η ενδεκάτη Σεπτεμβρίου είναι μια παράξενη μέρα. Αυτό σκεφτόμουν σήμερα στον αγιασμό των παιδιών. Πρώτη μέρα του σχολείου, χαρά και συγκίνηση, τα πρωτάκια που έμπαιναν με ενθουσιασμό και λίγο φόβο σ’ ένα καινούριο κόσμο, οι Αρχές του τόπου, ο Δήμαρχος ο ιερέας, ο λόγος της διευθύντριας, οι γονείς χαμογελαστοί να χαιρετιούνται: «τί κάνεις;», «το παλεύω…».

Έβλεπα τα παιδιά να αστράφτουν από ομορφιά και νιάτα, τόσο καινούρια, τόσο άφθαρτα: η Ιστορία θα αργήσει να τα περιλάβει, σκεφτόμουν, και μακάρι να γίνει έτσι. Γιατί η Ιστορία δεν χαρίζεται σε κανέναν.

Κάποια από αυτά τα πιτσιρίκια, που συζητούσαν σήμερα για το πώς πέρασαν τις διακοπές τους, ίσως αργότερα να σπουδάσουν αυτή την Ιστορία που λέγαμε. Και τότε, σίγουρα θα διδαχθούν πως πριν από δεκάξι χρόνια έγινε η επίθεση στους Δίδυμους Πύργους στη Νέα Υόρκη. Σαν σήμερα: Η Ενδεκάτη Σεπτεμβρίου του 2001 άλλαξε τον κόσμο μας άρδην, λες και μηδένισε το γεωστρατηγικό κοντέρ, καθορίζοντας εκ νέου τις διεθνείς ισορροπίες.

Όμως αυτά τα παιδιά, της προεφηβικής και εφηβικής ηλικίας, που σήμερα γελούν και φλυαρούν ξένιαστα, αργότερα, όταν μεγαλώσουν, θα πρέπει να μάθουν και για ακόμα μία Ενδεκάτη Σεπτεμβρίου: στις 11/9 του 1973, σαν σήμερα δηλαδή πριν από 44 χρόνια, (όσο δηλαδή είναι η ηλικία πολλών μπαμπάδων και μαμάδων που παρευρέθησαν στον σημερινό αγιασμό), ο νόμιμος πρόεδρος της Χιλής Σαλβαδόρ Αλιέντε, ανατράπηκε από τον στρατηγό Αουγκούστο Πινοσέτ και πέθανε με το όπλο στο χέρι – μπορεί και να αυτοκτόνησε στο Προεδρικό Μέγαρο του Σαντιάγο. 

Ο όρος «αμερικανοκίνητη δικτατορία», εάν δεν δημιουργήθηκε για την ελληνική χούντα, σίγουρα φωτογραφίζει το άθλιο καθεστώς που επέβαλε ο Πινοσέτ στην πατρίδα του για 17 χρόνια, ανατρέποντας τον Αριστερό Αλιέντε, που πίστεψε, ο αφελής, πως το Μεγάλο Αφντικό θα τον άφηνε να «δημιουργήσει ένα διαφορετικό κόσμο», όπως είχε δηλώσει μετά τη νίκη του στις Προεδρικές εκλογές το 1970.

Σκέφτομαι πως όντως η Ενδεκάτη Σεπτεμβρίου είναι μια παράξενη ημερομηνία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ας πούμε, τότε διαπίστωσαν πως όταν σπέρνεις ανέμους, κάποια στιγμή θα θερίσεις θύελλες. Και βέβαια, μαζί με τις ΗΠΑ, ο κόσμος όλος κατάλαβε και κάτι άλλο: καμιά παράπλευρη απώλεια δεν είναι καλύτερη από οποιαδήποτε άλλη. Και πως ο Ιμπεριαλισμός είναι κι αυτός Τρομοκρατία. Στους Δίδυμους Πύργους, την Ενδεκάτη Σεπτεμβρίου του 2001, σκοτώθηκαν τρεις χιλιάδες αθώοι άνθρωποι. Τα θύματα της χούντας του Πινοσέτ, που επικράτησε την Ενδεκάτη Σεπτεμβρίου του 1973, έφτασαν τις σαράντα χιλιάδες.

Η Ιστορία, αυτή που θα μελετήσουν τα παιδιά, που σήμερα, Ενδεκάτη Σεπτεμβρίου του 2017, ξεκινάνε ξένιαστα τη σχολική χρονιά τους, δεν θα έπρεπε να κάνει διακρίσεις – όλοι οι αδικοσκοτωμένοι δικαιούνται την ίδια μνημόνευση. Αυτό πρέπει να διδάξει η Ιστορία στους μαθητές  – για να μην αναγκαστούν, ως ενήλικοι, να ξαναζήσουν καμιά άλλη Ενδεκάτη Σεπτεμβρίου, παρά μόνο ως ημέρα που ανοίγουν τα σχολεία.